Last Updated on 30 maart 2024 by M.G. Sulman
Chorea gravidarum (CG) is chorea tijdens de zwangerschap. Het is een zeldzaam verschijnsel bestaande uit plotse, snelle en ongerichte bewegingen. Deze aandoening wordt geassocieerd met complicaties zoals eclampsie en een vrouw die dit overkomt heeft vaak een voorgeschiedenis van chorea van Sydenham. De incidentie in Nederland is afgenomen door de daling van reumatische koorts en het gebruik van antibiotica.
Wat is chorea gravidarum?
Chorea gravidarum veroorzaakt onvrijwillige bewegingen tijdens de zwangerschap.
Vóórkomen
Vroeger kwam CG relatief vaak voor, met ongeveer 1 geval per 2275 zwangerschappen. Volgens onderzoek uit 1932 had 1,5% van alle chorea-gevallen te maken met CG. Destijds werd vaak reumatische hartziekte gevonden bij 86% van de CG-gevallen, wat werd beschouwd als de belangrijkste oorzaak. De diagnose werd meestal gesteld bij vrouwen die voor het eerst zwanger waren, en de vooruitzichten waren slecht, met een sterfte van 18-33% bij moeders en 50% bij ongeboren kinderen.1Robottom, Bradley & Weiner, William. (2011). Chorea gravidarum. Handbook of clinical neurology / edited by P.J. Vinken and G.W. Bruyn. 100. 231-5. 10.1016/B978-0-444-52014-2.00015-X.
Oorzaak van chorea gravidarum
Chorea gravidarum kan door verschillende factoren worden veroorzaakt, maar geen ervan is zeker bewezen. Mensen met een voorgeschiedenis van reumatische koorts of chorea lijken er gevoeliger voor te zijn. Hormonen tijdens de zwangerschap kunnen een rol spelen bij het veroorzaken van chorea bij mensen die al problemen hebben met bepaalde delen van de hersenen. Sommige vrouwen ontwikkelen chorea tijdens latere zwangerschappen na reumatische koorts.
Het gebruik van anticonceptiepillen kan ook heel zelden chorea veroorzaken. Het mechanisme achter dit verband is niet volledig opgehelderd, maar het lijkt te wijten te zijn aan een reactie van het zenuwstelsel op de hormonen in de pillen. Het optreden van chorea als gevolg van anticonceptiepillen is echter buitengewoon zeldzaam.
Bij sommige patiënten met chorea gravidarum zijn geen eerdere ziektes bekend, maar ze hebben wel bepaalde antistoffen tegen basale ganglia, wat suggereert dat hun immuunsysteem een rol speelt bij het ontstaan van de ziekte. De basale ganglia is een deel van de hersenen dat verschillende kernen omvat. Deze kernen helpen bij het reguleren van het evenwicht, de lichaamshouding, oogbewegingen en het starten van bewegingen door de planning ervan te coördineren.
Onderzoek en diagnose
Grondig onderzoek
Een grondig onderzoek is vereist bij vermoeden van chorea gravidarum, onder meer bestaande uit een vraaggesprek over je klachten en lichamelijk onderzoek. Ook zal de arts je medische geschiedenis in ogenschouw nemen. Als er sprake is van een geschiedenis is die wijst op reumatische koorts of streptokokkeninfectie, zal de arts antistreptolysine-antilichaamtiters en keelkweken overwegen. Als de diagnose reumatische koorts wordt gesteld, is een echocardiogram nodig om cardiale betrokkenheid uit te sluiten, aangezien carditis werd gevonden bij 87% van de fatale gevallen. Carditis is een verzamelnaam voor ontstekingen van de hartspier en de bij het hart behorende weefsels.
Differentiële diagnose
De lijst van mogelijke oorzaken van chorea is uitgebreid en omvat aandoeningen zoals de ziekte van Pelizaeus-Merzbacher (PMD), de ziekte van Huntington en systemische lupus erythematosus. Chorea kan ook worden veroorzaakt door medicijnvergiftiging of infectieziekten zoals syfilis of virale encefalitis. Encefalitis betekent hersenontsteking.
Behandeling van chorea gravidarum
Voor ernstige en invaliderende chorea gravidarum wordt medicatie voorgeschreven. Vaak gata het om haloperidol, chlorpromazine alleen of in combinatie met diazepam, en pimozide. Andere opties zijn onder meer valproïnezuur, chlooralhydraat, risperidon of fenobarbital.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over chorea gravidarum, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
