Okselpijn door vaccinatie: oorzaak en wat te doen?

Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman

Als je okselpijn ervaart na het ontvangen van een COVID-19-vaccin of booster-injectie, dan is dit een normaal symptoom en het gevolg van gezwollen lymfeklieren (meestal in de oksel van de gevaccineerde arm).1Lareb. Bijwerkingen coronavaccins. https://www.lareb.nl/bijwerkingen-coronavaccins (ingezien op 17-2-2023) Dit betekent dat het immuunsysteem van je lichaam correct werkt en de vaccinatie goed wordt verwerkt. Het is een erkende bijwerking van de Moderna en Pfizer-BioNTech COVID-vaccins die gebruikmaken van mRNA-technologie. Hoewel het pijnlijk kan zijn, is het meestal niet iets om je zorgen over te maken en is er geen tussenkomst van de huisarts nodig.

Vaccinatie / Bron: Freepik

Wat is vaccinatie?

Vaccinatie is het proces van het toedienen van een vaccin aan iemand teneinde het immuunsysteem van het lichaam te stimuleren en aldus te beschermen tegen een specifieke ziekteverwekker. Vaccins bevatten vaak een verzwakte of geïnactiveerde versie van een ziekteverwekker, dat het lichaam aanzet om antistoffen en immuuncellen aan te maken. Wanneer het lichaam later in contact komt met de echte ziekteverwekker, herinnert het immuunsysteem zich deze en kan het snel de juiste afweerstoffen en immuuncellen aanmaken om de ziekte te bestrijden.

De bescherming van een vaccin kan variëren in duur en sommige vaccins vereisen mogelijk boostershots. Vaccinatie biedt niet alleen bescherming aan de gevaccineerde persoon, maar ook aan anderen in de samenleving door het risico op blootstelling aan de ziekte te verminderen. Dit werkt echter alleen als voldoende mensen zijn gevaccineerd om groepsimmuniteit te bereiken.

Vaccinatie is een van de meest effectieve manieren om infectieziekten te voorkomen en heeft geleid tot de uitroeiing van ziekten zoals polio en mazelen in veel delen van de wereld.

Mogelijke bijwerkingen van een vaccinatie

Veelvoorkomende klachten

Net als bij elk medicijn of vaccin kunnen er bijwerkingen optreden na het ontvangen van een vaccinatie. De meeste bijwerkingen zijn mild en verdwijnen binnen een paar dagen. Veelvoorkomende bijwerkingen van vaccinaties zijn onder andere:

Bijwerkingen zijn meestal mild van aard en verdwijnen vanzelf. Het risico op ernstige bijwerkingen na vaccinatie is zeer zeldzaam. Mochten klachten langer aanhouden of maak je je zorgen, neem dan contact op met je huisarts.

Ernstige bijwerkingen

Als je ernstige bijwerkingen ervaart na vaccinatie, zoals moeite met ademhalen, zwelling van het gezicht of de keel, een hoge koorts die niet verdwijnt of een ongewone bloeding of blauwe plekken, moet je onmiddellijk medische hulp inschakelen.

Bang voor bijwerkingen?

Het is begrijpelijk dat sommige mensen bang zijn voor mogelijke bijwerkingen van vaccinaties. Het is echter belangrijk om te beseffen dat bijwerkingen meestal mild en van voorbijgaande aard zijn en dat de voordelen van vaccinatie doorgaans opwegen tegen het risico op bijwerkingen.

Bovendien worden vaccins grondig getest en beoordeeld voordat ze op de markt worden gebracht. Ze worden beoordeeld op veiligheid en effectiviteit en ondergaan uitgebreide klinische onderzoeken voordat ze worden goedgekeurd voor gebruik. Na goedkeuring blijven vaccins onderhevig aan monitoring om eventuele bijwerkingen te detecteren en te beoordelen. Vaccins kunnen over het algemeen als veilig en effectief worden beschouwd.

Okselpijn is een normale reactie

Artsen willen de angst voor okselpijnreacties na het Moderna- en Pfizer-BioNTech-vaccin wegnemen, omdat dit een normale reactie van het immuunsysteem is. Dit betekent dat onnodige tests of behandelingen moeten worden vermeden, omdat de pijnlijke reactie in korte tijd vanzelf zal verdwijnen.

Volgens de New York Times hadden 11,6% van de deelnemers aan de Moderna-studie een dergelijke reactie na de eerste dosis en 16% na de tweede dosis. Bij de Pfizer-BioNTech-vaccinatie was het gemelde percentage lager, namelijk slechts 0,3% van de deelnemers.

Oorzaak van okselpijn door vaccinatie

De okselpijn die wordt ervaren na het COVID-19-vaccin wordt veroorzaakt door gezwollen lymfeklieren in het gebied. Deze klieren zijn een belangrijk onderdeel van het immuunsysteem en bevinden zich dicht bij de injectieplaats van het vaccin. De lymfeklieren worden gezwollen en pijnlijk omdat ze reageren op het vaccin en hun werk doen om het immuunsysteem te stimuleren.

De booster-shots hebben dezelfde formule als het standaardvaccin, maar de Moderna-booster bevat een halve dosis in vergelijking met de primaire vaccinatie. De bijwerkingen na boosterdoses van mRNA, zijn vergelijkbaar of lager dan die waargenomen na de primaire vaccinreeks.

Wat te doen?

Bij okselpijn als gevolg van gezwollen lymfeklieren veroorzaakt door het COVID-19-vaccin, bevelen artsen het volgende aan:

  • Rust nemen
  • Voldoende drinken
  • Neem pijnstillers zoals paracetamol of ibuprofen. Bij kinderen onder de 16 jaar geen aspirine geven. Ook is het belangrijk om bij het gebruik van paracetamol erop te letten dat er geen andere producten worden ingenomen die ook paracetamol bevatten, omdat overdosering leverschade kan veroorzaken.

Neem contact op met je huisarts als je je zorgen maakt of als de pijn ernstig is of langer dan een paar dagen aanhoudt.

Goed om te weten!

Het is goed om op de hoogte te zijn van de mogelijke bijwerkingen van vaccins en om te weten wat je moet doen als deze bijwerkingen optreden. Het is geruststellend om te weten dat het RIVM de veiligheid en werkzaamheid van covid-19-vaccins bevestigt en dat er intensieve veiligheidsmonitoring plaatsvindt. Als je vragen hebt of bezorgd bent over het vaccin, is het altijd het beste om te overleggen met je huisarts.

Andere oorzaken van okselpijn

Een aantal andere mogelijke oorzaken van okselpijn zijn:

  • Lymfeklierontsteking: een ontsteking van de lymfeklieren in de oksel kan pijn en gezwollen okselklieren veroorzaken.
  • Zweetklierontsteking: hierbij ontstaat een zwelling, roodheid en pijn in de aangedane oksel.
  • Borstproblemen: sommige borstaandoeningen, zoals mastitis of borstkanker, kunnen pijn of ongemak in de oksel veroorzaken.
  • Axillaire zenuwschade: schade aan de zenuwen die door de oksel lopen.
  • Thoracic outlet syndroom (TOS): een aandoening waarbij de zenuwen en bloedvaten die door de schouder- en halsregio (thoracic outlet) passeren, bekneld raken.
  • Fibromyalgie: een aandoening die wordt gekenmerkt door chronische pijn en stijfheid in de spieren en weefsels, kan ook okselpijn veroorzaken.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over okselpijn na ene vaccinatie, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.