Last Updated on 22 juni 2024 by M.G. Sulman
Kinderen kiezen eerder voor ongezonde snacks als ze vloggers en youtubers dat zien eten, zo blijkt uit onderzoek.1Coates AE, Hardman CA, Halford JCG, Christiansen P, Boyland EJ. Social Media Influencer Marketing and Children’s Food Intake: A Randomized Trial. Pediatrics. 2019 Apr;143(4):e20182554. doi: 10.1542/peds.2018-2554. Epub 2019 Mar 4. PMID: 30833297. Volgens onderzoek van de Universiteit van Liverpool kunnen zelfs influencers op sociale media kinderen niet dwingen groenten te eten. Een influencer is iemand die op sociale media een groot aantal volgers heeft dat naar hem of haar luistert. Kinderen die gefotoshopte2fotoshoppen is foto’s bewerken met de computer Instagrampagina’s te zien kregen van populaire vloggers en Youtubers die ongezond voedsel aten, aten 32 procent meer calorieën dan hun tegenhangers die hun helden op sociale media zagen genieten van gezonde snacks.
Doelstelling van het onderzoek
De onderzoekers van The new University of Liverpool hadden zich ten doel gesteld om de impact van influencermarketing van voedingsmiddelen (gezond en ongezond) op sociale media op de voedselinname van kinderen.
Opzet van het onderzoek
In het onderzoek werd een groep van 176 kinderen in de leeftijd van negen tot elf jaar willekeurig verdeeld in drie gelijke groepen. Aan hen werden gefotoshopte maar realistisch ogende Instagrampagina’s van populaire videobloggers of vloggers getoond. De ene groep kreeg afbeeldingen te zien van een vlogger met ongezonde snacks, de tweede kreeg afbeeldingen van een vlogger met gezonde snacks en de derde groep kreeg afbeeldingen te zien van deze vloggers met non-food producten. Na het bekijken van de afbeeldingen hadden de kinderen tien minuten de tijd om te kiezen tussen wat gezonde worteltjes en druiven, en ongezonde snacks zoals jelly beans en kleine chocolaatjes in een ronde vorm (chocoladedruppels). Vervolgens werd de ad libitum inname van ongezonde snacks, gezonde snacks en de totale inname (gecombineerde inname van gezonde en ongezonde snacks) door de onderzoekers gemeten.
Resultaten van het onderzoek
De studie toonde aan dat kinderen die foto’s van influencers met ongezonde snacks te zien kregen, 32 procent meer calorieën van het slechte voedsel consumeerden en in totaal 26 procent meer calorieën binnenkregen in vergelijking met kinderen die daar niet aan waren blootgesteld.
Als je meer calorieën binnenkrijgt dan je nodig hebt, dan wordt het overschot in je lichaam opgeslagen, meestal in de vorm van lichaamsvet. Dit veroorzaakt op de langere termijn overgewicht.
Conclusies
De promotie van influencers op sociale media heeft invloed op de voedselinname van kinderen. Influencermarketing van ongezond voedsel verhoogde de directe voedselinname van kinderen, terwijl de marketing van gezond voedsel géén effect had. Het vergroten van de promotie van gezond voedsel op sociale media is mogelijk geen effectieve strategie om gezond voedingsgedrag bij kinderen aan te moedigen, zo concludeerden de onderzoekers. Er is volgens hen meer onderzoek nodig om de impact van digitale voedselmarketing te begrijpen en om passende beleidsmaatregelen te formuleren. In The Sun zeggen de onderzoekers dat er strengere beperkingen nodig rond de digitale marketing van ongezond voedsel waaraan kinderen worden blootgesteld.3The Sun. Kids more likely to eat junk food if social media influencers set that example, study finds. https://www.thesun.ie/fabulous/3824639/kids-social-media-influencers-junk-food/ (ingezien op 12-12-2-21) Het mag niet worden toegestaan dat influencers ongezond voedsel promoten aan kwetsbare jongeren op sociale media.
Wat is junkfood?
‘Junkfood’ duidt op voedingsmiddelen die veel energie bevatten in de vorm van suiker en/of vet, en mogelijk ook natrium, maar met weinig voedingsvezels, eiwitten, vitamines, mineralen of andere belangrijke vormen van voedingswaarde4Wikipedia. Junkfood. https://nl.wikipedia.org/wiki/Junkfood (ingezien op 13-10-2022)[/MFN] Enkele voorbeelden van junkfood zijn:
- taarten en koekjes
- fastfood (zoals patat of frietjes, hamburgers en pizza’s)
- chocolade en snoep
- bewerkt vlees (zoals hamburgers, worst en gemarineerd vlees)
- snacks (zoals chips en borrelnoten)
- suikerhoudende dranken (zoals vruchtensappen en sport-, energie- en frisdranken)
Voorbeeld van influencers die junkfood promoten
Een voorbeeld is een video op YouTube van ‘Bankzitters’ met de naam ‘Bankzitters pakken McDrive in elke provincie (roadtrip)’. Op dit kanaal uploaden vier jongens (Matthy, Koen, Robbie, Raoul en Milo) elke dinsdag en vrijdag een nieuwe video. Deze video’s variëren van eetwedstrijden tot muziekvideo’s. Het kanaal richt zich op kinderen van de laatste jaren van de basisschool en het voortgezet onderwijs. Op 12 december 2021 hadden Bankzitters 571.000 subscribers en het betreffende filmpje had op deze peildatum 1.150.179 views. de video werd op 11 december 2020 geüpload.
‘Kid influencers promoting junkfood brands’
Een nieuwsitem over influencers die junkfood promoten bij kinderen op een Amerikaanse nieuwszender:
Casus: Lisa Bakker (10 jaar)
Patiëntgegevens
- Naam: Lisa Bakker
- Leeftijd: 10 jaar
- Geslacht: vrouw
- Gezinssituatie: ouders, 1 jongere broer
Huidige situatie
Ouders maken zich zorgen over het buitensporige toegenomen junkfoodgedrag van hun dochter Lisa. Ze merken dat ze steeds vaker uit eten wil gaan, voornamelijk naar fastfoodrestaurants.
Symptomen
- Meer junkfood eten
- Gewichtstoename
- Minder eetlust voor gezond voedsel
- Meer tijd besteed aan sociale media
Geschiedenis
Lisa brengt vele uren per dag door op sociale media en volgt voornamelijk beroemde influencers. De meerderheid van deze influencers eet veel junkfood en fastfood. Lisa’s ouders hebben geprobeerd hun dochter een goed eetpatroon aan te leren, maar ze merken dat Lisa vooral wordt beïnvloed door wat ze ziet op sociale media. Vader, moeder en Lisa maken een afspraak bij de huisarts om het hierover te hebben.
Diagnose
Na een gesprekje met Lisa en haar ouders is het duidelijk dat het eetgedrag van Lisa in de eerste plaats wordt gemanipuleerd door sociale media influencers. Dit heeft ertoe geleid dat ze meer junkfood is gaan eten en in gewicht is toegenomen.
Interventie door de huisarts
- Voorlichting: Educatie van Lisa en haar ouders over de schadelijke gevolgen van overmatig junkfood eten met betrekking tot obesitas, diabetes en andere ziekten.
- Begeleiding: Lisa en haar ouders worden verwezen naar een diëtist voor een dieet dat goed is voor de smaakzin van Lisa.
- Sociale media: Advies van de huisarts luidt: Beperk de tijd die Lisa besteedt aan sociale media en het soort dingen dat ze wil eten. Moedig haar aan om influencers op sociale media te volgen die een gezonde levensstijl promoten.
- Goede keuzes: Kom met ideeën voor gezonde, leuke tussendoortjes en maaltijden die Lisa en haar ouders samen kunnen klaarmaken zodat ze meer van gezond voedsel gaat houden
- Lichaamsbeweging: Moedig regelmatige lichaamsbeweging aan, bijvoorbeeld door activiteiten waar Lisa van geniet.
Prognose
Met de juiste ondersteuning en aanpassingen in dieet en mediagebruik zal Lisa gezonder gaat eten, meer bewegen en op een gezond gewicht komen.
Nazorg
- Eetplan-monitoring: Wekelijkse bijeenkomsten met de diëtist om het eetplan te beoordelen en indien nodig aan te passen op basis van de vooruitgang die is geboekt.
- Mediabronnen-monitoring: Ouders worden sterk aangemoedigd om actief betrokken te blijven bij de mediabronnen van Lisa en om haar te helpen het anatal uren dat ze besteedt aan sociale media drastisch in te perken. Ouders moeten haar daarin begrenzen.
- Gezinsbetrokkenheid: Het hele gezin wordt betrokken bij het ondersteunen van al deze veranderingen en om Lisa ana te moedigen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over influencers die junkfood promoten. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
