Paroxysmale hemicrania: symptomen, oorzaak en behandeling

Last Updated on 23 maart 2024 by M.G. Sulman

Paroxysmale hemicrania is een zeldzame variant van clusterhoofdpijn. Het is een zeldzame vorm van hoofdpijn die meestal begint op volwassen leeftijd. Symptomen zijn pijnlijke, stekende hoofdpijnaanvallen aan één kant van het hoofd. Dit kan gepaard gaan met een rood, tranend oog of hangend ooglid aan de aangedane zijde van het gezicht. Evenals een verstopte neus. Je kunt ook een doffe pijn voelen tussen de aanvallen door. Aanvallen van paroxysmale hemicrania treden meestal 5 tot 40 keer per dag op en duren 2 tot 30 minuten. De aandoening heeft twee vormen: chronisch, waarbij patiënten gedurende een jaar of langer dagelijks aanvallen ervaren, en episodisch, waarbij de hoofdpijn maanden of jaren kan verdwijnen. Bepaalde bewegingen van het hoofd of de nek of externe druk op de nek kunnen bij sommige mensen deze hoofdpijn triggeren. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Hoofdpijn
Een aanval van paroxysmale hemicrania / Bron: Pixabay

Wat is paroxysmale hemicrania?

Paroxysmale hemicrania is een zeldzame maar behandelbare primaire hoofdpijnstoornis, wat betekent dat het niet door een andere aandoening wordt veroorzaakt. Het wordt geclassificeerd onder trigeminal autonomic cephalalgias (TACs). Het wordt wel het zusje van de clusterhoofdpijn genoemd. PH is een slopende eenzijdige hoofdpijn die het gebied rond het oog treft.

Synoniemen

Paroxysmale hemicrania, soms ook geschreven als proxysmale hemicranie, staat ook bekend als het syndroom van Sjaastad. Deze vorm van hoofdpijn werd namelijk voor het eerst beschreven door Ottar Sjaastad en Inge Dale in 1974. Dan blijft natuurlijk de vraag waarom het niet het syndroom van Sjaastad-Dale wordt genoemd. Daarop moet schrijver dezes het antwoord verschuldigd blijven.

Vóórkomen

Paroxismale hemicrania is een zeldzame aandoening. Het komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De gemiddelde leeftijd waarop de eerste klachten zich aandienen is 34 jaar.

Symptomen van paroxismale hemicrania

Verschijnselen

Paroxysmale hemicrania voelt aan als kloppende en/of stekende pijn aan één kant van je gezicht. Een aanval kan slechts enkele minuten tot wel 30 minuten duren. De meeste mensen zeggen dat ze de pijn als een 10 beleven op een schaal van 0-10, waarbij 10 het meest pijnlijke is. Je kunt je normale activiteiten meestal niet meer uitvoeren als je getroffen wordt door zo’n aanvalt. Andere symptomen zijn onder meer:

  • pijn achter één oog, maar je kunt ook pijn voelen in andere delen van je gezicht, hoofd en/of nek
  • rode ogen en tranende ogen
  • een hangend ooglid aan de kant van je gezicht waar de pijn is gelokaliseerd
  • zwelling van het voorhoofd of het gezicht aan dezelfde kant van de hoofdpijn
  • rustloosheid of opwinding
  • roodheid in je gezicht
  • verstopte neus
  • gevoeligheid voor licht of geluid
  • misselijkheid of braken

Verschillen met clusterhoofdpijn

De aanvallen van PH lijken op die van clusterhoofdpijn. Er zijn echter enkele belangrijke verschillen:

  • aanvallen van PH zijn korter (2-30 minuten)
  • de aanvallen van PH treden veel vaker op (tot wel dertig maal per dag)
  • de aanvallen zijn niet op voorspelbare tijdstippen1LUMC. Clusterhoofdpijn. https://www.lumc.nl/org/hoofdpijn-onderzoek/info-clusterhoofdpijn/FAQ-clusterhoofdpijn/

Oorzaak van PH

De oorzaak van paroxysmale hemicrania is anno 2024 onbekend. Er bestaat het vermoeden dat het te maken heeft met vaatverwijding van je halsvaten en/of een afwijking van je hypothalamus, een onderdeel van de hersenen die signalen krijgt vanuit het zenuwstelsel

Onderzoek en diagnose

Teneinde andere oorzaken van de hoofdpijn uit te sluiten kan de arts een bloedtest en/of MRI-scan laten uitvoeren. Vervolgens vangt de arts een proefbehandeling met indometacine voor om chronische paroxismale hemicrania aan te tonen. Als dit effect sorteert, dan weet de arts dat je PH hebt.

MRI-scan
MRI-scan / Bron: Pixabay

Behandeling van PH

Het niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddel (NSAID) indomethacine biedt vaak volledige verlichting van de klachten. Andere NSAID’s, calciumkanaalblokkerende geneesmiddelen (zoals verapamil) en corticosteroïden kunnen ook worden voorgeschreven om de aandoening te behandelen. Deze zijn echter minder effectief.

Prognose

Veel patiënten ervaren een volledige tot bijna volledige verlichting van de symptomen door het gebruik van indomethacine. Paroxysmale hemicrania kan voor onbepaalde tijd aanhouden, maar het kan ook in remissie gaan of spontaan overgaan.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over paroxysmale hemicrania. Of tips geven hoe hiermee om te gaan. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.