Eosinofiele astma: symptomen, oorzaken en behandeling

Last Updated on 25 juni 2025 by M.G. Sulman

Eosinofiele astma is een vorm van astma die gepaard gaat met hoge niveaus van eosinofielen. Dit zijn een soort witte bloedcellen die een rol spelen in de verdediging van je lichaam tegen een groot aantal ziekten. Eosinofiel astma wordt beschouwd als een belangrijke oorzaak van ernstige astma. In de gehele bevolking is eosinofiele astma een zeldzaam verschijnsel. Het treft slechts 5 procent van de volwassenen met astma. Eosinofiele astma wordt geclassificeerd als een atopie. Dit duidt op een genetische aanleg om allergische ziekten te ontwikkelen. Ontsteking door eosinofiel astma treedt op als onderdeel van een allergische reactie of reactie van het immuunsysteem, waarbij een specifieke witte bloedcel vrijkomt, eosinofielen genaamd. Bij een toename van het aantal witte bloedcellen, ontstaat er vaak een ontstekingsreactie. Deze ontsteking en zwelling van de luchtwegen bemoeilijkt het ademhalen. Het vergroot bovendien het risico op een astma-aanval. Eosinofiele astma kan je leven behoorlijk beperken. Met een goede behandeling verbetert je kwaliteit van leven.

“Tussen droom en adem: hoe werk toch lukte”

Toen Jamila (28) hoorde dat ze eosinofiele astma had, zat ze midden in haar opleiding tot basisschoollerares. Haar droom? Kinderen leren lezen en schrijven. Maar ineens werd de trap naar de derde verdieping een berg, het krijtbord een prikkelbron, en het zingen met de klas een aanvalstrigger. “Ik dacht dat ik gewoon een griepje had,” zegt ze. “Maar dit bleek chronisch. Mijn lijf kon het tempo niet meer bijhouden.”

Stagelopen werd een zoektocht. Sommige dagen stond ze stralend voor de klas, andere dagen meldde ze zich ziek na een halve ochtend. Haar stagebegeleider was begripvol, maar wist niet goed hoe hij haar kon helpen. Via de opleiding werd een studentenpsycholoog ingeschakeld, en die bracht haar in contact met een re-integratiecoach van de hogeschool. Die hielp haar met plannen, energiemanagement én het aanvragen van extra tijd bij toetsen.

Na haar afstuderen schakelde ze het UWV in, omdat het fulltime werken simpelweg niet haalbaar bleek. Met hun hulp startte ze in het doelgroepregister en vond ze een school die ruimte bood voor haar beperkingen: drie dagen per week, met een aangepast rooster en rustmomenten tussen de lessen.

Nu staat Jamila voor groep 3, precies zoals ze ooit droomde – maar dan met een puffer in haar tas en een grens op haar agenda. “Ik werk anders dan anderen,” zegt ze. “Maar ik werk. En dat is alles wat telt.”

Wat is eosinofiele astma?

Uitleg

Er zijn verschillende soorten astma, zoals allergisch astma, niet-allergisch astma, inspanningsastma en eosinofiele astma. Bij eosinofiele astma zijn de eosinofielen – een soort witte bloedlichaampjes – structureel ernstig verhoogd. Eosinofielen kunnen actief worden als gevolg van veel voorkomende astma-triggers. Actieve eosinofielen kunnen ontstekingen in de longen veroorzaken. Deze ontsteking kan leiden tot astmasymptomen en astma-aanvallen.

Definitie

Eosinofiele astma is een subtype van (ernstig) astma waarbij er een verhoogde aanwezigheid is van eosinofiele cellen in de luchtwegen.

Betekenis

Wat betekent ‘eosinofiel’?

Eosinofiel is een term die verwijst naar een type witte bloedcel genaamd eosinofiel. Deze cellen spelen een belangrijke rol bij het immuunsysteem en helpen bij het bestrijden van parasieten en allergische reacties.

Wat betekent ‘astma’?

Astma is een chronische aandoening van de luchtwegen waarbij de ademhaling bemoeilijkt wordt door ontstekingen en verkramping van de spieren rond de luchtwegen. Deze veranderingen kunnen leiden tot symptomen zoals benauwdheid, piepende ademhaling en hoesten.

Oorzaken van eosinofiele astma

Oorzaak vooralsnog onbekend

Een specifieke oorzaak voor eosinofiele astma is anno 2025 niet bekend. Terwijl andere vormen van astma worden veroorzaakt door allergische reacties op omgevingsfactoren, zoals pollen of dierenhaar, ontwikkelt eosinofiele astma zich niet op deze manier. Een teveel aan eosinofiele cellen in het bloed wordt vaak veroorzaakt door allergische reacties of infecties door parasieten. Het is echter niet duidelijk waardoor deze niveaus stijgen bij eosinofiele astma.

Is het erfelijk?

Astma kan in bepaalde families voorkomen, dus mogelijks is er een genetische connectie. Er is echter geen directe genetische link gevonden bij eosinofiele astma.

Geassocieerde aandoeningen

Mensen met eosinofiel astma kunnen ook last krijgen van:

• chronische bijholteontsteking
• neuspoliepen (goedaardige zwellingen van het neusslijmvlies)
• eosinofiele otitis media (EOM), een relatief zeldzame middenooraandoening
• ‘aspirin-exacerbated respiratory disease’ (AERD), een complex syndroom gekenmerkt door inflammatie van de luchtwegen met astma, chronische rhinosinusitis/neuspoliepen, hypergevoeligheid voor aspirine en andere NSAID’s en soms met een strottenhoofdkramp of laryngospasme

Bovendien is eosinofiele astma ook geassocieerd met andere aandoeningen die worden gekenmerkt door hoge niveaus van eosinofielen (hypereosinofilie).

Symptomen van eosinofiele astma

Verschijnselen

De symptomen van eosinofiel astma zijn onder meer:

• kortademigheid / benauwdheid
• piepende ademhaling (wheezing)
• beklemmend gevoel op de borst
• hoesten
• belemmerde luchtstroom
• verstopte neus
• loopneus
• chronische bijholteontsteking
• gebrek aan reukzin
• rode, geïrriteerde ogen
• neuspoliepen

Vaak lijd je ook aan vermoeidheid en slapeloosheid.

Vermoeidheid

Vermoeidheid komt veel voor bij eosinofiele astma. Je kan erg moe worden van het doen van eenvoudige activiteiten, zoals een ommetje lopen of het verrichten van huishoudelijke taken of klusjes Je kan ook erg moe worden van het ademen zelf, vooral als je niet effectief ademt.

Mensen met eosinofiel astma kunnen het gevoel hebben (snel) buiten adem te zijn, alsof je een zware inspanning levert. Het kan aanvoelen als een vermoeidheid die je longen, hart en hele lichaam treft. Dit is buitengewoon onaangenaam.

Verhoogde niveaus van eosinofielen

Mensen met eosinofiele astma hebben verhoogde niveaus van eosinofielen in hun bloedbaan, longen en longslijmvlies (sputum). Neuspoliepen komen ook veel voor bij personen met dit type astma.

Eosinofiele astma verschilt op een aantal manieren van andere vormen van astma:

• het treedt voor het eerst op als je volwassen bent en niet al in de kindertijd
• het lijkt niet in verband te staan met allergieën
• het beïnvloedt je hele ademhalingssysteem, niet alleen de longen
• het reageert vaak niet goed op medicijnen die effectief zijn bij andere vormen van astma

Onderzoek en diagnose

De volgende onderzoeken kunnen worden ingezet:

• Sputum-inductie. Hierbij wordt slijm (sputum) uit de longen opgehoest. Dit slijm wordt vervolgens onderzocht in een laboratorium.
• Bloedonderzoek. Voor deze test neemt je arts een bloedmonster om eosinofielen in je bloed te meten. ​
• Bronchiale biopsie. Hierbij wordt een stukje weefsel uit de longen weggenomen voor onderzoek onder de microscoop.

Behandeling van eosinofiele astma

Orale corticosteroïden of antibiotica kunnen worden aanbevolen voor de behandeling van eosinofiel astma.

Orale corticosteroïden (prednison)

Tot voor kort waren orale corticosteroïden de standaardbehandeling voor eosinofiel astma. Het middel prednison remt ontstekingen en overgevoeligheidsreacties. Hoewel veel mensen goed op deze medicijnen reageren, slagen ze er niet altijd in om deze ziekte onder controle te houden.

Snelwerkende inhalatoren

Deze geneesmiddelen worden ook wel luchtwegverwijders genoemd en openen de gezwollen luchtwegen snel en je kunt ze gebruiken met de inhalatiecorticosteroïden, die de basisbehandeling van astma vormen.

Biologicals

Er zijn verschillende soorten biologicals. Alle biologicals worden middels injecties of via het infuus gegeven, elke 2-4 of elke 8 weken. De frequentie kan per middel verschillen.

De bijwerkingen van deze biologicals lijken mild. De effecten op lange termijn van deze nieuwe middelen zijn anno 2025 echter nog onbekend.

Mepolizumab (Nucala)

Nucala is een geneesmiddel dat wordt gebruikt om het aantal astma-aanvallen en ontstekingen te verminderen bij deze vorm van astma. Nucala wordt als onderhuidse injectie gegeven, veelal in je bovenarm, soms in het dijbeen of in de buik. De toediening moet om de vier weken worden herhaald. Het is een biologisch medicijn, een zogeheten ‘biological’. Dit houdt in dat het wordt gemaakt van eiwitten van levende cellen.

Benralizumab (Fasenra)

Fasenra bevat de werkzame stof benralizumab. Het medicijn vermindert ontstekingen en astma-aanvallen. Het wordt voorgeschreven bij ernstig astma, indien andere medicijnen onvoldoende soelaas bieden. Je krijgt de injectie vlak onder de huid van je bovenarm, buik of bovenbeen. De eerste 3 injecties krijg je elke 4 weken toegediend en daarna krijg je elke 8 weken 1 injectie.

Fasenra wordt geïnjecteerd onder de huid. Het is iets dat je zelf kunt doen, maar dit moet worden besproken en besloten in overleg met de behandelend arts of verpleegkundige. Het is belangrijk om te weten dat je Fasenra niet zelf moet injecteren als dit de eerste keer is dat je het gebruikt of als je eerder een allergische reactie op Fasenra hebt gehad.

Antibioitica

Antibiotica kunnen worden voorgeschreven om de sinusinfecties te behandelen die vaak gepaard gaan met deze vorm van astma.

Leven met eosinofiele astma

Hieronder geven we een anatal tips om te leven met eosinofiele astma:

• Behoud een gezond gewicht en beweeg of sport regelmatig om je longen sterk te houden.
• Neem jaarlijks een griepprik, aangezien astmapatiënten meer vatbaar zijn voor complicaties als gevolg van de griep.
• Houd een voedingsdagboek bij om triggers voor astma-aanvallen te identificeren en vermijd vervolgens deze voedingsmiddelen. Veel voorkomende voedseltriggers zijn onder meer:
  1. Zuivelproducten
  2. Tarwe en gluten
  3. Schaal- en schelpdieren
  4. Noten en pinda’s
  5. Bewerkte voedingsmiddelen met conserveringsmiddelen en kleurstoffen
• Als je rookt, bespreek dan met je arts de beste manier om te stoppen met roken. Dit komt zowel je algehele gezondheid als je astma ten goede.
• Als je huisdieren hebt, zorg dan voor een schoon huis en houd ze uit je slaapkamer. Ja, je bent maar liefst gemiddeld 3 uur per maand meer tijd kwijt aan het stofzuigen wanneer je een huisdier hebt.
• Beperk blootstelling aan schimmels, pollen en huisstofmijt door de airconditioner te gebruiken, ramen gesloten te houden en regelmatig het filter te vervangen.
• Doe boodschappen vóór het heetste deel van de dag, vooral in de zomer. Gebruik apps om de luchtkwaliteit op basis van je postcode te controleren. Dat kan bijvoorbeeld op we website van het Longfonds.

Prognose

Mensen met deze aandoening hebben vaak regelmatig last van opflakkeringen waardoor ze sterk afhankelijk worden van orale corticosteroïden, die ernstige bijwerkingen hebben. Behandeling met biologicals kan dan uitkomst bieden.

Astma kan zelfs dodelijk zijn. De sterfte aan een acute astma-aanval in Nederland is echter héél laag.

Psychosociale impact en mentale gezondheid: als ademhalen onzeker wordt

Eosinofiele astma komt niet alleen in je longen. Het kruipt in je agenda, je zelfvertrouwen, je sociale leven – en soms ook in je hoofd. Want wie leeft met een aandoening die grillig en onvoorspelbaar is, krijgt te maken met veel meer dan medische termen of behandelplannen. Je krijgt te maken met angst. Onbegrip. Frustratie. En de onzichtbare last van altijd moeten uitleggen waarom je “weer niet kunt”.

En dat is pittig.

“Je ziet toch niks aan me?”

Het lastige aan eosinofiele astma? Het zit diep vanbinnen. Geen rolstoel, geen verband, geen pleister. Alleen jij voelt hoe je longen strijden. Alleen jij weet dat een trap op lopen voelt als een marathon. En terwijl jij worstelt om lucht te happen, zegt een collega: “Je was er gisteren toch gewoon? Dan kan het nu toch ook?”

Die onzichtbaarheid maakt het extra zwaar. Want je moet steeds kiezen: uitleggen of slikken? Doorgaan of toegeven? Zeggen dat je ziek bent – terwijl je er gezond uitziet?

Het doet iets met je. En dat mag gezegd worden.

De constante spanning van “wat als”

Mensen met eosinofiele astma leven vaak in een staat van paraatheid. Wat als ik nu een aanval krijg? Wat als het medicijn deze keer niet werkt? Wat als ik vanavond die etenslucht niet trek, of als iemand parfum draagt?

Die ‘wat als’-gedachten kunnen leiden tot:

🔹 Angstklachten – vooral angst voor benauwdheid, controleverlies of ziekenhuisopnames
🔹 Sombere gevoelens – door vermoeidheid, sociale isolatie of chronische beperkingen
🔹 Frustratie en woede – over een lichaam dat niet meewerkt, ondanks je inspanning
🔹 Eenzaamheid – omdat je je vaak moet terugtrekken, zelfs als je dat helemaal niet wilt

Dit zijn geen bijverschijnselen – dit zijn realiteiten waar veel mensen met eosinofiele astma dagelijks doorheen moeten. Het is een mentale belasting die zelden besproken wordt.

Wie ben je nog, als je steeds moet inleveren?

Soms verandert je ziekte ook je identiteit. Misschien was je altijd actief, sportief, sociaal. En nu? Nu plan je rustmomenten in alsof het afspraken zijn. Nu is elke dag een afweging: energie voor boodschappen, of toch die verjaardag?

Je kunt het gevoel krijgen dat je ‘minder’ bent. Minder betrouwbaar, minder spontaan, minder jezelf.

Maar dat ben je niet. Je bent juist meer: meer afgestemd op je lijf, meer bewust van je grenzen, meer veerkrachtig dan je denkt.

Toch kan het helpend zijn om hier met iemand over te praten. Want mentale gezondheid is geen luxe – het is fundamenteel. Net zo belangrijk als je puffer.

Wat helpt wél?

Hieronder enkele dingen die mensen met eosinofiele astma als helpend ervaren voor hun mentale balans:

🫁 Ademcoaching of mindfulness – om angst en paniek bij benauwdheid beter te leren reguleren
🫂 Lotgenotencontact – via online groepen of lokale bijeenkomsten: je bent echt niet de enige
🧠 Psychologische begeleiding – met iemand die je helpt omgaan met angst, verlies of depressie
📝 Dagboek of app bijhouden – niet alleen voor klachten, maar ook voor kleine overwinningen
🤲 Zachte grenzen leren trekken – tegen anderen, maar ook tegen jezelf. Je hoeft niet altijd door.

En: steun vragen is geen zwakte. Het is een teken van kracht. Je hoeft dit niet alleen te dragen.

Je bent meer dan je longen

Eosinofiele astma mag dan een grillige tegenstander zijn, jij bent geen speelbal. Je mag ruimte innemen. Grenzen stellen. Rouwen om wat je mist. Vieren wat nog wél lukt. En je verhaal delen – zelfs als anderen het niet meteen begrijpen.

Je adem bepaalt niet je waarde. Je kwetsbaarheid doet niets af aan je kracht.

Adem in. Adem uit. En onthoud: je bent niet je aandoening – je bent een mens met een verhaal.

Werk, school en sociale participatie: meedoen met één voet op de rem

Wie eosinofiele astma heeft, kent het: je wílt vooruit, je hebt plannen, dromen, verantwoordelijkheden… maar je longen houden zich niet aan jouw agenda. Je energie is grillig. Je lijf voelt onbetrouwbaar. En dus wordt meedoen soms balanceren op een slap koord.

Je wíl je werk afmaken, maar je concentratie zakt weg door vermoeidheid.
Je wilt die opleiding volgen, maar je bent bang dat je de stage fysiek niet trekt.
Je wilt een afspraak nakomen, maar je longen protesteren halverwege de dag.

Je hoeft het niet op te geven. Maar je moet het wel anders gaan doen.

“Doe jij dan helemaal niks meer?”

Eén van de pijnlijkste zinnen die mensen met ernstige astma horen, komt van de mensen die het goed bedoelen:

• “Maar jij werkt toch maar gewoon parttime?”
• “Je was toch op vakantie vorige maand?”
• “Waarom kun jij niet gewoon fulltime meedoen, zoals vroeger?”

Wat ze niet zien, is dat jouw parttime-week voelt als een fulltime prestatie.
Dat die vakantie drie weken voorbereiding en twee weken herstel kostte.
Dat jij elke ochtend opnieuw overweegt: wat kan ik vandaag wél?

Ziek zijn is soms een dagtaak. En juist daarom is het knap dat je blijft proberen mee te doen.

Praktisch meedoen – op jóuw voorwaarden

Gelukkig zijn er mogelijkheden. De kunst is om ze te durven gebruiken – zonder schuldgevoel. Hier zijn wat concrete tips:

📌 Op je werk

– Wees open waar het nodig is. Vertel collega’s of leidinggevende wat je hebt, zonder medelijden te vragen. Gewoon helder.
– Vraag om aanpassingen via het UWV of bedrijfsarts: een zitplek bij het raam, minder stoffige omgeving, flexibele werktijden of extra pauzes.
– Werk thuis waar mogelijk. Veel mensen met astma floreren bij minder prikkels en beter geplande rustmomenten.
– Let op je belasting. Niet elke klus moet jij doen. Niet elk gesprek moet jij leiden. Jij mag ook nee zeggen.

📚 Op school of opleiding

– Gebruik extra tijd bij toetsen of deadlines als dat nodig is. Het is geen valsspelen – het is levelen met een handicap.
– Stem stage of praktijk af op je belastbaarheid. Denk mee over alternatieve opdrachten als fysiek werk niet haalbaar is.
– Zorg voor een vast aanspreekpunt (mentor, SLB’er) die weet wat je hebt en met je mee kan denken als het tijdelijk misgaat.

👥 In het sociale leven

– Spreek af op jouw ritme. Liever koffie in de ochtend dan borrels ’s avonds? Zeg het gewoon.
– Durf af te zeggen zonder schuldgevoel. Wie jou écht kent, begrijpt het. En zo niet: dan leer je iets over je kring.
– Plan rust vóór sociale dingen, niet alleen erna. Je hoeft jezelf niet altijd leeg te leven om erbij te horen.

De lat lager leggen is geen falen

Soms voelt het alsof je tekortschiet. Alsof jij ‘die collega bent met een gebruiksaanwijzing’. Alsof anderen verder gaan en jij stilstaat. Maar onthoud:

De lat lager leggen betekent niet dat jij minder waardevol bent.

Het betekent dat jij leert leven met waarheid, wijsheid en moed.

En voor velen ben jij juist een inspiratie – niet omdat je zo perfect functioneert, maar omdat je doorgaat, met de kaarten die je kreeg.

Regelingen en ondersteuning (in het kort)

Wist je dat er in Nederland regelingen zijn die je kunnen helpen?

• WIA of Wajong bij langdurige arbeidsongeschiktheid

• Jobcoaching via UWV

• Scholingsbudgetten bij om- of bijscholing

• Participatievoorzieningen zoals aanpassingen op school of werk

• Zorgverzekering en PGB voor noodzakelijke hulpmiddelen of begeleiding

Durf hulp te vragen. Zoek samen met een arts, een maatschappelijk werker of een longverpleegkundige naar wat jij nodig hebt. Meedoen is maatwerk.

Video met uitleg over eosinofiele astma

Gerald Gleich is allergoloog en immunoloog met een praktijk gericht op de behandeling van aan eosinofielegerelateerde aandoeningen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over eosinofiele astma, over je leven met deze vorm van astma. Of tips geven hoe met deze ziekte om te gaan. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.