Scheten die naar rotte eieren ruiken: oorzaken

Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman

Winden of scheten die naar rotte eieren ruiken worden veroorzaakt door waterstofsulfide. Niet alleen ruikt het zeer onaangenaam, het is ook ontvlambaar. Sommige darmbacteriën, zoals Desulfovibrio en Desulfobulbus, produceren waterstofsulfide uit aminozuren in voedsel, zoals cysteïne en methionine. Een scheet of windje is het ontsnappen van darmgassen via de anus. Dat is heel normaal. Gemiddeld laat je zo’n 10 tot 20 winden per dag.1Voedingscentrum. https://www.voedingscentrum.nl (ingezien op 9-4-2023) Het is echter vervelend als je scheten naar rotte eieren stinken. 

Stinkende scheten laten (Freepik)
Stinkende scheten laten / Bron: Freepik

Scheten en winden laten

Proces dat dag en nacht doorgaat

Het is heel normaal om winden en scheten te laten. Het is een proces in het lichaam waarbij overtollige lucht en gas via de anus uit het maagdarmkanaal vrijkomt. Dit darmgas ontstaat als gevolg van het verteren van voedsel. Deze lucht wordt geproduceerd door je darmbacteriën als ze voedingsstoffen afbreken. Maar er is ook lucht die je inslikt tijdens het eten of drinken. Gas/lucht is overal in het spijsverteringskanaal te vinden, inclusief de maag, dunne darm, dikke darm en rectum of endeldarm.

Gemiddeld laat een man of vrouw 10 tot 20 windjes per dag. Er is geen verschil tussen mannen en vrouwen, maar ouderen laten vaak iets meer winden. In totaal ontsnapt dagelijks gemiddelde 700 ml gas. Dit proces gat dan en nacht door. Na het eten laat je vaak iets meer winden.

Waarom je scheten laat

Scheten en winden laat je om onder meer de volgende redenen:

Ingeslikte lucht

Je slikt de hele dag lucht door. Dit gebeurt ongemerkt. Dit gebeurt tijdens het ademen of eten. Ook door het gebruik van kauwgom komt er lucht mee naar binnen. Ook van koolzuurhoudende dranken komt er veel lucht het maagdarmkanaal binnen.

Spijsverteringsgassen

De dikke darm ontvangt onverteerde voedselresten (vezelrijk voedsel) dat niet wordt afgebroken door enzymen van de dunne darm. Deze worden vervolgens door de darmflora in de dikke darm bewerkt. Bij dit proces komen veel gassen vrij. Vooral waterstof- en koolstofdioxidegassen.

Overgroei van bacteriën

Een overgroei van bacteriën in de dunne darm kan optreden bij verschillende aandoeningen, waaronder diabetes type 2, coeliakie, leverziekten en inflammatoire darmziekten.

De bloedsomloop

Een miniem deel van het gas komt van bloedsomloop. Vanuit het bloed worden gassen afgegeven aan de darm, maar het wordt ook weer door de darm afgegeven aan het bloed.

Waarom scheten soms ruiken

Af en toe kun je je neus wel dichtknijpen bij de geur van je eigen scheet. De geur van je darmgassen wordt beïnvloed door wat je hebt gegeten in combinatie met je darmflora. Dit is het geheel van micro-organismen dat zich in het maagdarmstelsel bevindt.

Weergave van de darmflora
Weergave van de darmflora / Bron: Wikimedia Commons

Het voedsel dat je eet wordt gedeeltelijk afgebroken in de dunne darm, maar onverteerde voedselresten gaan over naar de dikke darm, waar bacteriën het afbreken. Deze bacteriën produceren dan bepaalde gassen, die een slechte of zelfs vieze geur kunnen hebben.

Je kunt ook een stinkende geur opmerken als je verstopt bent. Bij obstipatie of verstopping blijft de ontlasting voor een langere periode in je dikke darm hangen, waar de bacteriën meer tijd hebben om bijproducten te maken. Dus ook stinkende scheten.

Oorzaken van scheten die naar rotte eieren ruiken

Een van de smerigste geuren die het lichaam kan afgeven, is de geur van rotte eieren. Deze geur kan je de adem benemen. Dit komt met name door zwavelverbindingen die vrijkomen bij de afbraak van bepaalde eiwitten.

Zwavelhoudende groenten

Het eten van kruisbloemige groenten zoals spruitjes, koolsoorten en broccoli, zijn beruchte voedingsmiddelen die winderigheid en gasvorming veroorzaken. Deze planten geven zwavelhoudende organische verbindingen, glucosinolaten genaamd, af wanneer de bladeren worden gekookt en/of gekauwd. Veel voorkomende kruisbloemige groenten zijn:

‘Elk nadeel heb se voordeel’, zei Johan Cruijff. De afbraakproducten van glucosinolaten hebben gezondheidsbevorderende effecten voor het menselijk lichaam. Het regelmatig eten van kruisbloemige groenten zoals spruitjes, koolsoorten en broccoli geeft namelijk beduidend minder kans op kanker in het eerste gedeelte van de dikke darm. Dus laat deze groenten vooral niet staan alleen omdat je er misschien stinkende scheetjes van moet laten.

Een waaier aan darmbacteriën zetten glucosinolaten om in sulfaat en ijzerionen, die verder kunnen worden gemetaboliseerd tot waterstofsulfide en zwavel. Hierdoor ruiken je scheten naar rotte eieren.

Positief is dat glucosinolaten de probiotische (nuttige) bacteriën voeden die van nature in de menselijke darm aanwezig zijn, zoals Lactobacillus en Bifidobacterium. Een darm met te veel sulfaatreducerende bacteriën, zoals Desulfovibrio, kan echter de productie van waterstofsulfide verhogen. Dit veroorzaakt pas echt stinkende scheten!

Desulfovibrio is een geslacht van gramnegatieve sulfaatreducerende bacteriën.
Desulfovibrio is een geslacht van gramnegatieve sulfaatreducerende bacteriën / Bron: Wikimedia Commons

Zuivelproducten

Als je last hebt van stinkende scheten, dan kan zuivel de boosdoener. Dit vanwege het lactose dat het bevat. De dunne darm breekt lactose af met het enzym lactase en verandert het in glucose en bèta-galactose. Deze enkelvoudige suikers worden vervolgens via de darmwand opgenomen.

Wanneer er te weinig lactase in de darm aangemaakt wordt, kan lactose niet (volledig) worden verteerd. De lactose komt terecht in de dikke darm. Bacteriën fermenteren vervolgens onverteerde lactose en produceren methaangas, dat een vieze geur heeft. Je kunt bij lactose-intolerantie tevens last krijgen van buikpijn, buikkramp, misselijkheid, een opgezette buik, winderigheid en diarree.

Eiwitrijk dieet (dierlijke eiwitten)

Echt verschrikkelijk stinkende scheten worden veroorzaakt door eiwitrijke diëten. Deze staat met stip op nummer 1 wat betreft het veroorzaken van scheten die naar rotte eieren ruiken.

Eiwitrijke diëten, zoals het ketogeen dieet (keto-dieet) en het carnivoordieet, zitten boordevol voedingsmiddelen waardoor je last krijgt van winderigheid en stinkende winden. Rundvlees, eieren, varkensvlees, vis, kip en gevogelte zijn rijk aan zwavel, dat door darmbacteriën kan worden omgezet in waterstofsulfide. Dit leidt onherroepelijk tot stinkende gasvorming, dat veel weg heeft van de geur van rotte eieren. Knijp je neus maar dicht!

Eiwitsupplementen kunnen ook ingrediënten bevatten die winderigheid veroorzaken. Veel eiwitshakes zijn bijvoorbeeld op basis van whey (een bijproduct van de productie van kaas), wat van invloed kan zijn op mensen met lactose-intolerantie. Daarnaast bevatten eiwitrepen en eiwitshakes ook caloriearme zoetstoffen (sorbitol, mannitol, lactitol en xylitol) en vezeladditieven waarvan bekend is dat ze winderigheid veroorzaken.

Hamburger
Stinken winden naar rotte eieren, dan komt dat door de vertering van vooral dierlijke eiwitten afkomstig uit vlees, zoals ene hamburger / Bron: Pixabay

Wat helpt tegen stinkende scheten?

Low-FODMAP-dieet

Het zogenaamde low-FODMAP-dieet is ook geschikt om stinkende winden tegen te gaan. Zogenaamde FODMAP’s zijnkoolhydraten die slecht of niet opgenomen worden in de dunne darm. Daardoor komen ze in de dikke darm terecht. Daar worden FODMAP’s verteerd door bacteriën, waardoor gassen ontstaan. Een laag FODMAP-dieet beperkt voedsel met een hoog FODMAP-gehalte.

FODMAP is een acroniem van oligosachariden, disachariden, monosachariden en polyolen. Dit zijn de vier verschillende groepen koolhydraten waar het FODMAP dieet om draait:

  • Oligosachariden: tarwe, rogge, noten, peulvruchten, artisjokken, knoflook en ui.
  • Disachariden: lactosebevattende producten zoals melk, yoghurt, zachte kaas (deze zijn kort gerijpt en bevatten meer dan 67% water), ijs, karnemelk, gecondenseerde melk (hierbij is een deel van het water aan de melk is onttrokken) en slagroom.
  • Monosachariden: fructosebevattende voedingsmiddelen, waaronder fruit zoals appels, peren, watermeloen en mango en zoetstoffen zoals honing, agavenectar en fructose-glucosestroop.
  • Polyolen: mannitol en sorbitol in appels, peren, bloemkool, steenvruchten, paddenstoelen en peultjes, evenals xylitol en isomalt in caloriearme zoetstoffen, zoals die in suikervrije kauwgom en pepermuntjes.
Low-FODMAP-dieet (Dreamstime)
Low-FODMAP-dieet / Bron: Dreamstime

Lichaamsbeweging

Lichaamsbeweging heeft een positief effect op je spijsvertering. Het stimuleert namelijk de darmbeweging en de doorbloeding. Dit zorgt op zijn beurt voor een betere toevoer van voedingsstoffen, alsmede een betere darmfunctie.

Huismiddeltjes

Anijs, venkel en karwij zorgen samen voor een goede darmwerking. Neem dagelijks enkele glazen anijs-venkel-karwij-thee.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over scheten die naar rotte eieren stinken, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.