Allergische reactie op een muggenbeet

Last Updated on 24 mei 2023 by M.G. Sulman

Wanneer een mug bijt, boort ze met haar scherpe monddelen een gaatje in een bloedvat om bloed op te zuigen. Zodra ze zich beginnen te voeden met je bloed, injecteren ze hun speeksel in je huid, wat de reactie op de beet veroorzaakt. Muggenbeten veroorzaken bij nagenoeg een reactie. Je kunt last krijgen van jeuk, roodheid en zwelling na een muggenbeet. Als je allergisch bent voor muggenbeten, kun je een aandoening hebben die het Skeeter-syndroom wordt genoemd. Dit is een gelokaliseerde allergische reactie op muggenbeten.  Dit soort allergie zal gepaard gaan met ernstigere symptomen. Mogelijk is medische aandacht vereist. 

Plaatselijke roodheid gerelateerd aan ernstige muggenbeetallergie
Vrij scherp begrensde grote lokale warme rode plek als gevolg van een ernstige muggenbeetallergie / Bron: Wikimedia Commons

Hoe ontwikkel je een allergie?

Een allergie is de overmatige afweerreactie van het immuunsysteem tegen in principe ongevaarlijke lichaamsvreemde stoffen: de zogenaamde allergenen. De ontwikkeling van een allergie kan eenvoudigweg als volgt worden beschreven:

  • Een verkeerde beslissing van het aangeboren immuunsysteem. De ongevaarlijke lichaamsvreemde stof wordt bij het eerste contact per abuis als gevaarlijk geclassificeerd.
  • Antilichaamproductie van het verworven immuunsysteem. Om beter voorbereid te zijn op toekomstig contact met deze vreemde stof, worden speciale antilichamen (immunoglobulinen) geproduceerd die jarenlang in het lichaam blijven. Vooral immunoglobuline E of IgE.
  • Allergische reactie. Als de IgE-antilichamen in contact komen met de trigger, worden de mestcellen gestimuleerd om histamine en andere boodschapperstoffen af ​​te geven die de allergische reactie veroorzaken.

Symptomen van een allergische reactie op een muggenbeet

Normale reactie: zwelling en jeuk

Een typisch symptoom na een muggenbeet is zwelling, die vaak gepaard gaat met hevige jeuk. In de regel kunnen deze symptomen goed worden behandeld met huismiddeltjes en verdwijnen ze snel. Natuurlijke zuren werken bijvoorbeeld goed tegen jeuk. Doe een beetje citroensap op een doekje of watje, en wrijf over je muggenbeet.

Ernstiger symptomen bij een muggenbeetallergie

Bij iemand met een allergie voor een muggenbeet kunnen de symptomen echter veel ernstiger zijn. De zwelling is aanzienlijk groter. Netelroos kan over het hele lichaam voorkomen. Rond een beet kunnen meerdere rode, jeukende bulten ontstaan. Soms gaat dit ook samen met vochtblaasjes of blaren op de bulten. Naast de zwelling op de prikplaats kan ook het slijmvlies opzwellen. Vooral oogleden, lippen en tong kunnen worden getroffen.

Verschil met een ontstoken muggenbult

De symptomen van een geïnfecteerde muggenbeet (een ontstoken muggenbeet) en een muggenbeetallergie lijken in het begin vaak erg op elkaar. Het verschil is dat wanneer je een allergische reactie hebt, de symptomen veel ernstiger kunnen zijn. De huid kan ook allergisch reageren op dazenbeten.

Meest voorkomende symptomen

De meest voorkomende symptomen van een muggenbeetallergie:

  • Je huid zwelt op rond de prikplaats. Deze zwelling staat ook wel bekend als een muggenbult.
  • De huid rond de beet jeukt erg.
  • Rond de beet kunnen er meerdere rode, jeukende bulten ontstaan.
  • Soms heb je naast bulten ook last van vochtblaasjes of blaren op de bulten.
  • Er is sprake van een vrij goed begrensde roodheid rond de muggenbeet.
  • Als de roodheid is verdwenen kunnen er jeukende, harde en open(gekrabde) bultjes achterblijven, die wel dagen tot weken kunnen aanhouden.

Je kunt bij een allergie voor muggen geen anafylactische shock krijgen.

Skeeter-syndroom

Het Skeeter-syndroom (papulaire urticaria) is een gelokaliseerde ernstige allergische reactie op muggenbeten. De reactie bestaat uit ontsteking, vervelling van de huid, netelroos, ulceratie en soms koorts. Het wordt veroorzaakt door allergene polypeptiden in muggenspeeksel. Het is een van de vele vormen van allergische reacties op muggenbeten. Het is wel een van de ernstigste vormen van muggenbeetallergie.

Onderzoek en diagnose

Als je de symptomen met je huisarts bespreekt, kan hij of zij een allergie voor muggenbeten diagnosticeren. De arts kan ook een huidtest of bloedtest laten uitvoeren. Een huidtest wordt gedaan om te onderzoeken of u gevoelig bent voor bepaalde allergenen.

Arts of dermatoloog
Arts controleert de huid rond een muggenbeet / Bron: Michael Jung/Shutterstock.com

Behandeling van een allergische reactie op een muggenbeet

Wat te doen bij een allergische reactie op een muggenbeet? Met de volgende tips kun je de eerste tekenen van een muggenbeetallergie verlichten:

Vermijd krabben

Zelfs indien de jeuk van een muggenbeet ondraaglijk is, moet je de verleiding weerstaan om te krabben. Door te krabben wrijf je vuil in de prikplaats, wat kan leiden tot een infectie.

Koelen

Dompel een doek in koud kraanwater en leg deze op de muggenbeet. Je kunt ook een coldpack gebruiken of een paar ijsblokjes in een doek wikkelen. Door het koelen neemt de zwelling een groot deel af. Het verdooft de zenuwen en verlicht jeuk.

Verkoelende gels en zalven

Er zijn vele zalfjes die de jeuk kunnen verminderen. Een voorbeeld hiervan is de Azaron anti-jeuk crème. Dit middel bevat tripelennaminehydrochloride, een stof die behoort tot de groep van zogenaamde antihistaminica. Dit gaat de vervelende klachten van een allergische reactie tegen.

Azaron Stick Insectenbeten
Azaron Stick Insectenbeten

Behandeling van het Skeeter syndroom

De inname van cetirizine is raadzaam bij mensen die lijden aan het Skeeter-syndroom. Cetirizine is een anti-allergiemedicijn. Naast orale  corticosteroïden kunnen lokale corticosteroïden en andere anti-jeukcrèmes de reactie verlichten. Lokale corticosteroïden zijn ontstekingsremmende zalven, crèmes, of lotions die op de huid kunnen worden gesmeerd.

Preventie

Net als bij andere allergieën is preventie de beste aanpak. Muggen leggen eitjes leggen ze in stilstaand water, waar de larven ongestoord kunnen opgroeien.  Vermijd indien mogelijk stilstaand water, vooral in de schemering en zonsopgang wanneer muggen het meest actief zijn.

Elimineer stilstaand water rond het huis door:

  • dakgoten ontstoppen
  • kinderbaden legen
  • schotels met water omkeren of wegzetten
  • vogelbadjes schoonmaken
  • leegmaken van ongebruikte bloempotten

Andere manieren om muggenbeten te voorkomen zijn:

  • het dragen van beschermende, lichtgekleurde kleding zoals shirts met lange mouwen, lange broeken, sokken en een hoed met brede rand
  • gaten in raam- of deurschermen repareren
  • horren plaatsen
  • gebruik van citronella-geurkaarsen in buitenruimtes of campings
  • ook het gebruiken van een klamboe of muggennet is een muggenwerende maatregel: gebruik een geïmpregneerde klamboe (permetrine)
  • het is ook belangrijk om insectenwerende middelen aan te brengen die de werkzame stof DEET bevatten
  • icaridin is een insectenwerend middel dat direct op de huid of kleding kan worden gebruikt en het is volgens onderzoek net zo effectief als middelen met DEET
DEET
DEET / Bron: Wikimedia Commons

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een allergische reactie op ene muggenbeet. Of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.