Last Updated on 2 maart 2024 by M.G. Sulman
De geneeskrachtige gele kornoelje (Cornus mas) is een struik die voorkomt van nature voorkomt in Midden- en Zuid-Europa en Midden-Azië. Het is dus een inheemse haagplant. Het dankt zijn naam aan de de kleine, viertallige, gele bloemen. De gele kornoelje kan een hoogte bereiken van ongeveer 5-7 meter en is winterhard. De plant gedijt goed in verschillende bodemsoorten en klimaten. Het heeft ovale, donkergroene bladeren. In de herfst verkleuren deze naar geel, oranje en rood. In de late winter of vroege lente krijgt het gele bloemetjes die later in het seizoen veranderen in rode of gele bessen. De vruchten van de gele kornoelje zijn eetbaar en hebben een zure, wrange smaak. Je kan ze verwerken in jam, gelei, siroop en likeur. Ze zijn een uitstekende bron van vitamine C en helpen tegen verkoudheid en griep. Hartsikke gezond dus. De gele kornoelje is niet alleen een sierplant vanwege zijn mooie bloemen en herfstkleuren, maar is ook een uitstekende voedselboom voor vogels en andere dieren, zoals insecten en vlinders.
Is gele kornoelje inheems?
De gele kornoelje komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Europa en West-Azië, maar is al lang geleden geïntroduceerd andere delen van Europa, waaronder Noord-Europa. Het wordt daarom als een inheemse plant beschouwt in verschillende delen van Europa, maar het is niet van nature inheems in Nederland en België.
Is gele kornoelje giftig?
Neen, de gele kornoelje is niet giftig voor mensen. Je kunt de bessen eten. Ze worden gebruikt voor het maken van jam, gelei en siroop. De bloemen zijn ook eetbaar en deze kun je verwerken in salades of laten drogen voor kornoeljethee.
Sommige delen van de kornoelje kunnen echter van invloed zijn op de bloedstolling. Als je bloedverdunners voorgeschreven krijgt of een bloedstollingstoornis hebt, dan heb je mogelijk een verhoogd risico op bloedingen. Maar dan moet je wel grote hoeveelheden van de kornoelje consumeren.
Sommige delen van de kornoelje zijn wel toxisch voor bepaalde dieren. De bladeren, schors en takken van de kornoelje bevatten tremulaceïne. Deze stof kan bij dieren maag- en darmproblemen veroorzaken.
Kornoelje is eetbaar
De vruchten van de kornoelje zijn niet lekker om rauw te eten. Ze zijn erg wrang. Je kunt de vruchten wel gebruiken voor het bereiden van jam, gelei, compote (een zoete moes van gekookt fruit en suiker), siroop en likeur. Ze kunnen ook worden verwerkt tot vruchtenwijnen, zoals kornoeljewijn.
De bloemen van de kornoelje zijn zeer wel eetbaar. Je kan ze verwerken in salades, maar je kunt ze ook drogen en er vervolgens thee van bereiden. Ook kunnen de bladeren van de kornoelje worden gebruikt voor het zetten van thee.
Daarnaast wordt de kornoelje ook gebruikt als decoratieve plant vanwege de mooie bloemen en herfstkleuren. Het hout van deze struik wordt soms ook wel gebruikt voor het maken van meubels, muziekinstrumenten en wandelstokken vanwege de hardheid en dichtheid van het hout.
Recept met de bloemen van gele kornoelje
Hieronder delen we een recept voor het maken van een kornoeljebloementhee:
Wat heb je nodig?
- 1 eetlepel gedroogde kornoeljebloemen
- 2 kopjes water
- desgewenst honing of suiker naar smaak
Hoe te bereiden?
- Breng in een steelpan het water aan de kook
- Voeg de gedroogde kornoeljebloemen toe aan het kokende water. Laat het vervolgens 5-7 minuten zachtjes koken.
- Haal de pan van het vuur . Laat de thee nog eens 10-15 minuten trekken.
- Zeef de thee om de bloemen eruit te halen.
- Voeg desgewenst honing of suiker toe naar smaak.
- Serveer de thee warm
Je kunt ook experimenteren door andere kruiden of specerijen aan de thee toe te voegen, zoals kaneel of gember.
Leuke weetjes over gele kornoelje
De gele kornoelje wordt al sinds de oudheid geteeld voor zijn vruchten, die werden gebruikt voor medicinale en culinaire doeleinden.
De gele kornoelje is een fantastische voedselbron voor vogels, zoals lijsters en spreeuwen, die de bessen graag eten.
De vruchten van de gele kornoelje bevatten veel vitamine C en kunnen worden gegeten ter bestrijding van verkoudheid en griep.
De gele kornoelje heeft kleine, geurige bloemen die bijen en andere bestuivers aantrekken, waardoor het een waardevolle plant is voor de biodiversiteit.
Het is één van de eerste struiken die in de lente bloeit en staat daarom ook wel bekend als ‘de lentebode’.
Gele kornoelje is geneeskrachtig en gezond
De gele kornoelje is gezond en wordt al duizenden jaren gebruikt in de traditionele geneeskunde vanwege zijn geneeskrachtige eigenschappen, bijvoorbeeld:
Versterken van het immuunsysteem
De vruchten van de gele kornoelje bevatten veel vitamine C. Deze vitamine C-bommetjes versterken je immuunsysteem en beschermt je lichaam te beschermen tegen infecties.
Verlichting van maagklachten
De bladeren en vruchten van de gele kornoelje worden van oudsher gebruikt om maagklachten te verlichten, zoals misselijkheid, braken en dyspepsie.
Ontstekingsremmend
De gele kornoelje bevat krachtige antioxidanten die ontsteking tegengaan en lichaamscellen beschermen tegen schade door vrije radicalen.
Het reguleren van de bloedsuikerspiegel
De vruchten van de gele kornoelje bevatten vezels en koolhydraten die helpen om de bloedsuikerspiegel te reguleren en diabetes te voorkomen.
Goed voor hart en bloedvaten
De gele kornoelje verlaagt je bloeddruk en ontspant je bloedvaten. Dit verbetert de cardiovasculaire gezondheid.
Hildegard van Bingen
Hildegard van Bingen (1098-1179 was een Duitse benedictijnse abdis en kruidenkundige uit de 12e eeuw. Ze schreef verschillende werken over kruiden en hun geneeskrachtige eigenschappen, waaronder een boek genaamd ‘Physica’. Daarin bespreekt ze ook de gele kornoelje.
Volgens Hildegard van Bingen kan de gele kornoelje helpen bij het verlichten van maag- en darmklachten, het stimuleren van de spijsvertering en het verbeteren van de algehele gezondheid. Ze adviseert om de vruchten van de gele kornoelje te eten om de spijsvertering te stimuleren en de gezondheid te verbeteren.
Gele kornoelje in de tuin
De gele kornoelje is een mooie en veelzijdige struik die goed gedijt in verschillende soorten grond. Hieronder geven we enkele tips voor het kweken en verzorgen van gele kornoelje in de tuin:
Grond
De gele kornoelje gedijt het best in vochtige, goed doorlatende grond. Het kan echter ook goed groeien in drogere grondsoorten. Het is aan te raden om de grond voor het planten te verrijken met compost of organische mest.
Standplaats
De gele kornoelje groeit het best in de volle zon tot halfschaduw. Het is een zeer winterharde plant en kan temperaturen verdragen tot -25°C.
Bloeitijd
De gele kornoelje bloeit in februari en maart, voordat de bladeren verschijnen. De bloemen zijn klein, geel en stervormig en groeien in trossen.
Verzorging
De gele kornoelje heeft niet veel verzorging nodig. Na de bloei kan de struik worden teruggesnoeid om de groei te stimuleren en de vorm te behouden. Het is ook aan te raden om de struik af en toe water te geven tijdens droge periodes.
Voedselboom voor dieren
De gele kornoelje is niet enkel een decoratieve plant vanwege zijn prachtige bloesems en herfsttinten, maar fungeert ook als een voortreffelijke voedselbron voor zowel vogels als andere dieren. Denk aan insecten en vlinders, zoals de citroenvlinder (Gonepteryx rhamni), de kleine vos (Aglais urticae) en de dagpauwoog (Aglais io), die actief zijn in het vroege voorjaar. Het is sterk afhankelijk van de weersomstandigheden wanneer deze vlinders actief worden. Een zachte winter kan ervoor zorgen dat zij eerder hun vleugels uitslaan.
Gebruik
De gele kornoelje is een mooie en nuttige struik voor in de tuin. Het kan worden gebruikt als haag, als solitaire struik of als onderdeel van een gemengde border. De vruchten zijn eetbaar en kunnen worden gebruikt voor het maken van jam, gelei en siroop.
Kortom, de gele kornoelje is een prachtige en veelzijdige struik die gemakkelijk te kweken en te verzorgen is. Met de juiste zorg en aandacht kan het een mooie aanvulling zijn voor elke tuin.
Video: eten uit de natuur
Een bioloog, natuurgids en kok, legt uit welke delen van planten je kunt verzamelen en hoe je daar de heerlijkste gerechten van kunt maken. Dit keer Gele Kornoelje.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over de geneeskracht van gele kornoelje of het bereiden ervan. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
