Last Updated on 19 augustus 2024 by M.G. Sulman
De beklierde duizendknoop (Persicaria lapathifolia) is een eenjarige plant uit de duizendknoopfamilie (Polygonaceae). Deze plant komt van nature voor in Eurazië. Je treftt hem aan op plekken die rijk zijn aan mineralen en meststoffen, zoals akkerland, braakliggende gronden, bermen en oevers. De jonge scheuten en zaden van de beklierde duizendknoop kunnen gegeten worden, maar het koken ervan wordt aanbevolen vanwege de bitterheid en het oxaalzuur. Dit plantje is minder bekend om zijn medicinale waarde in vergelijking met andere planten. Tochkent hij een aantal fascinerende toepassingen binnen de traditionele geneeskunde.
Inhoud
- 1 Kenmerken van de bekierde duizendknoop
- 2 Vergelijking met andere soorten
- 3 Waardplant
- 4 Volksnaam
- 5 Is de beklierde duizendknoop een giftig onkruid?
- 6 Volksgeneeskundige toepassingen van Persicaria lapathifolia
- 7 Voorzichtigheid bij het medicinale gebruik van de plant
- 8 De beklierde duizendknoop is eetbaar
- 9 Reacties en ervaringen
Kenmerken van de bekierde duizendknoop
- Grootte: De plant wordt 0,1 tot 1,2 meter hoog.
- Bladeren: Langwerpige, lancetvormige bladeren van 2,5 tot 9 cm. De onderkant van de bladeren bevat ronde, gele kliertjes. Vaak is er een donkere vlek aanwezig op het blad, in de vorm van een halve maan of hoefijzer.
- Stengel: Vaak voorzien van rode vlekken. De plant wortelt aan de onderste knopen.
- Steunblaadjes: Vergroeid tot een tuitje bij de knopen, zonder harige uitsteeksels zoals bij vergelijkbare soorten zoals het perzikkruid.
- Bloeiwijze: De bloei vindt plaats van juni tot oktober. De bloemen zijn klein, gegroepeerd in dunne, pluimvormige aren, met variabele kleuren (wit, groenachtig of roze).
- Vrucht: De vrucht is een dopvrucht.
Vergelijking met andere soorten
De bekierde duizendknoop lijkt sterk op het perzikkruid (Persicaria maculosa), maar onderscheidt zich door de hangende schijnaren en de kliertjes aan de onderkant van de bladeren.
Waardplant
De plant dient als waardplant voor verschillende vlindersoorten en insecten, zoals:
- Acronicta rumicis – Zuringuil
- Autographa gamma – Gamma-uil
- Lacanobia contigua – Geoogde w-uil
- Lacanobia oleracea – Groente-uil
- Melanchra pisi – Erwtenuil
- Monochroa hornigi – Duizendknoopboegsprietmot
- Pyrrhia umbra – Gele granietuil
- Trachea atriplicis – Meldevlinder
Volksnaam
Een andere bekende naam voor deze plant is witte smerte.
Deze plant is zeer algemeen en goed aangepast aan verschillende habitats waar de bodem rijk is aan voedingsstoffen.
Is de beklierde duizendknoop een giftig onkruid?
🌿 Niet giftig, doch voorzichtigheid is geboden! 🌿
De Beklierde Duizendknoop wordt niet beschouwd als een giftige plant en kan zelfs in bepaalde gevallen gegeten worden. In de volksgeneeskunde wordt deze plant soms aangewend vanwege zijn geneeskrachtige eigenschappen, zoals het remmen van ontstekingen en wondgenezing. Ook kunnen de jonge scheuten en bladeren in beperkte hoeveelheden gegeten worden. Vaak worden de bladeren gekookt om hun bittere smaak en het oxaalzuurgehalte te verminderen.
Maar… voorzichtigheid is op z’n plaats!
⚠️ Hoewel de plant niet giftig is, bevat hij wel oxaalzuur. Dit is een stof die in grotere hoeveelheden schadelijk kan zijn, vooral voor mensen met nierproblemen of zij die gevoelig zijn voor nierstenen. Doot de bladeren te koken verminder je het oxaalzuurgehalte en maak je het veiliger om te eten.
📍 Let op de Omgeving: De beklierde duizendknoop groeit vaak in vochtige en verstoorde gebieden, zoals langs wegen of op braakliggend terrein. Daarom is het van belang om ervoor te zorgen dat je de plant niet plukt in vervuilde gebieden waar pesticiden of andere schadelijke stoffen kunnen zijn gebruikt.
Kortom, de beklierde duizendknoop is niet giftig. Het is echter altijd verstandig om zorgvuldig te zijn met het verzamelen en consumeren van wilde planten, vooral als je van plan bent ze te gebruiken voor medicinale of culinaire doeleinden. Raadpleeg bij twijfel een expert of kruidkundige!
Volksgeneeskundige toepassingen van Persicaria lapathifolia
Ontstekingsremmend middel
In de volksgeneeskunde werd de plant soms gebruikt om ontstekingen te verminderen, vooral bij uitwendige verwondingen of huidirritaties. Extracten van de plant helpen bij het verzachten van huidontstekingen.
Behandeling van wonden
De beklierde duizendknoop werd soms gebruikt als een natuurlijke pleister om wonden te bedekken. De adstringerende eigenschappen van de plant helpen bij het stoppen van bloedingen en bevorderen bovendien de wondgenezing.
Diureticum (urineafdrijvend middel)
Net als andere planten uit de duizendknoopfamilie werd Persicaria lapathifolia soms gebruikt als een mild diureticum om de urineproductie te verhogen en de nieren te ondersteunen bij het afvoeren van overtollig vocht uit het lichaam.
Spijsverteringsklachten tegengaan
Deze plant werd in het verleden soms gebruikt om lichte spijsverteringsproblemen zoals indigestie en diarree te behandelen. De adstringerende werking reguleert de darmfunctie.
Reuma en gewrichtspijn bestrijden
Net als veel andere kruiden in de volksgeneeskunde werd de plant soms toegepast in zalven of omslagen om pijn en ontstekingen in de gewrichten te verlichten, vooral bij reumatische aandoeningen.
Koortsverlagend
Sommigen bronnen vermelden dat deze plant mogelijk koorts kan helpen verminderen. Doch dit is meer een algemene toepassing van planten binnen de duizendknoopfamilie en niet specifiek alleen voor Persicaria lapathifolia.
Voorzichtigheid bij het medicinale gebruik van de plant
De plant wordt weliswaar toegepast in de volksgeneeskunde, maar er is weinig wetenschappelijk bewijs dat de effectiviteit van deze toepassingen ondersteunt. Traditionele kennis kan waardevol zijn, maar bij het gebruik van kruiden voor medische doeleinden is het altijd verstandig om voorzichtig te zijn. Sommige planten kunnen bijwerkingen hebben of kunnen interageren met medicijnen die je voorgeschreven krijgt.
Raadpleeg bij twijfel altijd een gekwalificeerde arts of kruidkundige, vooral als je overweegt een plant zoals de beklierde duizendknoop medicinaal te gebruiken.
De beklierde duizendknoop is eetbaar
De beklierde duizendknoop is over het algemeen eetbaar. Deze plant kent echter geen wijdverbreide culinaire toepassing, zoals sommige andere wilde planten. In sommige culturen en regio’s wordt de plant wel gebruikt als voedselbron, maar de consumptie is meestal beperkt tot bepaalde delen en gebeurt doorgaans na bereiding. Hier zijn enkele overwegingen omtrent het eten van de plant:
Eetbare delen
- Jonge bladeren en scheuten: De jonge bladeren en scheuten van Persicaria lapathifolia zijn eetbaar en kunnen rauw of gekookt worden gegeten. Ze worden vaak gekookt om de smaak te verzachten, want rauw zijn ze enigszins bitter.
- Zaden: De zaden van de beklierde duizendknoop zijn eetbaar, hoewel ze vrij klein zijn. De zaden kunnen worden vermalen tot meel of worden toegevoegd aan granen en broodproducten.
Voorzichtigheid geboden
- Oxaalzuur: Zoals veel planten in de duizendknoopfamilie bevat ook Persicaria lapathifolia een zekere hoeveelheid oxaalzuur, dat in grote hoeveelheden schadelijk kan zijn, vooral voor mensen met nierklachten. Oxaalzuur kan bijdragen aan de vorming van nierstenen. Het is daarom raadzaam om de plant met mate te eten en de jonge scheuten bij voorkeur te koken om het oxaalzuurgehalte te verminderen.
- Bitterheid: Sommige mensen vinden de smaak van de plant onaangenaam of bitter, vooral als de bladeren wat ouder zijn. Daarom worden voornamelijk de jonge scheuten gebruikt als voedsel.
- Milieu en vervuiling: Omdat de plant vaak in vochtige en verstoorde gebieden groeit, is het belangrijk erop te letten dat je de plant verzamelt op plekken waar geen vervuiling is, zoals langs wegen of in gebieden waar pesticiden zijn gebruikt.
Gebruik in voedsel
De beklierde duizendknoop is weliswaar eetbaar, maar deze plant wordt niet vaak gebruikt in de moderne keuken. Het gebruik ervan beperkt zich meestal tot mensen die geïnteresseerd zijn in wildplukken. Het is altijd verstandig om de plant goed te identificeren en te controleren op eetbaarheid als je wilde planten wilt verzamelen en consumeren.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over (het eten van) de beklierde duizendknoop, of tips geven (over de bereiding ervan). Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
