Prostaatcyste: symptomen, oorzaak en behandeling

Last Updated on 4 mei 2025 by M.G. Sulman

Een prostaatcyste komen relatief vaak voor. Meestal geven prostaatcysten geen symptomen. Ze worden vaak per ongeluk gevonden met abdominale echografie, computertomografie (CT-scan) of magnetische resonantie beeldvorming (MRI-scan). Aangezien sommige grote prostaatcysten een hoog serum prostaatspecifiek antigeen (PSA) zouden hebben, moet het worden onderscheiden van andere aandoeningen zoals prostaatkanker. Een verhoogde PSA-waarde kan namelijk op prostaatkanker duiden. Prostaatcysten zijn geen risicofactor voor prostaatkanker. Prostaatcarcinoom groeit in de regel niet cystisch maar in vaste vorm, als vast weefsel.

Vage klachten die maar niet overgingen – hoe Erik ontdekte dat hij een prostaatcyste had

Erik (47) had al maanden het gevoel dat er iets niet klopte. Niet iets ernstigs hoor, dacht hij steeds. Gewoon… vaak moeten plassen. Een licht zeurend gevoel onderin zijn buik. En soms een straal die ineens halverwege ophield, alsof zijn lijf even moest nadenken. Het was niet pijnlijk, meer irritant – en makkelijk weg te wuiven als ‘druk op het werk’ of ‘iets met m’n rug’. Maar toch bleef het knagen.

Na het zoveelste weekend waarin hij ‘s nachts drie keer zijn bed uit moest om te plassen, belde hij met frisse tegenzin de huisarts. “Waarschijnlijk prostaatgedoe,” zei hij zelf alvast, bijna verontschuldigend. De arts nam hem gelukkig serieus en plande wat onderzoeken in: bloed, urine en een echo. Wat bleek? Erik had geen ontsteking of vergrote prostaat, maar een kleine prostaatcyste die precies op een irritante plek zat. Geen tumor, geen spoed – maar wel de veroorzaker van al die vage klachten.

De uroloog stelde hem gerust. Prostaatcysten zijn meestal goedaardig en komen vaker voor dan je denkt – vooral bij mannen boven de 40. De meeste geven geen klachten en worden per toeval ontdekt. Maar in Erik z’n geval drukte de cyste op de plasbuis. Opereren was niet nodig, maar hij kreeg wel adviezen mee: blaas goed leegplassen, cafeïne minderen, en een lage dosis medicatie om de doorstroming te verbeteren. En controle, voor de zekerheid.

Na een paar weken merkte Erik al verschil. De nachtelijke wc-bezoeken werden zeldzamer, en het zeurende gevoel verdween langzaam naar de achtergrond. “Het was niets ernstigs, maar het had wél impact op mijn dagelijks leven,” zegt hij nu. “Ik ben blij dat ik ben gegaan. Je hoeft niet half kreupel binnen te strompelen voordat je klacht telt.” En zo werd een kleine cyste – letterlijk – een grote opluchting.

Wat is een prostaatcyste?

Een prostaatcyste is een kleine, met vocht gevulde holte in of rond de prostaat. Klinkt heftig, maar in de meeste gevallen is het volkomen goedaardig en merk je er niet eens iets van. Veel mannen lopen er ongemerkt mee rond – pas als er klachten ontstaan, komt het bultje letterlijk of figuurlijk in beeld.

Zo’n cyste kan aangeboren zijn of ontstaan in de loop van je leven, bijvoorbeeld door verstopping van kleine kanaaltjes in de prostaat of als restverschijnsel van een ontsteking. Het is géén tumor, géén infectie, en meestal ook géén reden tot paniek.

Toch kan een prostaatcyste op de verkeerde plek wél voor ongemak zorgen: moeite met plassen, een zwaar gevoel in het bekken, of – wat vaak verzwegen wordt – seksuele klachten zoals pijn bij ejaculatie of een minder krachtige zaadlozing. En precies dáárom is het belangrijk om erover te praten.

Een prostaatcyste is meestal goed te behandelen of gewoon onder controle te houden. Maar het begint met weten dat het bestaat. En dat het oké is om ermee naar de huisarts te gaan – want jouw lijf mag gehoord worden, ook als het “maar iets kleins” lijkt.

Vóórkomen

Prostaatcysten komen vaak voor. Ongeveer 5-8% van de mannen zullen er één ooit krijgen. Prostaatcyste wordt zelden gediagnosticeerd als het geen symptomen veroorzaakt. Een prostaatcyste wordt vooral vaak aangetroffen. bij mannen die worden onderzocht op onvruchtbaarheid.

Oorzaak van een cyste in de prostaat

De oorzaak van prostaatcysten is anno 2025 onbekend. Ze kunnen aangeboren of verworven zijn. Een prostaatcyste kan bijvoorbeeld ontstaan wanneer er iets mis gaat tijdens de embryonale ontwikkeling van de prostaat. Een cyste in de prostaat kan echter ook in een later stadium ontstaan. Een prostaatcyste wordt geassocieerd met prostaatontsteking, goedaardige prostaatvergroting (benigne prostaat hyperplasie, afgekort als BPH), obstructie van het ejaculatiekanaal en atrofie van de prostaatklier.

Risicogroepen en -factoren

Een prostaatcyste, dat klinkt misschien als een zeldzaamheid, maar het komt vaker voor dan je denkt. De meeste mannen zullen er gelukkig nooit last van krijgen, maar sommige zitten wat meer in de gevarenzone. Wie zijn die mannen dan, en welke factoren spelen een rol? Tijd om de risicogroepen en -factoren eens onder de loep te nemen!

De leeftijdsfactor: 50-plussers

Laten we eerlijk zijn, zodra je de vijftig aantikt, begint je lichaam af en toe een eigen willetje te krijgen. De prostaat is daar geen uitzondering op. Naarmate mannen ouder worden, wordt de kans op het ontwikkelen van een prostaatcyste groter. Dus ja, de vijftigplusser is zeker een risicogroep. Maar wees gerust, een cyste betekent niet altijd problemen. Vaak wordt het pas opgemerkt tijdens een routineonderzoek en kan het gewoon in de gaten gehouden worden.

Hormonale veranderingen

Hormonen zijn als de onzichtbare dirigenten van je lichaam. Ze bepalen veel meer dan je humeur of je energieniveau – ook de gezondheid van je prostaat valt onder hun invloed. Vooral de balans tussen testosteron en oestrogeen speelt een rol. Tijdens de midlife-periode van de man, de fameuze ‘midlifecrisis’ die we allemaal kennen, beginnen deze hormonen hun eigen feestje te bouwen. Testosteron zakt een beetje, oestrogeen neemt stiekem wat meer ruimte in, en dat kan je prostaat voelen! Deze hormonale schommelingen maken het iets makkelijker voor cysten om zich te vormen. Kortom, een verandering in je hormonen kan een game-changer zijn voor je prostaat.

Infecties en ontstekingen

Stel je een prostaat voor die rustig zijn werk doet, tot er opeens een ontsteking of infectie om de hoek komt kijken. Denk aan chronische prostatitis of een hardnekkige urineweginfectie. Deze onruststokers kunnen littekenweefsel veroorzaken of de stroming van vloeistoffen in de prostaat belemmeren. En voilà, de perfecte omgeving voor cysten om zich te nestelen. Je lichaam probeert de ontsteking wel op te lossen, maar creëert soms juist nieuwe uitdagingen – zoals een cyste die ineens het podium betreedt. Het is als een feestje dat je niet wilde plannen, maar dat toch in volle gang is!

Aangeboren afwijkingen

Sommige mannen beginnen hun levensreis al met een kleine oneffenheid in hun prostaat of urinewegen. Deze aangeboren afwijkingen zijn zeldzaam, maar kunnen ervoor zorgen dat cysten zich sneller ontwikkelen. In dit geval is een cyste vaak een bijproduct van een aangeboren afwijking die de afvoer van prostaatvloeistof blokkeert. Denk aan het soort problemen dat vroeg in je leven al ongemerkt de kop opsteekt. Het klinkt misschien als pech, maar ook hier geldt: door het goed in de gaten te houden, kun je vaak erger voorkomen.

Leefstijlfactoren

Je levensstijl heeft meer invloed op je prostaat dan je denkt. Roken, ongezond eten, en dagenlang op een stoel hangen zonder echt in beweging te komen, lijken op het eerste gezicht misschien geen directe boosdoeners. Maar al deze factoren kunnen indirect je prostaat belasten. Ze verminderen de doorbloeding in het bekkengebied en dat kan de kans op prostaatproblemen, waaronder cysten, vergroten. Je prostaat is als een delicate kamerplant: het heeft de juiste verzorging nodig om goed te kunnen floreren. Dus schenk je prostaat wat liefde, blijf in beweging, eet gezond, en je maakt het jezelf een stuk makkelijker!

Eerdere prostaatproblemen

Heb je al eens eerder gedoe gehad met je prostaat, zoals een prostaatontsteking of vergrote prostaat (BPH)? Dan ben je wat gevoeliger voor het ontwikkelen van een prostaatcyste. Het lijkt erop dat als de prostaat eenmaal wat ‘gevoelig’ is, er sneller nieuwe problemen kunnen ontstaan. Een cyste is daar één van.

Symptomen van een prostaatcyste

Meestal veroorzaakt een prostaatcyste geen klachten. Symptomen zijn vaak afhankelijk van de grootte van de cyste. Symptomen variëren en kunnen bestaan uit:

• terugkerende urineweginfecties
• bijbalontsteking
• bloed in de urine
• de aanwezigheid van pus, en daarmee witte bloedcellen, als vlokken in de urine (pyurie)
• urine-incontinentie
• het onvermogen om de blaas volledig of gedeeltelijk te legen (urineretentie)
• moeite met de urinelozing (dysurie)
• het langzaam op gang komen van het plassen, een slappe straal bij het plassen en loze aandrang
• obstipatie
• obstructie van de blaasuitgang
• gevoel van ongemak of een zwaar gevoel in de onderbuik / pijn in de onderbuik
• lage rugpijn
• penispijn (vaak een wat weeïg gevoel)
• perineale pijn (pijn tussen de anus en de balzak)
• teelbalpijn (pijn in teelbal)
• bekkenpijn
• pijn boven het schaambeen
• rectale pijn
• bloed in sperma (hematospermie)
• een te laag volume van het ejaculaat (oligospermie)
• onvruchtbaarheid
• pijnlijke ejaculatie (pijn bij het klaarkomen)

Onderzoek en diagnose

Een prostaatcyste kan gemakkelijk worden aangetoond met behulp van echografie.  Ook een CT- en MRI-scan kunnen worden uitgevoerd.

Onderstaande video laat een prostaatcyste zien in een vergrote prostaat:

Behandeling van een prostaatcyste

Geen behandeling

Behandeling van een goedaardige prostaatcysten is vaak niet nodig. In het algemeen worden alleen mannen met klachten behandeld.

Aanprikken van de cyste

Wanneer de cyste klachten veroorzaakt of een aanhoudende prostaatontsteking, dan kan worden overgegaan tot behandeling. De cyste kan dan geopend worden door deze via de plasbuis aan te prikken. De cystewand blijft hierbij achter in de prostaat.

TURP

Een grote cyste die voor prostaatklachten zorgt, kan worden verwijderd door een een transurethrale resectie van de prostaat (TURP). Hierbij wordt operatief via de plasbuis (urethra) de cyste en omliggend prostaatweefsel verwijderd dat de plasbuis dichtdrukt. Deze ingreep vindt plaats onder algehele of plaatselijke verdoving.

Operatieve ingreep

Bij grotere prostaatcysten kunnen open chirurgische of laparoscopische ingrepen (kijkoperatie) via de buikwand noodzakelijk zijn.

Prognose

Laten we eerlijk zijn: als je de diagnose van een prostaatcyste krijgt, schieten de meest wilde scenario’s waarschijnlijk even door je hoofd. Maar adem rustig in en uit, want meestal valt het allemaal best mee. In veel gevallen is een prostaatcyste geen kwaadaardig probleem. Het is eerder een ongewenste gast die zich stilletjes heeft genesteld, zonder direct voor levensgevaar te zorgen. Maar, hoe ziet de toekomst eruit?

Geen paniek, maar wel in de gaten houden

Een prostaatcyste groeit meestal heel langzaam, en in veel gevallen veroorzaakt het weinig tot geen klachten. In zo’n situatie is de prognose goed; vaak hoef je er niets aan te doen. Je arts zal de cyste alleen in de gaten houden met regelmatige controles, een beetje zoals die huisplant die af en toe water nodig heeft maar verder gewoon lekker z’n ding doet.

Lichte klachten? Dan zijn er opties!

Heb je wel wat last, zoals een brandend gevoel of moeite met plassen? Dan kan het even zoeken zijn naar de juiste aanpak. Gelukkig zijn er tegenwoordig genoeg behandelingen die verlichting kunnen bieden, zoals medicijnen, bekkenbodemfysiotherapie of in sommige gevallen een kleine ingreep. De meeste mannen herstellen daarna goed en kunnen hun dagelijkse leven weer oppakken zonder al te veel gedoe.

Complicaties? Dan pakken we het aan!

Heel soms kan een cyste lastiger worden en voor complicaties zorgen, zoals een infectie of een blokkade van de urinewegen. In dat geval kan een behandeling nodig zijn om de cyste te verkleinen of te verwijderen. Het klinkt misschien heftig, maar ook dan is de prognose over het algemeen goed. Met de juiste zorg en behandeling kom je vaak snel weer op de been.

Complicaties: Als die cyste toch voor ‘gedoe’ zorgt

We hopen natuurlijk dat je prostaatcyste zich gedraagt als een rustige huisgast: eentje die weinig ruimte inneemt en niet voor opschudding zorgt. Maar heel soms kan een cyste zich ontwikkelen tot een lastpak. Wat zijn dan de mogelijke complicaties, en wat kun je ervan merken? Geen zorgen, we bespreken het zonder drama, maar wel met wat handige voorbeelden.

Infectie

Soms kan een prostaatcyste geïnfecteerd raken. Het voelt dan alsof er een klein vuurtje in je onderbuik woedt, met symptomen als koorts, pijn bij het plassen en een branderig gevoel in je onderrug. Dit kan gebeuren als bacteriën hun kans grijpen en zich in de cyste nestelen.

Voorbeeld: Stel je voor: je hebt al een tijdje wat milde prostaatklachten, maar opeens lijkt het erger te worden. Plassen wordt pijnlijk, je hebt koorts en het voelt alsof er een constante druk in je bekken zit. Na een bezoek aan de huisarts blijkt dat die cyste geïnfecteerd is. Tijd voor een antibiotica-kuur en mogelijk wat extra onderzoeken!

Blokkade van de urinewegen

In sommige gevallen kan een prostaatcyste zo groeien dat hij op de plasbuis gaat drukken. Hierdoor ontstaat een blokkade, en dat is nou niet bepaald handig voor je plasroutine. Je merkt dat je vaker moet plassen, maar het lukt niet goed om alles kwijt te raken. Of je hebt juist moeite om te beginnen met plassen, alsof er een kraantje dichtgedraaid zit.

Voorbeeld: Je zit op kantoor en merkt dat je weer naar het toilet moet. Maar in plaats van een vlotte plas, zit je daar te wachten tot er eindelijk iets gebeurt. De straal is zwak en het gevoel dat je niet alles kwijt bent, blijft hangen. Na een bezoek aan de uroloog hoor je dat de cyste op de plasbuis drukt. Dat wordt even plannen voor een kleine ingreep om de blokkade op te lossen!

Abcesvorming: De ‘zak met pus’

Een geïnfecteerde prostaatcyste kan zich ontwikkelen tot een prostaatabces, een zak met pus die flink pijnlijk en vervelend kan zijn. Denk aan een dikke, gevoelige plek in het bekkengebied die niet zomaar verdwijnt. Dit kan gepaard gaan met koorts, koude rillingen en algemeen ziek voelen. In dit geval is medische hulp snel nodig om erger te voorkomen.

Voorbeeld: Je voelt al een tijdje een ongemakkelijk drukkend gevoel in je bekken, maar plotseling wordt het een scherpe pijn. Je krijgt koorts, voelt je ellendig, en plassen wordt een ware strijd. Bij de arts hoor je dat je cyste een abces is geworden en dat een drainagesessie (het abces leegmaken) nodig is. Niet leuk, maar wel effectief!

Chronische pijn

Als een cyste langere tijd ongemerkt blijft zitten en langzaam groeit, kan het zorgen voor aanhoudende pijn in het bekkengebied of de onderrug. Dit soort pijn is vaak moeilijk te lokaliseren en kan je dagelijks leven beïnvloeden, van sporten tot simpelweg op een stoel zitten.

Voorbeeld: Een sportieve man van 45 merkt dat hij steeds vaker lage rugpijn heeft, vooral na lang zitten. Na verschillende doktersbezoeken wordt duidelijk dat een cyste in de prostaat verantwoordelijk is voor de chronische prostaatpijn. Behandeling biedt gelukkig verlichting, maar de diagnose kwam niet zonder wat speurwerk!

Prostaatcyste en seksuele klachten – wat niemand je uitlegt, maar iedereen wil weten

Je bent niet gek, je bent niet de enige en nee – het zit niet allemaal “tussen je oren”. Seksuele klachten kunnen een stille bijwerking zijn van iets dat ogenschijnlijk onschuldig lijkt: een prostaatcyste. Het is geen onderwerp waar mannen makkelijk over praten, maar het gebeurt wel. En het verdient aandacht. Niet om je bang te maken, maar om je gerust te stellen met duidelijke info.

Wat is een prostaatcyste eigenlijk?

Een prostaatcyste is een met vocht gevulde holte in of rond de prostaat. Vaak klein, vaak onschuldig, vaak ongemerkt. Ze worden meestal bij toeval ontdekt, bijvoorbeeld bij een echo of MRI vanwege plasklachten. Maar als ze op de verkeerde plek zitten – zoals tegen de plasbuis of zaadleiders aan – kunnen ze voor ongemak zorgen. Niet alleen bij het plassen, maar ook in bed.

Denk: drukgevoel in het bekken, moeite met klaarkomen, minder krachtig orgasme, of zelfs een gevoel alsof “er iets tegenhoudt”. En ja, dat heeft impact – op je lichaam én je hoofd.

Kan een prostaatcyste erectieproblemen veroorzaken?

Op zichzelf: meestal niet. Maar indirect? Jazeker. Als de cyste zorgt voor:

• irritatie van omliggende zenuwen

• verhoogde spanning in het bekkengebied

• voortdurende lichte pijn of zeurend gevoel

…dan kan dat het erectiemechanisme beïnvloeden. Niet door pure schade, maar doordat je lichaam simpelweg niet in standje “ontspannen” komt. En laat dát nou net nodig zijn voor een goede erectie. Ook onzekerheid (“wat als er iets mis is?”) speelt hierin mee.

➡️ Oplossing? De oorzaak serieus nemen, spanningsklachten verlagen (denk aan bekkenfysiotherapie), en – als nodig – tijdelijk ondersteuning via een erectiemiddel.

Pijn bij ejaculatie – hoe kan dat?

Sommige mannen met een prostaatcyste voelen een scherpe steek, branderig gevoel of napijn na de zaadlozing. Niet altijd, maar wel regelmatig.

Mogelijke oorzaken:

• de cyste drukt op de zaadleiders of uitmonding ervan

• ejaculatie verhoogt tijdelijk de druk in de prostaat

• lokale ontsteking of gevoeligheid in het prostaatweefsel

➡️ Dit is vaak niet gevaarlijk, maar wel vervelend. Pijnstilling, een ontstekingsremmend kuurtje of zelfs tijdelijke ejaculatiestop kunnen verlichting geven. Soms helpt een prostaatmassage of fysiotherapie gericht op ontspanning van de bekkenbodem.

Minder zaadlozing – moet ik me zorgen maken?

Een prostaatcyste kan – als hij groot genoeg is of op een strategische plek zit – de hoeveelheid zaad bij een zaadlozing merkbaar verminderen. Je lichaam maakt het meestal nog wel aan, maar het komt er minder makkelijk uit.

Vaak komt dit doordat:

• de zaadleiders deels worden dichtgedrukt

• de samentrekkingen van de prostaat minder krachtig zijn

• er sprake is van een chronische, lichte verstoring van de doorstroming

➡️ Het is niet direct een teken van onvruchtbaarheid, maar als je een kinderwens hebt, is het wél iets om te laten beoordelen. Een eenvoudige sperma-analyse kan al veel duidelijk maken.

Emotionele impact – het hoofd doet ook mee

Laten we eerlijk zijn: als je seksleven ineens niet meer loopt zoals je gewend bent, raakt dat meer dan alleen je lijf. Twijfel, frustratie, schaamte… het komt allemaal om de hoek kijken. En je zelfvertrouwen krijgt een tik. Vooral als niemand je uitlegt dat het “gewoon” door zoiets als een cyste kan komen.

Daarom is het zo belangrijk dat je:

• jezelf serieus neemt, óók als het vaag voelt

• erover praat met je huisarts of uroloog

• stopt met jezelf de schuld geven

Er is hulp. En hoe eerder je erbij bent, hoe sneller je weer grip krijgt op je lijf én je leven.

Wat kun je eraan doen?

De behandeling van een prostaatcyste hangt af van de grootte, locatie en klachten. Als je er geen last van hebt? Dan hoef je vaak niks te doen, behalve af en toe laten controleren. Maar bij seksuele klachten is het verstandig om te kijken naar:

• medicatie (ontstekingsremmers, spierontspanners)

• bekkenfysiotherapie – vaak verrassend effectief bij spanningsgerelateerde klachten

• chirurgisch ingrijpen – alleen bij grotere of hinderlijke cysten

• psychoseksuele begeleiding – als de spanning meer in je hoofd blijft zitten dan in je lijf

➡️ Belangrijk: het is geen alles-of-niets-verhaal. Kleine aanpassingen kunnen al een wereld van verschil maken.

Hoe voorkom je het? – alles wat je kunt doen om je prostaat gezond te houden

Een prostaatcyste krijg je niet omdat je iets verkeerd hebt gedaan. Maar eerlijk is eerlijk: je levensstijl, gewoontes en hoe je met je lichaam omgaat, kunnen wel degelijk invloed hebben. Sommige factoren heb je niet in de hand (zoals aanleg), maar er is verrassend veel dat je wél kunt doen om je prostaat tevreden te houden – en ongemak in de toekomst te helpen voorkomen.

Hou de boel in beweging – letterlijk én figuurlijk

Je prostaat is een klein orgaan, maar gevoelig voor druk en stilstand. Letterlijk. Lang stilzitten, weinig beweging en een trage doorbloeding? Geen goede combinatie.

Wat helpt:

• Beweeg dagelijks. Wandelen, fietsen, zwemmen… alles is beter dan uren zitten zonder pauze.

• Sta op. Zit je veel voor werk? Sta elk uur even op, stretch wat, beweeg je bekken.

• Vermijd overmatige druk op je bekken. Denk aan heel lang autorijden zonder pauze, of fanatiek fietsen zonder goed zadel. Je prostaat houdt niet van compressie.

Je hoeft geen sportschool-abonnee te zijn – maar bewegen is letterlijk leven voor je bekkenbodem en prostaat.

Drink, maar met beleid

Hydratatie is belangrijk voor een gezonde urinewegen, maar overdrijven heeft ook z’n keerzijde. Je prostaat houdt van balans.

Slim drinken =:

• Genoeg water, verspreid over de dag (denk aan 1,5–2 liter)

• Beperk cafeïne (prikkelt de blaas en prostaat)

• Let op alcohol – vooral bij regelmatige inname kan het weefsel irriteren

• Vermijd ‘s avonds liters drinken, anders sta je ’s nachts voor je plasbeurt – en dat kan je bekkenbodem belasten

Blaasontstekingen of constant geprikkeld prostaatweefsel kunnen op de lange termijn bijdragen aan cystevorming.

Plas met aandacht (ja, echt)

Het lijkt zo simpel, maar niet goed uitplassen of telkens je plas uitstellen, kan voor opstoppingen zorgen. En dat is geen grapje.

Plasregels voor prostaatvrienden:

• Ga als je moet. Niet wachten tot je blaas op springen staat.

• Neem de tijd. Pers niet, maar laat het gaan.

• Blijf zitten bij twijfel (zeker als je ouder wordt – je spieren ontspannen dan beter)

• Plas na het vrijen om bacteriën weg te spoelen

• Ga bij aandrang naar het toilet – vasthouden leidt tot druk en irritatie

Zo voorkom je dat kleine restjes urine blijven hangen – want die kunnen ontstekingen of cystevorming in de hand werken.

Eet voor je prostaat, niet tegen ‘m

Je voeding heeft impact. Bepaalde voedingsmiddelen houden je prostaat rustig, andere zorgen voor onrust onderin.

Wat je prostaat blij maakt:

• Zinkrijke voeding: zoals pompoenpitten, volkorenproducten, vis

• Omega-3 vetzuren: uit vette vis, lijnzaad, walnoten – helpt ontstekingsprocessen remmen

• Groene groenten: broccoli, boerenkool, spinazie – vol antioxidanten

• Tomaten: bevatten lycopeen, goed voor de prostaat

• Licht verteerbare maaltijden: liever vaker klein dan zelden veel

Wat je beter matigt:

• Veel rood vlees

• Ultra-bewerkte producten (chipjes, kant-en-klaar maaltijden)

• Te veel zuivel (kan de hormoonbalans beïnvloeden)

• Te veel suiker (zet aan tot ontstekingsactiviteit in het lichaam)

Je hoeft geen topchef te worden, maar een beetje aandacht voor je bord helpt je blaas en prostaat op de lange termijn enorm.

Seksualiteit en bekkenbodem: houd het soepel

Het klinkt misschien gek, maar je seksleven speelt ook mee. Een gezonde prostaat houdt van regelmatige activiteit, maar ook van rust. Over- of onderbelasting kan voor onbalans zorgen.

Wat helpt:

• Regelmatige ejaculatie houdt de prostaat “in beweging” – stilstand is achteruitgang

• Vermijd overmatige bekkenbodemspanning (denk aan krampachtig ophouden van plas of poep)

• Doe bekkenbodemoefeningen – ja, ook als man!

• Wees voorzichtig met overmatig persen bij stoelgang of bij het klaarkomen

• Laat pijn bij seks of ejaculatie altijd checken – dat is geen “klein kwaaltje”

Een gespannen bekkenbodem en een overprikkelde prostaat zijn voedingsbodems voor ontstekingen én cystevorming.

Laat vage klachten op tijd checken

Misschien wel de belangrijkste preventieve tip: neem jezelf serieus. Wachten tot het erger wordt? Geen goed idee. Die lichte plasproblemen, dat zeurende gevoel, die ene rare steek tijdens het klaarkomen? Die zijn er niet voor niks.

Signalen om niet te negeren:

• Moeizaam plassen of nadruppelen

• Regelmatig ’s nachts uit bed moeten om te plassen

• Pijn of druk in de onderbuik of anusstreek

• Pijn bij zaadlozing

• Onverklaarbare veranderingen in zaadvolume of erectiekwaliteit

Laat een arts meekijken. Vaak is het iets kleins. En als het wél iets is, ben je er tenminste vroeg bij. En dat maakt alle verschil.

Tot slot – je prostaat is geen taboe

Je prostaat is geen “probleemgebied”, maar een belangrijk stukje van je lijf dat zorg verdient. Net zoals je je hart, je rug of je spijsvertering onderhoudt, kun je ook bewust met je prostaat omgaan. Niet bang worden, niet verstoppen – gewoon aandacht, rust en een beetje liefde voor wat er onder de gordel gebeurt.

Je hoeft geen gezondheidsgoeroe te zijn om goed voor jezelf te zorgen. Maar een beetje kennis, een beetje actie en een gezonde dosis zelfzorg brengen je een heel eind. Want voorkomen is geen garantie, maar wél een investering in een comfortabeler, ontspannener lijf.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een prostaatcyste, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.