Goudpapaver of slaapmutsje: geneeskracht, eetbaar en werking

Last Updated on 8 juni 2024 by M.G. Sulman

De rijkbloeiende goudpapaver, ook wel bekend als slaapmutsje of Juliaantje, bezit geneeskracht en is eetbaar. Goudpapavers zijn niet alleen prachtig om te zien, maar ze zijn ook enorm nuttig. Inheemse volkeren gebruikten de bladeren en bloemen voor verschillende kwalen. De geneeskrachtige werking komt van de alkaloïden in de plant. Deze stoffen zijn rustgevend en licht pijnstillend. Toch is voorzichtigheid geboden; raadpleeg altijd een arts voordat je medicinale kruiden gebruikt om wisselwerkingen met andere medicijnen te vermijden. Goudpapaver is niet alleen medicinaal, maar ook eetbaar. De bloemen en bladeren kunnen in salades worden gedaan en geven een licht bittere smaak.

Goudpapaver / Bron: Martin Sulman

Wat is goudpapaver of slaapmutsje?

De goudpapaver of het slaapmutsje (Eschscholzia californica, Engels: California poppy), behoort tot de Papaveraceae (papaverfamilie). Het is de staatsbloem van Californië, de op twee na grootste staat van de VS. Het plante komt van nature voor in veel Amerikaanse staten en in Noord-Mexico. De bloemetjes groeien uitbundig langs bermen. Mensen zaaien ze vaak ook in hun tuin. De kleuren van de bloemetjes variëren van oranje tot geel. Ze vormen een belangrijke voedselbron voor bestuivers zoals hommels. Vanwege hun heldere, vrolijke kleur staan ze bekend als “cup of gold” en “California sunlight”. De plant bevat bepalade stoffen, alkaloïden, die een rustgevende en pijnstillende werking hebben. Deze worden gebruikt in natuurlijke slaap- en anti-stressmiddelen.

Naamgevingen hun betekenis

Goudpapaver of slaapmutsje staat ook bekend als de Californische papaver ( California poppy) . Dit zijn verschillende namen voor dezelfde plant, behorende tot de papaverfamilie (Papaveraceae). De verschillende benamingen en hun betekenissen:

  • Californische Papaver: Verwijst naar de geografische oorsprong en is de meest gangbare naam in het Engels (“California poppy”).
  • Goudpapaver: Vanwege de goudgele kleur van de bloemen.
  • Slaapmutsje: Is een verwijzing naar het gedrag van de bloem die ‘s nachts of bij koud of winderig weer sluit, alsook naar de rustgevende eigenschappen van de plant.
  • De wetenschappelijke naam is door de Duitse schrijver en botanicus Adelbert von Chamisso tijdens een expeditie naar Californië en de Stille Oceaan in het begin van de 19e eeuw, vernoemd naar de Baltisch-Duitse arts, botanicus, zoöloog en entomoloog Johann Friedrich von Eschscholtz .
Johann Friedrich von Eschscholtz (1793-1831) / Bron: Wikimedia Commons

Goudpapaver of slaapmutsje in vogelvlucht

Taxonomische indeling:

  • Rijk: Plantae (Planten)
  • Stam: Embryophyta (Landplanten)
  • Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
  • Clade: Bedektzadigen
  • Clade: ‘Nieuwe’ Tweezaadlobbigen
  • Orde: Ranunculales
  • Familie: Papaveraceae (Papaverfamilie)
  • Geslacht: Eschscholzia
  • Soort: Eschscholzia californica Cham. (1820)

Beschrijving:

  • Hoogte: 13 à 150 cm.
  • Bladeren: Blauwgroen, afwisselend geplaatst, fijn verdeeld, slipvormig.
  • Bloemen: Staan alleen op lange, zijdeachtige stengels. Vier kroonbladeren van 2 tot 6 cm lang en breed. Kleur varieert van geel tot donkeroranje. Bloeitijd van februari tot september. Bloemen sluiten ‘s nachts of bij koud/winderig weer.
  • Vrucht: Doosvrucht van 3 tot 9 cm lang, splitst bij rijpheid en geeft kleine, zwarte of donkerbruine zaden vrij.
  • Levenscyclus: Overblijvende of eenjarige plant. Overleeft de winter alleen in inheemse gebieden (Westelijke VS), in koudere klimaten eenjarig.

Verspreiding en habitats:

  • Inheems in de Westelijke Verenigde Staten en het westen van Mexico.
  • In België en Nederland ingevoerd als sierplant, soms verwilderd.

Kweek en cultivars:

  • Zowel enkelvoudige als gevulde bloemen.
  • Kleuren variëren, inclusief felrood en oranje.

Toepassingen:

  • Tuinplant en snijbloem: Geschikt voor gebruik in tuinen en boeketten.
  • Medicinale gebruik: Bladeren medicinaal gebruikt door Amerikaanse indianen. Het stuifmeel voor cosmetica. Zaden kunnen gekookt worden. Bladeren gerookt voor licht pijnstillende en rustgevende effecten, minder sterk dan opium. Gebruikt in plantaardige slaapmiddelen.
  • Voedsel: Bloemen en bladeren eetbaar. Bloemen hebben een licht bittere smaak en zijn geschikt voor bloemensalades en garnering.
Goudpapaver in Antelope Valley, een vallei in de Amerikaanse staat Californië / Bron: Wikimedia Commons

Geneeskracht en medicinale toepassingen van goudpapaver

Algemeen

Supplementen in de vorm van tincturen en capsules met goudpapaverextract, worden gebruikt vanwege hun kalmerende effecten. Dergelijke supplementen bevorderen een gevoel van ontspanning, vermindert milde pijn en verbetert je slaap. Dikwijls wordt het gecombineerd met andere kalmerende kruiden zoals valeriaan.

Werking en gezondheidsvoordelen

Wat zijn de gezondheidsvoordelen van goudpapaver? Welke geneeskracht bezit dit kruid?

Werking op GABA-receptoren

De plant bevat alkaloïden die op GABA-receptoren werken. Alkaloïden zijn stoffen die van nature in planten kunnen voorkomen. GABA (gamma-aminoboterzuur) is één van de belangrijkste neurotransmitters in je hersenen.
GABA remt het vuren van neuronen af, wat van belang is voor de slaapregulatie. Alkaloïden zoals protopine en allocryptopine versterken de reactie van GABA-receptoren. Dit hefet dan ook een kalmerend affect.

Bevordering van slaap

Goudpapaver kan de slaap kan bevorderen, vooral wanneer je het gebruikt in combinatie met valeriaanextract.
Dit kan de slaapduur en de slaapkwaliteit verbeteren als je lijdt aan slapeloosheid.

Kalmerende en angststillende effecten

Goudpapaverextract hefet een angstremmende en kalmerende werking. Een drie maanden durende studie bij mensen met milde tot matige angst toonde aan dat een supplement met goudpapaverextract, meidoornextract en magnesium angstsymptomen effectiever verminderde dan een placebo.1Hanus M, Lafon J, Mathieu M. Double-blind, randomised, placebo-controlled study to evaluate the efficacy and safety of a fixed combination containing two plant extracts (Crataegus oxyacantha and Eschscholtzia californica) and magnesium in mild-to-moderate anxiety disorders. Curr Med Res Opin. 2004 Jan;20(1):63-71. doi: 10.1185/030079903125002603. PMID: 14741074.

Beperkingen van het onderzoek

Veel van de onderzoeken zijn verouderd en beperkt. Er is meer onderzoek nodig om de voordelen en veiligheid van goudpapaver te bevestigen.

Knop van de goudspapaver / Bron: Wikimedia Commons

Mogelijke bijwerkingen van goudpapaver

Interacties met medicijnen:

  • Bloedverdunners: Goudpapaverextract kan een wisselwerking hebben met bloedverdunners zoals warfarine, hetgeen het risico op bloedingen verhoogt.
  • Bloeddrukmedicijnen: Het kan ook interageren met bloeddrukmedicijnen zoals metoprolol. Dit kan van invloed zijn op de effectiviteit van deze medicijnen.

Onvoldoende onderzoek naar hoge doses:

  • Er is onvoldoende onderzoek naar de veiligheid van het gebruik van hoge doses goudpapaverextract.
  • Mogelijke risico’s en bijwerkingen bij hoge doseringen zijn niet goed gedocumenteerd.

Algemene voorzorgsmaatregelen:

  • Raadpleeg altijd een arts voordat je goudpapaver of supplementen met goudpapaverextract gaat gebruiken, vooral als je medicijnen gebruikt of kampt met gezondheidsproblemen.
  • Overweeg veiliger en meer op bewijs gebaseerde natuurlijke behandelingen voor angst en slaap, zoals magnesium, saffraan, vitamine D, valeriaan en melatonine.

Veiliger alternatieven:

  • Magnesium: Kan helpen bij het verlichten van angst.
  • Saffraan: Kan angst verminderen en de stemming verbeteren.
  • Vitamine D: Heeft voordelen voor de geestelijke gezondheid en kan angst verlichten.
  • Valeriaan: Bekend om zijn slaapbevorderende eigenschappen.
  • Melatonine: Een natuurlijke manier om de slaap te reguleren.

Goudpapaver of slaapmutsje is eetbaar

Goudpapaver of slaapmutsje is eetbaar. Zowel de bloemen als de bladeren van de plant kunnen veilig door mensen worden gegeten. Hieronder staan enkele manieren waarop goudpapaver kan worden geconsumeerd:

Eetbare delen en gebruik

Bloemen:

  • Smaak: De bloemen hebben een licht bittere smaak.
  • Gebruik: Ze kunnen worden toegevoegd aan salades voor een kleurrijke en smakelijke garnering.

Bladeren:

  • Smaak: De groene bladeren kunnen worden gebruikt als vervanging voor sla.
  • Gebruik: Ideaal voor salades, waar ze een milde smaak toevoegen.

Veiligheid en voorzorgsmaatregelen

Goudpapaver is weliswaar eetbaar, maar neem wel de volgende voorzorgsmaatregelen in acht:

  1. Matiging: Zoals bij elk eetbaar kruid, is het verstandig om goudpapaver met mate te consumeren.
  2. Geen opiaten: De plant maakt geen opiaten aan en is daardoor veilig om te eten in de vormen zoals hierboven vermeld.
  3. Medicinale Interacties: Wees voorzichtig als je medicijnen gebruikt, aangezien interacties mogelijk zijn.

Traditioneel gebruik

  • Medicinaal: De bladeren werden medicinaal toegepast door Amerikaanse indianen.
  • Cosmetisch: Het stuifmeel wordt gebruikt in de cosmetische industrie.
Goudpapaver (slaapmutsje) gebruiken in de keuken / Bron: Martin Sulman m.b.v. AI Drawing Image Generator

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over goudpapaver, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.