Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman
Een stinkende geur in je lies of beide liezen, kan komen door zweten. Apocriene zweetklieren verspreiden de welbekende zweetlucht. De apocriene zweetklieren zitten niet alleen in de oksels, maar ook in de liezen. Behalve transpiratievocht of zweet, geven deze zweetklieren ook een geur af. Als je veel zweet door bijvoorbeeld warmte of stress en je je liesstreek onvoldoende schoonhoudt, dan kan het er gaan stinken. Je kunt ook last krijgen van liesschimmel. Artsen noemen deze infectie tinea cruris. Het wordt veroorzaakt door een schimmel die op de huid leeft. De infectie veroorzaakt roodheid, jeuk en een sterke, vaak kenmerkende geur. Schimmel in de liezen jeukt niet alleen sterk, maar het is ook ongemakkelijk.
Oorzaken van zweetlucht in de liezen
Zweetklieren
Er zijn twee verschillende soorten zweetklieren, de eccriene en de apocriene zweetklieren. De eccriene zweetklieren hebben als doel temperatuurregulatie door vochtafscheiding en de apocriene zweetklieren het afscheiden van geur. Een apocriene zweetklier mondt uit in een haarzak en niet in een porie, zoals de eccriene zweetklier. Je treft de apocriene zweetklieren alleen aan op bepaalde plaatsen: de oksels, de liezen, bij de tepels, rond de geslachtsorganen en rond de anus. Tijdens de puberteit worden de apocriene zweetklieren pas actief.
Apocriene zweetklieren
Apocriene zweetklieren produceren in tegenstelling tot de eccriene zweetklieren slechts kleine hoeveelheden transpiratievocht. Apocriene zweetklieren scheiden voornamelijk vetten uit, evenals aminozuren en hormonen. Zweet is van zichzelf geurloos. Het zij bacteriën die ervoor zorgen dat zweetoksels of zweetliezen zo erg kunnen stinken. Bacteriën zetten het zweet om naar onwelriekend estoffen zoals boterzuur en capronzuur. Des te zweet via de apocriene zweetklieren wordt geproduceerd, des te meer ‘geur’.
Zweetgeur
Zweetgeur ontstaat dus pas wanneer het zweet een reactie aangaat met bacteriën. Stinkende liezen kan komen door onvoldoende persoonlijke hygiëne. Maar onder sommige omstandigheden zweet je soms meer, waardoor je ook sneller last krijgt van geurtjes in de oksels of liezen.
Stinkende liezen door liesschimmel
Muffe geur
Liesschimmel kan ook zorgen voor stinkede liezen. Een schimmelinfectie in de lies kan een muffe, stinkende (vooral in ernstige gevallen) geur veroorzaken. De geur kan schimmelachtig van aard zijn, wat je misschien eerder hebt geroken in bijvoorbeeld een vochtige kelder. Daar is vaak een muffe, schimmelachtige geur te ruiken.. Soms kan de geur ook een zuur aspect hebben.
Bij liesschimmel zul je ook andere klachten hebben, waaronder een jeukende in en rond de lies die rood, licht gezwollen en soms pijnlijk kan zijn.
Oorzaak van de vieze geur bij liesschimmel
De schimmels die liesschimmel veroorzaken, zijn verantwoordelijk voor de geur. Deze schimmels geven stoffen af die een muffe geur hebben. Hoe ernstiger de infectie, hoe meer schimmel er aanwezig is, waardoor de geur kan toenemen.
Als je ook (veel) zweet in het getroffen gebied, kunnen bacteriën die van nature in huidplooien in het lichaam leven, ook bijdragen aan de nare geur.
Oorzaken van liesschimmel
Schimmels gedijden goed in een warme, vochtige omgeving. Het dragen van niet goed ventilerend ondergoed en/of lange broek, vergroot de kans dat je gaat zweten, wat een prettige omgeving voor de schimmel creëert. Mannen, vooral tieners, hebben meer kans om liesschimmel te krijgen.
Andere risicofactoren voor liesschimmel zijn onder meer:
- diabetes (suikerziekte)
- overmatig zweten
- immuungecompromitteerde patiënten
- sporten, vooral contactsporten
- slechte hygiëne
Schimmels zijn van nature aanwezig op je lichaam. Het is wanneer ze in grote aantallen groeien dat infecties zoals liesschimmel kunnen optreden. Door zweterige kleding snel uit te doen, de huid schoon en droog te houden en geen te strakke kleding te dragen, kun je deze overgroei zoveel mogelijk voorkomen. Een tip is om ondergoed te dragen van materiaal dat vocht goed opneemt, zoals katoen of linnen.
Vies ruikende smetplekken
Smetten of smetplekken is een huiduitslag die met name voorkomt in plooien (liezen, onder de borsten, buikplooien, bilnaad). Dus waar de huid tegen elkaar aanwrijft en het warm en broeierig is. Het kan vies ruiken en jeuken. Het heeft vaak een muffe geur.
De medische benaming is intertrigo. Het is feitelijk een eczeem in de huidplooien. Smetplekken ontstaan door een combinatie van vocht, warmte en wrijving. In het vochtige klimaat van een huidplooi kunnen bacteriën en/of schimmels gaan overgroeien. Dan spreekt men respectievelijk van erythrasma (zie onder) en liesschimmel (zie boven).
Erythrasma
Erythrasma is een oppervlakkige infectie van de huid met de bacterie Corynebacterium minutissimum. Het is een rood-oranje bruine licht schilferende verkleuring in de liezen, de oksels, onder de borsten en in de bilspleet. Het kan lijken op een gewone schimmelinfectie of op eczeem.
Behandeling
Liezen goed droog en schoonhouden
Houdt je liezen schoon en droog. Absorbeer zo nodig het zweet met talkpoeder of maizena. Draag luchtig en goed absorberend ondergoed. Draag bijvoorbeeld ondergoed van het het materiaal lyocell, een kunstmatige vezel op natuurlijke basis. Ook wel Tencel genoemd. Een lyocell boxer voelt niet alleen zijdezacht aan, maar heeft ook vochtabsorberende, ventilerende, sneldrogende en tevens antibacteriële eigenschappen.
Liesschimmel behandelen
Door de getroffen gebieden schoon en droog te houden, kun je liesschimmel tegengaan en voorkomen dat het terugkomt. Enkele van de andere manieren om liesschimmel te behandelen zijn:
- Draag altijd schoon ondergoed (elke dag verschonen).
- Bezwete kleding uitdoen na het sporten of lichamelijk inspanning.
- Tijdens het douchen, het genitale gebied schoonmaken met water en/of een milde zeep.
- Geen strakke kleding dragen.
- Je liezen volledig drogen na het baden voordat je kleding aantrekt.
- Dep de huid in de plooien droog, in plaats van te wrijven.
- Gebruik een aparte handdoek voor het afdrogen van de liezen en gebruik elke keer een schone handdoek.
- Je kunt ook drogend poeder (talkpoeder) in de plooien doen.
- Als het tussen de huidplooien vochtig blijft, doe er dan gaasjes of scheurlinnen tussen (twee keer per dag of vaker).
- Het aanbrengen van antischimmelcrème met terbinafine, clotrimazol en miconazol op een schone, droge huid zoals aangegeven in de bijsluiter.
- Het vermijden van blootsvoets lopen, vooral in openbare douches (schimmelinfecties kunnen gemakkelijk van de voeten – voetschimmel – naar de lies overgaan).
Raadpleeg je huisarts als vrij verkrijgbare antischimmelcrèmes niet effectief zijn. De arts kan zo nodig pillen voorschrijven, zoals terbinafine en itraconazol.
Smetten behandelen
Zorg dat de huid bij de smetplekken goed droog is. de plekken kunnen behandeld worden met een speciale crème tegen gisten en schimmels.
Erythrasma behandelen
Er zijn enkele medicijnen die je huisarts kan voorschrijven. Daranaast zijn de volgende maatregelen van belang:
- Was de huidplooien dagelijks.
- Gebruik weinig zeep.
- Gebruik milde zeep.
- Spoel zeepresten goed af.
- De huidplooien goed droogmaken door te deppen.
- Gebruik een schone handdoek die je niet voor de rest van je lichaam gebruikt.
- Je kunt drogend poeder (talkpoeder) in de plooien doen.
- Als het desondanks tussen de huidplooien vochtig blijft, kun je er gaasjes of scheurlinnen tussen doen.
- Draag luchtige kleding, zoals van linnen of katoen.
- Trek dagelijks dag schone kleren aan. Ook schoon ondergoed.
- Trek bezwete kleding zo spoedig mogelijk uit.
- Slaap in een koele slaapkamer. Vaak wordt gesteld dat de temperatuur ergens tussen de 16 en 18 graden Celsius moet liggen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over vies ruikende liezen, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
