Oedemateuze alvleesklierontsteking: symptomen en behandeling

Last Updated on 15 mei 2024 by M.G. Sulman

Een ontstoken alvleesklier wordt alvleesklierontsteking of pancreatitis genoemd. Pancreas is een ander woord voor alvleesklier. Als het plotseling gebeurt, heet het een acute alvleesklierontsteking. De ernst kan sterk variëren, van mild tot soms wel levensbedreigend. Symptomen zijn hevige buikpijn die naar de rug kan uitstralen, misselijkheid/braken, en verhoogde temperatuur of koorts. De pijn wordt erger na het eten. In een milde vorm, genaamd oedemateuze alvleesklierontsteking, hoopt zich veel vocht op in of rond de alvleesklier. Bij een ernstige vorm, necrotiserende alvleesklierontsteking genaamd, sterft een deel van de alvleesklier af (necrose).

Alvleesklier
Ligging van de alvleesklier in het lichaam / Bron: Decade3d /Shutterstock.com

Wat is oedemateuze alvleesklierontsteking?

Bij een oedemateuze alvleesklierontsteking zwelt de alvleesklier op door vochtophoping. Bij vier van de vijf patiënten met alvleesklierontsteking is dit het geval. Meestal verdwijnt het vocht vanzelf en zijn de vooruitzichten goed.

Symptomen van oedemateuze alvleesklierontsteking

Mogelijke symptomen van oedemateuze alvleesklierontsteking kunnen zijn:

  • Hevige pijn in de bovenbuik
  • Pijn die naar de rug uitstraalt
  • Misselijkheid en braken
  • Verhoogde temperatuur of koorts
  • Toenemende pijn na het eten
  • Opgeblazen gevoel
  • Verminderde eetlust
  • Onverklaarbaar gewichtsverlies
  • Geelzucht (gele verkleuring van de huid en ogen)
  • Onregelmatige ontlasting (diarree of vettige ontlasting)
  • Algehele malaise

Oorzaken van oedemateuze pancreatitis

Oorzaken van oedemateuze pancreatitis zijn onder andere:

  • Overmatig alcoholgebruik: Langdurig en overmatig drinken kan leiden tot alvleesklierontsteking.
  • Galstenen: Als galstenen je galwegen blokkeren, dan kan dit leiden tot een ontsteking van de alvleesklier.
  • Medicatie: Sommige medicijnen kunnen pancreatitis veroorzaken als bijwerking. Bijvoorbeeld sulindac, doxycycline, enalapril, famotidine, mesalazine, het antidepressivum maprotiline en ibuprofen (vrij verkrijgbaar).1Ned Tijdschr Geneeskd. 1999;143:2592
  • Trauma: Buikletsel kan ook leiden tot ontsteking van de alvleesklier.
  • Infecties: Infecties zoals virale infecties kunnen een enkele keer ook pancreatitis veroorzaken.

Behandeling van oedemateuze pancreatitis

Milde vormen van pancreatitis (zogenaamde oedemateuze pancreatitis) kunnen vrij snel verdwijnen, binnen een paar dagen, zonder resterende schade aan de pancreas of andere organen.

Behandeling van oedemateuze pancreatitis bestaat uit:

  • Nuchter blijven: Stoppen met eten en drinken om de alvleesklier rust te geven.
  • Pijnbestrijding: Medicatie om de pijn te verlichten, vaak via pijnstillers.
  • Intraveneuze vloeistoffen: Vochttoediening via een infuus om uitdroging te voorkomen.
  • Monitoring: Continue monitoring van vitale functies en bloedwaarden.
  • Onderliggende oorzaak aanpakken: Indien mogelijk, behandeling van de onderliggende oorzaak van de ontsteking, zoals galstenen of overmatig alcoholgebruik.

Als je acute pancreatitis hebt, zul je waarschijnlijk in het ziekenhuis worden opgenomen. Als het een milde vorm is, moet je stoppen met eten omdat dit de alvleesklier kan stimuleren. Je krijgt dan voeding en vocht via een infuus toegediend.

Bij ernstige gevallen kom je vaak op de intensive care terecht. Infectie van de ontstoken alvleesklier is gevaarlijk en dan kunnen antibiotica worden gegeven. Soms ontstaat er een cyste in de alvleesklier die met enzymen, vocht en weefselafval gevuld kan raken.

Als galstenen de oorzaak zijn van je pancreatitis, zal een ERCP-procedure nodig zijn om de stenen te verwijderen. Daarna moet je galblaas operatief worden verwijderd als die met stenen gevuld is.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een oedemateuze alvleesklierontsteking, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.