Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman
Tintelende handen is een hinderlijk symptoom. Dergelijke tintelingen kunnen soms goedaardig en tijdelijk zijn. Het kan bijvoorbeeld het gevolg zijn van druk op de zenuwen wanneer je arm scheef onder je hoofd staat terwijl je in slaap bent gevallen. Tintelingen kunnen aanvoelen als speldenprikken. Het kan vaak snel verlicht worden door de druk van je arm af te halen. Er zijn ook andere mogelijke oorzaken van handtintelingen, zoals het carpaaltunnelsyndroom (CTS).
Tintelingen in de handen
Tintelingen in de handen is een vervelende klacht. Symptomen variëren van een licht tintelend gevoel tot een pijnlijk prikkend gevoel. Als het tintelende gevoel in je hand of handen slechts af en toe optreedt en snel verdwijnt, is dit meestal niets om je zorgen over te maken. Vaak helpt het om je handen een beetje te kneden of warm te wrijven om de bloedcirculatie te verbeteren.
Tintelingen op of net onder de huid kunnen overal op het lichaam voorkomen. Het wordt veroorzaakt door een verhoogde zenuwactiviteit. Het gaat hierbij om paresthesie. Dit is een stoornis in de gevoelssensatie. In tegenstelling tot andere pijn zijn dergelijke abnormale gewaarwordingen meestal niet te wijten aan invloeden van buitenaf. De redenen hiervoor kunnen uiteenlopend zijn. De belangrijkste passeren de revue.
Onschuldige oorzaken van handtintelingen
In de overgrote meerderheid van de gevallen is een beknelde zenuw of een verminderde bloedstroom verantwoordelijk voor het tintelende gevoel in de handen. Dit tintelende gevoel begint meestal in de vingertoppen en kan gepaard gaan met gevoelloosheid. Het tintelende gevoel is meestal volkomen ongevaarlijk, alhoewel het onaangenaam kan zijn. Gelukkig gaat het bijna altijd vanzelf over als de directe oorzaak is behandeld of weggenomen.
Slapende hand
Een beknelde zenuw of een slechte doorbloeding in de ledematen kan het gevolg zijn van een slechte houding tijdens het zitten of liggen. Men spreekt dan van een slapende ledemaat. Slapende ledematen ontstaan door het afknellen van de doorbloeding van een lichaamsdeel of doordat bepaalde zenuwen worden afgekneld. ’s Nachts kan dit optreden als je er op ligt. Eerst is er een doof gevoel. Het tintelende gevoel in de handen ontstaat wanneer het gevoel langzaam terugkeert. De zenuwuiteinden sturen dan een groot aantal signalen naar de hersenen, die daar als tintelingen worden ervaren.
Koude handen
Als het koud is, kan het tintelende gevoel in je handen optreden als je handen koud worden. Om het lichaam te beschermen tegen overmatig warmteverlies, vernauwen de bloedvaten in de handen. De handen kunnen tintelen of verdoofd aanvoelen. Dit tintelende gevoel is meestal ongevaarlijk, maar je moet je handen niet te lang koud laten worden.
Onderliggende aandoeningen
Tintelingen in de handen kan een symptoom zijn van een onderliggende aandoening. Als de tintelingen in de handen langer aanhouden dan normaal of zeer vaak voorkomen zonder aanwijsbare reden, kan het raadzaam zijn je huisarts te raadplegen. Dit is de enige manier om schade aan het zenuwstelsel uit te sluiten.
Carpaaltunnelsyndroom (CTS)
Carpaaltunnelsyndroom is één van de meest voorkomende zenuwbeknellingen. Het gaat bijna altijd gepaard met ongemak in de handen. De carpale tunnel verbindt de onderarm met de handpalm. Als er op dit punt een vernauwing is, raakt de zenuw die van de arm naar de hand loopt bekneld. Typische symptomen zijn tintelingen in de handen en een verminderde tastzin. CTS kan optreden bij artritis en artrose, maar ook bij stofwisselingsziekten of tijdens de zwangerschap.
Nervus ulnaris syndroom
Het nervus ulnaris syndroom duidt op een beknelling van de elleboogszenuw ofwel de nervus ulnaris. Deze zenuw loopt langs het benig uitsteeksel oftewel het telefoonbotje. Het kan op deze plek gemakkelijk beschadigd raken. Dit veroorzaakt een pijnlijk, tintelend gevoel aan de pink en een deel van de ringvinger.
Peesontsteking aan de hand
Een peesontsteking (tendinitis) aan de hand is een reactie van een handpees op overbelasting. Hierbij raakt de pees geïrriteerd. Als gevolg van deze irritatie zwelt de pees op en gaat hij pijn doen. Het bewegen en gebruiken van de hand gaat daardoor moeizamer.
Een peesontsteking aan de hand wordt vaak veroorzaakt door overbelasting aks gevolg van repeterende, monotone bewegingen. Dit kan typen op de computer zijn, maar ook handwerk. Tendinitis gaat gepaard met hevige pijn, die ook optreedt als de hand niet wordt bewogen.
Schade aan het zenuwstelsel
Schade aan het zenuwstelsel kan ook een oorzaak zijn van tintelingen. Door een ontsteking, beklemming van een zenuw, een infectie of een ziekte kan een zenuw beschadigd raken en klachten veroorzaken zoals tintelingen. Ook diabetes en ziekten zoals multiple sclerose (MS) of de ziekte van Parkinson kunnen hier verantwoordelijk voor zijn.
Vitaminetekort
Je hebt vitamine E, B1, B3, B6, B12 nodig voor gezonde zenuwen en een goede werking ervan. Pernicieuze anemie is één van de meest voorkomende oorzaken van een vitamine B12-tekort, en is meestal een auto-immuunziekte. Pernicieuze anemie is een vorm van bloedarmoede. Het is een belangrijke oorzaak van perifere neuropathie. Doch te veel B6 kan ook tintelingen in de handen en voeten veroorzaken.
Onderzoek en diagnose
Als je met de klacht tintelende handen naar je huisarts gaat,dan zal hij informeren naar je klachten en je medische gecshiedenis in ogenschouw nemen. Daarna zal de arts een lichamelijk onderzoek doen.
Andere mogelijke onderzoeken zijn:
- Bloedtesten om diabetes, vitaminetekorten, disfunctioneren van lever of nieren, stofwisselingsstoornissen en stoornissen van het immuunsysteem op te sporen.
- Een lumbaalpunctie: een ruggenprik waarbij via een naald hersenvocht (liquor) afgenomen wordt. Dit kan antilichamen identificeren die geassocieerd zijn met perifere neuropathie.
- Een elektromyogram (EMG), waarbij de werking/functie van de spieren en zenuwen getest wordt.
- Zenuwgeleidingssnelheid: om zenuwbeschadiging en disfunctie te beoordelen.
- Computertomografie (CT-scan).
- Magnetische resonantie beeldvorming (MRI-scan).
- Zenuwbiopsie: het verwijderen van een klein stukje zenuw voor verder onderzoek in een laboratorium.
Behandeling van handtintelingen
Onderliggende aandoening behandelen
De behandeling van handtintelingen richt zich op de onderliggende oorzaak. Het herstelvermogen in het perifere zenuwstelsel is stukken groter dan in het centrale. Bij een beschadiging van het centrale of perifere zenuwstelsel, is het belangrijk om de regeneratie zo veel mogelijk te ondersteunen.
Hoewel er geen behandelingen zijn voor hereditaire (erfelijke) neuropathie, kunnen veel van de verworven typen met behandeling worden verbeterd. Een goede beheersing van de bloedsuikerspiegel bij diabetes kan bijvoorbeeld helpen voorkomen dat diabetische neuropathie verergert, en vitaminesupplementen kunnen perifere neuropathie corrigeren in geval van een vitaminetekort.
Leefstijlaanpassingen
Bepaalde leefstijlmaatregelen kunnen ook zinvolzijn, zoals:
- het onder controle houden van je gewicht
- het vermijden van blootstelling aan gifstoffen
- dagelijks bewegen
- het eten van een uitgebalanceerd dieet
- het vermijden of beperken van alcohol
- niet roken of stoppen met roken
Medicijnen of operatie
In sommige gevallen kunnen tintelingen en andere symptomen van perifere neuropathie worden verlicht met medicijnen. Soms is een medische ingreep nodig, zoals een operatie bij het carpaaltunnelsyndroom.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over tintelingen in je hand(en), of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
