Last Updated on 17 december 2023 by M.G. Sulman
De knieholte (fossa poplitea ) is het gebied tussen de hamstringpezen. Er zijn veel mogelijke oorzaken voor pijn in de knieholte. Vaak is het een gevolg van overbelasting of het maken van een verkeerde beweging. Dit kan leiden tot een stekende of zeurende pijn in je knieholte. Een onbekende doch courante oorzaak van pijn in de knieholte is een te gespannen spiertje in de knieholte, de musculus plantaris. Dit is een spier die loopt vanuit de knieholte naar de binnenzijde van het hielbeen. Vroegtijdige behandeling van knieholtepijn voorkomt vaak dat het erger wordt.
Knieholte
Als groot en complex gewricht is de knie vatbaar voor allerlei klachten, waaronder pijn aan de achterkant van de knie, in de knieholte. De knie bestaat uit twee scharnierende botdelen: het dijbeen (femur) en scheenbeen (tibia). In de knieholte bevinden zich met name aanhechtingen van spieren, zenuwen en bloedvaten. De huid is er vrij dun en daardoor erg gevoelig. De aanhechting van de achterste kruisbanden bevinden zich ook in de knieholte. De aderen die achter het kniegewricht lopen zijn vaak goed te zien.
Pijn in de knieholte
Pijn in de knieholte komt relatief vaak voor. De pijn achter je knie kan scherp en hevig zijn; of mild en dof. Niet zelden begint de pijn aan de achterkant van de knie na een sportblessure. Soms begint de pijn na het bukken of zelfs in rust. Pijn in de knieholte kan optreden met of zonder zwelling.
Aangezien de knie het grootste en meest complexe gewricht in het lichaam is, is het logisch dat het soms pijn kan doen. Hoewel kniepijn een veel voorkomende klacht is, komt het minder vaak voor achter de knie.
Pijn aan de achterkant van de knie staat bekend als posterieure kniepijn en kan verschillende oorzaken hebben. Af en toe betreft posterieure kniepijn uitstralingspijn vanaf de voorkant van de knie of de wervelkolom.
Symptomen
Symptomen van pijn in de knieholte kunnen variëren, afhankelijk van de oorzaak. De pijn kan gepaard gaan met zwelling. De pijn kan constant aanwezig zijn of alleen optreden als je op een bepaalde manier beweegt.
Bij letsel aan de achterste kruisband zijn er waarschijnlijk ook andere delen van de knie geblesseerd. Maar als alleen je achterste kruisband is geblesseerd, dan voelt dat misschien een beetje ongemakkelijk. Je kunt pijn achter je knie voelen, vooral als je knielt. Als de klachten niet verbeteren, kan het onaangenaam zijn om een helling af te gaan, bijvoorbeeld wandelen of naar beneden rennen, of trappen aflopen.
Een kniekuilcyste (Bakerse cyste) is een met vocht gevuld zakje (cyste) in de knieholte dat pijn en stijfheid veroorzaakt. Een zeer grote zwelling kan ervoor zorgen dat je je been niet volledig kunt strekken. De zwelling kan komen en gaan en na verloop van tijd erger of beter worden. Als de cyste barst, kun je een knal horen en de warmte langs je kuit voelen verspreiden. Het komt overigens niet vaak voor dat een kniekuilcyste openbarst. Het kan er rood of gekneusd uitzien, van de achterkant van je knie tot aan je enkel en de bovenkant van je voet.
Als je een gezwollen, gevoelige kuit hebt, is het erg belangrijk om naar een arts te gaan. De zwelling kan ook worden veroorzaakt door een stolsel in je been (diepe veneuze trombose), waarvoor je direct behandeld moet worden.
Artrose veroorzaakt meestal pijn wanneer je erop drukt en wordt beter in rust. De getroffen knie kan stijf zijn en je kunt hem ’s ochtends of nadat je een tijdje hebt gezeten misschien niet zo goed bewegen. Deze ‘ochtendstijfheid’ wordt meestal minder als je eenmaal begint te bewegen. Je kunt ook een zwelling boven je knie hebben.
Oorzaken van knieholtepijn
Pijn in de knieholte is dikwijls een gevolg van overbelasting of het maken van een verkeerde beweging. Veelvoorkomende oorzaken van pijn in de knieholte zijn:
- zwelling door een kniekuilcyste (Bakerse cyste)
- een gescheurde meniscus (meestal scheurt de meniscus aan de binnenzijde van de knie)
- hamstringblessure (een letsel van deze spiergroep of de pees net onder de knie)
- een meniscusscheur (meniscus is een schijfje van kraakbeen in de knie)
- diepe veneuze trombose (of een bloedstolsel in de achterkant van je been)
- artrose in de knie
- zenuwpijn (bij ischias is er een uitstralende pijn door het been)
- een te gespannen spiertje in de knieholte (de musculus plantaris)
Kniekuilcyste
Verschillende knieblessures, bijvoorbeeld een gescheurde meniscus, zorgen ervoor dat de knie meer gewrichtsvloeistof produceert. Op een gegeven moment kan het gewrichtskapsel de vloeistof niet meer vasthouden en puilt het uit. Er ontwikkelt zich een zogenaamde kniekuilcyste. Een pijnlijke uitstulping (cyste) van het synoviale membraan (een soort zacht weefsel dat in bepaalde gewrichten in het lichaam wordt aangetroffen) aan de achterkant van de knie wordt een kniekuilcyste genoemd. De oorzaak ervan is meestal een irritatie in het gewrichtskapsel van het kniegewricht. Dit is vaak een duidelijke indicatie van een blessure (meniscusscheur of kruisbandscheur). De cyste is gevuld met gewrichtsvloeistof. Het is niet altijd pijnlijk. Als het kniegewricht sterk gebogen wordt, kan de cyste pijn gaan doen door de hoge druk op de achterkant van het kniegewricht. De mogelijkheid om je kniegewricht te buigen bij dergelijke cyste is daardoor beperkt. Het gebied rond de cyste kan pijnlijk ontstoken raken.
Pijn in de knieholte door diepe veneuze trombose (DVT)
Bij trombose raakt een bloedvat verstopt als gevolg van een bloedstolsel. Sluit het bloedstolsel een ader af, dan spreekt men van een veneuze trombose. Een trombose kan optreden in de lies, het dijbeen, de knieholte, de kuit of voetzool. Veneuze trombose, dus verstopping van de ader door een bloedstolsel, leidt tot typische pijn aan de achterkant van het kniegewricht. Trombose kan vooral optreden na langdurig zitten (vliegtuig, autorit). Ouderdom en obesitas bevorderen een verstopping van de ader.
Meniscusscheur
De meniscus is een halfmaanvormig stootkussen of schokdemper in de knie, tussen de botten van je dijbeen en je scheenbeen. Net zoals een boom in de grond wortelt, heeft de meniscus ook een stevige, diepe bevestiging aan je botten. Een scheur in de meniscus kan pijn in de knie veroorzaken en eventueel ook een klikkend gevoel. Later die dag of twee dagen later is je knie gezwollen en is de pijn erg hevig.
Knieartrose
Artrose is een veel voorkomende oorzaak van pijn achter je knie. Knieartrose kan ook zorgen voor bewegingsbeperking omdat je de knie niet volledig kunt buigen. De pijn kan te wijten zijn aan een ontsteking van de structuren achter de knie. Dat irriteert de binnenkant van het kniegewricht en maakt het gewricht stijf, gezwollen en pijnlijk.
Knieartrose / Bron: Tefi/Shutterstock.com
Hamstring en pijn in de knieholte: hamstringblessure
Een hamstringblessure is een veelvoorkomende sportblessure. De spieren aan de achterkant van het bovenbeen worden de hamstrings genoemd. Bij een hamstringblessure kan sprake zijn van een verrekking of scheur in de spier. Door een verkeerde beweging kan één van de spieren van je hamstring inscheuren of verrekken. De blessure kun je herkennen aan onder meer de volgende verschijnselen:
- pijn aan de achterkant van het bovenbeen of de binnenkant van de knie
- kniebuigen kan de pijn verergeren
Zenuwpijn
Zenuwpijn kan aanwezig zijn aan de achterkant van de knie. Zenuwpijn straalt over het algemeen uit naar de achterkant van de knie van hogerop het been of de bil. Meestal gaat het om de zenuwwortel L5 of S1. Dan begint de pijn meestal in de bilstreek. Vervolgens straalt deze achterlangs het bovenbeen uit naar de knieholte, overeenkomend met het verloop van de N. ischiadicus (‘ischias’). Tevens straalt de pijn vaak verder uit naar het onderbeen of naar de voet.1Ned Tijdschr Geneeskd. 1994;138:745-8
In de knieholte splits de kuitbeenzenuw (nervus peroneus) zich. Deze zenuw kan bekneld raken, bijvoorbeeld ten gevolge van een ongeluk en/of botbreuk. Dat kan heftige zenuwpijn in de knieholte veroorzaken.
Plantaris hypertonie: een te gespannen spiertje in de knieholte
Plantaris hypertonie is een aandoening waarbij een continue aanspanning van de m. plantaris knieklachten kan veroorzaken. Wanneer omliggende spieren te zwak, te stijf of als je knie instabiel is door een blessure, dan deze spier verkrampen waardoor je pijn voelt in de knieholte voelt.
Arts raadplegen
Raadpleeg in de volgende gevallen een arts:
- gebruik van het been is heel erg moeizaam
- gewicht zetten op het been doet erg veel pijn
- je ervaart hevige pijn, zelfs als je er geen gewicht op zet
- je knie geeft een krakend of knakkend geluid
- je knie ziet er misvormd of afwijkend uit
- je knie is warm, rood of erg gezwollen en/of je hebt koorts
- je hebt pijn, zwelling, gevoelloosheid, tintelingen of een blauwachtige verkleuring in de kuit
Onderzoek en diagnose
Met pijn in de knieholte zal de huisarts je kniegewricht onderzoeken en vragen stellen over je klachten. Hij zal daarbij je medische geschiedenis in ogenschouw nemen.
Bij vermoeden van een achterste kruisbandletsel kan de arts je doorverwijzen voor een röntgenfoto of een MRI-scan. Bij tekenen van een kniekuilcyste heeft, kan de arts voorstellen om een echoscopie te ondergaan. Bij vermoeden van artrose zal een röntgenfoto worden gemaakt. Knieartrose is te herkennen aan onder meer een versmalling van de gewrichtsspleet en dit is goed te zien op een röntgenfoto.
De behandelend arts kan een artroscopie (kijkoperatie) voorstellen om vast te kunnen stellen welke problemen zich in het gewricht bevinden. De arts kan middels dit onderzoek scheuren in het kraakbeen, de menisci en de
knieband(en) vaststellen en zo nodig aansluitend operatief behandelen.
Behandeling van pijn achter de knie
De behandeling van pijn in de knieholte hangt af van de onderliggende oorzaak.
- Kniekuilcyste: Specialistische hulp, mogelijk arts of fysiotherapeut raadplegen. Rust en ijs kunnen verlichting bieden.
- Pijn door diepe veneuze trombose (DVT): Onmiddellijk medische hulp zoeken. Antistollingsmiddelen en compressiekousen kunnen onderdeel van de behandeling zijn.
- Meniscusscheur: Diagnose door arts, behandeling varieert van fysiotherapie tot chirurgie, afhankelijk van mate en ernst.
- Knieartrose: Overleg met een arts voor passend behandelplan, zoals medicatie, fysiotherapie. In sommige gevallen een operatieve ingreep.
- Hamstringblessure: Rust, ijs, compressie, en hoog leggen. Fysiotherapie kan helpen bij het herstel.
- Zenuwpijn: Gepaste pijnbestrijding en/of fysiotherapie.
- Plantaris hypertonie: Fysiotherapeutische behandeling en oefeningen om de spanning te verminderen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over pijn in de knieholte. Of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
