Last Updated on 31 december 2023 by M.G. Sulman
Pectus carinatum staat in de volksmond bekend als ‘kippenborst’. Het is een aandoening waarbij het borstbeen meer naar voren uitsteekt dan normaal. Hoewel de exacte oorzaak anno 2024 niet volledig begrepen wordt, zijn er behandelingen beschikbaar om dit probleem aan te pakken. Mensen met pectus carinatum kunnen fysieke klachten ervaren en een verminderd zelfbeeld hebben.
Wat is pectus carinatum (kippenborst)?
Pectus carinatum is een aandoening waarbij het borstbeen naar voren wordt gedrukt door overmatige groei van het ribkraakbeen. Deze ongewone groei van het ribkraakbeen duwt het borstbeen naar voren. Dit treedt vooral tijdens de groeispurt op.
De oorzaak van deze abnormale groei is anno 2024 niet precies bekend, maar het kan soms worden geactiveerd door factoren zoals medicatie, longaandoeningen of een borstkasoperaties. Grofweg 25-30% van de gevallen heeft een genetische component, waarbij de aandoening in meerdere familieleden voorkomt.
Pectus carinatum kan zich op verschillende plaatsen op de borstkas voordoen, zowel hoog als laag, en kan symmetrisch (aan beide zijden) of asymmetrisch (aan één zijde) zijn. Het kan geïsoleerd optreden, maar in zeldzame gevallen kan het ook samengaan met andere aandoeningen zoals scoliose, hartafwijkingen of bepaalde syndromen, zoals het Marfansyndroom. Pectus carinatum wordt vaak behandeld met een brace of operatie, zoals de Ravitch- of Abramson-procedure.
Synoniemen
In de volksmond staat het bekend als ‘kippenborst’.
Symptomen van pectus carinatum
Pectus carinatum heeft enkele herkenbare symptomen:
-
Problemen met ademhalen: De borstkas kan naar voren uitsteken, waardoor ademhalen moeilijker wordt, vooral bij inspanning.
-
Minder energie: Mensen met pectus carinatum kunnen sneller moe worden dan anderen, vaak door kortademigheid en vermoeidheid.
-
Extra gezondheidsproblemen: Soms gaat pectus carinatum samen met andere zaken zoals een kromme rug, hartproblemen, of bindweefselproblemen.
-
Emotionele impact: Het kan ook invloed hebben op hoe iemand zich voelt over zichzelf, wat problemen kan geven met zelfvertrouwen en sociale situaties.
Oorzaken van een kippenborst
De precieze oorzaak van pectus carinatum is anno 2024 niet bekend, maar onderzoekers denken dat het te maken heeft met problemen in het kraakbeen dat de ribben met het borstbeen verbindt. Hoewel er nog geen specifiek genetisch probleem is geïdentificeerd, hebben tot 33% van de mensen met pectus carinatum een familiegeschiedenis van borstwandproblemen.
Pectus carinatum wordt geassocieerd met bepaalde aandoeningen, waaronder het Marfansyndroom (een bindweefselaandoening), Noonan of het syndroom van Noonan (een genetische aandoening), scoliose (abnormale kromming van de wervelkolom), astma (een longziekte), bronchitis (ontstoken luchtwegen), en mitralisklepprolaps (een slappe hartklep).
Complicaties
Complicaties van pectus carinatum kunnen zijn:
-
Problemen met eigenwaarde: De zichtbare misvorming van de borstkas kan leiden tot een verminderd gevoel van eigenwaarde, vooral bij tieners en volwassenen.
-
Slecht postuur: Pectus carinatum kan invloed hebben op het postuur, wat kan leiden tot een minder optimale lichaamshouding.
-
Rugpijn: Het kan ook geassocieerd worden met rugpijn, mogelijk als gevolg van de veranderingen in borst- en rugstructuur.
Onderzoek en diagnose
Pectus carinatum wordt gediagnosticeerd door middel van verschillende medische tests:
-
Röntgenfoto van de thorax: In sommige gevallen kan een röntgenfoto van de borstkas worden gemaakt tijdens de eerste evaluatie. Dit helpt chirurgen bij het screenen op andere borstafwijkingen of scoliose.
-
Longfunctietest: Bij ernstige ademhalingssymptomen kan een longfunctietest worden uitgevoerd om vast te stellen hoeveel longfunctie is aangetast.
-
Elektrocardiogram (ECG): Een ECG registreert zowel normale als abnormale elektrische activiteit van het hart, waardoor eventuele hartproblemen kunnen worden geïdentificeerd.
-
Echocardiogram: Deze procedure gebruikt geluidsgolven om de structuren en functie van het hart te bestuderen, waardoor eventuele afwijkingen duidelijk kunnen worden.
Behandeling van pectus carinatum
Pectus carinatum kan op verschillende manieren worden behandeld. Alle behandelingen zijn effectief. De keuze hangt af van de ernst en flexibiliteit van de borstkas. De behandelingskeuze wordt vaak bepaald op basis van individuele omstandigheden en je eigen voorkeur.
Bracebehandeling
Met behulp van ene brace wordt van buitenaf geleidelijk druk uitgeoefend op de borstkas. Dit proces duurt enkele maanden. Hierdoor wordt de borstkas teruggeduwd naar de normale positie.
Ravitch-operatie
Bij deze chirurgische ingreep wordt het overmatig gegroeide kraakbeen naast het borstbeen verwijderd. Hierdoor wordt het borstbeen naar achteren verplaatst.
Abramson-operatie
Een andere operatieve aanpak bestaat uit het terugduwen van het borstbeen onder de huid met behulp van een metalen beugel. Deze beugel wordt aan beide zijden aan de ribben bevestigd en na 2,5 jaar weer verwijderd.
Prognose
Pectus carinatum heeft geen negatieve invloed op de levensverwachting. Voor de meeste mensen is het vooral een cosmetisch probleem. Er kunnen echter wel klachten optreden.
De vooruitzichten voor mensen met pectus carinatum zijn over het algemeen zeer positief. Na behandeling zijn mensen doorgaans zeer tevreden over het resultaat en hun uiterlijk. De behandeling heeft vaak een positieve impact op zowel je lichamelijke als psychische welzijn.
Preventie
Pectus carinatum kan met de kennis van nu niet worden voorkomen. Zolang onderzoekers de exacte oorzaak van deze aandoening niet hebben geïdentificeerd, zijn er geen specifieke preventieve maatregelen beschikbaar. Sommige mogelijke oorzaken hebben te maken met genetische factoren die je erft van je ouders. Deze zijn niet te veranderen.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over pectus carinatum, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
