Rood zweet en zwart zweet: oorzaken en voorbeelden

Last Updated on 20 maart 2024 by M.G. Sulman

Chromhidrose en pseudochromhidrose zijn zeldzame huidaandoeningen. Chromhidrose is het produceren van gekleurde zweet door zweetklieren die lipofuscinepigmenten bevatten. Lipofuscine pigment is een bruinachtig pigment dat voorkomt in bepaalde weefsels van het lichaam, zoals de huid en de lever. Het wordt geassocieerd met veroudering en oxidatieve stress.1Oxidatieve stress treedt op wanneer het lichaam wordt belast met een overmaat aan schadelijke vrije radicalen, wat gezonde cellen kan beschadigen en leiden tot fysieke degeneratie. Dit kan worden veroorzaakt door verschillende factoren zoals roken, medicatie, alcoholgebruik, blootstelling aan de zon, sporten, obesitas, hypoglykemie, depressie en zelfs de inname van microplastics via verschillende routes. Het is voornamelijk afkomstig van apocriene oorsprong. Apocriene klieren zitten in de oksels, rond de tepels en in de genitale zones. Ecrine chromhidrose is zeer zeldzaam en treedt op bij het innemen van bepaalde medicijnen en kleurstoffen. Bij pseudochromhidrose produceer je daarentegen kleurloos zweet, dat verkleur wanneer het de huid bereikt en in contact komt met externe agentia zoals chromogene bacteriële producten, schimmels, kleurstoffen, verf en gekleurd voedsel. Chromogene bacteriën zijn bacteriën die bij hun groei gekleurde stoffen produceeren. We bespreken twee superinteressante gevallen van rode en zwarte pseudochromhidrose!2Koley S, Mandal RK. Red and Black Pseudochromhidrosis. Indian J Dermatol. 2016 Jul-Aug;61(4):454-7. doi: 10.4103/0019-5154.185733. PMID: 27512200; PMCID: PMC4966413.

Arts / Bron: Firefly

Voorbeeld 1: Rood zweet

Een 9-jarige jongen met een gewicht van 28 kg ontwikkelde geleidelijk een rode verkleuring op zijn gezicht, nadat hij anderhalve maand lang behandeld was voor gebarsten lippen.3Koley S, Mandal RK. Red and Black Pseudochromhidrosis. Indian J Dermatol. 2016 Jul-Aug;61(4):454-7. doi: 10.4103/0019-5154.185733. PMID: 27512200; PMCID: PMC4966413. Nadat hij een nieuw verzachtend middel begon te gebruiken, ervoer hij irritatie, pijn en zwelling van zijn lippen. De roodheid begon zich vijf dagen later rond zijn mond te verspreiden, vooral tijdens schooltijd en bij zweten, maar verdween telkens na het baden. Ondanks de roodheid was het kind verder gezond en had geen voorgeschiedenis van ziektes of medicijngebruik.

Er werd allergisch contacteczeem bij hem vastgesteld. Hij kreeg medicatie voorgeschreven. De roodheid verspreidde zich echter naar andere delen van zijn lichaam, maar hij bleef asymptomatisch. Na enkele dagen verscheen er een geurloze, rode afscheiding over zijn hele lichaam, die echter verdween na het gebruik van alcohol waarmee de huid gereinigd werd.

Na verder onderzoeken werd de diagnose ‘pseudochromhidrose’ gesteld als gevolg van een secundaire infectie door liplikeczeem (lip licking dermatitis), een contacteczeem dat ontstaat door frequent likken van de lippen en de omliggende huid. Behandeling met antibiotica leidde tot volledige genezing zonder terugkeer van de klachten.

Voorbeeld 2: Roze verkleuring van handdoeken

Een 50-jarige man bezocht een polikliniek voor infectieziekten in verband met roze verkleuring van zijn handdoeken, 1 tot 2 dagen na gebruik.4Huff R, Barlas S, Barlas N, El-Din M, Toomey J. The case of the mysterious pink towels. JAAD Case Rep. 2023 Dec 1;43:87-89. doi: 10.1016/j.jdcr.2023.10.027. PMID: 38223370; PMCID: PMC10784642. Dit was al een jaar lang aan de gang. Ondanks het veranderen van hygiëneproducten en de douchekop, bleven de symptomen aanhouden. Na onderzoek werd pseudochromhidrose bij hem vastgesteld door positieve huidkweekresultaten voor Serratia marcescens, een bacteriesoor. De patiënt kreeg een behandeling met Bactrim (een antibioticum) en chlorhexidine zeep (een ontsmettend middel), wat enige verbetering gaf, maar hij stopte later met de zeep en verloor vervolgens het contact voor verdere behandeling.

Voorbeeld 3: Zwart zweet

Een gezonde 20-jarige man kreeg in de loop van vijf dagen te maken met donkere verkleuringen op beide handpalmen en zijn rechterbeen.5Koley S, Mandal RK. Red and Black Pseudochromhidrosis. Indian J Dermatol. 2016 Jul-Aug;61(4):454-7. doi: 10.4103/0019-5154.185733. PMID: 27512200; PMCID: PMC4966413. Hij verklaarde desgevraagd dat hij geen ongewoon voedsel, nieuwe medicijnen of vitaminesupplementen had gebruikt gedurende de afgelopen maand. Zijn zus had vergelijkbare klachten.

Bij onderzoek waren de eccriene zweetklieropeningen op zijn handpalmen en been duidelijk zichtbaar door een zwarte afscheiding, welke niet handmatig kon worden verwijderd. De afscheiding verdween wanneer er met een vochtig wattenstaafje over werd gewreven. Er werden geen afwijkingen gevonden bij routinematige biochemische tests, maar huidafkrabsels onthulden het bacteriegeslacht Corynebacterium en normale flora. De patiënt kreeg erytromycine (een antibioticum) voorgeschreven en de afwijkingen verdwenen binnen 3 dagen. Zijn zus, die vergelijkbare klachten had, herstelde ook met alleen topische behandeling.

Oorzaken

Pseudochromhidrose treedt op wanneer het zweet normaal kleurloos is, maar zich mengt met externe kleurstoffen zoals bacteriële producten, chemicaliën of verf wanneer het de huid bereikt. Verschillende extrinsieke oorzaken van pseudochromhidrose zijn waargenomen, zoals Corynebacterium (een bacteriegeslacht), schimmels, kleurstoffen, medicijnen en chemische verontreinigingen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over rood zweet of zwart zweet, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.