De gemiddelde lichaamslengte per land: lengte van mensen wereldwijd

Van Amsterdam tot Addis Abeba en van Seoul tot Santiago: mensen verschillen niet alleen in taal, cultuur en gewoonten, maar ook in lengte – en soms behoorlijk! Waar de een zich dagelijks afvraagt of hij in de trein weer met zijn knieën tegen de stoel voor zich zit, zoekt de ander naar een trapje om bij het bovenste keukenkastje te kunnen. De gemiddelde lichaamslengte van bevolkingen verschilt enorm per land, en dat heeft alles te maken met een mix van genetica, voeding, gezondheidszorg, levensstijl en zelfs sociale omstandigheden. Nederlanders zijn al jaren koploper als het gaat om lengte: met hun imposante postuur steken ze letterlijk boven de rest van de wereld uit. Maar zijn het echt alleen de mannen die zo lang zijn? En hoe zit dat in andere delen van de wereld? In dit artikel duiken we in de cijfers, vergelijken we landen en werelddelen en ontdek je verrassende trends: van groeiende generaties tot afnemende lengtes – en waarom het niet altijd zo vanzelfsprekend is als het lijkt.

Gemiddelde lichaamslengte per land en vrouw en man

Hoe lang is “gemiddeld”? Dat hangt af van wie je het vraagt – én waar je het vraagt. In Nederland kijkt niemand op van een man van 1.90 meter of een vrouw van 1.80, maar in Vietnam zou zo iemand letterlijk boven de mensenmassa uitsteken. De gemiddelde lichaamslengte verschilt wereldwijd aanzienlijk, en niet alleen tussen mannen en vrouwen, maar ook tussen landen, regio’s en zelfs bevolkingsgroepen binnen een land.

Bij internationale vergelijkingen wordt vaak de lengte van mannen genoemd als maatstaf. Nederlandse mannen voeren dan steevast de lijst aan met een gemiddelde van 183,8 cm. Ook vrouwen in Nederland zijn bovengemiddeld lang: 170,7 cm. Samen maakt dat Nederland anno 2025 nog steeds het langste volk ter wereld.

Maar ook landen als Montenegro, Bosnië en Herzegovina en IJsland staan hoog op de lijst. Daar zijn mannen gemiddeld zo’n 182–183 cm, en vrouwen rond de 167–170 cm. Aan de andere kant van het spectrum vind je landen als Indonesië, Nepal en Guatemala, waar mannen gemiddeld tussen de 160 en 165 cm meten en vrouwen rond de 150 cm blijven steken.

In onderstaande tabel zie je de gemiddelden van een aantal landen:

Land	Mannen (cm)	Vrouwen (cm)
Nederland	183,8	170,7
Montenegro	183,3	169,9
Bosnië & Herzegovina	182,5	168,6
Denemarken	181,4	169,5
Israël	175,6	162,7
Iran	171,0	158,2
Indonesië	160,5	150,0
Guatemala	164,4	150,9

Wat opvalt? In veel landen is het verschil tussen mannen en vrouwen vrij stabiel: gemiddeld zo’n 13 tot 15 cm. Maar let op: dit zijn gemiddelden, en dat betekent niet dat iedereen precies zo lang is. Er is altijd variatie binnen bevolkingsgroepen – van klein tot groot en alles daartussen.

Kortom: lengte is deels erfelijk bepaald, deels beïnvloed door voeding en leefomstandigheden, en deels gewoon… toeval. Maar wie de wereld bekijkt door de bril van gemiddelde lengte, ontdekt al snel: de verschillen zijn reëel – en soms verrassend groot.

Nederlanders het langst

Kampioen in de lengte

Al jaren voert Nederland de wereldranglijst aan als het gaat om lichaamslengte. Nederlandse mannen meten gemiddeld 183,8 cm, vrouwen 170,7 cm – een postuur waar menig kledingfabrikant wereldwijd rekening mee moet houden. Samen maakt dat Nederlanders tot het langste volk ter wereld. Niet alleen een leuk feitje voor op verjaardagen, maar ook een interessante graadmeter voor gezondheid, leefomstandigheden en genetica.

De opmars naar de top

Het is niet altijd zo geweest. Begin 19e eeuw behoorden Nederlanders juist tot de kortere Europeanen. Maar vanaf 1850 begon de opmars. Door betere voeding (denk: melk, kaas, vlees), verbeterde gezondheidszorg en een stijgende levensstandaard groeiden opeenvolgende generaties letterlijk de hoogte in. De grote groeispurt vond plaats tussen 1930 en 1980, met als hoogtepunt de generatie mannen uit 1980 die gemiddeld bijna 184 cm werd.

Waarom juist Nederland?

De verklaring ligt in een samenspel van factoren. Nederlanders hebben genetisch aanleg om lang te worden, maar het komt pas tot uiting onder gunstige omstandigheden. Goede prenatale zorg, een stabiel sociaal vangnet, weinig kinderziekten, eiwitrijke voeding en relatief weinig armoede in de jeugdjaren: het helpt allemaal. Ook de grote rol van zuivel in het Nederlandse dieet wordt vaak genoemd als mogelijke ‘lengtebooster’.

De groei vlakt af

Opvallend is dat de groeitrend inmiddels lijkt af te vlakken. Jongens geboren rond 2001 zijn iets korter dan hun voorgangers, net als meisjes. Wetenschappers wijten dat deels aan genetische verzadiging – we zitten mogelijk tegen de biologische grens aan – en deels aan veranderende demografie en voedingspatronen.

Toch nog steeds bovenaan

Ondanks die stagnatie blijft Nederland bovenaan de lijst staan. Andere landen komen in de buurt – zoals Montenegro, Bosnië en IJsland – maar het gemiddelde van Nederland blijft indrukwekkend. Lang zijn zit inmiddels in het Nederlandse DNA én in het straatbeeld: van lange fietssturen tot extra beenruimte in de trein.

Nederlanders zijn dus met recht het langste volk ter wereld. Niet uit de lucht gegrepen, maar centimeter voor centimeter opgebouwd over generaties heen.

Hoe lengteverschillen ontstaan

Meer dan een kwestie van genen

Waarom zijn mensen in Nederland gemiddeld veel langer dan mensen in Indonesië of Guatemala? Het antwoord is: omdat lengte niet alleen in je DNA zit. Natuurlijk spelen genen een rol – je kunt geen 1.90 worden als niemand in je familie boven de 1.60 komt – maar erfelijkheid is slechts één hoofdstuk in een veel groter verhaal. Omgevingsfactoren, voeding, levensstijl, ziektes in de jeugd, en zelfs stress en oorlog kunnen centimeters verschil maken.

Groei begint vóór de geboorte

Hoe lang je uiteindelijk wordt, begint al in de baarmoeder. Als een moeder goed gevoed is, weinig stress ervaart en toegang heeft tot goede gezondheidszorg, is de kans groot dat haar baby met een voorsprong ter wereld komt. Een slechte start – bijvoorbeeld door ondervoeding tijdens de zwangerschap – kan een rem zetten op de lengtegroei, soms levenslang.

Eten maakt het verschil

Voeding is misschien wel de grootste beïnvloeder van lengte. Niet zozeer hoeveel je eet, maar wat je eet. Eiwitten, calcium, zink en vitamine D zijn bouwstoffen voor botten en spieren. In landen waar melk, kaas, vlees, eieren en peulvruchten dagelijks op het menu staan, zie je dat mensen gemiddeld langer worden. In armere gebieden, waar kinderen opgroeien met eenzijdig of karig voedsel, blijft de groei vaak achter.

Gezondheidszorg en hygiëne

Kinderen die op jonge leeftijd veel ziek zijn – bijvoorbeeld door infecties of parasieten – verbruiken veel energie aan het bestrijden van die ziektes. Energie die dan niet naar de groei kan gaan. In landen met goede medische zorg, vaccinaties en schoon drinkwater zie je dat kinderen gezonder én langer opgroeien.

De invloed van stress en veiligheid

Ook chronische stress kan groei afremmen. Kinderen die opgroeien in conflictgebieden, in onveilige thuissituaties of extreme armoede, maken vaker stresshormonen aan zoals cortisol. En laat dat nu nét de groeihormonen in de weg zitten. Rust, regelmaat en veiligheid blijken dus óók letterlijk ruimte te geven om te groeien.

Een optelsom van omstandigheden

Lengte is dus geen toeval. Het is het resultaat van duizenden kleine factoren die samen optellen: je genen, je bord eten, je nachtrust, je jeugdziektes, je thuissituatie. Een kind met goede genen maar slechte voeding groeit misschien 10 cm minder dan het zou kunnen. En andersom kan een kind met bescheiden genetische aanleg tóch verrassend lang worden in een gezonde, stimulerende omgeving.

Conclusie? De gemiddelde lengte van een land zegt veel over de leefomstandigheden van haar bevolking. Hoe langer de mensen, hoe beter meestal de voeding, zorg en stabiliteit in de jeugd. Lengte is dus niet alleen een biologische eigenschap – het is ook een sociaal signaal.

De langste landen ter wereld anno 2025

Een stoet van lange benen

Ze hoeven geen krukje om bij het bovenste schap te komen. Ze passen niet in vliegtuigstoelen zonder knieën in hun nek. En ze zijn steevast het mikpunt van grapjes als: “Hoe is het weer daarboven?” — we hebben het over de langste mensen ter wereld. En waar wonen die? Juist: in Europa. Sterker nog, de top tien wordt bijna volledig bezet door Europese landen, met Nederland nog altijd fier op nummer één.

Nederland blijft torenhoog bovenaan

Anno 2025 zijn Nederlandse mannen gemiddeld 183,8 cm lang, vrouwen 170,7 cm. Dat betekent dat de gemiddelde Nederlander ruim 10 cm boven het wereldgemiddelde uittorent. Geen wonder dat wij hogere drempels, langere bedden en XL-fietsen gewend zijn. En hoewel andere landen aan onze hielen knabbelen, blijven we voorlopig bovenaan.

De Balkan komt eraan

Wie dacht dat Nederlanders onaantastbaar zijn in de lengte-ranglijst, moet eens kijken naar de Balkanstaten. Montenegro, Bosnië en Herzegovina en Servië hebben mannen die gemiddeld tussen de 182 en 183 cm meten. Ook vrouwen zijn er bovengemiddeld lang. Die lengte komt daar deels door genetica (Slavische reuzen, zeg maar), maar ook door betere voeding en opkomende gezondheidszorg.

Top 10 langste landen ter wereld (mannen)

Rang	Land	Gem. lengte mannen
1	Nederland	183,8 cm
2	Montenegro	183,3 cm
3	Bosnië & Herzegovina	182,5 cm
4	IJsland	182,1 cm
5	Denemarken	181,4 cm
6	Noorwegen	180,6 cm
7	Zweden	180,0 cm
8	Duitsland	180,5 cm
9	Estland	180,4 cm
10	Finland	180,4 cm

Top 10 langste landen ter wereld (vrouwen)

Rang	Land	Gem. lengte vrouwen
1	Nederland	170,7 cm
2	Montenegro	170,0 cm
3	Letland	169,8 cm
4	Denemarken	169,5 cm
5	Estland	169,5 cm
6	IJsland	169,4 cm
7	Tsjechië	168,7 cm
8	Servië	168,5 cm
9	Slowakije	168,3 cm
10	Litouwen	168,2 cm

Wat maakt deze landen zo lang?

In al deze landen zie je een paar opvallende overeenkomsten: goede gezondheidszorg, een dieet met veel eiwitten (melk, vis, vlees, peulvruchten), weinig kindersterfte, hoge welvaart en – niet onbelangrijk – een lange traditie van lang zijn. Want lengte zit ook een beetje in de genen, zeker als het generatie op generatie de ruimte krijgt om zich volledig te ontwikkelen.

Op de hielen…

Landen zoals Tsjechië, Kroatië, Slovenië en België komen ook steeds dichterbij. Ze zijn misschien geen kampioen, maar zitten stevig in de subtop. En dat is iets waar ze best trots op mogen zijn – met of zonder meetlint.

Bonus: waar vrouwen de lengte in schieten

Ook bij vrouwen domineren de noordelijke landen. Nederlandse vrouwen zijn met hun 170,7 cm de langste ter wereld, gevolgd door vrouwen uit Letland, Estland en IJsland. Die combinatie van lange mannen én lange vrouwen maakt Nederland uniek: het is niet alleen het langste land ter wereld, maar ook het meest in balans als het op lengte aankomt.

Lang verhaal kort? Als het op lengte aankomt, blijft Nederland met kop en schouders bovenaan. Maar de Balkan is in opmars – en wie weet wie er over 20 jaar bovenaan staat. Misschien wordt het tijd voor een nieuwe meetlat.

De kleinste volkeren en waarom dat logisch is

Klein, maar niet minder krachtig

Niet overal ter wereld lopen mensen tegen deurposten aan. In grote delen van Azië, Afrika en Midden-Amerika ligt de gemiddelde lengte van mannen én vrouwen een stuk lager dan in Europa. En dat is geen “tekortkoming”, maar een logisch gevolg van omgeving, geschiedenis en leefomstandigheden. Sterker nog: in sommige gebieden is een kleiner postuur juist een voordeel.

Waar mensen het kleinst zijn

In landen als Indonesië, Guatemala, Filipijnen en Bangladesh ligt de gemiddelde lengte van mannen tussen de 160 en 165 cm, en vrouwen rond de 150 cm. In Guatemala meten vrouwen gemiddeld zelfs 150,9 cm – dat is ruim 20 cm kleiner dan Nederlandse vrouwen! Maar die lengteverschillen zijn geen toeval of genetisch ‘gebrek’: ze hebben alles te maken met de omstandigheden waarin mensen opgroeien.

Eten, ziekten en levensstart

In veel van deze landen is de toegang tot gevarieerde, eiwitrijke voeding beperkter. Kinderen krijgen minder zuivel, minder dierlijke eiwitten en soms minder calorieën dan nodig voor maximale groei. Ook zijn infectieziekten, ondervoeding en parasitaire aandoeningen bij jonge kinderen nog altijd een probleem in sommige regio’s. En dan is er ook nog het effect van armoede, stress en slechte sanitaire voorzieningen. Al die factoren bij elkaar drukken letterlijk op de groeipotentie van kinderen.

Overleving en klimaat

Er is ook een verhaal van overleving en aanpassing: kleinere mensen hebben minder energie nodig om te overleven. In warme, vochtige gebieden is het efficiënter om een compact lichaam te hebben dat makkelijker afkoelt. Denk maar aan pygmeeënvolken in Centraal-Afrika: hun kleinere lengte is geen achterstand, maar een aanpassing aan de jungle. Hetzelfde zie je bij volkeren in Zuidoost-Azië of het regenwoud van het Amazonegebied. De natuur kiest daar niet voor lang, maar voor licht en wendbaar.

Klein, gezond en gelukkig

En laten we één mythe meteen doorprikken: een korter postuur betekent níét automatisch minder gezondheid of kracht. Veel mensen met een kleine lengte zijn kerngezond, energiek en vitaal. Bovendien blijkt uit onderzoek dat kleinere mensen gemiddeld langer leven – iets met minder belasting op het hart, minder groeigerelateerde celschade en een efficiënter metabolisme.

Kort maar krachtig

Dus ja, er zijn landen waar mensen gemiddeld kleiner zijn. Maar dat zegt weinig over de kracht, intelligentie of levenskwaliteit van die mensen. Het laat vooral zien hoe sterk de menselijke soort zich aanpast aan haar omgeving. Groot of klein, iedere centimeter vertelt een verhaal – en dat verhaal is nergens eentonig.

Verschillen tussen mannen en vrouwen

Een vaste voorsprong van zo’n 13 centimeter

Over de hele wereld zijn mannen gemiddeld langer dan vrouwen. Geen schokkend nieuws, maar wél een fascinerend gegeven. In bijna elk land ligt het verschil tussen man en vrouw ergens tussen de 12 en 15 centimeter. In Nederland, bijvoorbeeld, zijn mannen gemiddeld 183,8 cm, vrouwen 170,7 cm – een verschil van precies 13,1 cm. En dat patroon zie je in bijna elk land terug. Toeval? Zeker niet.

Biologie in de hoofdrol

Het verschil begint al in de baarmoeder. Jongens groeien sneller en worden uiteindelijk groter doordat ze meer groeihormonen aanmaken, een langere groeifase doormaken, en een ander soort botstructuur ontwikkelen. Ook tijdens de puberteit schieten jongens meestal later, maar langer, de hoogte in dan meisjes. Biologisch gezien zijn mannen gebouwd voor meer spiermassa, een groter skelet en – ja hoor – langere benen.

Overal hetzelfde… met kleine uitzonderingen

Hoewel het lengteverschil wereldwijd behoorlijk constant is, zijn er kleine uitschieters. In sommige Aziatische landen ligt het verschil nét iets kleiner, in bepaalde Afrikaanse landen juist iets groter. Maar zelfs in landen waar mensen als geheel kleiner zijn (zoals Indonesië of Guatemala), blijft het man-vrouwverschil opvallend gelijk. De biologische wetten lijken zich daar weinig van culturele grenzen aan te trekken.

Lengte zegt niet alles

Toch is het goed om te beseffen: lengteverschil betekent niet ‘beter’ of ‘sterker’. Het is simpelweg een fysieke eigenschap, net als haarkleur of bloedgroep. Sommige vrouwen zijn langer dan veel mannen. En er zijn korte mannen met een enorme uitstraling. In feite zegt lengte vaak meer over jeugdomstandigheden dan over je waarde als mens. De lengtekaart van de wereld is dus geen ranglijst, maar een spiegel van biologie, omgeving en leefstijl.

Een mooie balans

Wat Nederland zo opvallend maakt, is dat mannen én vrouwen er bovengemiddeld lang zijn. In sommige landen zijn mannen wel lang, maar blijven vrouwen relatief klein. In Nederland trekken beide geslachten opvallend gelijk op. Dat zorgt voor een gebalanceerde lengteverdeling – en misschien ook voor minder nekkramp bij het kussen 😉

Kortom: ja, mannen zijn gemiddeld langer dan vrouwen. Maar als je naar de wereld kijkt met een meetlint in de hand, ontdek je dat het verschil best stabiel is – én dat het meer over de mensheid zegt dan je op het eerste gezicht zou denken.

Groeitrends door de tijd heen

Van kleine boerenzonen tot lange fietsstadbewoners

De gemiddelde lengte van mensen is niet altijd hetzelfde gebleven. Sterker nog: als je een tijdreis zou maken naar pakweg 1850, zou je waarschijnlijk opvallen door je lengte – zéker in Europa. In de negentiende eeuw waren Nederlandse mannen gemiddeld 1,65 meter, vrouwen zo’n 1,55. Vandaag zijn we een kop groter, en dat is niet zomaar gebeurd. Onze lichamen zijn letterlijk meegegroeid met de welvaart, hygiëne en voeding.

De grote groeispurt

In Nederland begon de groeiversnelling rond 1900. Vooral na de Tweede Wereldoorlog ging het hard. Betere voeding, vaccinaties, zuigelingenzorg, melk op school, minder kinderarbeid – het werkte allemaal mee. De kinderen van toen kregen meer rust, meer bouwstoffen en minder ziektes. De eerste generatie die écht opviel qua lengte werd geboren rond 1958. Daarna kwam generatie op generatie die het stokje – en het meetlint – overnam.

Recordgeneratie: 1980

De langste mannen die Nederland ooit heeft voortgebracht, zijn geboren rond 1980. Zij tikken gemiddeld 183,9 cm aan. Vrouwen uit die lichting werden gemiddeld 170,7 cm. Daarmee werd Nederland officieel het langste volk ter wereld. De meeste hoogbouw vond plaats tussen 1930 en 1980 – een sprong van wel 8 cm in vijftig jaar tijd. Alsof de hele bevolking een groeistoot kreeg.

Sinds 2000: de rem erop

Maar sinds de eeuwwisseling is er iets veranderd. Jongeren die geboren zijn na 2000 zijn gemiddeld iets korter dan hun ouders. Jongens uit 2001 zijn ongeveer 1 cm korter dan die uit 1980, meisjes zo’n 1,4 cm. Hoe dat kan? Er zijn meerdere verklaringen:

• meer etnische diversiteit, waarbij andere genetische lijnen meespelen,

• veranderde voedingspatronen (minder melk, meer bewerkt voedsel),

• en misschien hebben we gewoon de biologische top bereikt. Langer dan dit wordt lastig.

De wereld groeit mee – maar ongelijk

Niet alleen in Nederland werd men langer. In veel Europese landen steeg de gemiddelde lengte in de twintigste eeuw met zo’n 10 tot 15 cm. In Azië en Afrika is de groei er ook, maar langzamer en vaak met haperingen – door oorlog, honger, of gezondheidsproblemen. Sommige landen zijn in de afgelopen decennia zelfs weer iets gekrompen qua gemiddelde lengte, bijvoorbeeld door structurele armoede of slechte voedingskwaliteit.

Van generatie tot generatie

Wat je dus aan de meetlat ziet, is eigenlijk een afdruk van de geschiedenis. Oorlogsjaren zie je terug in kleinere generaties. Groei zie je na periodes van vrede en vooruitgang. Lengte is een stille getuige van hoe goed (of slecht) een samenleving voor haar kinderen zorgt.

Oftewel: onze lengte vertelt meer dan je denkt. Het is geen puur genetisch lot, maar een historisch spoor van zorg, voeding, stabiliteit – en af en toe een glas melk te veel.

Regionale verschillen binnen landen

De ene provincie is de andere niet

Nederlanders zijn gemiddeld het langste volk ter wereld, maar dat betekent niet dat iedereen in het land even lang is. Sterker nog: er zitten opvallende lengteverschillen tussen provincies. Een jongen uit Friesland is gemiddeld ruim 3 centimeter langer dan een leeftijdsgenoot uit Limburg. En dat verschil is al decennialang bekend, gemeten en bevestigd.

Friese lengte, Limburgse bescheidenheid

De langste Nederlanders vind je in het noorden en oosten van het land: Friesland, Groningen, Drenthe en Overijssel voeren de ranglijst aan. In deze regio’s zijn zowel jongens als meisjes gemiddeld langer. In het zuiden – met name Limburg, Brabant en Zeeland – blijven de gemiddelden iets achter. Voor meisjes is het verschil zo’n 2 à 3 cm, bij jongens zelfs meer.

Is dat erg? Nee hoor. Maar het roept wél de vraag op: waar komt dat verschil vandaan?

Genen én gewoonten

Een deel van de verklaring is genetisch. In het noorden wonen van oudsher bevolkingsgroepen met een langere lichaamsbouw. Maar er spelen meer factoren mee: voeding, sociaal-economische status, urbanisatie, gezondheidszorg, en zelfs het aantal kinderen per gezin. In gebieden waar mensen gemiddeld gezonder leven, beter eten en minder stress ervaren, groeien kinderen nu eenmaal beter.

Dit zie je wereldwijd

Nederland is geen uitzondering. Ook in andere landen zijn regionale lengteverschillen de normaalste zaak van de wereld. In Duitsland zijn inwoners van Sleeswijk-Holstein langer dan mensen uit Saksen. In Italië zijn Noord-Italianen gemiddeld een stuk langer dan Zuid-Italianen. En in de VS groeien kinderen uit rijke staten als Massachusetts of Minnesota vaak langer op dan kinderen in armere zuidelijke staten.

Stad versus platteland?

Vroeger waren stedelingen vaak kleiner dan plattelandsbewoners – door slechtere hygiëne, meer kinderziekten en een zwaarder leven. Tegenwoordig is dat verschil minder scherp, maar het hangt nog steeds samen met de kwaliteit van voeding, zorg en leefstijl. Een gezond dorp kan dus gemiddeld langere inwoners hebben dan een arme stad, en andersom.

De meetlat als spiegel

Lengte zegt dus niet alleen iets over landen, maar ook over wijken, streken en gemeenschappen. Het is een soort stille meetlat van leefomstandigheden. En al zijn we allemaal evenveel waard, het is fascinerend om te zien hoe zelfs binnen één land de lengteverdeling een verhaal vertelt – van geschiedenis, gezondheid en omgeving.

Hoe meten we eigenlijk ‘gemiddelde lengte’?

Wat is gemiddeld nou echt?

“De gemiddelde lengte van een Nederlander is 183,8 cm.” Klinkt lekker exact, toch? Maar wacht even… wie heeft dat gemeten? En bij wie? Want als jij 1,65 meter bent en de buurman 2,05, dan zegt dat gemiddelde van 1,85 ineens niet zo veel meer. Tijd om eens te kijken hoe dat soort cijfers eigenlijk tot stand komen – en waarom ze minder absoluut zijn dan ze lijken.

Niet iedereen wordt gemeten

De gemiddelde lengte van een land wordt meestal gebaseerd op steekproeven: een grote groep mensen wordt gemeten, en daar wordt een gemiddelde van berekend. Simpel zat. Maar:

• Niet elk land meet jaarlijks.

• Niet elk onderzoek gebruikt dezelfde leeftijdsgroep.

• En niet alle groepen in de samenleving worden even goed meegenomen (denk aan ouderen, migranten of mensen in afgelegen gebieden).

Vaak gaat het om volwassenen tussen de 18 en 40 jaar, omdat zij ‘uitgegroeid’ zijn en het minst kans hebben op lengteverlies (wat na je 50e langzaam begint).

Hoe wordt er gemeten?

In goede studies wordt de lengte gemeten met schoenen uit, rug recht, hoofd recht vooruit, bij voorkeur in de ochtend (je krimpt gedurende de dag!). Toch wordt er in veel onderzoeken ook nog gewerkt met zelfrapportage – en je raadt het al: mensen overschatten hun lengte vaak met een paar centimeter. Vooral mannen. Oeps.

Daarom zijn metingen door professionals betrouwbaarder dan ingevulde vragenlijsten, maar ze zijn duurder en moeilijker grootschalig uit te voeren. Dus: niet elk cijfer is even scherp.

Verschillende gemiddelden

Een land kan meerdere ‘gemiddelde lengtes’ hebben, afhankelijk van hoe je rekent:

• Het rekenkundig gemiddelde (alles optellen, delen door aantal personen)

• De mediaan (de persoon in het midden van de rij, qua lengte)

• Of zelfs de modus (de meest voorkomende lengte)

Soms geeft de mediaan een eerlijker beeld als er veel uitschieters zijn. Bijvoorbeeld: als in een dorp van 100 mensen er eentje 2,30 m is, trekt die het gemiddelde flink omhoog – maar verandert de mediaan nauwelijks.

Verschil tussen bronnen

Dat is ook waarom de ene bron zegt dat Nederlandse mannen 183,8 cm zijn, en de andere zegt 184,3 cm. Het hangt af van:

• het jaartal van de meting

• de gebruikte methode

• de grootte en samenstelling van de steekproef

• en soms zelfs de interpretatie van de media

Kijk dus altijd even waar het cijfer vandaan komt en bij wie het is gemeten.

Conclusie: een meetlat met marge

Gemiddelde lengtes zijn handig en vaak betrouwbaar – maar nooit absoluut. Ze geven een goede indruk van de trend, maar zeggen niets over jou persoonlijk. En dat is misschien wel het mooiste: of je nu boven of onder het gemiddelde zit, je past altijd in het verhaal. De cijfers geven context, maar jouw lengte is gewoon… van jou.

Wat lengte zegt – en niet zegt

Meer dan een getal op een meetlat

Lange mensen vallen op. Ze krijgen opmerkingen (“jij moet altijd achteraan staan op de foto”), ze raken vaker lampen, en ze worden soms automatisch gezien als ‘sterk’, ‘gezond’ of zelfs ‘leiderschapstype’. Korte mensen krijgen het andere label: ‘vlot’, ‘schattig’, of – oneerlijk genoeg – ‘minder serieus genomen’. Maar hoeveel zegt lengte nu écht over wie je bent? En wat zijn de misverstanden?

Ja, lengte kan iets zeggen over je jeugd

Gemiddelde lichaamslengte op bevolkingsniveau is een sterke indicator van leefomstandigheden in de jeugd. Waar kinderen goed eten, genoeg slapen, weinig stress hebben en goede zorg krijgen, worden ze doorgaans langer. Landen waar de gemiddelde lengte stijgt, boeken meestal ook winst op andere gebieden: minder kindersterfte, betere hygiëne, meer welvaart.

Dus ja: lengte zegt iets over omstandigheden, vooral in de vroege jaren. Maar dat is iets ánders dan zeggen dat een langer individu ‘beter af’ is dan een korter persoon.

Nee, lengte zegt weinig over gezondheid of geluk

Hoewel lange mensen gemiddeld iets minder risico lopen op hartziekten, hebben ze weer een iets verhoogd risico op bepaalde kankers – simpelweg omdat ze meer lichaamscellen hebben. En sommige studies wijzen erop dat kleinere mensen gemiddeld langer leven.

En geluk? Daar is geen directe link met lengte. Een persoon van 1.58 kan bruisen van levensvreugde, terwijl iemand van 1.95 worstelt met zelfbeeld, rugpijn of stoelen die altijd te klein zijn. Hoogte is geen recept voor geluk – wel een detail op je paspoort.

Culturele vooroordelen

Veel ideeën over lengte komen voort uit cultuur. In sommige samenlevingen worden lange mensen automatisch geassocieerd met succes, intelligentie of aantrekkelijkheid. In andere landen (zoals Japan of Indonesië) zijn kleinere mensen juist het ideaal. Wat als ‘mooi’ of ‘krachtig’ geldt, is dus eerder aangeleerd dan aangeboren.

Helaas worden langere mensen nog vaak bevoordeeld in sollicitaties of leiderschapsrollen – iets wat bekend staat als de ‘lengte-bias’. Maar ook dat zegt vooral iets over de blik van de maatschappij, niet over de waarde van de persoon.

Jij bent niet je centimeter

Uiteindelijk is lengte een lichaamskenmerk, net als oogkleur of schoenmaat. Het zegt iets over je genen en je verleden, maar niets over je karakter, je dromen of je bijdrage aan de wereld. Groot, klein of ergens ertussenin: je hoeft niet op de centimeter te passen in het plaatje.

Dus ja, de wereld is gek op lijstjes met gemiddelden en ranglijsten. Maar jij bent geen gemiddelde – jij bent uniek. En niemand past perfect in een tabel.

De gemiddelde lichaamslengte per land en continent