Last Updated on 13 februari 2023 by M.G. Sulman
Adelina Patti (10 februari 1843 – 27 september 1919) was een van de meest gevierde operazangeressen van de 19e eeuw. Zij zag er op latere leeftijd nog jong en goed uit. De operazangeres onthulde ooit haar zes leefregels die daartoe zouden hebben bijgedragen.1De leefregels van Ad. Patti. “Nieuwsblad van het Noorden”. Groningen, 01-12-1901, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 18-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010883478:mpeg21:p016 Deze regels zijn bij nader inzien zo gek nog niet! Dit blijkt als we haar regels tegen het licht houden van modern-wetenschappelijke inzichten.
Achtergrondinformatie
Adelina Patti was het laatste kind van de Italiaanse tenor Salvatore Patti (1800-1869) en sopraan Caterina Barilli (1790-1870).2Androom. Patti, Adelina, Baroness Cederström. https://androom.home.xs4all.nl/biography/p023123.htm (ingezien op 18-11-2022) Haar ouders werkten in Madrid toen ze werd geboren. Net als zij zouden haar zussen Amalia en Carlotta Patti zangeressen worden en haar broer Carlo was een violist die trouwde met Effie Germon, een Amerikaanse toneelactrice uit Augusta, Georgia (VS).
Als kind verhuisde Adelina met haar ouders naar New York City en ze groeide op in Wakefield, een wijk van The Bronx. Ze trad al vanaf haar 8e levensjaar op en ze verwekte overal grote geestdrift, die gelijk staat met die uit de tijden van Jenny Lind, zoals het Nieuw Amsterdamsch handels- en effectenblad op 18 februari 1862 berichtte.3Adelina Patti.. “Nieuw Amsterdamsch handels- en effectenblad”. Amsterdam, 18-02-1862, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010132156:mpeg21:p002 Jenny Lind (1820-1887) was een Zweedse sopraan die geweldig veel succes had.
In 1859 debuteerde Adelina aan de Academy of Music in New York als Lucia in Donizetti’s ‘Lucia di LAmmermoor’, een tragische opera in drie bedrijven. In 1860 zong zij en Emma Albani bij de wereldpremière van C.W. Sabatier’s Cantata in Montreal en in 1861 debuteerde ze in Covent Garden, Londen. Ze was zo succesvol dat ze zich vestigde in de wijk Clapham in Londen – populair als buiten onder vermogende Londenaren, die er statige villa’s en buitenhuizen lieten optrekken – en ze ging optreden in Parijs en Wenen.
In 1862 zong ze ‘Home, Sweet Home’ – een lied uit de opera Clari (The Maid of Milan) uit 1823 van de Amerikaanse acteur en toneelschrijver John Howard Payne – in het Witte Huis voor Abraham Lincoln, de 16de president van de Verenigde Staten. In latere jaren zong ze het nummer vaak als toegift. In 1868 zong ze samen met Marietta Alboni, een beroemde Italiaanse alt-operazangeres, op de begrafenis van Gioachino Antonio Rossini (1792-1868), een Italiaanse componist. Rossini was zeer productief. In een periode van twintig jaar (1810-1829) componeerde hij maar liefst veertig opera’s.4Wikipdia. Gioachino Rossini. https://nl.wikipedia.org/wiki/Gioachino_Rossini (ingezien op 18-11-2022)
In 1868 trad Adelina in het huwelijk met Henri de Roger de Cahusac, Markies van Caux (1826-1889), maar het huwelijk strandde. Ze gingen uit elkaar in 1877. De scheiding volgde in 1885. Ze woonde een aantal jaren bij de Franse tenor Ernesto Nicolini (1834-1898) in Craig-y-Nos, een groot Victoriaans huis in Wales dat ze in 1878 had gekocht. Ze trouwden in 1886 en dit huwelijk duurde tot aan zijn dood. Hij had haar uit zijn testament geschrapt, wat suggereert dat er echtelijke problemen waren voordat hij stierf. In 1899 trouwde Adelina met de Zweedse baron Rolf Cederström (1870-1947) en hij werd haar enige erfgenaam.
In 1903 mislukte haar laatste tournee in de VS omdat haar stem was verslechterd. Sedertdien trad ze nog maar zelden op. Ze woonde in Craig-y-Nos waar ze een eigen theater had. Haar laatste openbare optreden was tijdens een concert voor het Rode Kruis in oktober 1914 in de Royal Albert Hall in Londen. Het evenement, getiteld ‘A Great Patriotic Concert’, werd georganiseerd door Lady Randolph Churchill, de moeder van Winston Churchill, en werd bijgewoond door koning George V, koningin Mary en andere leden van de koninklijke familie, onder wie een jonge prins Albert, die later koning George VI zou worden.
Adelina Patti stierf in 1919 en werd begraven op het Cimetière du Père-Lachaise, de grootste begraafplaats van Parijs.
De 6 leefregels van Adelina Patti
Adelina Patti beweerde dat de meeste vrouwen vroegtijdig oud en lelijk worden en dat zij dit grotendeels aan zichzelf te wijten hebben. Toen de diva 60 jaar oud was, zag zij eruit als een vrouw
van even in de veertig.5De leefregels van Ad. Patti. “Nieuwsblad van het Noorden”. Groningen, 01-12-1901, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 18-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010883478:mpeg21:p016
Adelina Patti zei, dat men, om jong en gezond te blijven, en wanneer men in het bezit is van een mooie stem, die tot in lengte van dagen te behouden, geen opoffering te groot moet achten.6De leefregels van Ad. Patti. “Nieuwsblad van het Noorden”. Groningen, 01-12-1901, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 18-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010883478:mpeg21:p016 Zij heeft zich gedurende haar hele leven met ijzeren volharding aan haar eigen voorschriften onderworpen. Haar leefregels luiden aldus:
- Nooit minder dan acht uur slapen.
- Veel lichaamsbeweging in de open lucht.
- Zeer matige en sobere voeding.
- Onthouding van alle alcoholische dranken.
- Slapen met open raam.
- Niet tobben.7De leefregels van Ad. Patti. “Nieuwsblad van het Noorden”. Groningen, 01-12-1901, p. 12. Geraadpleegd op Delpher op 18-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010883478:mpeg21:p016
De laatste leefregel was volgens haar de belangrijkste en tevens moeilijkste leefregel.
Bij nader inzien zijn haar leefregels zo gek nog niet:
- Ongeveer 7 tot 7,5 uur werkelijke slaap is voor de meeste mensen optimaal.
- Bewegen is goed voor lijf en leden! Je voelt je fitter en het verlaagt de kans op overgewicht en hart- en vaatziekten. Het Voedingscentrum adviseert aan volwassenen: minstens 150 minuten matige of zwaar intensieve inspanning per week en minstens 2x per week spier- en botversterkende activiteiten (voor ouderen inclusief balansoefeningen).8Voedingscentrum. Hoe kan ik gezond leven? https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/hoe-kan-ik-gezond-leven.aspx (ingezien op 18-11-2022)
- Het is inderdaad zo dat wie weinig eet, langer gezond blijft en langzamer oud wordt. En door te eten volgens de Schijf van Vijf verklein je de kans op onder meer hart- en vaatziekten en kanker.9Voedingscentrum. Hoe kan ik gezond leven? https://www.voedingscentrum.nl/nl/service/vraag-en-antwoord/gezonde-voeding-en-voedingsstoffen/hoe-kan-ik-gezond-leven.aspx (ingezien op 18-11-2022)
- Het Voedingscentrum schrijft: “Het advies is om geen alcohol te drinken, of in ieder geval niet meer dan 1 glas per dag. Dit advies is hetzelfde voor mannen en vrouwen.”10Voedingscentrum. Alcohol (bier, wijn en sterke drank). Adelina Patti had wat dat betreft dus helemaal gelijk! https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/alcohol.aspxNederland (ingezien op 18-11-2022)
- Slapen met open raam zorgt er voor dat je beter bestand bent tegen infecties van de bovenste luchtwegen, zoals verkoudheid en keelontsteking.
- Om gezond te leven is het uiteraard ook belangrijk om niet te veel stress te hebben en niet te veel te piekeren. Volgens onderzoek van de Universiteit van Zuid-California (USC) versnelt stress de veroudering van immuuncellen en vergroot het mogelijk de kans op kanker, hart- en vaatziekten en ziektes door infecties, zoals COVID-19.11Scientas. Heb je veel stress dan veroudert je immuunsysteem waarschijnlijk sneller en dat is slecht nieuws. https://scientias.nl/heb-je-veel-stress-dan-veroudert-je-immuunsysteem-waarschijnlijk-sneller-en-dat-is-slecht-nieuws/ (ingezien op 18-11-2022) Stress heeft tevens invloed op het huidverouderingsproces.
Alles overziende gaf Adelina Patti reeds meer dan een eeuw geleden goede leefadviezen. Iets minder slaap was beter geweest, maar voor het overige schoot ze in de roos.
Gewiekste impresario
Uit de loopbaan van de beroemde zangeres Adelina Patti die 67 jaar is geworden, vertelt een harer oude impresario’s in een Engelse tijdschrift de volgende anekdote.12Er in geloopen.. “Nieuwsblad van het Noorden”. Groningen, 11-09-1910, p. 17. Geraadpleegd op Delpher op 18-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010895259:mpeg21:p017
“’t Was vastgesteld, dat Patti eenige jaren geleden te Boekarest zou optreden, doch kort vóór den aanvang van de reis verklaarde zij, er niet heen te willen, daar het „daarginds” te koud was. Alle pogingen van den impresario, haar op het besluit terug te brengen, mislukten, en de zangeres was niet tot rede te brengen. De wanhopige impresario, die ’n half fortuin op ’t spel voelde, besloot z’n toevlucht tot ’n list te nemen, en zond z’n vertegenwoordiger te Boekarest het volgende telegram: „Heb noodig plechtige ontvangst station Boekarest, telegrafeer, mij onmiddellijk ’t volgende: Roemeensche adel van plan mevrouw Patti grandioos te ontvangen: Verwacht aan station vertegenwoordiger regeering: sleden, fakkels, muziekkapel”.
De slimme impresario ontving ’n paar uur later ’t gewenschte telegram, en toonde ’t aan Patti, die verrukt uitriep: „O, wat ’n allerliefste menschen! Wanneer gaan we….?” Morgenavond als u ’t goed vindt, was ’t antwoord.
Aan ’t station te Boekarest werd de diva door ’n zwerm heeren in rok en uniform ontvangen. Achter hen straalden fakkels, wapperden vaandels en schetterden koperinstrumenten. Toen Patti uit den salonwagen stapte trad ’n oude heer met grijzen baard op haar toe en sprak plechtig: „De adel van Roemenië heet u hartelijk welkom, hooggeachte mevrouw.”
Na deze ontvangst word dc kunstenares omstuwd door de hooge heren, naar haar hotel geleid.
De uniformen waren voor een rijksdaalder per stuk van ’n kostumier gehuurd, en de z.g. adellijke heeren hadden hun figurantenrollen voor een gulden en ’n sigaar gespeeld. ’t Geheel had een paar honderd gulden gekost. Maar ’s impresario’s zaakje was gered.”
‘Ah Non Credea Mirarti’
Adelina Patti zingt ‘Ah Non Credea Mirarti’. Opgenomen in 1906 in haar huis Craig-y-Nos. Het Nieuw Amsterdamsch handels- en effectenblad schreef reeds op 18 februari 1862 op lyrische wijze over haar zangtalent:
“Adelina Patti bezit nog eene gave te meer, om de reeds zoo hooge sympathie van hare bewonderaars nog meer te doen klimmen, deze is haar zuivere Italiaansche stijl, hare heerlijke Italiaansche uitspraak, hare uitstekende Italiaansche methode en hare onbeschryfelijke schoone Italiaansche sternbuiging.”13Adelina Patti.. “Nieuw Amsterdamsch handels- en effectenblad”. Amsterdam, 18-02-1862, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 18-11-2022, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010132156:mpeg21:p002
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het werk van Adelina Patti of haar leefregels. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
