Stinkende-vinger-syndroom: symptomen, oorzaken en behandeling

Last Updated on 21 april 2025 by M.G. Sulman

Het komt regelmatig voor dat iemand een vinger in zijn anus steekt, meestal ter stimulatie van de prostaatklier. In de literatuur komen we ook de casus tegen van een man die dat deed om van obstipatie (verstopping) af te komen, maar uiteindelijk leidde het tot schuldgevoelens, stinkende vingers, niet in staat zijn om normaal te poepen, en dysfore emoties.¹Maqbool M, War FA, Kumar M. Can We Call It “Stinky-finger Syndrome?”. Indian J Psychol Med. 2017 Sep-Oct;39(5):663-664. doi: 10.4103/0253-7176.217025. PMID: 29200565; PMCID: PMC5688896. Dysforie is de toestand waarbij je je prikkelbaar, boos, nerveus, depressief en soms zelfs paranoïde voelt. Verder onderzoek is nodig om de precieze oorzaak van het stinkende-vinger-syndroom te achterhalen.

Casus – de onbedoelde bijwerking van meneer L.

Meneer L. (38), een verzorgde man met een nuchtere uitstraling, stapte op een maandagochtend de huisartsenpraktijk binnen met een wel heel specifiek probleem. “Ik schaam me rot,” begon hij, “maar mijn vinger stinkt… en dat blijft zo, zelfs na herhaaldelijk wassen.” Hij vertelde dat hij de gewoonte had om regelmatig met zijn vinger de anusstreek te inspecteren—uit hygiënische overwegingen, zei hij erbij. Maar sinds een paar weken bleef er een indringende geur aan zijn vinger hangen die maar niet verdween.

Bij doorvragen bleek dat hij geen klachten had van pijn, bloedverlies of jeuk, maar dat hij zich ernstig begon te schamen in sociale situaties. Hij waste zijn handen met zeep, alcoholgel, zelfs citroensap en azijn, maar niets leek het luchtje volledig te verwijderen. De huisarts vermoedde het zogeheten stinkende-vinger-syndroom—geen officiële medische diagnose, maar een informele term voor een situatie waarin anaalklachten, slechte handhygiëne of bacteriële kolonisatie op de huid zorgen voor een aanhoudende vieze geur.

De huisarts nam de tijd om rustig uit te leggen dat de huid rond de anus rijk is aan bacteriën die, wanneer ze onder de nagels of in de huidplooien komen, zich daar stevig kunnen nestelen. Zeker als er herhaaldelijk met dezelfde vinger gepulkt wordt, kunnen vetachtige stoffen zich ophopen en gaan ruiken. Het advies was helder: stoppen met het manipuleren van de anus met de vingers, zorgvuldig reinigen met milde zeep en warm water, en eventueel gebruik van alcoholvrije ontsmettende doekjes. Ook kreeg hij een antibacteriële handcrème mee om te helpen de geur te neutraliseren.

Een week later liet meneer L. weten dat de geur flink was verminderd. “Nooit gedacht dat iets zo kleins zoveel impact kon hebben,” zei hij. Hij had zijn gewoonte afgeleerd en poetste nu liever met een washandje dan met zijn vinger. De schaamte maakte plaats voor opluchting, en de huisarts sloot af met een glimlach: “Soms begint goede gezondheid gewoon bij je vingertoppen.”

Vinger in je anus steken

Er zijn veel mensen die ooit hebben geprobeerd een vinger in hun anus te steken. De ervaringen variëren van aangenaam tot walgelijk. Als het een gewoonte wordt, kan het leiden tot negatieve emoties. Je kunt er ook een stinkvinger van krijgen.

Oorzaken van het stinkende-vinger-syndroom

Een gewoonte die erin is geslopen

Sommige mensen raken gewend aan het ‘even checken’ of schoonmaken van hun anus met de vinger. Dat kan begonnen zijn uit hygiëne, nieuwsgierigheid of een gevoel van controle. En voor je het weet, wordt het routine. Niet zelden zie je dit bij mensen die erg schoon op zichzelf zijn of de behoefte voelen om “het daar beneden écht goed bij te houden.” Niks geks, maar het brengt risico’s met zich mee: je raakt telkens die bacterierijke zone aan met je vingers, en die bacteriën blijven graag plakken.

De huid die meewerkt – of tegenwerkt

De huid rond de anus is warm, vochtig en rijk aan talg- en zweetklieren. Combineer dat met herhaald contact, en je krijgt al snel een omgeving waar geurveroorzakende bacteriën zich thuis voelen. Voeg daar nog wat huidschilfers, vetresten of zelfs minuscule wondjes aan toe, en je hebt de perfecte cocktail voor een aanhoudend luchtje. Zeker onder de nagels of in de plooien van de huid kan die geur blijven hangen—ook als je wéér hebt gewassen.

Een vleugje schaamte + een snufje stilzwijgen

Veel mensen die hiermee kampen, praten er liever niet over. En dus blijft het probleem onder de radar. Er wordt harder gewassen, met agressieve zeep of zelfs azijn, wat de huid juist aantast en het probleem erger maakt. Zo kom je in een vicieuze cirkel: hoe meer je probeert het weg te poetsen, hoe meer je de huid beschadigt en geur vasthoudt. En de schaamte? Die groeit mee.

Het gevoel van controle – “zo gaat het makkelijker”

Voor sommige mensen is het geen dwang, geen gewoonte, geen fetisj—maar gewoon praktisch. Ze gebruiken hun vinger om de ontlasting een handje te helpen. Een duwtje aan de buitenkant of zelfs net binnen de anus kan soms helpen bij obstipatie of trage stoelgang. En eerlijk is eerlijk: wie ooit uren op de wc heeft gezeten met een krant en kramp, snapt best dat je op een gegeven moment iets probeert om de boel op gang te helpen.

Alleen… het probleem is dat de vinger dan steeds vaker wordt ingezet als hulpmiddel. En dat kan leiden tot huidirritatie, kleine scheurtjes, en – jawel – geurproblemen. Want hoe schoon je ook denkt te werken: de bacteriën in het rectum zijn sterk, blijven hangen in huidplooien of onder de nagels, en laten zich niet zomaar wegspoelen met een scheutje zeep.

Dus ja, het begint met praktisch gemak, maar eindigt soms in een terugkerend probleem dat je liever niet bespreekt. En dat is zonde, want er zijn andere, zachtere oplossingen voor obstipatie of trage stoelgang. Denk aan vezels, water, beweging, of een bezoek aan de huisarts. Want laten we eerlijk zijn: je vinger is misschien handig, maar hij is niet bedoeld als darmhulpmiddel.

Opwinding – tussen nieuwsgierigheid en genot

Voor sommige mensen speelt opwinding een rol bij het aanraken van het anale gebied. Niet uit hygiëne of medische noodzaak, maar omdat het een bron van sensatie of genot is. De anus is rijk aan zenuwuiteinden, en aanraking kan dus heel prikkelend zijn—zowel lichamelijk als mentaal. Soms is het een manier om te ontdekken wat het lichaam prettig vindt, soms maakt het deel uit van seksuele beleving of zelfstimulatie.

Als dit regelmatig gebeurt zonder goede hygiëne, of als het gepaard gaat met bijvoorbeeld het herhaaldelijk gebruiken van dezelfde (ongewassen) vinger, dan kunnen geurklachten ontstaan. Dit omdat bacteriën en lichaamsvloeistoffen nu eenmaal meespelen op het toneel.

Als iemand merkt dat er na afloop van zo’n moment een hardnekkige geur aan de vinger blijft hangen, kan dat leiden tot schaamte of verwarring.

Soms meer dan alleen gedrag

In zeldzame gevallen kan er sprake zijn van een onderliggend probleem—zoals een lichte incontinentie, een scheurtje (fissuur) of een beginnende infectie. Maar meestal is het gedrag de hoofdrolspeler. Gewoontes die stilletjes zijn ingeslopen en ongemerkt uitgroeien tot iets waar je geen grip meer op hebt… tot je vinger ineens blijft ruiken, ook ná drie keer wassen.

Medische casus van het stinkende-vinger-syndroom

Casus van een jongen van 13 jaar

In het Indian Journal of Psychological Medicine van september-oktober 2017 wordt een casus beschreven van een 13-jarige jongen met wat de onderzoekers het stinkende-vinger-syndroom noemen (‘stinky-finger Syndrome’).²Maqbool M, War FA, Kumar M. Can We Call It “Stinky-finger Syndrome?”. Indian J Psychol Med. 2017 Sep-Oct;39(5):663-664. doi: 10.4103/0253-7176.217025. PMID: 29200565; PMCID: PMC5688896.

Symptomen

Het gaat om een jongen van 13 jaar, man met een gemiddelde sociaaleconomische status. Hij bezocht een klinisch psycholoog met klachten van sombere stemming, extreme schuldgevoelens en angst. Deze symptomen lijken secundair te zijn aan zijn herhaalde handeling van het inbrengen van een vinger in zijn anus. De jongen meldde dat hij vroeger last van obstipatie had en dat dit ertoe leidde dat hij meer tijd op het toilet doorbracht. Eén keer stak hij per ongeluk zijn vinger in zijn anus en zo ontdekte hij dat het hem hielp om gemakkelijk(er) te poepen. Vervolgens werd het een gewoonte. Maar al snel begon deze handeling zijn leven te beheersen.

Ten eerste begon hij meer tijd door te brengen in het toilet om de handeling uit te voeren. Ten tweede zouden zijn vingers stinken naar poep, zelfs als hij zijn handen herhaaldelijk met zeep waste of mosterdolie op zijn handen aanbracht. Veel mensen, waaronder zijn familieleden, merkten op dat hij stonk en dat hij zijn handen bedekte in het bijzijn van anderen. Ten derde leidde het herhaaldelijk inbrengen van de vinger tot hevig bloeden.

De jongen voelde zich meestal verdrietig en angstig en zijn gedrag riep extreme schuldgevoelens op. Hij had reeds drie maanden last van deze klachten. De onderzoekers merken op:

“Depression and anxiety symptoms were found to be subsyndromal rather waxing and waning around the thoughts of the act and guilt-ridden thoughts such as “why am I indulging into such act?” and “Is it that I can’t defecate normally now?.” Many times, the patient tried to stop this act, but he was not able to defecate and thus continued despite his sad mood and guilt feelings.”³Maqbool M, War FA, Kumar M. Can We Call It “Stinky-finger Syndrome?”. Indian J Psychol Med. 2017 Sep-Oct;39(5):663-664. doi: 10.4103/0253-7176.217025. PMID: 29200565; PMCID: PMC5688896.

Vele malen probeerde de jongen deze handeling te stoppen, maar hij kon dan niet poepen. Hij ging er daarom mee door ondanks zijn sombere stemming en schuldgevoelens.

Analyse

De onderzoekers merken op dat het gedrag van de jongen niet kan worden verklaard door  een obsessieve-compulsieve – of impulsstoornis. Sommige jongens of mannen steken een vinger in hun achterste vanwege het genot dat ze krijgen door de prostaat aan te raken. Doch blijkbaar was dat niet bij de jongen het geval. Hij doet het om beter te kunnen poepen.

Bij het zoeken op internet konden de onderzoekers niets vinden dat met deze aandoening te maken had, behalve één geval dat erg lijkt op het indexgeval.⁴Is it normal? I have to put my finger up my anus to signal the sphincter to poop. https://www.isitnormal.com/post/i-have-to-put-my-finger-up-my-anus-to-signal-the-sphincter-to-poop-33688 Die zelfgerapporteerde casus beschrijft ook het ervaren van symptomen zoals schaamte, vinger gebruiken om te poepen, gevoel van plezier na de ontlasting, stinkende vingers en verstoring in sociaal-beroepsmatig functioneren.

Tijdens het afnemen van de anamnese onthulde de 13-jarige jongen dat hij vaak dezelfde vieze geur rook bij zijn neef die net 9 jaar oud was. Als het over dezelfde aandoening gaat, is er mogelijk sprake van genetische invloeden. Dit is echter speculatief en het moet verder worden onderzocht, aldus de onderzoekers. Meer onderzoek is nodig om de fenomenologie van de aandoening te onderzoeken, zo besluiten ze.

Casus van een 22-jarige met hetzelfde probleem

Op de website ‘Is it normal?’ (‘is het normaal?’) deelt een 22-jarige man of vrouw zijn of haar verhaal.⁵Is it normal? I have to put my finger up my anus to signal the sphincter to poop. https://www.isitnormal.com/post/i-have-to-put-my-finger-up-my-anus-to-signal-the-sphincter-to-poop-33688 Het is een soortgelijk verhaal als de voorgaande casus. Vrij vertaald komt het op het volgende neer:

“Ik schaam me hier heel erg voor en het is 100%% waar … alsjeblieft geen haters! Mijn leven is hierdoor echt klote. Oké, daar gaat het…
Ik heb dit gedaan sinds ik 13 was of zo en ik weet niet meer hoe ik begon, ik wou dat ik het nooit had gedaan! Ik vond het leuk om mezelf te laten poepen, want het was handig voor mij om op mijn tijd te poepen. Ik was in dans, tennis, toneelclub, koor en vele andere naschoolse activiteiten en poepen was zo vervelend. Dus ik denk dat ik erachter ben gekomen hoe ik ‘mezelf kan laten gaan’ toen ik thuis was, op mijn gemak. Ik deed dit door voor het toilet te hurken en een vinger in mijn anus te steken, dit gaf me het gevoel dat ik moest gaan, en op wonderbaarlijke wijze bedroog ik mijn lichaam om me te helpen de ‘moet gaan’-klier te activeren en zorgde ervoor dat mijn spieren gemakkelijk duwden en de poep eruit kwam en ik was opgelucht. Ik bleef dit de afgelopen 9 jaar doen, en ik ben bijna 23 en kan mezelf op geen enkele andere manier laten poepen! Ik heb geprobeerd heel veel vezels te eten en mijn ontlasting is zacht, maar na verloop van tijd was die ‘trigger’ uitgewerkt! Dus nu, is dit DE ENIGE manier waarop ik kan poepen! Het is zooooo erg, ik kan NERGENS in het openbaar gaan zoals een vliegtuig, enz. Ik heb mijn lichaam klassiek geconditioneerd om lange bijeenkomsten te vermijden voor het geval ik de drang krijg om te gaan en niet kan omdat de muren van het toilet niet helemaal tot de vloer reiken of iemand zal die ‘duidelijke geur’ ​​op mijn hand opmerken, hoewel ik mijn hand schrob en was met warm water en antibacteriële zeep gedurende ten minste een minuut nadat ik ben gegaan. Heeft IEMAND anders dit soort problemen?? Help me alstublieft! Hoe ga ik te werk? School is al moeilijk genoeg, ik moet mijn lessen zo indelen dat ik vaak naar huis kan. Help me, dit is geen grap, of een leugen, of een geintje… Ik meen het. Het verpest mijn leven. Ik heb geprobeerd op het toilet te zitten en te persen, en te persen en te persen, en soms werkt het, maar meestal kan ik nooit ‘eindigen’ met dat ‘opgefriste/opgeluchte’ gevoel zoals ik deed toen ik een kind was. Als er iemand is die dit probleem heeft/weet/etc. Ik ben een en al oor. Ik voel me zo slecht, wat heb ik met mijn lichaam gedaan???”

Veel reacties van mensen die er ook mee kampen

Er kwamen honderden reacties op het bericht. Vaak ook van mensen die het probleem herkenden. Bijvoorbeeld:

“Ik heb precies hetzelfde probleem. Alleen doe ik het al sinds ik drie jaar oud was. Ik ben momenteel tweeëntwintig. Ik heb eerlijk gezegd geen herinnering aan hoe het begon. Maar sindsdien kon ik er niet mee stoppen. Ik schaam me er niet voor, maar ik wil gewoon dat er een naam is voor deze aandoening. Het is zo frustrerend om dit al negentien jaar te doen en het heeft geen naam. Ik denk serieus dat dit een soort medische aandoening is. Ik verwarm meestal gewoon mijn vinger met de kraan en schuif hem daar omhoog. Ik heb al eerder wat snijwonden in mijn anus gehad, maar niets ernstigs. Ik hoop echt dat dit mijn lichaam niet schaadt. Soms laat mijn lichaam deze slijmachtige substantie vrij als ik erin rondsnuffel. Ik heb geen idee wat het is en of het normaal is dat mijn lichaam dat doet. Help me alsjeblieft om erachter te komen wat dit is!”

Een 22-jarige vrouw schrijft:

“Het is het jaar 2020. Ik ben een 22-jarige vrouw die dit probleem heeft sinds ik waarschijnlijk 10 was. Ik weet nog precies hoe het begon. Ik zit op het toilet terwijl ik probeer het niet te doen, dus ik heb (zoals ik vaak heb gedaan) gezocht naar antwoorden waarom ik dit doe. Ik heb het nog nooit aan iemand verteld. Niemand heeft ooit gestimuleerd dit te doen. Door dit gewoon te typen voel ik me zoveel beter, ook al zal niemand dit waarschijnlijk zien. Ik ben zo blij om de reacties te lezen en me niet zo alleen te voelen. Dus bedankt voor het plaatsen van dit bericht en bedankt aan iedereen die heeft gereageerd. Ik heb nu zin om te huilen! Ik heb nog nooit IEMAND kunnen vinden die dit heeft gedaan. Bedankt allemaal voor het delen van je verhalen en het helpen van mij 1-10 jaar later. Dank je!”

Ook deze 22-jarige vrouw herkent zich in het probleem:

“Ik heb letterlijk tranen van vreugde na het lezen van deze verhalen. Ik heb al jaren hetzelfde probleem. Ik had nooit gedacht dat zoveel mensen precies hetzelfde probleem hadden. Ik ben 22 jaar en heb dit gedaan voordat ik aan het rijden was. ik kan me ook niet precies herinneren wanneer ik voor het eerst begon, noch waarom, maar ik was rond de 14 jaar. Ik heb dit nog nooit aan iemand verteld en ik probeer al een paar jaar te stoppen. Ik kom nooit verder dan de 2e dag, ik begin me opgeblazen te voelen en ik zit een aantal minuten op het toilet zonder te poepen, dus uiteindelijk gebruik ik mijn vinger weer. Ik ben onlangs bij mijn vriendje ingetrokken en ik ben zo bang dat hij erachter zal komen. Laatst voelde ik de behoefte om het te doen terwijl hij thuis was. Ik vertelde hem dat ik aan het douchen was, ik zette de douche aan en ik begon het te doen en hij begon op de deur te kloppen en zei dat hij moest plassen. Ik spoelde snel het toilet door dat vol was met tissues en ik merkte dat ik onder de douche zo beschaamd was dat ik trilde. Ik weet niet wat ik moet doen. Ik schrijf de hele tijd in een dagboek en zeg ‘vandaag ga ik stoppen’, maar ik doe het nooit. Ik had een paar maanden geleden een steenpuist op mijn been en ik ging naar mijn dokter om het te laten legen. Ik zei tegen mezelf dat ik mijn dokter over mijn probleem zou vertellen, maar ik kreeg koudwatervrees. Ik weet dat het niet gezond kan zijn en ik moet stoppen, maar ik heb het zo vaak geprobeerd en ik heb gewoon niet de sterke wil. Ik maak me zorgen over hepatitis en aambeien. Ik heb geen tekenen van een van beide aandoeningen gehad, maar het maakt me doodsbang. Nadat ik de badkamer heb gebruikt, was ik mijn handen en daarna was ik ze weer met peroxide. Ik koop elke week tissues en peroxide, het is vreselijk. Ik doe het niet voor mijn plezier of om af te vallen, ik kan gewoon niet meer poepen zonder het te doen. En ik kan me zelfs niet voorstellen iemand over dit probleem te vertellen omdat ik me veel te veel schaam. Ik weet niet wat ik moet doen.”

Er kwamen nog veel meer van dit soort reacties.

Behandeling van het stinkende-vinger-syndroom

Hoewel het stinkende-vinger-syndroom niet in de medische handboeken staat, is het in de spreekkamer zeker geen onbekende. De oorzaak is meestal een combinatie van:

• herhaald contact met de anus (al dan niet uit gewoonte of dwang)

• slechte of onvolledige handhygiëne

• ophoping van bacteriën, vetresten en/of talg onder nagels en huidplooien

De behandeling draait om een combinatie van afleren, reinigen en verzorgen. Hieronder een overzicht:

Stoppen met het manipuleren van de anus

De eerste stap is stoppen met het herhaaldelijk inbrengen van de vinger in de anus of het frequent ‘inspecteren’ van de bilnaad met de blote hand. Niet alleen om geur te voorkomen, maar ook om kleine wondjes, irritatie of infecties te vermijden. Als het een dwangmatige gewoonte is geworden, kan psychologische hulp (bijvoorbeeld cognitieve gedragstherapie) zinvol zijn.

Zorgvuldige handhygiëne

• Was de handen direct na toiletbezoek of aanraking met het anale gebied met warm water en milde zeep

• Gebruik een nagelborsteltje om vuil en bacteriën onder de nagels te verwijderen

• Droog de handen goed af—vochtige huid is vatbaarder voor geur

• Vermijd agressieve reinigingsmiddelen zoals chloor of azijn, die de huid juist kunnen irriteren

Eventuele ondersteuning met medicatie of producten

• Bij hardnekkige geur of lichte infectie: een antibacteriële handcrème of ontsmettende lotion (zonder alcohol)

• Eventueel een zinkzalf of barrièrecrème om de huid te beschermen als deze geïrriteerd is

• Als er tekenen zijn van een schimmelinfectie of bacteriële ontsteking (zoals roodheid, jeuk of kloofjes): overleg met de arts voor een passende zalf

Alternatieven voor schoonmaakdrang

Voor mensen die een sterke behoefte voelen aan extreme hygiëne in het anale gebied, kan het helpen om te werken met:

• Zachte washandjes of toiletdoekjes (zonder parfum of alcohol)

• Lauw water in plaats van zeep, om de natuurlijke huidbarrière intact te houden

• Eventueel een bidet of anale douche, mits met beleid gebruikt

Psychologische begeleiding (indien nodig)

Als het gedrag dwangmatig of obsessief is geworden, of voortkomt uit angst voor besmetting, viezigheid of controleverlies, kan begeleiding door een psycholoog uitkomst bieden. Dwangmatig pulken of ‘checken’ komt vaker voor dan je denkt—en is goed behandelbaar.

Nog weinig over bekend

Het is anno 2025 onduidelijk hoe vaak het stinkende-vinger-syndroom voorkomt, hoe lang de klachten aanhouden en hoe het komt dat sommige mensen hier last van hebben en anderen niet. Er wordt – voor zover mij bekend – geen onderzoek naar gedaan.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het ‘stinkende-vinger-syndroom’, of tips geven hoe ermee om te gaan of ervan af te komen. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.