Last Updated on 8 februari 2023 by M.G. Sulman
Een tunnelnagel of krulnagel verwijst naar een rondgroeiende nagel, waarbij het vooraangezicht op een tunnel lijkt. Het wordt soms ook wel ‘bolle nagel’ genoemd, maar dat verwijst meer naar het fenomeen ‘horlogeglasnagels’. Dit zijn nagels met een bolling. Horlogeglasnagels komen onder andere voor bij long- en hartziekten. Een tunnelnagel kan een aangeboren afwijking zijn. Het kan ook op latere leeftijd ontstaan door het dragen van te smalle schoenen. Op ene gegeven ogenblik kunnen er drukplekken in de nagelwal optreden die uiteindelijk een eeltplek of likdoorn kunnen vormen. Dit veroorzaakt pijn. Er kan ook een ingroeiende nagel ontstaan.
Wat is een tunnelnagel of krulnagel?
Een tunnelnagel of krulnagel is een zeer sterk gebogen of rondgroeiende nagel. Deze misvorming leidt tot afknijpen en verlies van zacht weefsel in het aangetaste gebied, hetgeen hevige pijn veroorzaakt. Er zijn veel behandelmethoden voorgesteld; er is anno 2023 echter nog geen effectieve methode ontwikkeld om de nagelmatrix op lange termijn te behouden.
Synoniemen
De medische benaming van een tunnelnagel of krulnagel is unguis tegularis. Andere benamingen zijn:
- pincer nail
- pincetnagel
- buisnagel
- tube nail
- trumpet nail
- omega nail
- unguis in turriculo
- involutienagel
Symptomen van een tunnelnagel
Een tunnelnagel of krulnagel is een zeer sterk gebogen of rondgroeiende nagel. Het uiteinde van zo’n nagel ziet er uit als het omegateken (Ω). Door deze vorm kunnen ze gemakkelijker in de huid groeien. De tunnelnagel drukt dan tegen de zijkant van de nagelwal aan één of twee kanten. De bolling kan dermate sterk zijn dat de huid bij het topje van de teen klem komt te zitten.
Tunnelnagels zorgen niet altijd voor klachten. Eventuele symptomen die kunnen optreden zijn:
- ingegroeide teennagel
- secundaire infectie
- pijnlijke eeltvorming
- likdoorn/eeltpit in de nagelwal
- drukpijn (met en zonder schoenen)
- bewegingsbeperkingen
Hieronder een video van een ingegroeide tunnelnagel:
Oorzaken van een krulnagel
Een tunnelnagel of krulnagel kan worden geërfd of verworven. Sommige mensen hebben aanleg voor een bol- tot tunnelvormige groei van hun nagels.
Aanleg
Een erfelijke tunnelnagel is relatief zeldzaam. Er is een verband gemeld met het syndroom van Clouston (hidrotische ectodermale dysplasie), gekenmerkt door afwijkingen in de aanleg van de haren, de nagels en de huid. Tunnelnagels zonder nagelverdikking de belangrijkste indicator voor het Clouston-syndroom.
Bij erfelijke gevallen is een tunnelnagel normaal gesproken bilateraal en komt het (ook) voor aan de vingernagels.
Verworven
In tegenstelling tot erfelijke tangnagels, vertonen verworven tangnagels asymmetrie.
Slecht passende schoenen
Slecht passende schoenen zijn de meest genoemde oorzaak. Veel voetenleed wordt al in de kindertijd veroorzaakt, door het dragen van slecht passend schoeisel.
Systemische ziekten
Veel systemische ziekten zijn geassocieerd met tunnelnagels, waaronder gastro-intestinale maligniteiten, nierfalen, de ziekte van Kawasaki, amyotrofische laterale sclerose (ALS) en systemische lupus erythematodes (SLE). Wanneer deze ziekten adequaat worden behandeld, verdwijnen tunnelnagels vanzelf.
Medicatie
Langdurig gebruik van bètablokkers kan ook tunnelnagels veroorzaken. Dit treedt dan op na 6-12 maanden. Er wordt echter spontane verbetering opgemerkt na het staken van het medicijn. Doe dit alleen in overleg met de voorschrijvend arts. Naast bètablokkers is pamidroninezuur of dinatriumpamidronaat of APD een ander geneesmiddel waarvan wordt vermoed dat het krulnagels veroorzaakt. Dit is een stikstofhoudend bisfosfonaat dat wordt gebruikt om osteoporose (botontkalking) te voorkomen.
Onderzoek en diagnose
De arts zal informeren naar je klachten en je nagels bekijken. Soms is het onderscheid tussen tunnelnagels en ingegroeide nagels moeilijk te maken omdat ze klinisch gerelateerd zijn. Ingegroeide nagels worden geïdentificeerd op basis van symptomen, terwijl tunnelnagels worden geïdentificeerd op basis van morfologie. Vanuit morfologisch perspectief is het grootste verschil tussen tunnelnagels en ingegroeide nagels dat tunnelnagels een kromming van de nagelplaat vertoont. Bovendien neemt de hoogte van de nagel geleidelijk toe, terwijl de nagelplaatvorm van ingegroeide nagels normaal blijft.
Behandeling van een tunnelnagel
Het doel van behandeling van een tunnelnagel is om de kromming te corrigeren die de tenen en/of vingers samenknijpt en te zorgen voor een cosmetisch normale nagel. Hoewel conservatieve, chirurgische en combinatietherapieën zijn gebruikt, is er in Nederland geen standaardbehandeling.
Conservatieve behandeling
Conservatieve behandeling betekent dat er niet wordt geopereerd. De conservatieve behandeling worden uitgevoerd door een pedicure. Het bestaat uit het verzwakken van het midden van de nagelplaat waardoor de bolling mogelijk verstrijkt.
Nagelbeugel
Met een nagelbeugel of een ander hulpmiddel is het vaak mogelijk om de gebogen nagelplaat weer blijvend vlakker te maken. Met behulp van dit beugeltje wordt de nagel zeer langzaamaan rechter getrokken. Een podotherapeut kan een nagelbeugel voor je maken.
Op deze video zie je hoe een nagelbeugel wordt geplaatst door een podotherapeut:
Laserbehandeling
Laserbehandeling is cosmetisch vriendelijk in tegenstelling tot de onvermijdelijke lineaire littekens van een operatie. In 1988 beschreven Leshin en Whitaker het gebruik van een koolstofdioxidelaser of CO2-laser (een elektrisch gedreven gaslaser) voor permanente nagelablatie via matricectomie (waarbij (een deel van) de nagelmatrix wordt verwijderd) om tunnelnagels te behandelen met een succespercentage van 100%.1B. Leshin and D. C. Whitaker, “Lasers: carbon dioxide laser matricectomy,” The Journal of Dermatologic Surgery and Oncology, vol. 14, no. 6, pp. 608–611, 1988.
Chirurgische behandeling
Bij hardnekkig ingroeiende nagels kun je door je huisarts doorverwezen worden naar een chirurg. De verschillende chirurgische procedures worden onderverdeeld in 2 groepen: chirurgische procedures die de nagelmatrix vernietigen en die welke de nagelmatrix behouden.
Prognose
De prognose voor krulnagels hangt af van de onderliggende oorzaak van de aandoening. Als het te wijten is aan een onderliggende medische aandoening, kan het behandelen hiervan gunstig zijn voor de prognose.
Soms kunnen tangnagels vanzelf verdwijnen. Maar niet zelden is chirurgische correctie nodig.
Het dragen van schoenen die goed passen en het vermijden van te krappe schoenen kan voorkomen dat de aandoening verergert.
Het is belangrijk om een arts of podotherapeut te raadplegen voor een juiste diagnose en een passend behandelplan.
Preventie
Je kunt de vorm van je nagels niet erg beïnvloeden als deze is aangeboren. Bij een verworven aandoening geldt dat deze mogelijk voorkomen kan worden door het dragen van goed schoeisel.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een tunnelnagel of krulnagel, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
