Last Updated on 31 mei 2024 by M.G. Sulman
Poepangst ofwel de angst voor poepen kan beschouwd worden als een vorm van sociale angst of fobie. Personen met deze angst vermijden doorgaans het poepen op plaatsen die niet volledig privé zijn, zoals openbare toiletten of bij anderen thuis. Deze angst kan zowel mannen, vrouwen als kinderen treffen. Het komt voor bij ongeveer 40% van de bevolking. Mensen met angst voor poepen kunnen sociale activiteiten, vakanties of openbare evenementen vermijden. Dit vermijdingsgedrag kan ook van invloed zijn op je werk. Deze beperkingen kunnen aanzienlijke invloed hebben op je levenskwaliteit.
Wat is poepangst?
Sommige mensen voelen angst om te poepen, vooral wanneer ze zich op openbare plaatsen bevinden of in de nabijheid van anderen. Het ophouden van je ontlasting kan echter nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid. Daarom is het belangrijk voor iedereen die dit probleem ervaart om er wat aan te doen en desnoods hulp te zoeken.
Synoniemen
Poepangst staat ook bekend als ‘parcopresis’ of ‘parcoprese’.
Oorzaken van de angst om te poepen
Onderzoekers zijn nog niet helemaal zeker van de specifieke oorzaken van poepangst. Parcopresis moet nog officieel worden geclassificeerd, maar de voorlopige classificatie wijst op een subtype van sociale fobie. Sociale fobie, ook wel sociale angststoornis genoemd, is een aandoening waarbij mensen angstig zijn in sociale situaties.
In een onderzoek naar mensen met parcopresis en paruresis (plasangst) werd vastgesteld dat ze meer negatieve gedachten hadden over zichzelf en hoe anderen hen zagen. Ze waren ook bang voor veroordeling.
Parcopresis, ook wel bekend als toiletfobie, kan mogelijk deels ontstaan als aangeleerd gedrag. Dit betekent dat als een van je ouders een angst had om naar het toilet te gaan in openbare ruimtes, je die angst van hen zou kunnen hebben overgenomen en zelf ook bang bent geworden om in vergelijkbare situaties naar het toilet te gaan.
Een andere mogelijke oorzaak van poepangst is het ervaren van een trauma gerelateerd aan ontlasting in een openbare omgeving. Stel je voor dat je als kind gepest werd met betrekking tot ontlasting of een traumatische ervaring had met naar het toilet gaan in een openbaar toilet. Deze negatieve ervaringen kunnen leiden tot het ontwikkelen van parcopresis, waarbij de angst om in vergelijkbare situaties naar het toilet te gaan, wordt versterkt door het trauma uit het verleden.
Symptomen van poepangst
Algemene symptomen
Symptomen van poepangst kunnen onder meer bestaan uit:
- het vermijden van het gebruik van openbare toiletten
- de angst om gezien, gehoord of geroken te worden tijdens het poepen
- fysieke reacties zoals een snelle hartslag en spierspanning tijdens het poepen
Vermijden van situaties
Als je poepangst hebt, vermijd je waarschijnlijk uitstapjes, sportevenementen en feesten. Mensen met deze angst mijden vaak sociale situaties waarin ze mogelijk geconfronteerd worden met de noodzaak om in een openbare omgeving naar het toilet te gaan. Dit vermijdingsgedrag kan je dagelijkse leven danig beïnvloeden en sociale interacties beperken, allemaal als gevolg van de angst voor de mogelijke ongemakkelijke situaties rondom ontlasten in het openbaar.
Onvermogen om in openbare toiletten te poepen
Mensen met parcopresis hebben moeite met ontlasten in openbare toiletten.
Fysieke reacties bij het poepen
Snelle hartslag, spierspanning, zweten en trillen kunnen optreden tijdens het poepen opene openbaar toilet.
Verwar deze symptomen niet met organische pathologie. Medisch onderzoek kan nodig zijn om ervoor te zorgen dat er geen onderliggende aandoening, zoals chronische obstipatie of prikkelbaredarmstoornis (PDS), aanwezig is.
Obstipatie door je poep op te houden
Als je het poepen uitstelt, kun je last krijgen van obstipatie of verstopping. Dit gebeurt vaak bij poepangst. Symptomen van obstipatie zijn onder andere harde, droge ontlasting, minder dan drie stoelgangen per week, pijn bij het poepen en het gevoel dat je niet alles hebt uitgepoept.
Chronische obstipatie brengt risico’s met zich mee, zoals een verhoogd risico op aambeien, anale fissuren (anuskloofjes), rectale prolaps en complicaties zoals fecale impactie. Bovendien kan het leiden tot ongemak, buikpijn en een verminderde kwaliteit van leven. Het is belangrijk om deze aandoening serieus te nemen en passende medische hulp te zoeken om complicaties te voorkomen.
Situaties die angst voor poepen kunnen veroorzaken
Sommige situaties kunnen je angstig maken om te poepen, zelfs thuis.
Gebruik van openbare toiletten
Je angst kan toenemen wanneer er een wachtrij is bij een openbaar toilet. Het idee van gezien worden, afgeluisterd worden, of het gevoel hebben te lang in het toilet te zitten, kan bij jou angst veroorzaken. Ook het idee dat mensen je kunnen ruiken, kan bij jou angst veroorzaken.
Toilet van iemand anders gebruiken
Je vermijdt misschien het gebruik van een andere badkamer omdat je je daar niet voldoende privé voelt.
Met een partner of gasten
Je zou je zorgen kunnen maken over het poepen in de nabijheid van je partner of gasten vanwege de angst voor imagoschade. Vrouwen ervaren vaak meer schaamte en angst voor geluiden die ze maken tijdens het poepen of vieze geurtjes die ze produceren.
Zelfzorg: 6 simpele tips tegen poepangst
Met deze zelfzorgmaatregelen kun je je poepangst bestrijden:
- Kleine stapjes: Begin met kleine stappen om te wennen aan openbare toiletten. Zo wordt de angst geleidelijk minder.
- Rustig ademen: Oefen diep ademhalen om kalm te blijven. Adem langzaam in en uit om spanning te verminderen tijdens het poepen.
- Positief denken: Probeer negatieve gedachten te vervangen door positieve. Bedenk realistische overtuigingen om negatieve denkpatronen te doorbreken.
- Hulp zoeken: Praat met iemand die je vertrouwt of zoek professionele hulp. Een vriend of therapeut kan je helpen met begrip en ondersteuning.
- Gezonde gewoonten: Zorg voor een gezonde levensstijl met regelmatige beweging en gezond eten. Dit kan helpen om algemene stress te verminderen en poepangst te verminderen.
- Gebruik geluidsmaskering: Als je je zorgen maakt over geluiden tijdens het poepen, kun je gebruik maken van een ventilator, muziek of andere geluidsbronnen om mogelijke ongemakken te verminderen.
Onthoud dat verandering stap voor stap gaat en dat het prima is om om hulp te vragen.
Professionele behandeling van poepangst
De angst voor poepen kan je dagelijkse routine verstoren, maar er zijn effectieve manieren om verlichting te vinden:
Cognitieve gedragstherapie (CGT)
Cognitieve gedragstherapie (CGT) is een vorm van psychotherapie die je leert om op een andere manier naar problematische situaties te kijken. In deze vorm van gesprekstherapie worden denkprocessen onderzocht en afgebroken, met als doel inzicht te krijgen in de oorsprong van angst. De focus ligt op het herwaarderen van de waargenomen dreiging bij het poepen in openbare omgevingen.
Antidepressiva (SSRI’s)
Je zou kunnen merken dat bepaalde antidepressiva, zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s), kunnen helpen bij angst en fobieën. Ze verhogen de hoeveelheid serotonine in je hersenen, wat je stemming verbetert.
Combinatie
Een combinatie van praten en pillen is vaak het meest effectief.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over poepangst, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
