Last Updated on 17 december 2023 by M.G. Sulman
Memantine is een medicijn dat geregistreerd is voor de behandeling van mensen met een matige tot ernstige vorm van de ziekte van Alzheimer. Het pakt niet de oorzaak van de ziekte aan, maar het kan je mogelijk wel helpen om wat langer zelfstandig te functioneren. Memantine is eigenlijk een afgeleide van amantadine, met twee extra methylgroepen. Het werd oorspronkelijk bedacht als een mogelijk middel voor de behandeling van de ziekte van Parkinson, vergelijkbaar met amantadine. Memantine is ook onder merknaam Ebixa en Nemdatine beschikbaar.
Wat is Memantine?
Memantine is een medicijn voor mensen met een matige tot ernstige vorm van de ziekte van Alzheimer. Het doel van dit medicijn is om de symptomen van Alzheimer te verminderen.
Memantine is niet bij iedereen effectief. En in veel gevallen biedt het slechts beperkte verbetering. Daarom schrijven artsen het niet vaak voor, vooral niet als iemand veel in bed ligt, omdat het dan minder geschikt is. In Nederland staat Memantine bekend onder de namen Ebixa en Nemdatine.
Over het algemeen veroorzaakt dit medicijn weinig bijwerkingen. Een kleine groep mensen kan echter last krijgen van hoofdpijn, slaperigheid, hoge bloeddruk, obstipatie, duizeligheid of kortademigheid.
Werking van Memantine
Memantine werkt door het effect van een te grote hoeveelheid glutamaat in de hersenen te blokkeren. Glutamaat is een natuurlijk voorkomende stof in de hersenen.
Bij het begin van dementie gaan zenuwcellen vaak grote hoeveelheden van de neurotransmitter glutamaat uitscheiden. Glutamaat is betrokken bij de communicatie tussen zenuwcellen in de hersenen. Een belangrijk aspect hierbij is de NMDA-receptor (N-methyl-D-aspartaat receptor), die een rol speelt in het doorgeven van signalen tussen zenuwcellen.
Wanneer er een overmaat aan glutamaat is, kan dit leiden tot overstimulatie van de NMDA-receptor. Dit overmatige stimulatieproces kan resulteren in overprikkeling van de zenuwcellen, wat schadelijk kan zijn. Het kan leiden tot het verbreken van verbindingen tussen zenuwcellen en zelfs tot het afsterven van neuronen. Dit draagt bij aan de progressie van dementie.
Memantine werkt door de activiteit van glutamaat te reguleren en specifiek de NMDA-receptor te blokkeren, waardoor het overmatige stimulatieproces wordt gemodereerd. Hierdoor wordt getracht de schadelijke effecten van overmatig glutamaat op de zenuwcellen te verminderen en zo de symptomen van dementie te beïnvloeden.
Bijwerkingenvan Memantine
Mogelijke bijwerkingen van het medicijn Memantine zijn:
🌟 Duizeligheid, moeite met balans, en soms een ongewone gang.
😴 Slaperigheid, hoofdpijn, en af en toe vermoeidheid.
🚀 Verhoogde bloeddruk en in zeldzame gevallen hartfalen.
🤢 Maagdarmklachten zoals verstopping, en af en toe misselijkheid en braken.
🫁 Kortademigheid.
🚨 Overgevoeligheid, te herkennen aan huiduitslag of jeuk.
En minder vaak (maar nog steeds belangrijk om te weten):
🧠 Psychische klachten zoals verwardheid, hallucinaties en psychose.
🍄 Schimmelinfecties.
🩸 Trombose, herkenbaar aan een dikke, harde, rode plek op het been, soms met pijn en kortademigheid.
💢 Epileptische aanvallen. Bij eerdere aanvallen, is extra controle door de arts van belang.
In nog zeldzamere gevallen kunnen er ernstigere bijwerkingen optreden, zoals leveraandoeningen of alvleesklierontsteking.
Onthoud: als je last hebt van bijwerkingen of je maakt je ergens zorgen over, neem dan contact op met je apotheker of arts. En als je een bijwerking ervaart, meld het dan bij het bijwerkingencentrum lareb.
Kun je met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
🚗 Autorijden?
Gebruik van dit medicijn kan in de eerste dagen leiden tot bijwerkingen zoals slaperigheid en duizeligheid. Autorijden wordt afgeraden in deze periode. Overleg met je arts over autorijden bij dementie. Meer info op de website van het CBR.
🍷 Alcohol drinken?
Alcohol versterkt het versuffende effect van dit medicijn. Beperk het gebruik en drink liever niet.
🍽️ Alles eten?
Geen beperkingen, je kunt alles eten.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het medicijn Memantine. Of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
