Verbrande lippen door de zon: wat te doen?

Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman

Het gebeurt sneller dan je denkt: verbrande lippen door de zon ofwel zonnebrand op de lippen. De mond is een van de typische plekken die men vergeet bij het aanbrengen van zonnebrandcrème. Als je het zonder speciale crèmes wilt stellen, kun je ook huismiddeltjes gebruiken. Je kunt de gevoelige lippen het beste beschermen tegen zonnebrand door  door een lippenbalsem te gebruiken met SPF. Als je het niet bij de hand hebt, kun je ook conventionele zonnebrandcrème gebruiken. Dit heeft echter als nadeel dat de smaak nogal onaangenaam is en als je het op je lippen smeert, proef je het zeker.

Zonnebrandcrème
Zonnebrandcrème / Bron: Pixabay

Verbrande lippen door de zon

Afhankelijk van hoe ernstig de zonnebrand is, manifesteert het zich door verschillende symptomen. Rode en gesprongen lippen zijn een teken van relatief milde zonnebrand. Ernstigere brandwonden zijn onder andere te zien aan blaren op de lip.  Ook kunnen je lippen harder aanvoelen. Gezwollen lippen en gevoeligheid en pijn bij aanraking, zijn andere klachten. Gescheurde mondhoeken zijn ook een indicatie van  verbrande lippen. Een milde vorm van zonnebrand duurt meestal drie tot vijf dagen.

Symptomen van zonnebrand op de lippen

Zonnebrand op de lippen is een vervelende klacht die kan optreden als je gaat zonnebaden, maar ook als je gaat skiën. Ook een zomerse wandeling hoog in de bergen kan leiden tot verbrande lippen. Je huid heeft bescherming nodig tegen te veel zonlicht. Dit geldt ook voor je lippen, die veel risico lopen op zonnebrand. Je lippen zijn namelijk kwetsbaar.

Ook al klinkt het misschien vreemd, zonnebrand kan zich ook op de lippen ontwikkelen. De huid van de lippen is erg gevoelig en vormt geen beschermende melanine (het pigment in de huid). Daarom worden de lippen niet bruin. Hoe voller je lippen, hoe groter je kans op zonnebrand.

Vooral de onderlip wordt voortdurend blootgesteld aan de zon en loopt daarom nog eens extra risico. Verbrande lippen zien er niet alleen lelijk uit, de zonnebrand is ook erg oncomfortabel en pijnlijk. Net als op de rest van de huid kan zonnebrand op den duur ook leiden tot huidkanker op de lip. Probeer daarom verbrande lippen te vermijden door de juiste voorzorgsmaatregelen in acht te nemen.

Als het echter te laat is om preventieve maatregelen te nemen en je lippen zijn al verbrand door de zon, dan zijn er een paar eenvoudige trucs die je kunt gebruiken om de zonnebrand te bestrijden.

Complicaties

Door de zon verbrande lippen verhogen het risico op lipkanker. De meest voorkomende vorm is basaalcelcarcinoom, dat op de bovenlip kan verschijnen, met name het buitenste deel naast de lip in plaats van de lip zelf. De meeste lipkankers verschijnen echter op de onderlip en  betreffende dan meestal plaveiselcelcarcinomen. Het plaveiselcelcarcinoom kan zich uitzaaien naar de regionale lymfeklieren of andere delen van het lichaam. Het risico hiervoor is het grootst bij grote plekken op de oren en de lippen. De belangrijkste risicofactor voor lipkanker is ultraviolette (UV) straling van de zon.

Oorzaken

Als je je lippen niet beschermt met lippenbalsem of andere producten met SPF, dan hebben ze een grotere kans op verbranding door de zon. De SPF staat voor Sun Protection Factor. Dit geeft aan hoeveel uv B-straling het zonnebrandmiddel kan absorberen of reflecteren. Een zeer hoge beschermingsfactor is SPF50-50+.

Veel mensen likken aan hun lippen, dus likken ze de lippenbalsem of zonnebrandcrème weer van hun lippen. Er zijn ook mensen die geen zonnebrandcrème aanbrengen omdat ze lippenstift of lipgloss op hebben en deze niet willen verwijderen. Schadelijke UV-stralen zullen echter door het product heendringen als het geen bescherming tegen de zon bevat, dus een lippenbalsem met SPF zou een essentieel onderdeel van je dagelijkse routine moeten zijn.

Naast het beschermen met SPF, is de gemakkelijkste manier om door de zon verbrande lippen te voorkomen, om je lippen uit de zon te houden. Dit geldt zeker voor het tijdstip waarop de zonnekracht het sterkst is. Als de zon recht boven je staat, zijn de UV-stralen het kortst en de zonkracht dus het sterkst. In Nederland is tussen 12.00 en 15.00 de zon het krachtigst.

Wat te doen aan door de zon verbrande lippen?

Er zijn allerlei manieren om verbrande lippen te behandelen.

Blijf uit de zon

De eerste stap is om uit de zon te blijven terwijl de huid geneest.

NSAID’s

Een geval van zonnebrand leidt tot ontsteking, dus het nemen van een niet-steroïde anti-inflammatoir geneesmiddel (NSAID), zoals ibuprofen, naproxen en diclofenac, kan het ongemak helpen verlichten. Lees wel altijd eerst de bijsluiter voor gebruik!

Voldoende drinken

Omdat een verbrande huid water van het lichaam naar de oppervlakte trekt, kan je uitgedroogd raken als grotere delen van je huid verbrand zijn. Daarom is het belangrijk om voldoende water te drinken. Drinken is een eenvoudig maar krachtig huismiddeltje als je je lippen hebt verbrand om je vochtbalans in evenwicht te brengen. Sportdranken kunnen helpen om elektrolyten te vervangen.

Koud kompres

Het aanbrengen van een koud kompres op door de zon verbrande lippen kan pijn en ontsteking verminderen. Dompel een washandje in koud water, wring het overtollige water eruit en houd het tegen de lippen. Zodra het washandje warmer wordt, verwijder je deze en herhaal je het proces.

Kwark en honing

Je kunt een zeer veelzijdig huismiddeltje gebruiken om de pijn te verlichten: kwark. Roer het tot het romig is en breng het voorzichtig aan op je lippen. De kwark verkoelt en smeert je lippen. Na een paar minuten kun je het voorzichtig afwassen met water. Ook hier kun je het beste voorzichtig deppen. Daarna kun je nog wat honing aanbrengen en laten inwerken zodat de lippen weer soepel worden. Herhaal dit totdat de zonnebrand is verdwenen.

Aloë vera

Aloë vera hydrateert tot in de diepste huidlagen. De vele werkzame stoffen zorgen ervoor dat je wond beter geneest en kan pijn helpen verminderen. Let er wel op dat de balsem met aloë vera geschikt is om op de lippen te smeren.

Vochtinbrengende crèmes

Vochtinbrengende crèmes die ricinuszaadolie, sheaboter of bijenwas, vitamine E, kokosolie of amandelolie bevatten, kunnen door de zon verbrande lippen helpen kalmeren en genezen.

Vaseline

Het gebruik van vaseline kan verbrande lippen verzachten en hydrateren. Vaseline vormt een beschermende laag op je lippen. Dit helpt (verder) vochtverlies te voorkomen. Hieronder staan een paar stappen die je kunt volgen:

  • Reinig je lippen voorzichtig met een milde, ongeparfumeerde en neutrale reiniger.
  • Daarna droogdeppen.
  • Breng een dun laagje vaseline aan op je lippen. Gebruik hiervoor een schone vinger of een wattenstaafje.
  • Breng regelmatig een nieuwe laag vaseline aan. Doe dit vooral na het eten, drinken of als je merkt dat je lippen weer droog aanvoelen.
Vaseline toepassen bij verbrande lippen

Huisarts raadplegen

Bij een ernstige lipverbranding, blaren of aanhoudende pijn op je lippen, is het alleszins verstandig om medische hulp in te schakelen.

Video met tips

Wat kun je het beste doen als je lippen verbrand zijn door de zon?

Herstel

De nieuwe huid die zich op je luippen vormt na een zonnebrand is erg kwetsbaar. Probeer daarom het herstel niet in de weg te zitten. Vermijd de volgende zaken:

  • Trek of bijt de schilferende huid er niet af.
  • Lik zo min mogelijk aan je lippen.
  • Laat eventuele blaasjes of blaren met rust.
  • Gebruik geen harde, korrelige exfoliators.
  • Vermijd warme of pittige voedingsmiddelen en dranken.
  • Voorkom verdere schade door blootstelling aan de zon. Blijf tijdens het herstel uit de zon!

Preventie

Je kunt preventie maatregelen treffen om zonnebrand van de lippen te voorkomen. Het kopen van een lippenbalsem of lippenstift met een zonbeschermingsfactor (SPF) van minimaal 30 is een goed begin.

Je dient vaker zonnebrandcrème op de lippen aan te brengen dan zonnebrandcrème op de rest van je huid. Dit komt doordat je eet, drinkt en regelmatig likt aan je lippen. Elk uur opnieuw aanbrengen is een goede regel om te volgen. Gebruik daarvoor een lippenbalsem met SPF.

Waar je ook woont, je lippen worden het hele jaar door blootgesteld aan de zon. Het dragen van een zonbeschermende lippenbalsem kan bescherming bieden waardoor je in de toekomst geen zonnebrand meer krijgt.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over verbrande lippen door de zon, of tips geven hoe ermee om te gaan. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.