Last Updated on 24 februari 2024 by M.G. Sulman
Vestibulaire migraine is een aandoening waarbij je plotseling last krijgt van heftige draaiduizeligheid die enkele minuten tot uren kan aanhouden, soms slechts af en toe gedurende enkele dagen. Net zoals bij migraine kunnen deze duizelingen gepaard gaan met hoofdpijn, misselijkheid en braken, gevoeligheid voor licht en geluid, of het zien van vlekken of flikkeringen voor je ogen. Bij vrouwen komen deze aanvallen vaak voor rond de menstruatie. De presentatie van de draaiduizeligheid kan sterk variëren. Sommige keren ervaar je bijna nooit hoofdpijn tijdens de aanvallen, maar ben je vooral misselijk en gevoelig voor licht en geluid. Andere keren heb je juist vaak hoofdpijn tijdens of na de aanval en zie je soms lichtflitsen. Elke aanval kan ook verschillen van de vorige. Deze aandoening treft meestal mensen die al bekend zijn met migraine. Bovendien zijn deze mensen vaak (over)gevoelig voor bewegingen en hebben ze vaker last van reisziekte.
Wat is vestibulaire migraine?
Vestibulaire migraine betekent dat je ineens flink duizelig wordt, zo’n paar minuten tot uren lang, en dat kan zomaar een paar dagen gebeuren. En ja, net zoals bij normale migraine, kunnen die duizelingen samengaan met een bonkende koppijn, misselijkheid, overgeven, een hekel hebben aan fel licht en hard geluid, of rare vlekken en flikkeringen zien voor je ogen. Bij vrouwen lijken die aanvallen vaker op te duiken rond de menstruatie.
Deze duizeligheidsaanvallen verschillen flink van persoon tot persoon. Sommigen hebben amper hoofdpijn tijdens zo’n aanval, maar voelen zich vooral misselijk en kunnen niet tegen fel licht en geluid. Anderen hebben juist vaak hoofdpijn tijdens of na de aanval, en zien soms zelfs flitsen van licht. Elke keer kan echt anders zijn.
Deze aandoening komt meestal voor bij mensen die reeds bekend zijn met migraine. En raad eens? Deze mensen zijn vaak ook nog eens gevoelig voor bewegingen en hebben vaker last van reisziekte. Het lijkt wel alsof alles bij hen een extra draaitje heeft!
Vóórkomen
Vestibulaire migraine komt waarschijnlijk voor bij ongeveer 1% van de bevolking. Volgens bredere criteria, en in gespecialiseerde duizeligheidscentra wordt de diagnose gesteld bij tot wel 11% van de patiënten.1Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A6310
Symptomen van vestibulaire migraine
In vogelvlucht
Symptomen van vestibulaire migraine kunnen bestaan uit:
- Evenwichtsproblemen, duizeligheid en een licht gevoel in het hoofd.
- Duizeligheidssymptomen die binnen enkele minuten of dagen kunnen optreden.
- Ernstige, kloppende hoofdpijn (aan één kant van het hoofd).
- Misselijkheid en overgeven.
- Gevoeligheid voor licht, geluid en geuren.
- Vestibulaire symptomen zoals vertigo (duizeligheid), onvastheid en gevoeligheid voor beweging.
- Mogelijke subjectieve gehoorsymptomen, zoals oorsuizen.
- Aanvallen kunnen zich manifesteren met of zonder daadwerkelijke hoofdpijn.
- Wisselende combinaties van vestibulaire aanvallen, visuele aura en gevoeligheid voor visuele stimulatie.
Nekpijn bij vestibulaire migraine?
Ja, nekpijn kan ook een symptoom zijn dat kan optreden bij vestibulaire migraine. Sommige mensen hebben last van nekpijn als onderdeel van hun migraineaanvallen. Deze pijn kan voorafgaan aan, tijdens of na de duizeligheidsaanval optreden. Het verband tussen nekpijn en vestibulaire migraine wisselt van persoon tot persoon. Het is in ieder geval een fenomeen dat bij sommige mensen met vestibulaire migraine wordt waargenomen.
Oorzaak van vestibulaire migraine
Vestibulaire migraine komt vaak voor in families, vergelijkbaar met andere vormen van migraine. Ofschoon de precieze mechanismen van migraine anno 2024 nog niet volledig begrepen worden, is bekend dat vrouwen vaker getroffen worden dan mannen, en dat de symptomen tijdens de menstruatie vaak verergeren.
Mensen die vatbaar zijn voor vestibulaire migraine kunnen episoden ervaren na blootstelling aan bekende migraine-triggers, waaronder veranderingen in slaappatroon, MSG, de menstruatiecyclus, en bepaalde voedingsmiddelen zoals chocolade, gerijpte kaas, oude kaas en rode wijn.
Triggers
Bekende triggers van vestibulaire migraine zijn:
- Veranderde slaappatronen: Onregelmatig slaappatroon of onvoldoende slaap.
- MSG (Mononatriumglutamaat, E621): Een smaakversterker die vaak aanwezig is in bewerkte voedingsmiddelen.
- Menstruatiecyclus: Symptomen kunnen verergeren rond de menstruatieperiode.
- Voedsel: Bepaalde voedingsmiddelen, zoals chocolade, gerijpte kaas, oude kaas en rode wijn.
Triggers variëren van persoon tot persoon. Niet iedereen met vestibulaire migraine zal op dezelfde manier reageren op dezelfde triggers. Het bijhouden van een dagboek waarin je symptomen en mogelijke triggers norteert, kan nuttig zijn bij het identificeren van persoonlijke triggers.
Vestibulaire migraine tijdens de overgang
Vestibulaire migraine blijkt een belangrijke factor te zijn voor duizeligheid en draaierigheid bij vrouwen tijdens de perimenopauze oftewel overgang, zo suggereert onderzoek.2Park JH, Viirre E. Vestibular migraine may be an important cause of dizziness/vertigo in perimenopausal period. Med Hypotheses. 2010 Nov;75(5):409-14. doi: 10.1016/j.mehy.2009.04.054. Epub 2010 Aug 6. PMID: 20692105. In deze fase ondergaan vrouwen instabiele schommelingen in hormoonniveaus, met name ovariële neurosteroïden, die mogelijk migraine activeren. Duizeligheid, vaak verkeerd begrepen als een algemeen climacterisch symptoom, vormt een aanzienlijk deel van de klachten gedurende deze overgangsperiode.
Onderzoek en diagnose
Als je symptomen hebt zoals duizeligheid en evenwichtsproblemen, zal de arts eerst vragen stellen om andere mogelijke oorzaken uit te sluiten, zoals de ziekte van Ménière of benigne paroxysmale positieduizeligheid (BPPV). Om vestibulaire migraine als diagnose te overwegen, moet je aan de volgende criteria voldoen:
- Je ervaart plotselinge aanvallen van duizeligheid met misselijkheid of overgeven.
- Je hebt minstens vijf episoden van duizeligheid gehad, waarbij de helft gepaard gaat met andere migrainesymptomen zoals hoofdpijn, gevoeligheid voor licht, geluid of aanraking.
- Je ondervindt vertigo die vijf minuten tot 72 uur aanhoudt.
- Je ervaart ernstige vertigo die invloed heeft op je dagelijkse activiteiten.
- Je hebt migraine-aura.
Als de arts denkt dat je vestibulaire migraine hebt, kunnen er aanvullende tests uigevoerd worden, waaronder een neurologisch onderzoek, videonystagmografie of elektronystagmografie, beeldvormingstests zoals CT- of MRI-scans van de hersenen, en een gehoorverliestest.
Een videonystagmografie (VNG) is een onderzoek voor duizeligheid waarbij de oogbol snelle horizontale bewegingen (nystagmus) maakt. Het onderzoekt het evenwichtsorgaan, de evenwichtszenuw en de hersenfuncties met betrekking tot duizeligheid. Met een speciale bril en twee camera’s wordt de reactie van het evenwichtsstelsel gemeten door de oogbewegingen te analyseren. Het is essentieel om de ogen tijdens het onderzoek open te houden.
Behandeling van vestibulaire migraine
Behandeling van vestibulaire migraine bestata uit medicijnen en leefstijlaanpassingen:
Medicijnen
- Preventieve medicijnen: Tricyclische antidepressiva, calciumkanaalblokkers, medicijnen tegen epilepsie, bètablokkers.
- Symptoombestrijdende medicijnen: Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s), medicijnen tegen reisziekte, antipsychotische medicatie.
Veranderingen in levensstijl
- Rust: Zorg voor meer rust dan normaal.
- Maaltijden: Plan regelmatige maaltijden en tussendoortjes.
- Voeding: Vermijd specifieke voedingsmiddelen en dranken die migraine kunnen veroorzaken.
- Beweging: Dagelijks bewegen is belangrijk.
- Stressbeheer: Zoek manieren om stress te verminderen.
Prognose
De uitkomst varieert per persoon. Sommigen hebben mogelijk doorlopende behandeling nodig.
Anderen kunnen verbetering ervaren door aanpassingen in dieet, meer beweging, en stressmanagement.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over vestibulaire migraine, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
