Last Updated on 20 februari 2023 by M.G. Sulman
Bij een intercostale neuralgie wordt er een hevige, stekende en scherpe pijn aangegeven in de borstkast die van voren naar achteren (of andersom) straalt. Intercostaal betekent letterlijk ’tussen de ribben’. De term neuralgie verwijst naar zenuwpijn. Er wordt pijn bedoeld die optreedt in het toevoergebied van een specifieke zenuw. Neuralgische pijn kan ontstaan door irritatie, ontsteking of beschadiging van een zenuw of een zenuwwortel, wat in principe overal in het lichaam mogelijk is. Zenuwpijn komt echter vooral vaak voor in het gebied van de ribbenboog. Daarom worden klachten tussen de ribben traditioneel intercostale neuralgie genoemd. Intercostaal neuralgie wordt veroorzaakt door een beklemming of beschadiging van een intercostale (tussen de ribben in) zenuw.
Wat is intercostaal neuralgie?
‘Intercostaal’ betekent ’tussen de ribben’ en ‘neuralgie’ betekent ‘zenuwpijn’. In geval van intercostaal neuralgie wordt de pijn tussen de ribben veroorzaakt door zenuwschade of minder goed functioneren van de zenuw. Bij een niet goed functionerende zenuw kunnen prikkels die normaal gesproken geen pijn doen wel als zodanig worden ervaren.1ASZ. Pijn tussen de ribben (intercostaal neuralgie). https://www.asz.nl/pijnbehandelcentrum/aandoeningen/romp/pijn-tussen-de-ribben–intercostaal-neuralgie-/ (ingezien op 20-2-2023)
Symptomen van intercostaal neuralgie
Verschijnselen
Pijn is het belangrijkste symptoom van intercostaal neuralgie en komt meestal voor in een band die zich rond je borst of buik wikkelt, overeenkomend met het verloop van de zenuwbanen. Deze pijn kan constant of intermitterend (komen en gaan) zijn. Het kan gepaard gaan met gevoelloosheid en tintelingen. De pijn zelf, die lang kan aanhouden nadat de oorzaak is verdwenen. De pijn kan als volgt worden ervaren:
- scherp
- uitstralend
- brandend
- stekend
Pijn veroorzaakt door intercostale neuralgie kan verergeren bij bewegingen zoals springen, hoesten of niezen. Je kunt het ook ervaren tijdens het in- en uitademen,. Of je kunt het voelen als afgeleide pijn in je schouderblad, rug of lies.
Pijn tussen de ribben
Veel mensen met intercostaal neuralgie beschrijven hun pijn als brandend, stekend, vlijmscherp en langdurig, maar rapporteren ook paroxismale (‘in aanvallen optredende’) pijnpieken met zweten, duizeligheid en paniekaanvallen.
Bepaalde bewegingen, zoals persen, hoesten, niezen of draaien van het bovenlichaam, verhogen de pijn. Klachten kunnen dus worden uitgelokt of verergerd door veranderingen in houding en druk.
Andere klachten
Als begeleidende symptomen kunnen spierspanning, sensorische stoornissen, tintelingen en andere abnormale sensaties optreden. Vaak is de huid boven het aangetaste ribgebied ook zeer gevoelig.
Pijn bij het ademen en aanhoudende kortademigheid kunnen optreden, vooral in het vergevorderde stadium.
Oorzaken van intercostale neuralgie
Intercostaal neuralgie wordt veroorzaakt door een beklemming of beschadiging van een intercostale (tussen de ribben in) zenuw. Dit kan verschillende oorzaken hebben.
Myogelose (spierverharding) en/of stress
Vaak zijn onschuldige oorzaken verantwoordelijk voor het ontstaan van intercostale neuralgie – als gevolg van irritatie van de intercostale zenuwen – zoals myogelose en/of stress. Myogelosen zijn verhardingen in de spieren wat veroorzaakt wordt door ophoping van melkzuur. Vaak komt het door overmatige inspanning en onjuiste belasting, vooral in het ruggebied. Bij veel mensen veroorzaakt stress onnatuurlijke, verkrampte houdingen, die de ontwikkeling van intercostale neuralgie kunnen bevorderen door de ontwikkeling van myogelose.
Andere mogelijke oorzaken
Ribfracturen gaan vaak gepaard met irritatie van de zenuwvezels en zijn een veelvoorkomende oorzaak van intercostale neuralgie. Bovendien kunnen alle aandoeningen van de wervelkolom, zoals degeneratieve veranderingen, en ziekten van het ruggenmerg en/of zenuwwortels leiden tot intercostaal neuralgie.
De intercostale zenuwen zijn afkomstig van het ruggenmerg ter hoogte van de thoracale wervelkolom. Irritatie van de zenuwvezels kan neuralgische pijn langs de ribben veroorzaken.
Andere mogelijke oorzaken zijn:
- gordelroos (herpes zoster),
- ziekten van de longen en pleura
- veranderingen in de hoofdslagader
- ziekten van de lever, galwegen of het maagdarmkanaal
- spanning in de borstspieren
Post-thoracotomiepijn kan ook worden geassocieerd met chronische intercostale neuralgie (intercostale myalgie). Post-thoracotomiepijn is de medische benaming voor pijn die ontstaan is na (‘post’) een operatie aan de borstkas of organen in de borstholte waarbij er een snee is gemaakt (groot/klein) in de huid van de borstkas (‘thoracotomie’).
Andere mogelijke oorzaken zijn een verhoogde druk op de buikwand door een zwangerschap of bevalling.
Mogelijke risicofactoren
Verwonding en ontsteking van de zenuwen, spieren, kraakbeen en ligamenten in de ribbenkast en het midden van de wervelkolom kunnen een intercostaal neuralgie veroorzaken. Andere risicofactoren kunnen zijn: zwangerschap en bevalling, borst- of ribletsel, chirurgie en virale infecties zoals gordelroos.
Onderzoek en diagnose
Intercostale neuralgie kan worden gediagnosticeerd door te zoeken naar typische pijnlijke drukpunten. Deze zijn vaak paravertebraal (naast de wervels), in de oksellijn of paramediaan (naast de mediane lijn). De pijn is strikt gelokaliseerd en kan worden beïnvloed door veranderingen in positie of druk.
Als de bevindingen onduidelijk zijn, kunnen ook andere diagnostische procedures (röntgenfoto van de thorax, thoraxfoto, CT, MRI, echografie, myelografie, ECG) worden gebruikt. Met röntgenfoto’s of een MRI-scan kunnen eventuele andere oorzaken worden uitgesloten.
Behandeling van pijn tussen de ribben
Er zijn verschillende manieren om intercostaal neuralgie te verlichten. Vaak werkt een combinatie van behandelingen het beste.
Zelfzorg
Sommige vrij verkrijgbare middelen kunnen tijdelijk verlichting van de pijn bieden. Denk hierbij aan:
- capsaïcine crèmes of huidpleisters
- lidocaïnegels of huidpleisters
Medicatie
Soms worden antidepressiva voorgeschreven om zenuwgerelateerde pijn te behandelen. De arts kan ook een anticonvulsivum voorschrijven, zoals:
- carbamazepine
- gabapentine
- oxcarbazepine
- pregabaline (Lyrica)
In ernstige gevallen kan de arts een opioïde voorschrijven om de pijn te bestrijden. Voorbeelden van opioïden zijn: tramadol, morfine, oxycodon of fentanyl.
Medische ingrepen
Intercostaalblokkade
Een intercostaalblokkade is een zenuwblokkade tussen de ribben. Het is een injectie die een lokaal anestheticum combineert met corticosteroïden om ontstekingen te verminderen en pijn te verlichten. De arts zal een röntgenfoto gebruiken om de injectie naar het gebied net onder je ribbenkast te leiden. Hoewel het een paar dagen kan duren voordat het begint te werken, kunnen dergelijke zenuwblokkades enkele maanden blijven werken.
Epidurale injectie
De arts kan u ook een thoracale epidurale injectie geven, waarbij hij ontstekingsremmende medicijnen injecteert in het gebied rond je ruggenmerg. Dit is alleen een mogelijke behandeling bij intercostaal pijn veroorzaakt door herpes zoster.
PRF (gepulseerde radiofrequente stroom)
De arts kan ook overgaan op PRF (gepulseerde radiofrequente stroom), een minimaal invasieve procedure waarbij een elektrodenaald wordt gebruikt om pijn op korte termijn te verlichten.
Transcutane elektrische neurostimulatie (TENS)
TENS staat voor ’transcutane elektrische neurostimulatie’. Transcutaan betekent ‘door de huid heen’. Bij een TENS-behandeling worden er zwakke elektrische stroompjes door de huid heen aan zenuwen gegeven. De behandeling staat ook wel bekend als ‘zenuwstimulatie’.2UMCG. Transcutane elektrische neurostimulatie (TENS). https://www.umcg.nl/-/transcutane-elektrische-neurostimulatie-tens (ingezien op 20-2-2023)
Andere behandelopties
Andere mogelijke behandelingsopties zijn onder meer:
- fysiotherapie of ergotherapie
- kinesiotaping
- cognitieve gedragstherapie
- ontspanningstherapie
Prognose
Intercostale neuralgie kan mensen op heel verschillende manieren beïnvloeden. De prognose kan dus sterk variëren van persoon tot persoon.
Onbehandelde chronische pijn kan leiden tot verschillende complicaties, waaronder slapeloosheid, verminderde eetlust, angst en depressie.
Als je problemen ondervindt bij het vinden van de juiste behandeling, overweeg dan een verwijzing naar ene pijncentrum. In een pijncentrum worden patiënten met chronische pijnklachten behandeld. Onder meer mensen met zenuwpijn.
Preventie
Neuralgie is gemakkelijker te voorkomen dan te behandelen. De preventie van deze aandoening omvat:
- een actieve leefstijl aanhouden met voldoende beweging
- herpesinfectie voorkomen
- goede en gezonde voeding
- niet roken en matig drinken
- je rugspieren sterk houden
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over pijn tussen de ribben, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
