Syndroom van Tietze: symptomen en behandeling

Last Updated on 16 april 2024 by M.G. Sulman

Het syndroom van Tietze is een zeldzame, goedaardige aandoening aan het kraakbeen in de borstkas. Het wordt gekenmerkt door pijn op de borst en zwelling van het kraakbeen van één of meer van de bovenste, met name waar de ribben zich aan het borstbeen hechten. De pijn kan geleidelijk of plotseling optreden en kan zich uitbreiden naar de armen en/of schouders. Het syndroom van Tietze kan vanzelf verdwijnen zonder behandeling. De exacte oorzaak is anno 2024 niet bekend.

Jongeman met arts door Wavebreakmedia
Het syndroom van Tietze is een goedaardige aandoening aan het kraakbeen in de borstkas

Wat is het syndroom van Tietze?

Plotselinge of chronische pijn op de borst kan soms wijzen op het zogenaamde syndroom van Tietze. Ontsteking en zwelling van het ribkraakbeen aan de basis van het borstbeen kan leiden tot hevige pijn, die ook vaak wordt beschreven als ribpijn. De symptomen worden vaak ten onrechte toegeschreven aan hartaandoeningen, zoals een hartaanval. Het syndroom van Tietze is een onschuldige ziekte die meestal na een tijdje spontaan geneest.

Naamgeving

Het syndroom werd voor het eerst beschreven in de medische literatuur in 1921 door Alexander Tietze, een Duitse chirurg.

Symptomen van het syndroom van Tietze

Verschijnselen

Het syndroom van Tietze wordt gekenmerkt door milde tot ernstige pijn en gevoeligheid in één of meer van de bovenste vier ribben. Meestal gaat het om de tweede of derde rib. Bij de meeste mensen is het kraakbeen van slechts één rib aangetast. Er ontstaat een stevige zwelling in het kraakbeen van de aangetaste rib. In dit gebied treedt een pijnlijke, scherpe of doffe pijn op. Soms kan de pijn zich uitbreiden naar de nek, armen en schouders. Roodheid (erytheem) en warmte van het getroffen gebied kunnen aanwezig zijn. Meestal is de pijn gelokaliseerd aan één kant.

Pijn en zwelling

Het begin van pijn kan geleidelijk of plotseling zijn en kan in intensiteit variëren. De pijn kan verergeren als gevolg van niezen, hoesten of inspannende activiteit of inspanning. De pijn verdwijnt meestal na enkele weken of maanden, maar de zwelling kan aanhouden.

Oorzaken

De exacte oorzaak is van het syndroom van Tietze is anno 2024 niet bekend (idiopathisch). Sommige onderzoekers vermoeden dat meerdere microtrauma’s van de ribben de ontwikkeling van het syndroom kunnen veroorzaken. Soms kan de ontwikkeling van de aandoening worden voorafgegaan door chronisch, overmatig hoesten, braken, trauma of impact op de borst, virale of bacteriële infecties of een operatie aan het thoracale gebied.

Wie krijgt het?

Het syndroom van Tietze treft meestal oudere kinderen en jongvolwassenen. De meeste gevallen treden op vóór de leeftijd van 40 jaar, meestal tijdens het tweede of derde decennium van het leven. Het syndroom kan ook voorkomen bij zuigelingen, kinderen of ouderen. Mannen en vrouwen wordt in gelijke mate door het syndroom getroffen.

Onderzoek en diagnose

De diagnose wordt gesteld op basis van je medische geschiedenis, het vraaggesprek met de arts en het daaropvolgende lichamelijke onderzoek. De pijn komt van de ribben aan de voorkant van de borstkas en er is meestal een pijnlijke zwelling in het getroffen gebied. Andere oorzaken van de klachten moeten door de arts worden uitgesloten.

Behandeling van het syndroom van Tietze

De behandeling van het syndroom van Tietze richt zich op het verlichten van pijn en ontsteking. In sommige gevallen verdwijnt de pijn die vanzelf zonder behandeling. Specifieke behandeling voor personen met het syndroom bestaat uit rust, het vermijden van inspannende activiteit, het aanbrengen van warmte op het getroffen gebied en pijnstillers zoals niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) of een milde pijnstiller (zoals paracetamol). Lokale injecties met corticosteroïden of lidocaïne rechtstreeks in het getroffen gebied kunnen gunstig zijn voor mensen die niet reageren op pijnstillers. Meestal verdwijnt de pijn na enkele weken of maanden, maar de voelbare zwellingen kunnen langer aanhouden.

Prognose

Het syndroom van Tietze kan acuut of chronisch zijn. In de meeste gevallen verdwijnen de symptomen vanzelf na 1-2 weken, soms langer. De zwelling kan langer aanhouden.

Preventie

Omdat de oorzaak niet bekend is, is gerichte preventie moeilijk. Over het algemeen moet er echter op worden gelet dat je een goede houding aanneemt; een rechtopstaande houding en geen ingezakte houding. Het kan ook helpen om stress te voorkomen. Ontspanningstechnieken worden dan ook aanbevolen waarbij je diep ademhaalt, zodat het schouder- en nekgebied ontspant.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het syndroom van Tietze, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.