Last Updated on 13 maart 2024 by M.G. Sulman
Iedereen heeft wel eens last van irritatie in de mond of tandvleespijn. Een opeenhoping van tandplak en andere bacteriën is vaak de boosdoener. Deze opbouw kan ook bloedingen en roodheid van het tandvlees veroorzaken. Maar hoe zit het met een bult op je tandvlees? De belangrijkste oorzaken van een bultje op het tandvlees passeren de revue.
Bultje op het tandvlees
Een knobbeltje of bultje op het tandvlees kan door verschillende omstandigheden worden veroorzaakt. Het kan overal op het tandvlees voorkomen en aanvoelen als een bult of een harde of zachte knobbel. Het kan gaan om een vleeskleurig of wit bultje. Een infectie, zoals een bacteriële infectie of een tandvleesabces, kan zich aandienen als een bultje. Vaak gaat het echter om een afte. Dit zijn grijswitte, vaak pijnlijke plekjes in de mond. Ze verdwijnen spontaan binnen 14 dagen
Tandvleescyste
Een cyste is een bultje gevuld met vocht. Een tandvleescyste komt vaak voor in het tandvlees in de boven- of onderkaak. Het kan worden veroorzaakt door een ontsteking. Vaak is er geen aanwijsbare oorzaak. Een tandvleescyste, ook wel tandcyste genoemd, manifesteert zich vaak als een kleine zwelling aan de wangkant van het tandvlees. Zo’n bultje wordt vaak niet meer dan een centimeter groot.
Tandvleesabces
Wat is het?
Een abces is een met pus gevulde zwelling. Een tandvleesabces kan verschillende vormen hebben. Er worden twee hoofdvormen onderscheiden: gingivaal en parodontaal. Gingivale abcessen komen alleen voor in het tandvlees en kunnen bijvoorbeeld ontstaan als een scherp stukje voedsel direct in het tandvlees terechtkomt en aldaar een infectie veroorzaakt. Parodontale abcessen ontstaan in de ruimte tussen de tanden of kiezen en het tandvlees. Het kan optreden bij een tandvleesontsteking of worden veroorzaakt door een tandverwonding. Het kan ook worden veroorzaakt doordat er voedsel tussen de tanden en het tandvlees blijft steken.
Symptomen
Meestal is er hevige pijn. Daarnaast kun je het volgende opmerken:
- Pijn die erger wordt als je gaat liggen.
- Roodheid en zwelling in het tandvlees of het gezicht.
- Eenzijdige pijn die zich kan verspreiden naar het oor, de kaak en de hals.
- Kloppende pijn die plotseling verschijnt en snel acuter kan worden.
Aften
Wat is een afte?
Een afte is een klein, (zeer) pijnlijk zweertje in de mond. Een dergelijk zweertje bevindt zich vaak aan de binnenkant van de lip of wang, op het tandvlees of onder de tong. Een afte begint vaak als een blaasje die later stukgaat. De lastpak verandert dan in een pijnlijk zweertje.
Verschijnselen
Aften kenmerken zich door de volgende symptomen:
- Een pijnlijk zweertje in de mond: op de tong, het gehemelte, het tandvlees of binnenkant van de wangen.
- Ze zijn van wisselende grootte. De zweertjes zijn kleiner dan 1 cm, maar soms ontstaat er een grote afte. Deze zien er hetzelfde uit als kleine afte, maar zijn groter dan een centimeter. Bovendien zijn ze dieper.
- Een tintelend of branderig gevoel voorafgaand aan het verschijnen van het zweertje.
- Zweertje in de mond die rond, wit of grijs van kleur is, met een rode rand.
Bij ernstige aanvallen kun je ook last krijgen van:
Fibroom
Goedaardig gezwelletje
Een fibroom van het mondslijmvlies is een goedaardig gezwel. Het bestaat uit bindweefsel. Voorkeursplekken zijn het wangslijmvlies, de tongpunt en de lippen. Het doet vaak geen pijn. Het bultje heeft vaak de kleur van het omringende, normale slijmvlies. De grootte van deze afwijking kan variëren van enkele millimeters tot enkele centimeters.
Bijtfibroom
Een fibroom van het mondslijmvlies is schier altijd het gevolg van het herhaaldelijk bijten op het wangslijmvlies, de tong of de lippen. Het staat daarom ook bekend als ‘bijtfibroom’. Wanneer je er regelmatig op bijt kan het pijn gaan doen. Normaal gesproken doet een bijtfibroom geen pijn.
Pyogeen granuloom
Het pyogeen granuloom of granuloma pyogenicum is een goedaardig, snel groeiend tumortje. Het bultje is opgebouwd uit zeer sterk doorbloed bindweefsel. Daardoor bloedt deze snel. Het pyogeen granuloom is een anno 2024 onbegrepen, ontstekingsachtige zwelling van het mondslijmvlies. Men vermoedt dat het gaat om een sterke weefselreactie op kleine beschadiging van het mondslijmvlies. De afwijking is volkomen onschuldig.
Torus mandibularis
Een torus mandibularis is een botuitwas aan de binnenzijde van de onder kaak. De harde knobbels die het veroorzaakt, komen relatief vaak voor. De torus mandibularis is bedekt met slijmvlies dat er verder normaal uitziet. Het geeft zelden of nooit klachten. Meestal heb je er zelf dan ook geen erg in.
Mondkanker
Elke vorm van kanker in de mond, waaronder je tandvlees, wordt geclassificeerd als mondkanker. Wanneer het zich manifesteert op het tandvlees, kan het verschijnen als een bultje, knobbel of verdikking van de huid.
Onderzoek en diagnose
Een bultje op het tandvlees kan verschillende oorzaken hebben, zoals een ontsteking, een cyste, een abces of een tumor. Een tandarts zou in staat moeten zijn om de exacte oorzaak van het bultje vast te stellen na een grondig onderzoek en eventueel een biopsie. Het is belangrijk om zo snel mogelijk een diagnose te krijgen en de juiste behandeling te starten om verdere complicaties te voorkomen.
Behandeling van een tandvleesbultje
De behandeling van een bultje op het tandvlees zal afhangen van de oorzaak van het bultje. Sommige oorzaken, zoals een ontsteking, kunnen worden behandeld met ontstekingsremmende medicijnen, zoals ibuprofen, en goede mondhygiëne. Andere oorzaken, zoals een cyste of tumor, kunnen een chirurgische verwijdering vereisen.
Een abces op het tandvlees kan worden behandeld met antibiotica en pijnstillers, en soms moet het worden gedraineerd om de infectie te verwijderen. Als een tand of kies de oorzaak is, zal de tandarts deze vaak extra behandelen of verwijderen.
Het is belangrijk om te onthouden dat een bultje op het tandvlees een symptoom kan zijn van een ernstiger gezondheidsprobleem, zoals bijvoorbeeld een infectie in de kaak of een ziekte van je immuunsysteem. Daarom is het belangrijk om je tandarts te raadplegen voor een juiste diagnose en behandeling.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een bultje op het tandvlees, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
