Last Updated on 14 januari 2022 by M.G. Sulman
Een parameatale cyste is een cyste die naast de opening van de plasbuis zit. Een dergelijke cyste is enkele millimeters in doorsnede. Het gaat om een doorzichtige zwelling op de glanspenis of eikel. De cyste is gevuld met helder vocht. Een parameatale cyste is een zeldzaam verschijnsel. De cyste is goedaardig. Soms kan de cyste het plassen belemmeren of pijnlijk zijn bij gemeenschap. Alleen een lichamelijk onderzoek is voldoende om de diagnose te stellen. Volledige chirurgische excisie levert goede cosmetische resultaten op zonder recidief (herhaling).
Wat is een parameatale cyste?
Een parameatale urethrale cyste is een uiterst zeldzame goedaardige aandoening, waarbij er een cyste naast de opening van de plasbuis zit. Deze cysten zijn meestal asymptomatisch en kunnen spontaan verdwijnen, hoewel chirurgische excisie noodzakelijk in geval van klachten.
Synoniemen
Een parameatale cyste staat ook bekend als:
- parameatale urethrale cyste
- parameatal urethral cyst
Vóórkomen
Het is een uiterst zeldzaam verschijnsel. Er zijn slechts enkele gevallen gerapporteerd in de literatuur. Het werd voor het eerst beschreven in 1956 door Thomson en Lantin.1LANTIN PM, THOMPSON IM. Parameatal cysts of the glans penis. J Urol. 1956 Dec;76(6):753-5. doi: 10.1016/s0022-5347(17)66761-2. PMID: 13385942.
Oorzaak van een parameatale cyste
De oorzaak van de cyste is anno 2022 niet bekend. Congenitale afsluiting van een para-urethrale ductus (een embryologisch overblijfsel) speelt mogelijk een rol.2Hack, W. W. M., & van Eijkelenburg, N. K. A. (2004). Diagnose in beeld (194). Een jongen met een doorzichtige zwelling op de glans. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 148(25), 1235. Congenitaal betekent dat het al wel bij de geboorte aanwezig is, maar niet erfelijk is. Op latere leeftijd kan een afsluiting van een para-urethrale ductus ook veroorzaakt worden door een trauma (verwonding) of infectie.3Ibid
Symptomen van een parameatale cyste
Deze cysten zijn meestal klein, ongeveer enkele millimeters in doorsnede. Ze kunnen reeds aanwezig zijn bij de geboorte of op elk moment in de kindertijd optreden. Zowel aangeboren als spontaan verschijnende cysten zijn beschreven in de medische literatuur. Ze zijn vaak doorschijnend en gevuld met helder vocht.
Hoewel het vaak asymptomatisch is, kun je ook last hebben van een verstoring van de urinestroom, moeite met de urinelozing (dysurie,) plasproblemen of urine sproeien. Er kan ook pijn bij het plassen of een branderig gevoel bij het plassen optreden. Ook kan er pijnlijke geslachtsgemeenschap optreden.
De cyste kan getraumatiseerd raken en en gaan bloeden of geïnfecteerd raken of spontaan verdwijnen na een ruptuur.
Onderzoek en diagnose
De meeste parameatale urethrale cysten kunnen worden gediagnosticeerd door lichamelijk onderzoek.
Behandeling van de cyste naast de opening van de plasbuis
Verschillende behandelingsmodaliteiten zoals waakzaam wachten op spontane ruptuur, naaldaspiratie, marsupialisatie en volledige chirurgische excisie zijn in de literatuur beschreven als mogelijke behandelingsopties. Spontane genezing door ruptuur is echter zeldzaam bij jongens. Het wordt alleen voorgestaan bij pasgeborenen. De duur van waakzaam wachten op spontane ruptuur is niet beschreven.
De behandeling van keuze is volledige excisie. Dat wil zeggen het wegsnijden van de cyste met een chirurgisch instrument en onder verdoving. Andere behandelingsmodaliteiten zijn naaldpunctie of aspiratie (waarbij vloeistof of cellen uit een cyste worden getrokken met behulp van een naald), wat steevast resulteert in recidief, dus terugkeer van de cyste. Marsupialisatie (dat is het vasthechten van de omgeklapte cystewanden) resulteert in cosmetisch onbevredigend resultaat.
Prognose
De behandeling bestaat uit volledige excisie van de cyste. In dat geval is de kans op terugkeer nihil. De laesie komt vaak terug na spontane ruptuur of aspiratie.
