Last Updated on 27 februari 2024 by M.G. Sulman
Het struma van Riedel, ook wel bekend als thyreoïditis van Riedel, is een aandoening waarbij de schildklier ontstoken raakt en het normale weefsel wordt vervangen door bindweefsel. Hierdoor wordt de schildklier extreem hard, wat resulteert in een vergrote schildklier (struma). Ongeveer 30% van de gevallen van deze aandoening leidt tot hypothyreoïdie, waarbij de schildklier onvoldoende hormonen produceert.
Wat is het struma van Riedel?
Het struma van Riedel is een zeldzame ontsteking van de schildklier die wordt gekenmerkt door de vorming van littekenweefsel (fibrose).
Synoniemen en naamgeving
Het struma van Riedel staat ook bekend als thyreoïditis van Riedel. De aandoening wordt ook wel chronische fibreuze thyreoïditis van Riedel genoemd, vernoemd naar Dr. Bernard Riedel, die het in 1883 ontdekte en als eerste beschreef in de medische literatuur in 1896.1B. M. C. L. Riedel. Die chronische, zur Bildung eisenharter Tumoren führende Entzündung der Schilddrüse. Verhandlungen der deutschen Gesellschaft für Chirurgie, 1896, 25: 101–105.
Vóórkomen
Deze aandoening heeft een lage prevalentie, met ongeveer 1 op de 100.000 mensen die erdoor worden getroffen.
Symptomen thyreoïditis van Riedel
Symptomen van thyreoïditis van Riedel of struma van Riedel zijn onder andere:
- Verharding van de schildklier en hals: Het vezelige weefsel verspreidt zich, wat leidt tot een harde schildklier en verharding van het omliggende halsgebied.
- Luchtwegobstructie: Door de toename van het weefsel kan er druk ontstaan op de luchtwegen, wat kan leiden tot ademhalingsproblemen.
- Heesheid en dysfonie: In sommige gevallen kan de aandoening het strottenhoofd aantasten, wat heesheid en in ernstige gevallen dysfonie (stemstoornis) veroorzaakt.
- Dysfagie: Moeite met slikken kan optreden als gevolg van de druk op de omliggende structuren.
- Hypothyreoïdie: Ongeveer 30% van de gevallen leidt tot een verminderde schildklierfunctie, wat kan resulteren in symptomen zoals vermoeidheid, gewichtstoename en koude-intolerantie.
- Hypoparathyreoïdie: Er kan een verstoring zijn in de productie van bijschildklierhormonen, wat de calciumbalans in het lichaam kan beïnvloeden.
- Stridor: Een hoog ademgeluid, vaak veroorzaakt door vernauwing van de luchtwegen.
Oorzaak van het struma van Riedel
De oorzaak van thyreoïditis van Riedel is de vorming van dichte fibrose, die het normale schildklierweefsel vervangt. Dit fibrotische proces kan zich uitbreiden naar de omliggende gebieden rond de schildklier zelf. De ernst van de symptomen hangt af van de mate waarin de schildklier en de omringende gebieden zijn aangetast door het fibrotische weefsel.
Het struma van Riedel is mogelijk een manifestatie van een IgG4-gerelateerde systemische ziekte. IgG4-gerelateerde ziekte (immunoglobulin G4-related disease, IgG4-RD) is een aandoening waarbij het immuunsysteem overactief is, wat leidt tot ontsteking en bindweefselvorming in verschillende delen van het lichaam. Deze ziekte kan meerdere delen van het lichaam aantasten, waaronder de alvleesklier, lever, nieren, speeksel- en orbitale weefsels, evenals het retroperitoneum. IgG4-gerelateerde systemische ziekte wordt beschouwd als een auto-immuunziekte.
Behandeling van het struma van Riedel
De behandeling van het struma van Riedel bestaat meestal uit het gebruik van prednisolon, een medicijn tegen ontstekingen. In sommige gevallen kan een operatie nodig zijn. Tamoxifen is voorgesteld als een extra medicijn.
De behandeling is bedoeld om symptomen zoals moeite met slikken te verminderen. Een specifiek type operatie, isthmectomie genaamd, waarbij een deel van je schildklier wordt verwijderd, kan door de chirurg worden uitgevoerd.
Onderzoek en diagnose
De diagnose van struma van Riedel wordt vaak gesteld wanneer er een pijnloze, harde zwelling aan de voorzijde van de hals optreedt, die zich langzaam ontwikkelt over weken tot jaren. Dit kan druk veroorzaken met symptomen zoals moeite met slikken, ademhalingsproblemen, verstikking en heesheid. Je kunt ook symptomen van een traag werkende schildklier en een laag calciumgehalte vertonen. Bij lichamelijk onderzoek voelt de schildklier hard en “houtachtig” aan en kan het aan omliggend weefsel blijven plakken. Een definitieve diagnose wordt meestal bevestigd door een open schildklierbiopsie, omdat de harde en vezelachtige structuur van de klier de gebruikelijke fijne naaldaspiratiebiopsie (FNAB) minder betrouwbaar maakt.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het struma van Riedel, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
