Zichtbare aders op hand: oorzaken gezwollen aders

Last Updated on 19 april 2024 by M.G. Sulman

Misschien voel je je ongemakkelijk bij het verschijnen van prominent zichtbare, uitpuilende aderen op je handen. Of misschien ben je bang dat het een teken is van een onderliggende aandoening. Vrees niet, bij de meeste mensen zijn zichtbare aders op de hand een normaal verschijnsel en functioneren ze normaal. In slechts zeldzame gevallen zijn uitpuilende, opgezette of gezwollen aderen een symptoom van een onderliggend probleem. 

Opgezette aders op hand
Opgezette aders op hand / Bron: Wikmedia Commons

Wat zijn zichtbare aders op de hand?

Normaal verschijnsel

Er is niets mis met zichtbare aders op je handen. In feite heeft iedereen uitpuilende handaderen. Deze zichtbare aders zijn geen spataderen in de benen, zoals je in je benen kunt hebben. Integendeel, ze zijn heel normaal. Sommige mensen storen zich echter aan opvallende handaders; ze vinden ze cosmetisch storend. Ze vormen dan zijn geen medisch probleem, maar het is een puur cosmetisch probleem voor de persoon in kwestie.

Ouder worden

Je ziet het soms ook bij mensen als ze ouder worden. Ze verliezen huidskleur en vet, waardoor de huid slapper wordt en de aderen prominenter worden. Naarmate vrouwen ouder worden, kunnen ze klagen over het hebben van ‘oude dameshanden’. Dit fenomeen komt vaak voor bij vrouwen van in de veertig en vijftig, omdat ze zich meer bewust worden van hun leeftijd. Sommige mannen vinden ook dat de aderen op hun handen en armen lelijk worden met het voortschrijden der jaren.

Mannen en vrouwen

Mannen hebben over het algemeen meer prominente handaderen dan vrouwen, maar vinden dit veel minder vaak cosmetisch storend. Dit kan zijn omdat ze zich niet zo bewust zijn van hun aderen. Sommige mannen beschouwen het zelfs als onderdeel van het hebben van een (gespierd) mannelijk lichaam. Aan de andere kant houden sommige mannen niet van het uiterlijk van hun aderen. Dat is vaak een kwestie van persoonlijke smaak en voorkeur.

Oorzaken van gezwollen handaders

Er zijn een aantal redenen waarom je uitpuilende aderen in je handen kan hebben.

Laag vetpercentage

Als je niet veel vet op je handen hebt, kunnen je aderen prominenter zijn. Wat is een ongezond vetpercentage? Voor vrouwen is de ondergrens 14% en bij mannen 6%.

Ouderdom

Naarmate je ouder wordt, wordt je huid dunner en verliest hij zijn elasticiteit, Vanaf je dertigste levensjaar neemt collageen in de huid af en wordt de huid minder elastisch. Het gevolg is dat je huid begint te verslappen, waardoor je aderen beter zichtbaar worden. Met het voortschrijden der jaren verzwakken ook de kleppen in je aderen. Hierdoor kan het bloed voor een langere periode in je aderen blijven stromen. Dit vergroot de ader.

Genetische invloeden

Als je naaste familieleden hebt met uitpuilende aderen, is er een kans dat jij ze ook hebt. Je deelt namelijk het genetische materiaal, DNA, met je familie.

Sport en beweging

Bij inspanning, en in het bijzonder bij zwaardere lichamelijke activiteiten zoals sporten, stijgt de bloeddruk. Hierdoor worden je aderen dichter naar de huid geduwd. Zodra je bloeddruk weer normaal wordt, worden de aderen weer minder prominent. Als je echter regelmatig sport, kunnen uitpuilende handaderen een permanent verschijnsel worden, vooral als je veel aan krachttraining doet. Herhaaldelijk gewichtheffen in de sportschool of het verrichten van zware lichamelijke arbeid resulteert vaak in een toename van de doorbloeding en een verharding van de spieren. Dit kan prominente aderen veroorzaken.

Warm weer

Bij warm weer worden bloedvaten in de huid wijder, zodat het hart meer bloed kan rondpompen en het lichaam meer warmte kwijt kan via de huid.

Aandoeningen

Er zijn ook bepaalde aandoeningen die voor zichtbare aderen kunnen zorgen.

Spataderen

Spataderen zijn verwijde bloedvaten. De klepjes sluiten niet goed meer. Dat geeft weer meer ophoping van bloed; de aderen zetten nog verder uit. Spataderen in de handen zijn zeldzaam, omdat de druk in de vaten van de onderste extremiteiten hoger is dan in de bovenste. Spataderen kunnen kronkelig, vergroot en pijnlijk worden.

Rechteronderbeen met spataderen
Rechteronderbeen met spataderen / Bron: Wikimedia Commons
Flebitis of aderontsteking

Aderontsteking duidt op een plaatselijke ontsteking van de vaatwand van een oppervlakkig gelegen ader. Deze oppervlakkige aderen lopen net onder de huid.

Oppervlakkige tromboflebitis

Oppervlakkige tromboflebitis is een ontsteking van een oppervlakkige ader (flebitis) veroorzaakt door een bloedstolsel (trombus). Het kan optreden als gevolg van een verwonding van een ader.

Diepe veneuze trombose

Een uitpuilende handader kan het gevolg zijn van een bloedstolsel diep in de aderen van de arm.

Behandeling

De behandeling van gezwollen handaderen is afhankelijk van de oorzaak. In de meeste gevallen is het een normaal verschijnsel dat geen behandeling behoeft.

De behandelingsmogelijkheden voor uitpuilende aderen vanwege cosmetische redenen zijn vergelijkbaar met die voor spataderen:

  • Ambulante flebectomie: de behandeling is cosmetisch aantrekkelijk omdat er slechts kleine littekentjes achterblijven. Onder plaatselijke verdoving worden kleine incisies van 1-2 mm gemaakt in de huid boven de ader. Door deze kleine gaatjes wordt met een haakje het vat in stukjes naar buiten getrokken.
  • Sclerotherapie: deze procedure omvat het injecteren van een chemische stof die littekens in de ader zal veroorzaken. De littekens sluiten de ader.
  • Lasertherapie of endoveneuze ablatietherapie: Artsen kunnen radiogolven of versterkt licht gebruiken om de uitpuilende aderen te sluiten.
  • Aderstripping en ligatie sluiten de ader af die bloed naar de beoogde ader levert. Deze techniek is meestal alleen voor grotere aderen.

Na één van deze behandelingen zal het lichaam het bloed door de andere gezonde aderen leiden. Na enige tijd zal de probleemader vervagen en verdwijnen.

Als een arts echter vaststelt dat de aderen uitpuilen vanwege een onderliggende medische aandoening, zal de behandeling daar op gericht zijn.

Als iemands uitpuilende handaderen het gevolg zijn van flebitis, kan het prettig om koude kompressen op de pijnlijke plek te leggen. Soms zijn bloedverdunners nodig bij een aderontsteking. Bij pijn kun je paracetamol nemen.

Paracetamol is een pijnstiller

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het hebben van zichtbare aders op de hand, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.