Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman
Soms ontwikkelen zich knobbeltjes of bultjes in de vagina. Deze knobbels en bultjes kunnen om verschillende redenen voorkomen en kunnen pijn en ongemak veroorzaken. Het aantreffen van een bult of knobbel op je lichaam kan leiden tot tot bezorgdheid, vooral als het gaat om je vaginale gebied. Het is een goede gewoonte om regelmatig je genitale gebied te controleren, zodat je snel iets ongewoons kunt identificeren. Het is belangrijk om je genitale gezondheid in de gaten te houden, omdat bultjes op of rond de vagina kunnen wijzen op een aandoening die medische aandacht vereist, zoals een seksueel overdraagbare aandoening (soa).
Vaginale cyste
Er zijn verschillende soorten vaginale cysten. Cysten in het vaginale gebied kunnen het uiterlijk hebben van zakachtige uitsteeksels langs de vaginawand. Hoewel sommige cysten groot en pijnlijk zijn, zijn de meeste klein en hebben ze vaak geen symptomen. Een cyste kan besmet raken en een zeer pijnlijk abces vormen.
Bartholin cyste
Bartholin cyste is een ontsteking van de klier van Bartholin. Deze klier zit bij de ingang van de vagina en is gevuld met slijm. Een dergelijke cyste kan aan beide kanten van de vagina-opening voorkomen. Als de klier ontsteekt, ontstaat meestal een zwelling gevuld met vocht (dat is een cyste) en soms een abces. In dat geval kun je last krijgen van de volgende symptomen:
- een zachte, pijnlijke knobbel in de buurt van de vaginale opening
- ongemak tijdens lopen of zitten
- pijn tijdens geslachtsgemeenschap
- koorts
Endometriose cyste
Endometriose is een aandoening waarbij weefsel dat (enigszins) lijkt op baarmoederslijmvlies buiten de baarmoederholte voorkomt. Endometriose treedt heel soms op in de vagina, wat soms resulteert soms in cysten (endometriomen). Het gaat hierbij om klontjes weefsel die kleine cysten in de vagina veroorzaken.
Cyste van Gartner
Een cyste van de gang van Gartner ontstaat vanuit een overblijfsel van een structuur die bekendstaat als de gang van Wolff. Ongeveer 11% van de goedaardige vaginale cysten zijn Cysten van Gartner. Ze komen vaak voor tijdens de zwangerschap, meestal in het derde trimester.
Vaginale epidermale inclusiecysten
Vaginale epidermale inclusiecysten zijn de meestvoorkomende vaginale cysten. Deze verschijnen meestal nadat er een trauma aan de vaginawand is geweest, bijvoorbeeld bij de bevalling. Een verwonding kan ertoe leiden dat het weefsel onder het huidoppervlak vast komt te zitten, waardoor cysten ontstaan.
Knobbeltjes in vagina door soa’s
Genitale wratten
Genitale wratten is een soa die wordt veroorzaakt door een virus, te weten het humaan papillomavirus (HPV). Bij vrouwen zitten de wratjes op of rond de schaamlippen, in de vagina of op de baarmoedermond.
Genitale herpes
Genitale herpes of herpes genitalis wordt veroorzaakt door een infectie met het herpes simplex virus (HSV). Een infectie kan zorgen voor blaasjes bij de penis, vagina of anus (genitale herpes) of bij de mond/lippen (herpes labialis). Er verschijnen branderige blaasjes op de huid en slijmvliezen van de penis, de vagina en de anus. De blaasjes komen binnen een week na besmetting, soms al na twee dagen. Doch niet iedereen krijgt klachten.
Syfilis
Hoewel veel mensen zich niet bewust zijn van dit symptoom, is een van de eerste symptomen van syfilis de ‘syfiliszweer’, die zich manifesteert als een kleine zweer rond de vagina of anus. Het is rond, stevig en pijnloos, en er is er meestal maar één. Het kan ook op zeer discrete plekken verschijnen, zoals in de vagina of het rectum, waardoor het moeilijk te vinden is.
Waterwratjes
Als waterwratjes (molluscum contagious) bij volwassenen rond de genitaliën voorkomen wordt het als een soa beschouwd, omdat het ook kan overgaan via de huid bij seksueel contact. Het is een ongelooflijk veel voorkomende maar weinig bekende soa. Het komt vrij veel voor onder jonge vrouwen – vooral twintigers – die seksueel actief zijn. Het manifesteert zich door allerlei kleine bultjes rondom de vulva en vagina en is zeer besmettelijk. Deze bultjes verdwijnen echter meestal vanzelf.
Lichen sclerosus
Lichen sclerosus is een ongewone huidaandoening die vooral vrouwen treft die door de menopauze zijn gegaan. Het wordt het vaakst gezien op de vulva en rond de anus. In het begin is het gebied rond de vagina-opening rood en gezwollen. Later voelt de afwijkende huid wat verhard aan. Symptomen kunnen zijn:
- jeuk, vaak ernstig
- dunne, glanzende huid die gemakkelijk kan scheuren
- witte vlekken op de huid die na verloop van tijd kunnen veranderen in dunne, gerimpelde huid
- bloeden of blauwe plekken
- blaren, al dan niet gevuld met bloed
- pijn bij het plassen of tijdens seks
Lichen sclerosus wordt meestal behandeld met corticosteroïdencrème of -zalf. Het kan na behandeling terugkeren.
Vaginakanker
Dit is de laatste oorzaak die we bespreken als oorzaak van een knobbel of zwelling in de vagina, omdat dit het minst waarschijnlijk is. Vermijd deze extreme conclusie als je ooit een zwelling in je vagina opmerkt. Vaginakanker is namelijk zeer zeldzaam.
Symptomen kunnen zijn:
- een ongewone knobbel in je vagina
- bloeding uit je vagina die pijnloos is en niet verband houdt met demenstruatie
- pijn tijdens seks of bloeden uit je vagina na seks
- stinkende vaginale afscheiding
- pijn als je naar het toilet gaat
- constante pijn in je bekken (bekkenpijn)
Wanneer een arts raadplegen?
Een knobbeltje of bultje in de vagina wijst vaak op een onschuldige aandoening. Hoewel deze knobbels doorgaans niet pijnlijk zijn, kunnen ze pijn of bloeding veroorzaken als ze te groot worden. Ook kunnen ze het risico op infectie verhogen. Ieder meisje of vrouw die vaginale bultjes of knobbels ontwikkelt doet er verstandig aan om haar huisarts te bezoeken.
Raadpleeg in de volgende gevallen altijd een arts:
- afscheiding uit de knobbel die pus of bloed bevat
- een stinkende of ongebruikelijke afscheiding hebben
- symptomen van een seksueel overdraagbare aandoening
- vaginale pijn
Onderzoek en diagnose
De arts informeert naar je klachten en inspecteert daarna de vulva en vagina. Tijdens het onderzoek kijkt de gynaecoloog met de spreider (eendenbek/
Behandeling van vaginale bultjes
Een cyste kan worden geopend met een klein sneetje, daarna kan het vocht weglopen. Als je een seksueel overdraagbare aandoening hebt opgelopen, kan deze meestal medicamenteus worden behandeld met , maar het is belangrijk om vroeg met de behandeling te beginnen om het risico op complicaties te verminderen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over knobbeltjes in de vagina, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
