Zwevende-ribsyndroom: symptomen, oorzaak en behandeling

Last Updated on 8 april 2024 by M.G. Sulman

Het zwevende-ribsyndroom treedt op wanneer de onderste ribben wegglijden, wat leidt tot pijn laag in de flank bij de bekkenkam. Dit syndroom kent vele andere benamingen, waaronder rib-tip syndroom, costo-iliacaal syndroom,  twaalfde rib syndroom en het Cyriax-syndroom. De aandoening komt iets vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Het treft vooral mensen van middelbare leeftijd. Over het algemeen wordt het syndroom als zeldzaam beschouwd. Er kan ook sprake zijn van onderdiagnose. De aandoening wordt namelijk zelden herkend en vaak over het hoofd gezien.

Wat is het zwevende-ribsyndroom?

Het zwevende-ribsyndroom treedt op wanneer de ligamenten die de ribben op hun plaats houden bewegen, waardoor de ribben verschuiven of slippen. De uiteinden van de onderste ribben zakken tegen de bekkenkam aan en dat veroorzaakt pijn. Het treft meestal de achtste, negende of tiende ribben, omdat deze onderste ribben niet zijn verbonden met het midden van de borstkas, zoals goed op de afbeelding is te zien. In plaats daarvan zijn ze met elkaar verbonden door fibreus weefsel of ligamenten, wat zorgt voor meer beweeglijkheid en flexibiliteit van deze ribben. Als deze ligamenten gewond of verzwakt zijn, kan de beschadiging ervoor zorgen dat de ribben wegglijden.

Dit syndroom komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Het spelen van contactsporten is ook een risicofactor. Contactsporten zijn sporten die fysiek contact tussen spelers benadrukken of vereisen. Voorbeelden zijn basketbal, voetbal en vechtsporten.

Synoniemen

Andere benamingen voor het zwevende rib-syndroom zijn:

• costo-iliacaal syndroom
• Cyriax-syndroom
• rib-tip syndroom
• slipping rib
• clicking rib
• twelfth rib
• syndrome of hypersensitive xiphoid

Historie

Het zwevende-ribsyndroom werd in 1919 voor het eerst beschreven door Edgar Ferdinand Cyriax, een Engels-Zweedse orthopedisch arts en fysiotherapeut uit Londen, Engeland.

Symptomen van het zwevende-ribsyndroom

Bij het zwevende-ribsyndroom kan de beweging van de ribben de zenuwen irriteren en specifieke spieren in het getroffen gebied belasten. Het resultaat is ontsteking en pijn. De meest voorkomende symptomen van het zwevende- ribsyndroom zijn:

• flankpijn of bovenbuikpijn (pijn in de bovenbuik rechtsboven of linksboven) en de pijn kan komen en gaan
• een ploppend of klikkend geluid of glijdend gevoel
• pijn bij het uitoefenen van druk op het getroffen gebied
• hoesten, lachen, tillen, draaien en buigen kan de pijn verergeren
• moeite met goed ademen

Je zal gewoonlijk ook pijn ervaren bij het ondernemen van bepaalde activiteiten waarbij je de ribbenkast moet bewegen. Voorbeelden zijn bukken en tillen, diep ademhalen of hoesten, strekken, trappen opgaan, opstaan ​​vanuit een zittende positie en omrollen in bed.

In de meeste gevallen glijdt een rib slechts aan één kant weg, hoewel het mogelijk is dat het zwevende-ribsyndroom tegelijkertijd aan beide zijden van de ribbenkast optreedt.

Complicaties

Mogelijke complicaties van het zwevende-ribsyndroom zijn:

• moeite met ademhalen
• klaplong

Oorzaak

De exacte oorzaak van het zwevende-ribsyndroom wordt anno 2024 nog niet goed begrepen. Het kan optreden na een trauma, verwonding of operatie, maar er zijn gevallen gemeld zonder deze oorzaken. Ook scoliose en osteoporose kunnen een rol spelen, evenals een structureel slechte houding.

Er wordt thans aangenomen dat het een gevolg is van hypermobiliteit van het ribkraakbeen of ligamenten, met name ribben 8, 9 en 10. Het kraakbeen van deze drie ribben zijn verbonden met het kraakbeen van de zevende rib en is zo dus indirect verbonden met het borstbeen. De onderste twee ribben zijn de zogeheten zwevende ribben. Ze worden soms ook valse ribben genoemd. Hierdoor zijn ze het meest vatbaar voor trauma, letsel of hypermobiliteit. Dit wegglijden of bewegen irriteert de zenuwen en kan bepaalde spieren in het gebied belasten, wat leidt tot ontsteking en pijn.

Een courante oorzaak van pijnlijke zwevende ribben is een scoliose. Dit is een zijwaartse verkromming van de wervelkolom (ruggengraat). Dit verkleint de afstand tussen de onderste ribben en het bekken. Een andere mogelijke oorzaak is osteoporose, hetgeen in de volksmond bekend staat als botontkalking. Een slechtere houding is ook een veelvoorkomende oorzaak.

Wie krijgt het?

Het zwevende-ribsyndroom kan in principe iedereen treffen, maar het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Het wordt meestal gezien bij mensen tussen de leeftijd van 20 en 40 jaar, maar het kan op elke leeftijd voorkomen.

Mensen met overgewicht, die een slechte houding hebben of vaak zware objecten tillen, lopen mogelijk een hoger risico op het ontwikkelen van het zwevende ribsyndroom. Het kan ook voorkomen bij mensen die een trauma hebben gehad aan de ribben of borstkas, zoals bij een auto-ongeluk of een sportblessure.

Niet iedereen met het zwevende ribsyndroom heeft last van symptomen en sommige mensen zullen het mogelijk nooit weten dat ze het hebben.

Onderzoek en diagnose

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek

De symptomen van het zwevende-ribsyndroom zijn vergelijkbaar met andere medische aandoeningen. Dit maakt de aandoening moeilijk te diagnosticeren. de arts neemt je medische geschiedenis door en vraagt ​​​​naar de klachten die je ervaart. Je kunt onder meer de volgende vragen verwachten:

• Hoe is de pijn begonnen? Was er een blessure of ongeval?
• Wat maakt de pijn erger?
• Helpt iets de pijn te verlichten?

Lichamelijk onderzoek en haakmanoeuvre

Daarna zal de arts een lichamelijk onderzoek uitvoeren. De haakmanoeuvre kan worden gedaan om de diagnose te bevestigen. Hierbij zal de arts aan je vragen om op je rug te gaan liggen. De arts zal zijn vingers onder de onderste ribben haken en ze naar buiten trekken. Pijn en een klikkend gevoel bevestigen de aandoening.

Beeldvormend – en ander onderzoek

Op basis van de bevindingen van het vraaggesprek en lichamelijk onderzoek kan er een röntgenfoto, echografie, MRI-scan of bloedonderzoek worden gedaan om andere aandoeningen uit te sluiten.

Behandeling van het zwevende-ribsyndroom

De pijn verdwijnt meestal binnen enkele weken. De behandeling is gericht op het verlichten van de pijn. Als de pijn mild is, kun je paracetamol of ibuprofen gebruiken ter verlichting van de pijn. Deze middelen zijn vrij verkrijgbaar. Een lokale injectie met lidocaïne kan door de arts overwogen worden.

Andere mogelijke maatregelen zijn:

• Houdingsadviezen van de arts of fysiotherapeut.
• Vermijd activiteiten die de pijn verergeren, zoals zwaar tillen, draaien, duwen en trekken.
• Draag een borstband om de ribben te stabiliseren.

Als de pijn aanhoudt, kan een operatie worden uitgevoerd om het kraakbeen en de onderste ribben te verwijderen, maar een dergelijke ingreep wordt zelden uitgevoerd.

Prognose

De pijn verdwijnt vaak volledig na verloop van tijd, hoewel de pijn chronisch kan worden. In sommige gevallen kan een injectie of een operatie nodig zijn.

Preventie

Het is niet altijd mogelijk om het zwevende-ribsyndroom te voorkomen, maar er zijn enkele maatregelen die je kunt treffen om het risico op het ontwikkelen van deze aandoening te verminderen:

Blijf op gezond gewicht

Overgewicht kan bijdragen aan een slechte houding en extra druk op de ribben veroorzaken, waardoor het risico op het ontwikkelen van het zwevende-ribsyndroom toeneemt. Door op een gezond gewicht te blijven, kun je het risico op deze aandoening verkleinen.

Houd een goede houding aan

Een slechte houding kan druk uitoefenen op je ribben en dit kan leiden tot het zwevende-ribsyndroom. Zorg ervoor dat je je rug recht houdt en dat je schouders ontspannen zijn.

Vermijd zwaar tillen

Zwaar tillen kan je ribben belasten en het risico op het zwevende-ribsyndroom vergroten. Probeer zwaar tillen te vermijden of gebruik de juiste technieken om je rug en ribben te beschermen. Je kunt ook hulpmiddelen gebruiken, zoals een takel (tillen) of transportkar (dragen).

Versterk je buik- en rugspieren

Door je buik- en rugspieren te versterken, kun je je romp stabiliseren en de druk op je ribben verminderen. Doe oefeningen die gericht zijn op deze spiergroepen, zoals crunches en planken.

Draag comfortabele kleding

Strakke of knellende kleding kan je ribben belasten en is daarmee een risicofactor voor het zwevende-ribsyndroom. Draag comfortabele kleding die de bewegingen die je maakt, niet beperken.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het zwevende-ribsyndroom, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.