Zwarte knoflook: gezond en zeer geneeskrachtig

Last Updated on 28 februari 2023 by M.G. Sulman

Knoflook staat erom bekend dat het een gezonde groente is. Het is rijk aan voedingsstoffen en ontstekingsremmend. Zwarte knoflook is ‘gewone’ witte knoflook die door fermentatie een andere kleur heeft gekregen. Zwarte knoflook wijkt af van rauwe, verse knoflook als het gaat om uiterlijk en textuur. De textuur is heel anders dan gewone knoflook. Het heeft een zachte textuur en een smaak die wel wat weg heeft van soja en rozijnen. Zwarte knoflook zit boordevol geneeskracht. Het biedt bijna twee keer zoveel antioxidanten als de ‘gewone’ witte knoflook.

Zwarte knoflook / Bron: Wikimedia Commons

Wat is zwarte knoflook?

Zwarte knoflook wordt gemaakt door een uitgebreid fermentatieproces waarbij rauwe, witte knoflookbollen gedurende enkele weken bij een constante temperatuur van 60 °C bij een hoge luchtvochtigheid worden bewaard. Soms tot een maand. Door dit bijzondere gistingsproces verandert de kleur, textuur en smaak van de hele bol. De knoflook krijgt hierdoor zijn diepzwarte kleur en speciale smaak. Bovendien is zwarte knoflook veel gezonder dan gewone knoflook. De schil van de zwarte knoflook blijft tijdens het gistingsproces wit. De teentjes worden echter zo zwart als roet.

Zwarte knoflook is zeer gezond en geneeskrachtig / Bron: Wikimedia Commons

Waar komt het vandaan?

Zwarte knoflook is ene specialiteit die oorspronkelijk uit Aomori komt. Dit is een stad op het Japanse eiland Honshu. Het fenomeen was voor het jaar 2000 onbekend buiten Azië. Door foodbloggers en social media heeft zwarte knoflook allengs de wereld veroverd.

Het is geen geroosterde knoflook

Veel mensen denken dat zwarte knoflook smaakt naar geroosterde knoflook, maar dat is niet zo. Hun smaakprofielen zijn heel anders. In plaats van de suikers op hoog vuur te karamelliseren zoals geroosterde knoflook, wordt zwarte knoflook gedurende lange perioden op een constante temperatuur gehouden, een ‘low and slow’ proces dat het een melasse-achtig, subtiel zoet smaakprofiel en een plakkerige textuur geeft.

Zwarte knoflook is zo zwart als roet / Bron: Wikimedia Commons

Hoe smaakt zwarte knoflook?

De smaak van zwarte knoflook heeft de lichte toets van tamarinde of balsamico-azijn en een milde zoetheid die lijkt op melasse met de complexiteit en umami-tonen van sojasaus.

Het heeft een zachte, geleiachtige structuur. De teentjes zijn veel zachter dan verse knoflook en plakkeriger.

Zwarte knoflook is gezond en geneeskrachtig

Vanwege het fermentatieproces worden de gezondheidsvoordelen van knoflook versterkt en verbeterd ten opzichte van hun oorspronkelijke staat. Zwarte knoflook kent een waaier aan gezondheidsvoordelen. Hieronder vind je een aantal van de belangrijkste voordelen van zwarte knoflook.

Rijk aan antioxidanten

Het meest opvallende verschil tussen zwarte knoflook en gewone knoflook is dat zwarte knoflook meer fenolen bevat, oftewel antioxidanten. Het bevat bijna drie keer zoveel antioxidanten. Zwarte knoflook bereikt zijn maximale antioxidantgehalte na 21 dagen fermentatie. Antioxidanten helpen je cellen te beschermen tegen vrije radicalen. Dit zijn agressieve stoffen die schade kunnen geven aan cellen en weefsels, wat kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen zoals hartaandoeningen en kanker.

Verbeterde hartgezondheid

Onderzoek onder ratten heeft uitgewezen dat ratten die zwarte knoflook kregen, minder indicatoren voor hartaandoeningen hadden, waaronder verlaagde LDL-cholesterol (het zogeheten ‘slechte’ cholesterol) in hun bloed, dan ratten die geen zwarte knoflook kregen. Een ander onderzoek bij ratten wees uit dat zwarte knoflook (en rauwe knoflook) de bloedsomloop hielp verbeteren en bescherming bood tegen hartschade.

Wat ook opmerkelijk is met betrekking tot de voordelen van zwarte knoflook en je hartgezondheid, is dat met name zwarte knoflook de concentratie van bloedureumstikstof (BUN) helpt verlagen. Wanneer BUN hoog is, geeft het een signaal aan je lichaam om het hormoon vasopressine te produceren. Dit verhoogt de bloeddruk en kan een verstoorde elektrolytenbalans veroorzaken. Dit kan erg gevaarlijk zijn voor mensen met een zwak hart en hartfalen.

Insulineresistentie tegengaan

Bij insulineresistentie zijn cellen in je lichaam minder gevoelig geworden voor insuline. De insuline werkt dan minder goed. Insuline is een hormoon dat door je alvleesklier wordt aangemaakt en dat ervoor zorgt dat glucose in het bloed in je cellen terechtkomt, waar het wordt gebruikt voor energie. In geval van insulineresistentie, wat een factor is bij prediabetes en diabetes, kunnen je cellen niet gemakkelijk glucose uit je bloed opnemen.

Verbetert de gezondheid van de hersenen

Zwarte knoflook kan oxidatieve stress in de hersenen tegengaan. Oxidatieve stress in de hersenen kan het geheugen aantasten en de hersenfunctie in de loop van de tijd doen verslechteren. Zwarte knoflook kan dus de algehele gezondheid van je hersenen verbeteren. Daarnaast kan zwarte knoflook hersenaandoeningen zoals de ziekte van Alzheimer of de ziekte van Parkinson doen afnemen of blokkeren.

Verbeterde leverfunctie

Onderzoek bij dieren suggereert dat zwarte knoflook kan helpen je lever te beschermen en zelfs leverschade te voorkomen. Knoflook bevat namelijk grote hoeveelheden allicine en selenium. Dit zijn heel effectieve stoffen voor het schoonmaken van je lever.

Zwarte knoflook toevoegen aan je dieet

Hoewel je misschien meer bekend bent met rauwe ‘gewone’ knoflook, kan zwarte knoflook een heerlijke aanvulling zijn op je dieet. De zoete smaak en de zachte en plakkerige consistentie passen zeer goed bij een aantal gerechten. Bijvoorbeeld:

  • Voeg zwarte knoflook toe aan sojasaus om een smaakvol roerbakgerecht te maken.
  • Gebruik zwarte knoflook om soep op smaak te brengen.
  • Pureer zwarte knoflook in een kaasdip.
  • Mix zwarte knoflook met mayonaise of humus.
  • Snijd de knoflook in dunne plakjes en voeg het toe aan een salade of een pastagerecht.
  • Gebruik het als topping voor een pizza.
  • Meng zwarte knoflook met olijfolie om een eenvoudige saladedressing te maken.
Zwarte knoflook integreren in je dieet / Bron: Wikimedia Commons

Kopen en bewaren

Zwarte knoflook kopen

Zwarte knoflook is online goed verkrijgbaar bij zowel grote als kleine producenten en is vaak te vinden in toko’s en delicatessenwinkels. In ‘gewone’ supermarkten kun je geen zwarte knoflook kopen. Je kunt het vers kopen en/of in een potje.

Er zijn ook supplementen van zwarte knoflook verkrijgbaar.

Zwarte knoflook bewaren

Hele bollen ongeschilde zwarte knoflook kunnen in hun verpakking bij kamertemperatuur worden bewaard totdat ze worden geopend. Eenmaal geopend moet de verpakking in de koelkast worden bewaard tot de houdbaarheidsdatum. Zwarte knoflook blijft meestal tot een maand goed in de koelkast. In een goed afgesloten potje is zwarte knoflook meerdere maanden houdbaar. Bewaar het op een koele, droge plaats.

Zelf zwarte knoflook maken (video)

Het kost slechts 10 minuten van je tijd om zwarte knoflook te maken. Het fermentatieproces vindt plaats terwijl jij gewoon je leven leidt.

Recept: gepofte zoete aardappel met zwarte knoflook en feta

Wat heb je nodig?

  • 2 grote zoete aardappelen
  • 4 teentjes zwarte knoflook
  • 50 gram verkruimelde feta
  • 1 el olijfolie
  • Zout en peper naar smaak
  • 2 el verse peterselie, fijngehakt

Hoe te bereiden?

  • Verwarm de oven voor op 200 graden Celsius.
  • Was de zoete aardappelen en dep ze droog. Prik enkele gaatjes in de schil met een vork.
  • Leg de aardappelen op een bakplaat en plaats deze in de voorverwarmde oven. Bak de aardappelen gedurende 45-60 minuten, afhankelijk van de grootte van de aardappelen. De aardappelen zijn gaar wanneer ze zacht zijn en gemakkelijk kunnen worden doorboord met een vork.
  • Verwijder de aardappelen uit de oven en snijd ze in de lengte doormidden. Schep het vruchtvlees voorzichtig uit de schil en doe het in een kom.
  • Pel de zwarte knoflookteentjes en plet ze fijn met een vork. Voeg de geplette zwarte knoflook toe aan de zoete aardappelen en roer goed door.
  • Voeg vervolgens de verkruimelde feta en olijfolie toe aan de kom en meng alles goed door elkaar. Breng op smaak met zout en peper.
  • Leg de gevulde aardappelen terug op de bakplaat en plaats deze gedurende 5-10 minuten terug in de oven, of totdat de feta begint te smelten en de bovenkant goudbruin begint te kleuren.
  • Haal de aardappelen uit de oven en serveer ze direct, bestrooid met verse peterselie.

Dit gerecht is perfect als bijgerecht of als hoofdgerecht voor vegetariërs en veganisten. Het is gezond, voedzaam en het zit bovendien boordevol smaak dankzij de toevoeging van zwarte knoflook en feta.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over zwarte knoflook, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.