Last Updated on 23 juni 2024 by M.G. Sulman
Herpes zoster, ook bekend als gordelroos, is een infectie. Het komt door reactivering van het varicella-zoster-virus, dat waterpokken veroorzaakt. Na waterpokken blijft het virus sluimerend in de zenuwen. Het kan opnieuw actief worden en langs de zenuwvezels naar de huid reizen. Dit veroorzaakt pijnlijke zweren. De oorzaak van reactivering is vaak onbekend. Soms gebeurt het bij een verzwakt immuunsysteem, zoals bij kanker, AIDS, of bepaalde medicijnen. Herpes zoster oticus ofwel gordelroos van het oor ontstaat wanneer het virus in de 7e en 8e hersenzenuwen actief wordt. De 7e zenuw controleert de gezichtsspieren. De 8e zenuw beheert gehoor en evenwicht.
Inhoud
Wat is herpes zoster oticus (gordelroos van het oor)?
Herpes zoster oticus (HZO), ook wel bekend als het syndroom van Ramsay-Hunt of syndroom van Ramsay-Hunt type II, is een verontrustende complicatie van gordelroos die zowel de gezichtszenuwen als de gehoorzenuwen treft. Het wordt veroorzaakt door het varicella-zoster-virus, hetzelfde virus dat waterpokken teweegbrengt, maar opnieuw in het lichaam actief wordt. Dit syndroom gaat gepaard met een waaier aan symptomen en klachten, waaronder:
- Aanhoudende oorpijn.
- Uitbraak van pijnlijke blaasjes in het gehoorkanaal.
- Aangezichtsverlamming aan één kant van het gezicht.
- Verlies van smaak aan de voorzijde van de tong.
- Gehoorverlies of oorsuizen (tinnitus).
- Duizeligheid of evenwichtsproblemen.
Oorzaak van gordelroos van het oor
Symptomen van herpes zoster oticus
Hoofdklachten
- Intense oorpijn
- Uitslag en blaasjes rond het oor, de mond, het gezicht, de nek, en de hoofdhuid
- Verlamming van gezichtszenuwen (aangezichtsverlamming)
Mogelijke bijkomende symptomen
- Gehoorverlies
- Vertigo (draaiduizeligheid of een abnormaal gevoel van beweging)
- Tinnitus (oorsuizen)
- Verlies van smaak
- Droge mond en ogen
Specifieke klachten die kunnen voorkomen
- Scheve mond
- Blaasjes in het oor
- Afhangend gezicht
- Eén oog niet dicht kunnen doen
- Pijn rond de ooropening
- Pijn in de mond
- Blaasjes op de oorschelp
- Pijn achter het oor
- Duizeligheid
- Slecht horen met één oor
- Overgevoeligheid voor geluid
- Blaasjes op het gehemelte
- Keelpijn of geïrriteerde keel
- Minder kracht in de gezichtsspieren
- Oorsuizen in één oor
- Pijn uitstralend van de keel of de mond naar het oor
- Algemeen ziek gevoel
- Blaasjes voor het oor
- Pijn aan de tong
- Blaasjes of blaren in de keel
- Moeite om in evenwicht te blijven
- Misselijkheid
- Blaasjes op de tong
- Pijn aan het oog
- Blaasjes in de nek
- Veranderde smaak
- Tranend oog
- Braken
- Harder horen
- Blaasjes op de neus
Onderzoek en diagnose
Lichamelijk onderzoek
Een arts stelt de diagnose van herpes zoster oticus meestal op basis van een lichamelijk onderzoek. Hierbij kijkt de arts naar kenmerkende symptomen zoals uitslag en blaasjes rondom het oor, en gezichtsverlamming.
Laboratoriumtests
De arts kan monsters nemen van de blaasjes om deze onder een microscoop te onderzoeken en te kweken. Dit kan de aanwezigheid van het varicella-zoster-virus bevestigen.
Beeldvormend onderzoek
Een enkele keer wordt er een MRI-scan uitgevoerd om uit te sluiten dat de symptomen door een andere aandoening worden veroorzaakt.
House-Brackmannschaal
De House-Brackmannschaal (HB) wordt gebruikt om de ernst van aangezichtsverlamming te beoordelen:
- Graad I: Normale functie.
- Graad II: Lichte disfunctie.
- Graad III: Matige disfunctie.
- Graad IV: Matig ernstige disfunctie.
- Graad V: Ernstige disfunctie.
- Graad VI: Totale verlamming.
Behandeling van gordelroos van het oor
In vogelvlucht
- Antivirale geneesmiddelen om de virusactiviteit te verminderen
- Corticosteroïden om ontsteking te verminderen
- Medicatie voor vertigo, zoals diazepam (Valium)
Corticosteroïden
Medicijnen zoals prednison worden soms gegeven om ontstekingen te verminderen. Deze helpen de zwelling en pijn te verlichten die door de infectie worden veroorzaakt.
Medicijnen zoals aciclovir of valaciclovir kunnen helpen de duur van de infectie te verkorten. Deze worden routinematig gegeven aan mensen met een verzwakt immuunsysteem.
Pijnbestrijding
Opioïden: Voor ernstige pijn kunnen opioïden voorgeschreven worden.
Diazepam: Dit wordt gegeven om de duizeligheid (vertigo) te verlichten.
Andere medicijnen
Voor aanhoudende restpijn, ook wel postherpetische neuralgie genoemd, kunnen behandelingen zoals medicinale huidpleisters, anticonvulsiva en tricyclische antidepressiva door de arts worden voorgecshreven.
Chirurgie
Bij een volledige verlamming van het gezicht, kan er een chirurgische ingreep nodig zijn om de druk op de gezichtszenuw te verlichten. Dit is echter zeldzaam.
Prognose
Over het algemeen zijn de vooruitzichten van gordelroos van het oor gunstig. Met de juiste behandeling herstel je vaak volledig. Er kunnen soms complicaties optreden:
Gehoorverlies: In enkele gevallen kan gehoorverlies blijvend zijn door beschadiging van de zenuwen in het oor.
Vertigo: Duizeligheid kan enkele dagen tot weken aanhouden, afhankelijk van de ernst van de infectie en de snelheid van de behandeling.
Aangezichtsverlamming: Aangezichtsverlamming is vaak tijdelijk en herstelt binnen weken tot maanden. In zeldzame gevallen kan de verlamming blijvend zijn, vooral bij ernstige zenuwbeschadiging.
Vroege en adequate behandeling, met antivirale middelen en ontstekingsremmers, vermindert vaak de ernst van de symptomen en bevordert het herstel.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over gordelroos van het oor, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
