Last Updated on 6 september 2024 by M.G. Sulman
Wanneer een mug bijt, boort ze met haar scherpe monddelen een gaatje in een bloedvat om bloed op te zuigen. Zodra ze zich beginnen te voeden met je bloed, injecteren ze hun speeksel in je huid, wat de reactie op de beet veroorzaakt. Muggenbeten veroorzaken bij nagenoeg een reactie. Je kunt last krijgen van jeuk, roodheid en zwelling na een muggenbeet. Als je allergisch bent voor muggenbeten, kun je een aandoening hebben die het Skeeter-syndroom wordt genoemd. Dit is een zeer sterke gelokaliseerde allergische reactie op muggenbeten. Dit soort allergie zal dus gepaard gaan met ernstigere symptomen. Mogelijk is medische aandacht vereist.
Inhoud
Hoe ontwikkel je een allergie?
Een allergie is de overmatige afweerreactie van het immuunsysteem tegen in principe ongevaarlijke lichaamsvreemde stoffen: de zogenaamde allergenen. De ontwikkeling van een allergie kan eenvoudigweg als volgt worden beschreven:
- Een verkeerde beslissing van het aangeboren immuunsysteem. De ongevaarlijke lichaamsvreemde stof wordt bij het eerste contact per abuis als gevaarlijk geclassificeerd.
- Antilichaamproductie van het verworven immuunsysteem. Om beter voorbereid te zijn op toekomstig contact met deze vreemde stof, worden speciale antilichamen (immunoglobulinen) geproduceerd die jarenlang in het lichaam blijven. Vooral immunoglobuline E of IgE.
- Allergische reactie. Als de IgE-antilichamen in contact komen met de trigger, worden de mestcellen gestimuleerd om histamine en andere boodschapperstoffen af te geven die de allergische reactie veroorzaken.
Symptomen van een allergische reactie op een muggenbeet
Normale reactie: zwelling en jeuk
Een typisch symptoom na een muggenbeet is zwelling, die vaak gepaard gaat met hevige jeuk. In de regel kunnen deze symptomen goed worden behandeld met huismiddeltjes en verdwijnen ze snel. Natuurlijke zuren werken bijvoorbeeld goed tegen jeuk. Doe een beetje citroensap op een doekje of watje, en wrijf over je muggenbeet.
Ernstiger symptomen bij een muggenbeetallergie
Bij iemand met een allergie voor een muggenbeet kunnen de symptomen echter veel ernstiger zijn. De zwelling is aanzienlijk groter. Netelroos kan over het hele lichaam voorkomen. Rond een beet kunnen meerdere rode, jeukende bulten ontstaan. Soms gaat dit ook samen met vochtblaasjes of blaren op de bulten. Naast de zwelling op de prikplaats kan ook het slijmvlies opzwellen. Vooral oogleden, lippen en tong kunnen worden getroffen.
Verschil met een ontstoken muggenbult
De symptomen van een geïnfecteerde muggenbeet (een ontstoken muggenbeet) en een muggenbeetallergie lijken in het begin vaak erg op elkaar. Het verschil is dat wanneer je een allergische reactie hebt, de symptomen veel ernstiger kunnen zijn. De huid kan ook allergisch reageren op dazenbeten.
Meest voorkomende symptomen
De meest voorkomende symptomen van een muggenbeetallergie:
- Je huid zwelt op rond de prikplaats. Deze zwelling staat ook wel bekend als een muggenbult.
- De huid rond de beet jeukt erg.
- Rond de beet kunnen er meerdere rode, jeukende bulten ontstaan.
- Soms heb je naast bulten ook last van vochtblaasjes of blaren op de bulten.
- Er is sprake van een vrij goed begrensde roodheid rond de muggenbeet.
- Als de roodheid is verdwenen kunnen er jeukende, harde en open(gekrabde) bultjes achterblijven, die wel dagen tot weken kunnen aanhouden.
Je kunt bij een allergie voor muggen geen anafylactische shock krijgen.
Skeeter-syndroom
Wat is het?
Het Skeeter-syndroom (papulaire urticaria) is een gelokaliseerde ernstige allergische reactie op muggenbeten. De reactie bestaat uit ontsteking, vervelling van de huid, netelroos, ulceratie en soms koorts. Het wordt veroorzaakt door allergene polypeptiden in muggenspeeksel. Het is een van de vele vormen van allergische reacties op muggenbeten. Het is wel een van de ernstigste vormen van muggenbeetallergie.
Verschil tussen het Skeeter-syndroom en een ‘normale’ allergische reactie op een muggenbeet
Er is een duidelijk verschil tussen het Skeeter-syndroom en een ‘normale’ allergische reactie op een muggenbeet.
- Normale allergische reactie op een muggenbeet:
- Bij de meeste mensen ontstaat een kleine, jeukende, rode bult op de plaats van de beet. Dit is een milde allergische reactie op de eiwitten in het speeksel van de mug.
- De zwelling is meestal beperkt tot de directe omgeving van de beet en verdwijnt binnen enkele dagen zonder complicaties.
- Skeeter-syndroom:
- Het Skeeter-syndroom is een veel sterkere allergische reactie op muggenbeten, waarbij de symptomen ernstiger zijn dan bij een normale reactie.
- Symptomen kunnen onder andere zijn: grote zwellingen die soms lijken op blaren, hevige roodheid, warmte, en pijn in het getroffen gebied.
- De zwelling kan zich verder verspreiden dan alleen de plek van de beet, en het kan enkele dagen tot weken duren voordat het volledig geneest.
- Soms kunnen er ook systemische symptomen optreden, zoals koorts en vermoeidheid, afhankelijk van de ernst van de allergie.
Kortom, het Skeeter-syndroom is een veel intensere reactie op muggenbeten dan wat als “normaal” wordt beschouwd, en kan aanzienlijk meer ongemak en complicaties veroorzaken.
Onderzoek en diagnose
Als je vermoedt dat je allergisch reageert op muggenbeten en je last hebt van flinke zwellingen of vervelende bijwerkingen, is het slim om even langs de huisarts te gaan. Geen stress, want het gaat meestal om iets onschuldigs, maar het kan geen kwaad om het te laten checken. Hier lees je wat je ongeveer kunt verwachten tijdens een consult:
Voorbereiding: Wat neem je mee?
Voordat je de spreekkamer binnenstapt, is het handig om een paar dingen te noteren. Wanneer begon de zwelling, hoe groot is het geworden, en heb je ook last van andere klachten zoals koorts of vermoeidheid? Het kan ook nuttig zijn om een foto te maken van de muggenbeet op het moment dat deze op z’n ergst was.
Het gesprek met de huisarts
Eenmaal in de praktijk zal de huisarts je vragen stellen over je klachten. Hoe lang heb je de bult al? Zijn er meer muggenbeten? Heb je eerder zo’n heftige reactie gehad? Dit is het moment om te delen of je ook andere allergieën hebt, want dat kan helpen bij de diagnose.
De fysieke check
De huisarts zal natuurlijk ook even naar de beet zelf willen kijken. Hoe groot is de zwelling? Ziet het er rood of ontstoken uit? En hoe voelt het aan? Maak je geen zorgen, het is snel bekeken en vaak kan de arts meteen een conclusie trekken.
De diagnose: Skeeter-syndroom of niet?
Als de zwelling behoorlijk groot is, kan de arts concluderen dat je last hebt van het Skeeter-syndroom. Dit is een heftige allergische reactie op muggenbeten waarbij de zwelling vaak veel groter is dan bij een ‘normale’ reactie. De arts zal meestal kijken naar hoe jouw immuunsysteem reageert op het speeksel van de mug.
De behandeling: Wat kun je doen?
Bij een heftige reactie zoals het Skeeter-syndroom zal de huisarts mogelijk een anti-histaminicum voorschrijven om de allergische reactie te verminderen. Soms krijg je ook een cortisonenzalf mee om de zwelling te laten afnemen. Bij milde reacties kun je ook jeukstillende crèmes of tabletten gebruiken die zonder recept verkrijgbaar zijn.
Voorkomen is beter dan genezen
Je huisarts kan je ook tips geven om muggenbeten in de toekomst te voorkomen. Denk aan muggenwerende sprays, speciale klamboes, of het vermijden van bepaalde gebieden waar muggen welig tieren. Zo voorkom je dat je de volgende keer weer bij de huisarts moet aanschuiven met opgezwollen ledematen!
Kortom, een bezoekje aan de huisarts is snel geregeld, en met de juiste diagnose en behandeling ben je binnen no-time weer helemaal de oude. Dus geen zorgen, het komt helemaal goed!
Behandeling van een allergische reactie op een muggenbeet
Wat te doen bij een allergische reactie op een muggenbeet? Met de volgende tips kun je de eerste tekenen van een muggenbeetallergie verlichten:
Vermijd krabben
Zelfs indien de jeuk van een muggenbeet ondraaglijk is, moet je de verleiding weerstaan om te krabben. Door te krabben wrijf je vuil in de prikplaats, wat kan leiden tot een infectie.
Koelen
Dompel een doek in koud kraanwater en leg deze op de muggenbeet. Je kunt ook een coldpack gebruiken of een paar ijsblokjes in een doek wikkelen. Door het koelen neemt de zwelling een groot deel af. Het verdooft de zenuwen en verlicht jeuk.
Verkoelende gels en zalven
Er zijn vele zalfjes die de jeuk kunnen verminderen. Een voorbeeld hiervan is de Azaron anti-jeuk crème. Dit middel bevat tripelennaminehydrochloride, een stof die behoort tot de groep van zogenaamde antihistaminica. Dit gaat de vervelende klachten van een allergische reactie tegen.
Behandeling van het Skeeter syndroom
De inname van cetirizine is raadzaam bij mensen die lijden aan het Skeeter-syndroom. Cetirizine is een anti-allergiemedicijn. Naast orale corticosteroïden kunnen lokale corticosteroïden en andere anti-jeukcrèmes de reactie verlichten. Lokale corticosteroïden zijn ontstekingsremmende zalven, crèmes, of lotions die op de huid kunnen worden gesmeerd.
Preventie
Net als bij andere allergieën is preventie de beste aanpak. Muggen leggen eitjes leggen ze in stilstaand water, waar de larven ongestoord kunnen opgroeien. Vermijd indien mogelijk stilstaand water, vooral in de schemering en zonsopgang wanneer muggen het meest actief zijn.
Elimineer stilstaand water rond het huis door:
- dakgoten ontstoppen
- kinderbaden legen
- schotels met water omkeren of wegzetten
- vogelbadjes schoonmaken
- leegmaken van ongebruikte bloempotten
Andere manieren om muggenbeten te voorkomen zijn:
- het dragen van beschermende, lichtgekleurde kleding zoals shirts met lange mouwen, lange broeken, sokken en een hoed met brede rand
- gaten in raam- of deurschermen repareren
- horren plaatsen
- gebruik van citronella-geurkaarsen in buitenruimtes of campings
- ook het gebruiken van een klamboe of muggennet is een muggenwerende maatregel: gebruik een geïmpregneerde klamboe (permetrine)
- het is ook belangrijk om insectenwerende middelen aan te brengen die de werkzame stof DEET bevatten
- icaridin is een insectenwerend middel dat direct op de huid of kleding kan worden gebruikt en het is volgens onderzoek net zo effectief als middelen met DEET
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een allergische reactie op ene muggenbeet. Of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
