Last Updated on 14 augustus 2023 by M.G. Sulman
Een oogkasontsteking (medisch: ‘orbita cellulitis’) is een ontsteking van het weefsel rond het oog. Het kan ernstig zijn en zelfs tot blindheid leiden. Raadpleeg daarom altijd een arts. Een ontsteking in de oogkas veroorzaakt meestal gezwollen oogleden (een opgezwollen oog of dik oog). Een oogkasontsteking is echter zelden de oorzaak van gezwollen oogleden.
Wat is een oogkasontsteking?
Een oogkasontsteking betreft ontsteking en zwelling van het weefsel rond het oog. Het is een ernstige aandoening die soms zelfs kan resulteren in het verlies van het gezichtsvermogen van het oog.
Synoniemen
De medische term voor een ontsteking in de oogkas is cellulitis orbitae of orbitale cellulitis.
Vóórkomen
Oogkasontstekingen komen niet vaak voor. Jaarlijks wordt deze diagnose in Nederland naar schatting 800 tot 1.000 keer gesteld.
Bij wie komt het voor?
De aandoening kan op elke leeftijd voorkomen en treft mannen als vrouwen in gelijke mate. De aandoening komt vooral voor bij kinderen in de leeftijd van 4-18 jaar in het kader van een bacteriële of virale infectie.
Oorzaken van een ontstoken oogkas
Mogelijke oorzaken van een oogkasontsteking zijn:
- Bacteriële en virale infecties: Sommige virussen en bacteriën kunnen ontstekingen veroorzaken in het gebied rond de oogkas.
- Auto-immuunziekten, zoals de ziekte van Graves, waarbij het immuunsysteem abnormaal reageert en bijvoorbeeld het oogweefsel aanvalt, kunnen een oogkasontsteking veroorzaken.
- Trauma: Letsel aan het ooggebied door bijvoorbeeld een klap of ene ongeval, kan ontstekingen en zwelling rond de oogkas veroorzaken.
- Allergische reacties: Allergische reacties op allergenen, zoals pollen of stof, kunnen leiden tot ontsteking rond de oogkas.
- Een bijholteontsteking kan zich uitbreiden naar het ooggebied en oogkasontsteking veroorzaken.
Andere medische aandoeningen: Sommige algemene medische aandoeningen kunnen ontstekingen rond de oogkas triggeren, waaronder reumatoïde artritis (RA). Maar ook:
Andere mogelijke oorzaken van oogkasontsteking zijn:
- De ziekte van Crohn: Een aandoening die diarree en buikpijn veroorzaakt, maar ook uveïtis (een oogontsteking van de binnenkant van het oog) en ontstekingen in de oogkas kan teweegbrengen.
- Dermatomyositis: Een ziekte gekenmerkt door huiduitslag en spierproblemen.
- Granulomatose met polyangiitis (Wegener granulomatose): Een zeldzame aandoening die ontstekingen van bloedvaten veroorzaakt en de oogkas kan treffen.
- Churg-Strauss syndroom: Een aandoening die bloedvatontstekingen veroorzaakt en eveneens de oogkas kan treffen.
- Erdheim-Chester syndroom: Een zeldzame aandoening die bot- en weefselveranderingen veroorzaakt.
- Histiocytose X (Langerhans celhistiocytose): Een multisystemische aandoening die ontstekingen in verschillende delen van het lichaam, inclusief de oogkas, kan veroorzaken.
- Myasthenia gravis: Een aandoening die spierzwakte veroorzaakt, waaronder zwakte in het gezicht, de ledematen en de ogen.
- Polyartritis nodosa (PAN): Een bloedvatziekte met diverse symptomen, waaronder mogelijke ontsteking van de oogkas.
- Systemische lupus erythematosus (SLE): Een auto-immuunziekte die verschillende systemen in het lichaam aantast, waaronder de oogkas.
- IgG4-related orbital disease (IgG4-ROD), een aandoening die tot ontstekingen leidt in de oogkas (orbita).
Symptomen van een ontstoken oogkas
Symptomen van een ontstoken oogkas variëren en zijn afhankelijk van welke structuren ontstoken zijn. Over het algemeen beginnen de symptomen vrij plotseling, meestal gedurende een aantal dagen. Pijn en roodheid van de oogbal of het ooglid komen meestal voor. Pijn kan soms ernstig en invaliderend zijn. Abnormaal uitpuilen van de ogen (proptosis), dubbelzien, wazig zien en verlies van gezichtsvermogen zijn ook mogelijk.
Symptomen gerelateerd aan immuungemedieerde systeemziekte zijn daarentegen meestal minimaal. Zelden is er enig ongemak, maar proptosis en een gezwollen ooglid komen dan wel vaak voor.
Andere symptomen zijn afhankelijk van de aandoening die de ontsteking veroorzaakt.
Onderzoek en diagnose
Computertomografie (CT-scan) of magnetische resonantiebeeldvorming (MRI-scan) kan worden verricht om een diagnose te kunnen stellen. Een arts kan voort bloedonderzoekdoen en een monster nemen van het ontstoken gebied voor onderzoek onder een microscoop (biopsie) om de oorzaak vast te stellen. Uiteraard vindt er ook ene vraaggesprek met de arts plaats en de arts zal je ooggebied onderzoeken.
Behandeling van oogkasontsteking
Bacteriële oogkasontsteking wordt behandeld met antibiotica. Soms is het ook nodig om de druk in de oogkas te ontlasten met behulp van een operatie.
Veel aandoeningen die een ontsteking van de oogkas veroorzaken, worden behandeld met een corticosteroïdmedicijn, dat via de mond kan worden toegediend. Corticosteroïden kunnen via een ader (intraveneus) worden toegediend als de ontsteking ernstig is.
Bestralingstherapie of medicijnen en behandelingen die de immuunresponsen van het lichaam veranderen, kunnen soms ook worden gebruikt. Een immuungemedieerde systeemziekte reageert doorgaans op corticosteroïden of, indien nodig, andere geneesmiddelen om de immuunrespons van het lichaam te veranderen (bijvoorbeeld rituximab).
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over oogkasontsteking, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
