Bladluizen verwijderen met zeepsop (groene zeep of Dreft)

Last Updated on 20 juli 2024 by M.G. Sulman

Bladluizen zijn, net als witte vliegen en trips, insecten die zich voeden met plantensappen. Ze doen dit door hun monddelen in het blad van de plant te prikken om vervolgens het sap op te zuigen. Op die manier creëren ze een opening in het blad. Door de druk van het plantensap wordt het sap naar het spijsverteringskanaal van de bladluis geleid, waar het als voedsel dient. Je kunt bladluizen effectief verwijderen door ze te behandelen met zeepsop, zoals groene zeep of Dreft.

Bladluizen / Bron: Pixabay

Bladluizen verwijderen met zeepsop (groene zeep of Dreft)

Bladluizen kunnen worden verwijderd met zeepsop, zoals groene zeep of Dreft. Zeepsop werkt op twee manieren ter bestrijding van bladluizen:

  • Verstikkende werking: Zeepoplossingen verstoppen de ademhalingsopeningen van de bladluizen, waardoor ze stikken en doodgaan.
  • Verwijderen van waslaag: Bladluizen hebben een wasachtige coating die hen beschermt tegen uitdroging. Zeep lost deze waslaag op, waardoor deze boosdoeners uitdrogen en sterven.

Het werkt dus om met zeepsop met groene zeep bladluizen te bestrijden omdat het zachte insecten zijn en met dit middel verstoor je hun gevoelige celmembraan. In wezen bedekt en doordringt het de natuurlijke beschermende barrière rond hun lichaam, waardoor ze uitdrogen. Het ‘vergiftigt’ ze dus niet. Zeepsprays zijn dus NIET effectief tegen insecten met een hard exoskelet of een andere anatomie, zoals de meeste kevers, krekels, bijen, sprinkhanen, wantsen, larven of zelfs rupsen.

Bovendien heeft insectenzeepspray weinig tot geen resteffect en is het alleen dodelijk bij direct contact. Dit betekent dat het direct op het beoogde ongedierte moet worden gespoten om te werken.

Wanneer het op de juiste manier wordt gemengd en gebruikt, is het toepasen van insectendodende zeep zeer effectief bij het doden van kleine plaaginsecten met een zacht lichaam, zoals bladluizen, wolluizen, spintmijten, witte vliegen, etc. Aan de andere kant is het ook zacht voor je planten, niet giftig voor de dieren in je tuin en niet schadelijk voor nuttige insecten zoals lieveheersbeestjes, gaasvliegen of bijen! Gaasvliegen zijn zeer nuttige insecten. Zij voeden zich namelijk met andere (schadelijke) insecten en leveren dus geen schade aan planten of woning.

Gaasvliegen zijn buitengewoon waardevolle insecten doordat ze zich voeden met andere schadelijke insecten, wat betekent dat ze geen schade toebrengen aan planten of gebouwen. / Bron: Wikimedia Commons

Niet meteen gaan spuiten bij een aantal bladluizen

Houd er rekening mee dat het zien van een paar insecten hier en daar volkomen normaal is en zelfs wordt verwacht in een tuin. Als er maar een handjevol bladluizen of ander ongedierte in de buurt is, grijp dan niet meteen in. In plaats daarvan mag je hopen dat hun natuurlijke vijanden, zoals lieveheersbeestjes of gaasvliegen, zullen helpen om hun populatie onder controle te houden. Doch wanneer blijkt dat de ‘boeven’ aanzienlijk talrijker zijn dan de ‘helden’? Dan kan zeepspray te hulp schieten!

Maak je eigen blasluiszeepspray

Gebruik Dreft of groene zeep

Om je eigen zelfgemaakte bladluiszeepspray te maken, heb je maar twee ingrediënten nodig: vloeibare zeep en water. Groene zeep of Dreft zijn goede keuzes voor het maken van zeepspray. Het is effectief en zal je planten niet schaden. Vermijd het gebruik van zeep of wasmiddelen met toevoegingen van bleekmiddel of ontvetter, of middelen die bedoeld zijn voor de vaatwasmachine.

Hoe te bereiden?

Algemene methode om bladluizen met zeepsop te bestrijden:

  • Meng een oplossing van water en zeep: Vul een spuitfles of emmer met water en voeg een kleine hoeveelheid groene zeep of Dreft toe. Ongeveer 1-2 eetlepels zeep per liter water is meestal voldoende.
  • Goed roeren zodat de zeep volledig oplost in het water.
  • Spray of giet de zeepoplossing op de aangetaste planten. Zorg ervoor dat je alle delen van de plant, inclusief de onderkant van de bladeren, bedekt. De zeepoplossing moet direct in contact komen met de bladluizen om effectief te kunnen zijn.
  • Laat de zeepoplossing een tijdje op de planten zitten, bij voorkeur ten minste een uur, zodat de zeep zijn werk kan doen.
  • Spoel de planten daarna grondig af met schoon water om de zeepoplossing en de dode bladluizen weg te spoelen.
  • Breng indien nodig elke 4 tot 7 dagen zeepspray aan. Er kunnen meerdere behandelingen nodig zijn om het plaagprobleem op te lossen.
  • Vroeg behandelen. Het is veel gemakkelijker om een kleine plaag in de kiem te smoren dan te wachten en een epische te bestrijden!
Dreft toepassen in de strijd tegen bladluis

Knoflook, rode peper en citroensap mixen met water

Een mengsel van knoflook, rode peper en citroensap met water wordt soms ook gebruikt als een natuurlijke afweermiddel tegen luizen. Deze ingrediënten hebben bepaalde eigenschappen die onaangenaam kunnen zijn voor luizen en hen kunnen ontmoedigen om zich op planten te vestigen.

Hier volgt een algemene methode om deze natuurlijke luizenafweermiddel te maken:

  • Hak enkele teentjes knoflook fijn en doe ze in een blender of vijzel.
  • Voeg een beetje rode peper toe, zoals cayennepeper, en maal het geheel tot een fijn poeder.
  • Pers een citroen uit om vers citroensap te verkrijgen.
  • Meng het knoflook-peperpoeder en het citroensap met water. De verhoudingen kunnen variëren, maar een algemene richtlijn is ongeveer 1 eetlepel knoflook-peperpoeder en 1 eetlepel citroensap per liter water. Pas de verhoudingen aan op basis van de grootte van je mengsel.
  • Roer het mengsel goed door.
  • Giet het mengsel in een spuitfles.
  • Spray de planten grondig met het mengsel, waarbij je ervoor zorgt dat je alle delen van de plant bedekt. Dus ook de onderkant van de bladeren.
Een mengsel van knoflook, rode peper en citroensap met water wordt soms ook gebruikt als een natuurlijke afweermiddel tegen luizen / Bron: Martin Sulman m.b.v. AI Drawing Image Generator

Lieveheersbeestje eet bladluis

Uiteraard moet ook het lieveheersbeestje genoemd worden als een natuurlijke vijand van bladluizen. Lieveheersbeestjes kunnen grote aantallen bladluizen eten, dus het is een goed idee om ze naar je tuin te lokken. Er zijn speciale lokhuisjes te koop om lieveheersbeestjes aan te trekken.

Een volwassen lieveheersbeestje eet gemiddeld 80 bladluizen per dag en zijn larve maar liefst 120! / Bron: Pixabay

Uit de oude doos

Het nut van lieveheersbeestjes (1830)

In onderstaande artikel uit de Groninger courant d.d. 23 november 1830 wordt een recent Engels werk aangehaald, waarin de opmerking wordt gemaakt, die eerder al was gedaan maar waarvan de herinnering misschien nuttig kan zijn voor boeren en tuiniers, namelijk dat bladluizen geen ergere vijanden hebben dan lieveheersbeestjes, die overigens zeer geliefd zijn bij kinderen. In hun larvale fase vernietigen lieveheersbeestjes duizenden bladluizen. Om deze reden worden in Engeland, vooral in gebieden waar bladluizen vaak grote schade aanrichten, lieveheersbeestjes niet alleen gespaard, maar worden zelfs jongens ingehuurd om vogels te weerhouden van het eten van deze nuttige kevertjes die zo waardevol zijn voor boeren.

Het nut van lieveheersbeestjes / Bron: Nut der lieven Heers beestjes of lievenkeers haantjes. — Een onlangs uitgekomen. “Groninger courant”. Groningen, 23-11-1830, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 14-06-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010773580:mpeg21:p003

Oplossing tegen bladluizen op jonge appelbomen (1840)

In de Drentsche Courant d.d. 3 juli 1840 staat een artikel over een effectieve oplossing tegen bladluizen op appelbomen, waarbij het insmeren van de jonge bomen met traan in het vroege voorjaar wordt aanbevolen.

Een onbekende auteur heeft in het “Universal Blatt” (XII, blz. 138—141) een interessant verhaal gedeeld over experimenten om bladluizen te bestrijden. Deze beestjes, zowel de groene als de bruine soorten, kunnen namelijk jonge appelbomen flink beschadigen. Nadat de schrijver allerlei bekende methoden had geprobeerd zonder succes, of ze te duur vond, zoals zeepsop op de takken en bladeren smeren, bomen in de lente met leem bedekken om de eitjes te verstikken, of het roken met tabak en zwavel, ontdekte hij uiteindelijk een effectieve aanpak.

Hij merkte dat het in het vroege voorjaar volledig insmeren van jonge bomen met traan* (behalve de knoppen) erg goed werkte. Hierdoor stierven de bomen niet alleen niet af, maar vernieuwde de buitenste laag zieke schors zich gedeeltelijk, groeiden de bladeren krachtig en bleven de bomen twee jaar lang vrij van bladluizen. Dit terwijl andere bomen in de buurt nog steeds last hadden van deze plagen.

Een vergelijkbare methode met terpentijnolie, aangebracht met een grote kwast en de knoppen vermijdend, bleek ook zeer effectief tegen bladluizen. Maar pas op, als je dit in de zomer tegen andere schadelijke insecten op jonge perentakken en rozenstruiken gebruikt, kan het juist schadelijk of zelfs dodelijk zijn voor de jonge takjes. Het lijkt er dus op dat deze middelen alleen op de oudere schors in het vroege voorjaar moeten worden toegepast.

De schrijver benadrukt dat deze door ervaring bewezen methoden gemakkelijk door iedereen uitgeprobeerd kunnen worden om hun effectiviteit te testen.

(*) In 1840 verwees het woord ‘traan’ naar dierlijke olie, met name afkomstig van walvissen, zeehonden of kabeljauw. Deze olie werd veelvuldig gebruikt voor verschillende doeleinden, zoals verlichting (lampolie), smeermiddel, en ook als bestrijdingsmiddel in de landbouw. In het geval van de tekst die je hebt gedeeld, werd traan gebruikt om jonge appelbomen in te smeren ter bestrijding van bladluizen.

“Drentsche courant”. Assen, 03-07-1840, p. 3. Geraadpleegd op Delpher op 20-07-2024, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010785375:mpeg21:p003

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het bestrijden van bladluis met zeepsop in de vorm van groene zeep of Dreft, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.