Waarom moet je poepen van koffie?

Hoe kan het dat sommige mensen moeten poepen als ze koffie hebben gedronken? Het effect is niet louter toeval. Dit is wat er aan de hand is.

Koffie zet je darmen aan het werk

Het hele proces van ontlasting is hard werken voor je lichaam.Verschillende lagen spieren in je darmen trekken samen om de ontlasting door de kronkelige wegen van je dikke darm naar de uitgang te bewegen (medische term hiervoor is: peristaltiek, oftewel die golfachtige spierbeweging).

Koffie bevat zuren die de aanmaak van het hormoon gastrine stimuleren, dat als voornaamste doel het stimuleren van de maagzuurproductie heeft en deze onvrijwillige spiersamentrekkingen in je maag aanwakkert. Dit zet ook je darmen in beweging. En dit gebeurt niet alleen bij gewone koffie, maar ook bij cafeïnevrije koffie.

Er is ook bewijs dat koffie de afgifte van cholecystokinine (CCK) bevordert, nog een hormoon dat een belangrijke rol speelt in het spijsverteringsproces.

Kortom, koffie fungeert als een soort natuurlijk laxeermiddel, waardoor je spijsverteringssysteem als een goed geoliede machine werkt.

Cafeïne en je dikke darm

Het blijkt dat cafeïnehoudende koffie niet alleen je dag een kick-start geeft, maar ook je dikke darm. Onderzoek wijst uit dat koffie met cafeïne je darmactiviteit tot wel 60% meer verhoogt dan water en zelfs 23% meer dan cafeïnevrije koffie.³

Zelfs cafeïnevrije koffie kan helpen om de boel in beweging te krijgen dankzij die zuren. Cafeïnevrije koffie is misschien niet zo krachtig als koffie met cafeïne, maar toch heeft het ook een laxerend effect.

Dus, het is niet alleen de cafeïne die zorgt voor de aandrang. Het draait meer om hoe dit stofje samenwerkt met de natuurlijke zuren in koffie om de boel in beweging te zetten. Dit verklaart trouwens waarom cafeïnehoudende energiedranken niet hetzelfde effect hebben op je darmen.⁴

Perfecte timing

De meeste koffieliefhebbers grijpen ‘s ochtends meteen naar hun ‘bakkie leut’. Het geeft je energie en veel mensen kunnen er ook nog eens heerlijk van poepen. twee vliegen in één klap.

Je spijsverteringsstelsel is ‘s ochtends gevoeliger en vatbaarder voor activiteit. Een kopje koffie en even op de loopband past perfect bij je gastrocolische reflex en bevordert de snelheid van de stoelgang.

*Veel mensen kunnen goed poepen van een bakkie koffie in de ochtend / Bron: Freepik*

Samenvatting en tips

Onderzoekers hebben ontdekt dat 29% van de koffiedrinkers aangeeft dat ze na het nuttigen van koffie een onweerstaanbare aandrang voelen om naar het toilet te gaan. En soms komt die sensatie behoorlijk snel opzetten, zelfs binnen vier minuten!

Koffie kan je darmen aanzetten tot actie. Je darmspieren komen in beweging en de stoelgang wordt gestimuleerd. Dit komt door de cafeïne en de natuurlijke zuren in koffie, de spiercontracties in je darmen bevorderen. Het resultaat is dat je snel van de koffiepot naar de toiletpot moet.

Naast koffie kan beweging, zoals sporten en wandelen, een extra duwtje geven aan je spijsverteringskanaal. Dit zorgt dan weer voor een regelmatige en gezonde stoelgang. Niet alleen lichaamsbeweging, maar ook voedingskeuzes zoals vezelrijke voeding en koffie, zijn van invloed op je spijsverteringssysteem. 💪🏃‍♂️🥦💩

Bijwerkingen en kanttekeningen van koffie

Niet voor iedere buik een zegen

Hoewel koffie voor velen een welkome oppepper én een natuurlijke stoelgangstimulator is, geldt dit niet universeel. Voor sommige darmen werkt koffie eerder als een lastige prikkel dan als een weldadige helper. Met name bij mensen met het prikkelbare darm syndroom (PDS) kan het drinken van koffie leiden tot verhevigde klachten: buikkrampen, diarree of een gejaagde stoelgang die eerder uitput dan oplucht.

Maagzuur en brandend gevoel

Daarnaast kan de combinatie van cafeïne en organische zuren in koffie de maagzuurproductie flink verhogen. Voor personen die al gevoelig zijn voor reflux of brandend maagzuur betekent dit dat hun klachten verergeren na een kop koffie. Vooral wanneer men koffie op een lege maag drinkt, kan dit ongemak duidelijk naar voren treden.

Zenuwstelsel en hartkloppingen

Cafeïne is, hoe alledaags ook, een krachtig stimulerend middel. Sommige mensen zijn bijzonder gevoelig voor deze werking. Bij hen kan een kop koffie leiden tot onrust, hartkloppingen of trillende handen. Anderen merken dat zij moeilijker in slaap vallen, zelfs als zij hun laatste kop koffie reeds in de namiddag dronken. Dit hangt samen met de relatief lange halfwaardetijd van cafeïne, die gemiddeld vijf uur bedraagt, maar bij sommigen nog langer kan doorwerken.

Cafeïnevrij is niet altijd probleemvrij

Een misvatting is dat decafé-koffie geheel zonder bijwerkingen zou zijn. Hoewel het cafeïnegehalte sterk verminderd is, bevat ook cafeïnevrije koffie zuren die de maag en darmen stimuleren. Voor gevoelige personen kan dus zelfs een kop decafé aanleiding geven tot oprispingen, buikpijn of een te snelle stoelgang.

Kwetsbare groepen

Bepaalde groepen doen er goed aan hun koffiedrinken zorgvuldig te doseren:

Zwangere vrouwen: een te hoge cafeïne-inname wordt in verband gebracht met een verhoogd risico op complicaties; daarom adviseert men doorgaans niet meer dan 200 mg cafeïne per dag (ongeveer 2 kopjes koffie).
Kinderen en adolescenten: hun lichamen reageren sterker op cafeïne, waardoor al kleine hoeveelheden onrust of slapeloosheid kunnen veroorzaken.
Mensen met hart- en vaatziekten: bij gevoeligen kan cafeïne een tijdelijke verhoging van bloeddruk of hartslag geven.
Mensen met angststoornissen: cafeïne kan het gevoel van nervositeit en onrust versterken.

Persoon meet zelfstandig de bloeddruk met een digitaal bloeddrukapparaat; op het scherm zijn waarden te zien van 103/66 mmHg en een hartslag van 63 slagen per minuut. — *Zelf meten van de bloeddruk / Bron: Bacho/Shutterstock.com*

Het juiste midden

Het is dus een kwestie van maat en context. Waar de één vrolijk drie espresso’s achter elkaar kan nuttigen zonder enige hinder, voelt een ander zich na één cappuccino al opgefokt of misselijk. De gulden regel is: luister naar je eigen lichaam. Koffie mag een genot zijn, geen kwelling.

Zo drink je koffie zonder buikpijn – praktische tips

☕ Kies het juiste moment
Drink je koffie liever niet op een lege maag. Een klein ontbijt of tussendoortje voorkomt dat de zuren je maagwand te fel prikkelen.

☕ Beperk de hoeveelheid
Twee à drie kopjes per dag wordt voor de meeste mensen goed verdragen. Meer kan leiden tot slapeloosheid, nervositeit of juist buikklachten.

☕ Experimenteer met soorten
Donkere brandingen bevatten vaak minder zuren dan lichte brandingen. Sommige mensen merken dat hun maag hier beter tegen kan. Ook cold brew (koud gezette koffie) is zachter voor de maag.

☕ Probeer cafeïnevrij
Heb je last van hartkloppingen of nervositeit, maar geniet je graag van de smaak? Dan kan decafé een uitkomst zijn. Let wel: ook decafé kan de darmen prikkelen, zij het milder.

☕ Luister naar je lichaam
Iedereen reageert anders. Houd een koffie-dagboekje bij: noteer hoe je je voelt na één, twee of drie kopjes. Zo ontdek je snel je eigen grens.

☕ Pas op met avondkoffie
Omdat cafeïne lang in je bloed blijft circuleren, kan een laat kopje koffie je nachtrust verstoren. Kies ’s avonds liever voor cafeïnevrij of een kruidenthee.

☕ Combineer met beweging
Een korte wandeling na je kop koffie helpt niet alleen je darmen, maar voorkomt ook dat je maag te zwaar belast wordt.

*Combineer koffie met bewegen / Bron: Freepik*

Lees verder

Wie gefascineerd is door de invloed van koffie op de stoelgang, vindt nog meer interessante invalshoeken in andere artikelen. Zo wordt in Koffie en moeheid: moe worden van koffie? uitgelegd dat cafeïne niet alleen een energieboost kan geven, maar bij sommigen juist leidt tot een dip later op de dag. In Koffie en de lever: gezond of ongezond? lees je hoe deze populaire drank je lever kan ondersteunen of juist belasten, afhankelijk van de hoeveelheid en context. Ook het hart komt aan bod in Koffie en hartritmestoornissen, waar wordt beschreven hoe cafeïne bij gevoeligen nervositeit of ritmestoornissen kan veroorzaken. Verder belicht Koffie en de nieren: goed of slecht? hoe koffie een dubbelrol speelt bij de vochtbalans en nierfunctie. Voor wie nieuwsgierig is naar minder voor de hand liggende effecten, biedt Koffie en een erectie: cafeïne bij erectieproblemen verrassende inzichten in de rol van cafeïne bij de doorbloeding. Tot slot gaat Koffie (cafeïne) en de blaas en blaasontsteking in op de prikkelende werking van cafeïne op de blaas en mogelijke invloed op blaasontstekingen. Al deze perspectieven samen tonen hoe veelzijdig koffie is: van hersenen tot blaas, van energie tot stoelgang – één kopje raakt vele facetten van ons lichaam.

Let op: gezondheidsclaims in dit artikel zijn gebaseerd op wetenschappelijke inzichten en traditionele toepassingen, maar vervangen nooit persoonlijk medisch advies – raadpleeg bij twijfel altijd een arts of diëtist.

Geraadpleegde bronnen – ‘Waarom moet je poepen van koffie?’

Brown, S. R., Cann, P. A., & Read, N. W. (1990). Effect of coffee on distal colon function. Gut, 31(4), 450–453. Link
Rao, S. S., Welcher, K. D., Zimmerman, B., & Stumbo, P. (1998). Is coffee a colonic stimulant? European Journal of Gastroenterology & Hepatology, 10(2), 113–118. Link
Cleveland Clinic. (2023, 20 oktober). The Daily Grind: Why Coffee Makes You Poop. Geraadpleegd op 28 augustus 2025, van Link
Verywell Health. (2023, 18 september). 5 Reasons Why You Might Poop After Drinking Coffee. Geraadpleegd op 28 augustus 2025, van Link
EatingWell. (2023, 22 augustus). Why Does Coffee Make You Poop? Here’s What Doctors Say. Geraadpleegd op 28 augustus 2025, van link
Kang, Y., et al. (2024). Association between caffeine intake and constipation: Evidence from NHANES. BMC Public Health, 24(1), 17502. Link
Mehta, R., Sood, M. R., Di Lorenzo, C., & Mousa, H. (2022). Effect of caffeine on colonic manometry in children. Journal of Pediatric Gastroenterology and Nutrition, 75(6), 731–737. Link
Iriondo-DeHond, A., Uranga, J. A., Del Castillo, M. D., & Abalo, R. (2020). Effects of coffee and its components on the gastrointestinal tract. Nutrients, 12(2), 369. Link

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over de relatie tussen poepen en koffie drinken of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.

Moet je poepen van koffie?