Last Updated on 6 oktober 2023 by M.G. Sulman
Balantidiasis is een zeldzame darminfectie veroorzaakt door Balantidium coli, een eencellige parasiet (ciliëte protozoön) die vaak varkens infecteert en af en toe ook mensen kan infecteren. Sommige geïnfecteerde mensen kunnen geen symptomen hebben of slechts milde diarree en buikklachten ervaren, maar anderen kunnen ernstigere symptomen krijgen die lijken op een acute ontsteking van de darmen. De symptomen van balantidiasis zijn vergelijkbaar met die van andere infecties die ontsteking van de darmen veroorzaken, zoals amoebische dysenterie.
Wat is balantidiasis?
Balantidiasis, ook bekend als balantidiose of ciliaire dysenterie, is een zeldzame darminfectie. Het wordt veroorzaakt door de parasiet Balantidium coli. Deze lastpak nestelt zich in de darmen en veroorzaakt complicaties die leiden tot balantidiasis. Meestal vertonen mensen met de infectie helemaal geen symptomen. Sommigen kunnen milde symptomen ervaren zoals diarree en buikpijn.
Symptomen van balantidiasis
Mogelijke symptomen van balantidiasis zijn:
- Diarree
- Buikpijn of ongemak
- Koorts
- Misselijkheid
- Braken
- Gewichtsverlies
Verder kunnen er ook enkele meer ernstige symptomen en complicaties optreden bij een gevorderde of onbehandelde balantidiasis-infectie, waaronder:
- Dehydratatie (uitdroging) als gevolg van aanhoudende diarree en braken
- Bloederige diarree
- Verlies van eetlust
- Algehele zwakte en vermoeidheid
- Mogelijke verspreiding van de infectie naar andere delen van het lichaam (in ernstige gevallen)
Sommige geïnfecteerde ervaren helemaal geen symptomen.
Oorzaak en overdracht
Balantidiasis is een zeldzame infectieziekte veroorzaakt door de eencellige parasiet Balantidium coli.
Mensen krijgen balantidiasis door contact met ontlasting van varkens, waarbij de infectie meestal geen symptomen bij de varkens veroorzaakt. Besmetting gebeurt vaak door het eten of drinken van besmet voedsel of water.
Onderzoek en diagnose
Vraaggesprek met de arts en vervolgonderzoek
Het vaststellen van balantidiasis is vaak geen sinecure, omdat de symptomen kunnen variëren. De diagnose kan overwogen worden als een patiënt diarree heeft en recent in contact is geweest met varkens (de belangrijkste bron van besmetting), geïnfecteerde personen, of anale seks heeft gehad.
De diagnose kan worden bevestigd door onderzoek van ontlastingsmonsters onder een microscoop om de parasiet te vinden, of door een kijkonderzoek van de dikke darm (colonoscopie of sigmoidoscopie) om een weefselmonster te nemen waarin de parasiet kan worden gedetecteerd.
Differentiaaldiagnose
De differentiaaldiagnose heeft betrekking op het uitsluiten van andere oorzaken van symptomen die lijken op die van balantidiasis, zoals:
Amoebische dysenterie
Een andere darminfectie die wordt veroorzaakt door de parasiet Entamoeba histolytica. Deze infectie geeft vergelijkbare symptomen van diarree en buikpijn.
Andere darminfecties
Er zijn verschillende andere darminfecties, zoals bacteriële of virale gastro-enteritis (buikgriep), die diarree en maagklachten kunnen veroorzaken.
Prikkelbaredarmsyndroom (PDS)
Prikkelbaredarmsyndroom is een chronische aandoening van de darmen die symptomen van buikpijn, diarree of obstipatie kan veroorzaken en niet door een infectie wordt veroorzaakt.
Voedselvergiftiging
Het eten van bedorven voedsel kan leiden tot diarree en misselijkheid.
Behandeling van balantidiasis
Balantidiasis kan met succes worden behandeld met bepaalde medicijnen, waaronder tetracycline, metronidazole en iodoquinol.
Tetracycline is een antibioticum dat effectief is tegen Balantidium coli, de parasiet die balantidiasis veroorzaakt. Dit medicijn werkt door de groei en verspreiding van de parasiet te remmen. Het wordt meestal oraal ingenomen gedurende een specifieke periode, zoals voorgeschreven door een arts.
Metronidazole is een ander antibioticum dat vaak wordt gebruikt bij de behandeling van balantidiasis. Het heeft antiparasitaire eigenschappen en kan de parasiet bestrijden. Ook dit medicijn wordt meestal via de mond ingenomen.
Iodoquinol is een antiparasitair medicijn dat ook effectief kan zijn bij de behandeling van balantidiasis. Het werkt door de parasiet te doden. Net als de andere medicijnen wordt iodoquinol meestal in de vorm van tabletten ingenomen.
De keuze van het medicijn en de duur van de behandeling kunnen variëren. Dit op basis van de ernst van de infectie en de individuele gezondheid van de patiënt.
Preventie
Om balantidiasis te voorkomen, zijn de volgende maatregelen van belang:
- Goede hygiënepraktijken, zoals regelmatig handen wassen met zeep en water, vooral na contact met varkens of hun omgeving.
- Voorkom het drinken van ongefilterd of niet-gekookt water uit mogelijk vervuilde bronnen.
- Zorg voor een goede voedselhygiëne door voedsel grondig te koken en vermijd rauw of onvoldoende verhit varkensvlees.
- Beperk direct contact met varkens, vooral als ze symptomen van ziekte vertonen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over balantidiasis, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
