Last Updated on 7 april 2024 by M.G. Sulman
Op de penis kunnen verschillende bultjes en knobbeltjes voorkomen. Meestal heeft het een onschuldige oorzaak. De drie meest voorkomende huidafwijkingen op de penis zijn pearly penile papules (PPP), Fordyce spots en angiokeratomen. PPP zijn goedaardige kleine slijmvliesflapjes aan de penis. Fordyce spots zijn niets meer dan vergrote talgklieren. Angiokeratomen zijn goedaardige afwijkingen van de oppervlakkige bloedvaatjes in de huid, die op de balzak en de schacht van de penis kunnen voorkomen. De schacht van de penis loopt van onderaan de buik tot aan de onderrand van de eikel.
Oorzaken van bultjes op de penis
De penis is een orgaan dat behoort tot de mannelijke geslachtsorganen. Het bestaat uit drie delen: de wortel, de schacht en de eikel (glanspenis). Er zijn veel mogelijke oorzaken van penisknobbeltjes of -bultjes. De meeste zijn vrij ongevaarlijk. Laten we eens kijken naar enkele mogelijke oorzaken van bultjes op de penis.
Fordyce-spots
Fordyce-vlekken zijn vergrote olie- of talgklieren die niet geassocieerd zijn met haarzakjes. Ze zien eruit als kleine witte vlekken of bultjes (1 tot 3 millimeter of 0,04 tot 0,12 inch) op de lippen, in de mond en geslachtsdelen. Ze komen vaak voor, zijn over het algemeen onschadelijk en vereisen geen behandeling (Singal, 2020).
Pearly penile papules (PPP)
De kleine vleeskleurige bultjes, ook bekend als hirsuties papillaris penis of parelketting, liggen boven op de rand van de eikel. Ze zijn goedaardig, veroorzaken geen symptomen en hebben geen behandeling nodig. Het is een normaal verschijnsel. Niet iets om je druk over te maken.
Angiokeratomen
Angiokeratomen van de penis zijn zeldzaam. Deze kleine blauw paarse bultjes op de balzak of de schacht van de penis zijn gemaakt van vergrote bloedvaten. Ze kunnen een ruwe textuur hebben en na verloop van tijd dikker worden. Angiokeratomen variëren in grootte van 1 millimeter tot 1 centimeter, maar zijn vaak zo’n 3-4 mm groot.
Angiokeratomen kunnen wijzen op een onderliggende aandoening van de bloedvaten, zoals hypertensie (hoge bloeddruk) of varicocèle, een soort ‘spatader’ in de teelbal. Daarom is het een goed idee om je huisarts te raadplegen als je ze opmerkt.
Parameatale cyste
Een parameatale cyste komt vooral voor bij mannen of jongens onder de twintig jaar. Het gaat hierbij om een cyste die naast de opening van de plasbuis zit. Een dergelijke cyste is enkele millimeters in doorsnede. Ze zijn vaak doorschijnend en gevuld met helder vocht. Ze komen zelden voor. Het is anno 2024 niet bekend wat de oorzaak is.
Moedervlek op de penis
Moedervlekken zijn licht tot donker gekleurde vlekjes of verhevenheden van de huid. Het zijn goedaardige opeenhopingen van pigmentcellen in de huid. Ze kunnen overal op je lichaam verschijnen, waaronder je penis. De meeste mensen hebben ze, en gemiddeld heeft iemand tussen de 15 en bijna 40 moedervlekken.
Moedervlekken zijn meestal niets om je zorgen over te maken, tenzij ze groter worden, van vorm, kleur of textuur veranderen, asymmetrische of gekartelde randen hebben of bloeden. Moedervlekken met een of meer van deze kenmerken moeten worden gecontroleerd door een arts, omdat ze een teken kunnen zijn van huidkanker (melanoom). Gelukkig is melanoom op de penis zeldzaam.
Ingegroeide haar
Een ingegroeide haar ontstaat wanneer de punt van een haar zich krult en teruggroeit in de huid, of teruggroeit in een haarzakje zelf. Dit kan een pijnlijke, jeukende bult veroorzaken die geïrriteerd kan raken of gevuld kan raken met vocht of pus. Ingegroeide haren komen vaak voor in gebieden met korter haar of kort geschoren haar, zoals gezichtshaar of schaamhaar. Ingegroeide haartjes kunnen geïnfecteerd raken en moeten worden verwijderd.
Folliculitis
Folliculitis is een ontsteking van een haarzakje. Er ontstaan kleine puistjes op de huid die na 1 tot weken vanzelf weggaan. Het kan komen door scheren, door epileren en als je olie of vet op de huid aanbrengt.
Waterwratjes
Deze veel voorkomende, besmettelijke, virale huidinfectie produceert kleine, gladde, glanzende bultjes gevuld met een wasachtige substantie. Waterwratjes kunnen zich via huid-op-huidcontact overal op het lichaam verspreiden. Je kunt ze krijgen door nauw contact met iemand die het heeft. Wanneer het op je penis verschijnt, is de kans groot dat je het tijdens seks hebt gekregen. Het gaat meestal vanzelf weg, maar het kan wel even duren.
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s)
Een bult op de penis kan ook het teken zijn van een soa, zoals:
Genitale herpes
Genitale herpes wordt veroorzaakt door het herpes simplex-virus (HSV-1 of HSV-2). De symptomen zijn kleine met vocht gevulde blaasjes die kunnen jeuken of pijnlijk kunnen zijn. Een arts kan antivirale medicatie voorschrijven om uitbraken te verminderen of te onderdrukken.
Genitale wratten
Genitale wratten worden veroorzaakt door het humaan papillomavirus (HPV). Dit zijn pijnloze gezwellen of knobbeltjes rond de penis, het scrotum, de voorhuid of de anus. Het virus veroorzaakt wratten op en rond de penis en deze groeien vaak in groepjes. Ze kunnen vleeskleurig, grijswit, rozewit of bruin van kleur zijn. Er zijn medicijnen die je op de wratten kunt smeren. Je huisarts kan dit voorschrijven.
Syfilis
Sjanker
Syfilis is een soa en wordt veroorzaakt door een bacterie (Treponema pallidum). Deze soa presenteert zich meestal als een stevige, ronde, pijnloze zweer op de geslachtsdelen. Deze zweer staat bekend als een sjanker. Een zweertje of rood, hard plekje op het slijmvlies van je penis, vagina of anus. Het is belangrijk om syfilis meteen te behandelen. Onbehandeld kan syfilis leiden tot ernstige gezondheidsproblemen die het hart, de hersenen en andere organen aantasten.
Condylomata lata
Condylomata lata zijn een symptoom van de tweede fase van syfilis. Het gaat hierbij om weke, rode 1-3 cm grote plaques, vaak nattend. ze zitten vaak op de genitaliën, zoals de penis.
Schurft
Een andere aandoening die bultjes op de huid kan veroorzaken, is schurft. Scabiës is een ander woord voor schurft. Schurft is een besmettelijke aandoening die wordt veroorzaakt door een klein beestje, de schurftmijt. Deze graven onderhuidse gangetjes en leggen daarin eitjes. Dit kan hevige jeuk veroorzaken, vooral ’s nachts. Ontstoken pukkeltjes op penis en balzak zijn zeer kenmerkend voor schurft. Schurft is zeer besmettelijk maar redelijk gemakkelijk te behandelen met medicijnen die de mijten en hun eitjes doden.
Peniskanker
Peniskanker is een verzamelnaam voor alle kankers aan de penis. Het is een zeldzame kanker. Het ontstaat meestal aan de voorhuid of de eikel (glanspenis). Mogelijke symptomen zijn:
- een verandering van de huid van de penis, zoals een rode plek, wrat of zweer die niet weggaat
- korstjes of rode uitslag onder de voorhuid of op de eikel
- meestal is de kanker gelokaliseerd op de eikel of onder de voorhuid
- afscheiding
- pijn in de zwellichamen van de penis
- steeds terugkerende ontsteking van de eikel (eikelontsteking)
- bloedverlies
- een vieze penisgeur (stinkende penis)
Moedervlekken op de penis?
Moedervlekken kunnen op verschillende plaatsen op het lichaam voorkomen, waaronder je penis. In veel gevallen zijn moedervlekken op de penis geen reden voor bezorgdheid, zolang ze niet groter worden, veranderen van structuur of bloeden.
Het is raadzaam om je huisarts te raadplegen als je veranderingen opmerkt in moedervlekken op de penis of elders op het lichaam, aangezien dit mogelijk een teken kan zijn van huidkanker.
Andere symptomen die kunnen wijzen op huidkanker zijn:
- Een verandering van de kleur of de vorm van een moedervlek
- Een nieuwe moedervlek die pijn doet
- Een moedervlek die bloedt of uitloopt
Een arts kan je huid onderzoeken en bepalen of verder onderzoek nodig is.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over bultjes op de penis, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
