Navelpluis: Wat is het en hoe kun je het voorkomen?

Last Updated on 23 mei 2023 by M.G. Sulman

Navelpluis zijn kleine pluisjes die zich in je navel ophopen. Deze pluisjes bestaan voornamelijk uit wollig materiaal, zoals vezels van kleding. Ze belanden in je navel door de aanwezigheid van haar op je onderbuik. De haren schrapen de vezels van je kleding af. Dit verklaart meteen waarom navelpluis vaker voorkomt bij mannen dan bij vrouwen, aangezien mannen over het algemeen meer buikhaar hebben dan vrouwen.

Navelpluis / Bron: Wikimedia Commons

Navelpluis: wat is het en waardoor ontstaat het?

Onderzoek van Karl Kruszelnicki

Tot 2001 was de oorzaak van navelpluis een onderwerp van speculatie, maar in dat jaar voerde Karl Kruszelnicki van de Universiteit van Sydney, Australië, gedetailleerd onderzoek uit om alle aspecten van navelpluis te onderzoeken. Zijn belangrijkste bevindingen waren als volgt:

  • Navelpluis bestaat voornamelijk uit verloren kledingvezels vermengd met dode huidcellen en lichaamshaar.
  • In tegenstelling tot wat men zou verwachten, lijkt navelpluis voornamelijk vanuit het ondergoed naar boven te migreren in plaats van van bovenkleding naar beneden. Deze migratie wordt veroorzaakt door de wrijving tussen lichaamshaar en ondergoed.
  • Vrouwen hebben minder vaak last van navelpluis vanwege hun kortere en fijnere lichaamshaar. Daarentegen komt het vaker voor bij oudere mannen vanwege hun ruwere en dikkere beharing.
  • De blauwachtige kleur van navelpluis wordt veroorzaakt door het feit dat de meeste kleding blauwe vezels bevat.
  • Navelpluis is volkomen onschadelijk en er is geen speciale actie vereist behalve het regelmatig verwijderen ervan.1Wikimedia. Navelpluis. https://nl.wikipedia.org/wiki/Navelpluis (ingezien op 21-5-2023)

Dr. Kruszelnicki’s inzet om dit mysterie op te lossen werd beloond met een Ig Nobelprijs voor Interdisciplinair Onderzoek in 2002. De Ig Nobelprijs is een parodie op de wetenschappelijke Nobelprijs.

Onderzoek van Georg Steinhauser

Ook een chemicus van de Universiteit van Wenen, Georg Steinhauser, deed in 2005 onderzoek naar navelpluis. Hij verzamelde en bestudeerde drie jaar lang zijn eigen navelpluis. Net als de bevindingen van Karl Kruszelnicki ontdekte Steinhauser dat navelpluis voornamelijk bestaat uit vezels van kleding. Daardoor hebben de pluisjes meestal dezelfde kleur als het T-shirt of de trui die je draagt. Naast vezels kunnen er ook stof, huidschilfers en zweet aan deze vezels hechten.

In het zelfonderzoek van Georg Steinhauser werden interessante bevindingen gedaan met betrekking tot navelpluis. Uit zijn onderzoek bleek dat de gemiddelde hoeveelheid navelpluis in zijn navelinhoud 1,82 milligram was. Er waren echter ook avonden waarop hij aanzienlijke hoeveelheden navelpluis uit zijn navel haalde, met als absolute record een superpluis van 9,17 milligram. Het gemiddelde werd dus sterk beïnvloed door avonden waarop er weinig navelpluis te vinden was.

Wat Steinhauser ontdekte, was dat oude T-shirts en overhemden aanzienlijk minder navelpluis voortbrachten dan gloednieuwe T-shirts. Dit resultaat bevestigde wat Karl Kruszelnicki al eerder had vermoed: dat navelpluis voornamelijk bestaat uit vezels van kleding. Het is dus het materiaal van de kleding die je draagt dat de grootste bijdrage levert aan de vorming van navelpluis. Echter, naast vezels vond Steinhauser ook andere stoffen in zijn navel, zoals stofdeeltjes, huidschilfers en zweet. Het blijkt dus dat navelpluis een mengelmoesje is van verschillende materialen die zich ophopen in de navel. Het is niet alleen beperkt tot kledingvezels, maar bevat ook andere elementen die daar terechtkomen gedurende de dag.

Deze bevindingen benadrukken de complexiteit van navelpluis en laten zien dat het niet alleen een simpele opeenhoping van vezels is. Het is een mix van verschillende deeltjes en substanties die zich verzamelen in je navelholte. Het is fascinerend om te zien hoe deze ophoping van materialen zich kan vormen in je navelholte en van dag tot dag kan variëren. Steinhauser’s onderzoek werpt meer licht op dit fenomeen en op de verschillende factoren die van invloed kunnen zijn op de hoeveelheid en samenstelling van navelpluis.

Een pot navelpluisbolletjes / Bron: Wikimedia Commons

Record van Graham Barker

Graham Barker, een inwoner van Perth, West-Australië, heeft een opmerkelijke plek in het Guinness Book of Records veroverd als recordhouder voor het verzamelen van de grootste hoeveelheid navelpluis. Sinds 17 januari 1984 verzamelt hij dagelijks navelpluis en heeft hij gemiddeld 3,03 mg per dag verzameld. Wat interessant is, is dat zijn navelpluis een roodachtige kleur heeft, ondanks dat hij zelden rode kleding draagt. Dit staat in contrast met het onderzoek van Dr. Kruszelnicki, waarin werd gesteld dat navelpluis meestal dezelfde kleur heeft als de gebruikte kleding. Het lijkt erop dat de rode kleur van Graham’s navelpluis te maken heeft met het gebruik van rode handdoeken.

Hoe kun je navelpluis voorkomen?

Je kunt navelpluis voorkomen door eenvoudigweg je buikhaar te scheren. Ook kun je ervoor kiezen om oudere kleding te dragen, omdat deze minder vezels afgeven dan nieuwe kledingstukken. Voor degenen die navelpluis echt hinderlijk vinden, kan een navelpiercing een optie zijn. Een piercing veegt namelijk de vezels weg voordat ze de kans krijgen om samen te klitten.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over navelpluis, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.