Pudendus neuralgie: symptomen, oorzaak en behandeling

Last Updated on 25 november 2023 by M.G. Sulman

Pudendus neuralgie is een aandoening waarbij een persoon pijn ervaart in het gebied rond het geslachtsdeel, de anus en het perineaal gebied. Dat laatste is het gebied tussen geslachtsdelen en anus. Deze pijn wordt veroorzaakt door beschadiging of irritatie van de pudenduszenuw oftewel de nervus pudendus of schaamzenuw. Deze zenuw loopt vanuit het ruggenmerg naar deze gebieden en is verantwoordelijk voor de sensatie en motorische functies in deze gebieden.

Nervus pudendi en de vertakkingen

Wat is pudendus neuralgie?

Pudendus neuralgie is aandoening waarbij de pudenduszenuw of schaamzenuw (de nervus pudendus) bekneld of beschadigd is. Het veroorzaakt in deze zenuw, die van de onderrug naar het genitale en anale gebied loopt. Symptomen van pudendus neuralgie kunnen zijn: pijn in het genitale of anale gebied, pijn tijdens seks en moeite met langdurig zitten. Behandelingsopties omvatten fysiotherapie, medicatie en zenuwblokkade. In sommige gevallen kan een operatie nodig zijn om de symptomen te verlichten.

Oorzaken van pudendus neuralgie

Er zijn verschillende oorzaken van pudendus neuralgie. Sommige van de meest voorkomende oorzaken zijn:

Beschadiging van de pudenduszenuw

Dit kan optreden tijdens chirurgische ingrepen in het bekkengebied, zoals een hysterectomie of prostaatoperatie. Bij een hysterectomie wordt je baarmoeder verwijderd. Verwondingen aan het bekkengebied, zoals een gebroken heup, kunnen ook leiden tot beschadiging van de zenuw.

Compressie van de schaamzenuw

De zenuw kan worden samengedrukt door een tumor, cyste of andere structuur in het bekkengebied.

Chronische aandoeningen

Mensen met diabetes hebben een grotere kans op het ontwikkelen van pudendus neuralgie als gevolg van de schade die de ziekte kan veroorzaken aan de zenuwen.

Infecties

Sommige infecties, zoals herpes zoster, kunnen leiden tot ontsteking van de pudenduszenuw.

Geneesmiddelen

Sommige medicijnen, zoals chemotherapie, kunnen de zenuwen beschadigen, waardoor pijn en gevoelloosheid in het bekkengebied ontstaat.

Zwangerschap

Zwangerschap kan pudendusneuralgie veroorzaken vanwege de extra druk op de zenuw van de groeiende baarmoeder.

Geen oorzaak

Veel mensen kunnen geen duidelijke oorzaak van hun pudendus neuralgie vinden.

Wie krijgen er last van?

Mensen van alle leeftijden en geslachten kunnen pudendus neuralgie krijgen, maar het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Er zijn veel factoren die de kans op het ontwikkelen van de aandoening kunnen verhogen, waaronder:

  • Chronische aandoeningen zoals diabetes
  • Verwondingen aan het bekkengebied
  • Chirurgische ingrepen in het bekkengebied
  • Zwangerschap
  • Sommige infecties
  • Sommige medicijnen

Het is belangrijk om een ​​arts te raadplegen als je vermoedt dat u pudendus neuralgie hebt, omdat deze aandoening kan leiden tot ernstige beperkingen in het dagelijks leven.

Symptomen van pudendus neuralgie

De symptomen van pudendus neuralgie kunnen variëren van persoon tot persoon, maar de meest voorkomende symptomen zijn:

  • Pijn: De pijn kan scherp, brandend of dof zijn en kan voorkomen in het gebied rond het geslachtsdeel, de anus en het perineaal gebied.
  • Gevoelloosheid: Sommige mensen met pudendus neuralgie klagen over gevoelloosheid in het bekkengebied.
  • Parasthesie: Dit is een stoornis in de gevoelssensatie, een gevoel van tintelingen of ‘kriebelen’ in het bekkengebied.
  • Spierzwakte: Sommige mensen met pudendus neuralgie kunnen problemen hebben met het beheersen van de blaas of darmen als gevolg van spierzwakte.
  • Seksuele disfunctie: Pudendus neuralgie kan leiden tot problemen met het krijgen van een erectie of een orgasme bij mannen en vermindering van de gevoeligheid bij vrouwen.
  • Pijn tijdens de seks: Sommige mensen met pudendus neuralgie klagen over pijn tijdens de seks.

De symptomen kunnen variëren in ernst en frequentie en kunnen zich in een moment van de dag of juist gehele dag voordoen.

Complicaties

Pudendus neuralgie kan leiden tot verschillende complicaties, waaronder:

  • Chronische pijn: Als de oorzaak van de pudendus neuralgie niet wordt behandeld, kan de pijn chronisch worden.
  • Beperkingen in het dagelijks leven: Pijn en gevoelloosheid in het bekkengebied kunnen leiden tot problemen met het lopen, zitten of staan, evenals problemen met het beheersen van de blaas of darmen.
  • Seksuele disfunctie: Pudendus neuralgie kan leiden tot problemen met het krijgen van een erectie of een orgasme bij mannen en vermindering van de gevoeligheid bij vrouwen.
  • Pijn tijdens de seks: Sommige mensen met pudendus neuralgie klagen over pijn tijdens de seks.
  • Depressie: Pijn en beperkingen in het dagelijks leven kunnen leiden tot een gevoel van isolement en depressie.
  • Vermindering van kwaliteit van leven: Pudendus neuralgie kan leiden tot een vermindering van de kwaliteit van leven als gevolg van pijn, beperkingen en seksuele problemen.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De diagnose van pudendus neuralgie kan soms moeilijk zijn omdat de klachten vaak vergelijkbaar zijn met die van andere aandoeningen. Een arts zal eerst je medische geschiedenis in ogenschouw nemen en een lichamelijk onderzoek uitvoeren om andere aandoeningen uit te sluiten die de symptomen kunnen veroorzaken.

Vervolgonderzoek

Daarnaast kan de arts specifieke testen uitvoeren om de pudenduszenuw te evalueren, zoals:

  • Elektromyografie (EMG): Dit is een test die de elektrische activiteit van de spieren en zenuwen in het bekkengebied meet.
  • Nerve Conduction Velocity (NCV): Dit is een test die de snelheid van de zenuwimpuls meet.
  • Pudendal Nerve Motor Latency (PNML): Dit is een test die de reactietijd van de pudenduszenuw meet.
  • Pudendal Nerve Terminal Motor Latency (PNTML): Dit is een test die de reactietijd van de pudenduszenuw op de plaats van innervatie meet.
  • MRI-scan: Dit is een beeldvormende test die kan helpen bij het identificeren van structuren die de pudenduszenuw kunnen samendrukken.
  • Pudendal Nerve Entrapment (PNE) test: Dit is een specifieke test die de klinische diagnose van Pudendal Nerve Entrapment (PNE) kan bevestigen.

De diagnose van pudendus neuralgie kan nogal complex zijn en vaak zijn er meerdere testen en specialisten nodig om de diagnose te stellen.

Differentiële diagnose

Differentiële diagnose is het proces waarbij een arts andere aandoeningen uitsluit die dezelfde symptomen als pudendus neuralgie kunnen veroorzaken. Bij het stellen van een differentiële diagnose voor pudendus neuralgie zijn er een aantal aandoeningen die een arts in overweging zal nemen, waaronder:

  • Prostaatproblemen: Prostaatproblemen, zoals prostaatkanker of een vergrote prostaat, kunnen leiden tot pijn of ongemak in het bekkengebied.
  • Blaas- of darmproblemen: Aandoeningen zoals blaasontsteking of obstipatie kunnen leiden tot pijn of ongemak in het bekkengebied.
  • Bekkenbodemproblemen: Aandoeningen zoals bekkeninstabiliteit of bekkenpijnsyndroom kunnen leiden tot pijn of ongemak in het bekkengebied.
  • Zenuwcompressie: Aandoeningen zoals een hernia of een tumor kunnen leiden tot compressie van de zenuwen in het bekkengebied.
  • Psychische problemen: Sommige mensen met pijn in het bekkengebied kunnen psychische problemen hebben, zoals angst of depressie.
  • Pudendal nerve entrapment (PNE) : is een aandoening waarbij de pudenduszenuw wordt samengedrukt door een anatomische structuur.

Behandeling van pudendus neuralgie

De behandeling van pudendus neuralgie kan variëren afhankelijk van de oorzaak en ernst van de aandoening. Er zijn verschillende behandelingsopties beschikbaar, waaronder:

Fysiotherapie

Fysiotherapie kan helpen bij het verminderen van pijn en het herstellen van de functie van de spieren en zenuwen in het bekkengebied.

Medicatie

Pijnstillers, ontstekingsremmers en medicijnen die de zenuwen kalmeren, kunnen worden gebruikt om pijn te verminderen.

Zenuwblokkade

Soms kan een injectie met een lokale verdoving of corticosteroïden worden gegeven om ontstekingen te verminderen en pijn te verminderen. Een zogenaamde zenuwblokkade.

Chirurgie

In sommige gevallen kan chirurgie nodig zijn om de oorzaak van de pudendus neuralgie te verwijderen, zoals de verwijdering van een tumor of een hernia die de zenuw samendrukt. Er kan bijvoorbeeld een chirurgische behandeling worden uitgevoerd om de druk op de pudenduszenuw te verminderen.

Complementaire behandelingen

Sommige patiënten kunnen baat hebben bij aanvullende behandelingen, zoals massage of psychologische ondersteuning.

Zelfzorg

Er zijn een aantal dingen die je zelf kunt doen om de symptomen van pudendus neuralgie te verminderen en de kwaliteit van leven te verbeteren. Hier zijn enkele zelfzorgmaatregelen die je kunt overwegen:

  • Pijnbeheersing: Probeer pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen te nemen om pijn te verminderen.
  • Rust: Probeer rust te nemen als je pijn hebt en vermijd activiteiten die de pijn verergeren.
  • Warmte- of koudetherapie: Probeer een warmtekussen of een ijspak te gebruiken om pijn te verminderen.
  • Oefeningen: Doe oefeningen die zijn gericht op het versterken van de spieren in het bekkengebied, zoals knie-naar-borst-oefeningen of knie-naar-schouder-oefeningen.
  • Vermijd zitten: Probeer zo veel mogelijk te staan of te lopen, omdat langdurig zitten de pijn kan verergeren.
  • Seksualiteit: bespreek met je arts hoe je seksualiteit beïnvloedt wordt door de aandoening en hoe je hiermee om kunt gaan.
  • Stressbeheersing: Probeer stress te verminderen door bijvoorbeeld ontspanningstechnieken toe te passen.
  • Voeding: Eet gezond, vermijd alcohol en cafeïne, en volg een gezonde leefstijl.

Kruiden

Er zijn enkele kruiden die kunnen worden gebruikt om de symptomen van pudendus neuralgie te verminderen, maar het is belangrijk om te onthouden dat deze kruiden geen vervanging zijn voor reguliere medische behandelingen. Voordat je je wendt tot de kruidengeneeskunde, is het belangrijk om een arts te raadplegen, aangezien sommige kruiden interacties kunnen hebben met reguliere medicatie of andere medische aandoeningen.

Enkele kruiden die vaak worden genoemd bij pudendus neuralgie zijn:

  • Salie (Salvia officinalis): Salie kan worden gebruikt om pijn en ontsteking te verminderen.
  • Gember (Zingiber officinale): Gember heeft ontstekingsremmende eigenschappen en kan helpen bij het verminderen van pijn.
  • Kurkuma (Curcuma longa): Kurkuma heeft ontstekingsremmende eigenschappen en kan helpen bij het verminderen van pijn.
  • Kava (Piper methysticum): Kava kan helpen bij het verminderen van angst en stress, die soms bijdragen aan pijn.
  • Pepermunt (Mentha piperita): Pepermunt kan helpen bij het verminderen van spierpijn.
  • Valeriaan (Valeriana officinalis): Valeriaan kan helpen bij het verminderen van angst en stress, die soms bijdragen aan pijn

Prognose

De prognose voor pudendus neuralgie kan variëren afhankelijk van de oorzaak en ernst van de aandoening. In sommige gevallen kan de aandoening snel en gemakkelijk worden behandeld, terwijl andere gevallen meer complex kunnen zijn en langdurige behandeling vereisen.

In de meeste gevallen en met een juiste behandeling, kan pudendus neuralgie worden verbeterd of zelfs genezen. De behandeling kan bestaan uit fysiotherapie, medicatie, injecties, chirurgie en/of zelfzorg.

Sommige mensen kunnen echter nog steeds last van klachten houden, zelfs na behandeling. In sommige gevallen kan pudendus neuralgie chronisch worden. In deze gevallen kan de behandeling gericht zijn op het beheer van symptomen en het verbeteren van de kwaliteit van leven.

Het is belangrijk om te onthouden dat elke patiënt uniek is en dat de prognose afhankelijk is van de individuele omstandigheden.

Preventie

Er zijn geen specifieke maatregelen die kunnen worden genomen om pudendus neuralgie te voorkomen, omdat de oorzaak van de aandoening vaak onbekend is. Echter, er zijn enkele stappen die je kunt nemen om het risico op pudendus neuralgie te verminderen, zoals:

  • Vermijd langdurig zitten: Probeer zo veel mogelijk te staan of te lopen, omdat langdurig zitten de druk op de zenuw kan verhogen.
  • Vermijd overmatige belasting van het bekkengebied: Vermijd activiteiten die kunnen leiden tot overbelasting of overmatige druk op het bekkengebied, zoals zwaar tillen of langdurig fietsen.
  • Versterk de spieren in het bekkengebied: Doe oefeningen gericht op het versterken van de spieren in het bekkengebied, zoals knie-naar-borst-oefeningen of knie-naar-schouder-oefeningen.
  • Eet gezond: Volg een gezonde levensstijl, eet gezond en vermijd alcohol en cafeïne.
  • Stressbeheersing: Probeer stress te verminderen door bijvoorbeeld ontspanningstechnieken te beoefenen.
  • Voorkom trauma: voorkom trauma’s en verwondingen in het bekkengebied.

Houd er wel rekening mee dat pudendus neuralgie vaak een gevolg is van een onbekende oorzaak en dat het vaak moeilijk is om te voorkomen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over pudendus neuralgie, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.