Golfersbenen of wandelbenen: symptomen en behandeling

Last Updated on 14 juli 2025 by M.G. Sulman

Last van rode, jeukende en brandende vlekken op de onderbenen na een lange wandeling of trektocht? Mogelijk heb je last van golfersbenen of wandelbenen. Het staat ook bekend als ‘Disney-uitslag’, omdat je er ook last van kan krijgen na een lange dag in een pretpark rondgesjouwd te hebben. De medische naam is ‘inspannings-geïnduceerde vasculitis’ (EIV). Het gaat hier om een pijnloze, niet-jeukende huidafwijking van de onderbenen. Deze treedt op enkele uren na inspanning. Deze aandoening is het gevolg van een combinatie van warm weer, blootstelling aan zonlicht en plotselinge, langdurige perioden van wandelen of sporten in de buitenlucht. Dat is de reden waarom wandelaars, golfers en mensen die lange dagen in themaparken slenteren er vatbaar voor zijn. Lees snel door en deel je ervaringen!

Hoe zien golferbenen of wandelbenen eruit? / Bron: Wikimedia Commons

Inhoud

Wat zijn golfersbenen of wandelbenen?

Golfersbenen of wandelbenen is een veelvoorkomende uitslag die normaal gesproken gezonde mensen treft en meestal vanzelf overgaat. Er verschijnen donkerrode, soms paarse, vlekkerige plekken op de benen. Voorkeursplekken zijn onderbenen, maar ze kunnen soms ook op de bovenbenen verschijnen. De vlekken trekken binnen een week (of langer) weg. Ze kunnen onder geschikte omstandigheden steeds weer terugkomen. Vaak gaat het gepaard met jeuk, branderigheid of prikkeling in de huid.

Synoniemen

De medische benaming van golfersbenen of wandelbenen is ‘inspannings-geïnduceerde vasculitis’. Deze aandoening staat ook wel bekend als ‘Disney-uitslag’. Dit komt omdat de uitslag ook kan ontstaan na een dag slenteren, zoals bijvoorbeeld tijdens de tien kilometer die je gemiddeld loopt tijdens een dagje Disneyland Parijs.

Disneyland Park Parijs / Bron: Wikimedia Commons

Symptomen van wandelbenen

Symptomen van wandelbenen of golfersbenen kunnen zijn:

  • Huiduitslag:
    • Verschijnt meestal op beide onderbenen, enkels en soms dijen.
    • Kan een week of langer aanhouden.
    • Terugkerende uitslag bij gunstige omstandigheden (zoals warm weer of langdurig wandelen).
    • Beïnvloedt voornamelijk de blootgestelde huid, niet de huid bedekt met kousen of sokken.
  • Erytheem (roodheid van de huid):
    • Helderrode vlekken op de onderbenen.
    • Kan variëren van lichtroze tot diep paars, afhankelijk van de ernst.
  • Zwelling:
    • Zwelling van de onderbenen en enkels.
  • Jeuk en Brandend Gevoel:
    • Ernstige jeuk.
    • Brandend of pijnlijk gevoel.
  • Andere Symptomen:
    • Blaren: Soms kunnen er kleine blaren ontstaan op de aangedane huid.
    • Huidverharding: De huid kan hard aanvoelen.
    • Huidverkleuring: Na verloop van tijd kan de huid donkerder of meer gepigmenteerd worden.
    • Schilfering: De huid kan schilferig worden naarmate de uitslag geneest.
    • Warmte: Het getroffen gebied kan warm aanvoelen.
    • Pijn: Soms kan er een doffe pijn of gevoeligheid in de benen zijn.
Wandelbenen ontstaan meestal door een combinatie van warmte, langdurige blootstelling aan de zon, en langdurig wandelen of staan / Bron: Martin Sulman

Zijn wandelbenen gevaarlijk?

Wandelbenen zijn meestal niet gevaarlijk, maar kunnen wel voor ongemak en pijn zorgen. Ook is het zo dat spataderen door wandelbenen verergerd kunnen worden, maar ze zijn niet direct het gevolg ervan. Wandelbenen ontstaan door langdurige belasting van de benen, wat van invloed is op de bloedcirculatie. Dit kan bijdragen aan de ontwikkeling of verergering van spataderen bij mensen die daar reeds aanleg voor hebben. Het is belangrijk om regelmatig rust te nemen en compressiekousen te dragen teneinde het risico te verminderen.

Oorzaken van golfersbenen

Golfersbenen of wandelbenen komen vaak voor wanneer je een flinke wandeling maakt en je ledematen worden blootgesteld aan hitte. Dit veroorzaakt een toename van de bloedtoevoer naar de middelgrote of kleine bloedvaten in de onderste ledematen. Het bloed stroomt naar de kleine bloedvaten om te voorkomen dat het lichaam oververhit raakt. Als er een probleem is met de terugkeer van de bloedstroom (venostasis of veneuze stasis genoemd), irriteert langdurige inspanning in een warme of vochtige omgeving het onderhuidse weefsel op de benen en enkels.

De belangrijkste oorzaken zijn als volgt:

  1. Blootstelling aan hitte:
    • Tijdens langdurige blootstelling aan hitte neemt de bloedtoevoer naar de middelgrote en kleine bloedvaten in de onderste ledematen toe. Dit is een natuurlijke reactie van het lichaam met als doel om oververhitting te voorkomen.
  2. Verhoogde bloedtoevoer:
    • Het bloed stroomt naar de kleine bloedvaten in de huid om warmte af te voeren en de lichaamstemperatuur op een aanvaardbaar peil te houden..
  3. Problemen met bloedterugkeer (venostasis of veneuze stasis):
    • Als er problemen zijn met de terugkeer van het bloed naar het hart, blijft het bloed in de benen en enkels ‘hangen’. Dit wordt veneuze stasis genoemd.
    • Veneuze stasis kan leiden tot zwelling en irritatie van het onderhuidse weefsel.
  4. Langdurige inspanning:
    • Langdurige inspanning, zoals lange wandelingen of het langdurig staan, verergert de veneuze stasis.
    • De combinatie van inspanning en hitte zorgt voor extra belasting van de bloedvaten in de benen.
  5. Warme of vochtige omgeving:
    • Warme en vochtige omstandigheden verergeren de symptomen doordat ze de bloedvaten verder verwijden en de veneuze terugkeer (return) belemmeren. De veneuze return is de bloedflow terug naar het hart.
Mensen die in warme en vochtige omstandigheden staande aan het werk zijn in een foodtruck op een festival in Nederland / Bron: Martin Sulman

Wie krijgt het?

Vrouwen en mensen die ouder zijn dan 50 jaar, zijn meestal de dupe Mensen met wandelbenen zijn meestal verder gezond en actief.

Veel voorkomende activiteiten die golfersbenen kunnen veroorzaken, zijn onder meer:

  • joggen en hardlopen, vooral lange afstanden
  • wandelen en klimmen, vooral meerdaagse wandelevenementen
  • langdurig golfen
  • een hele dag of meerdere dagen op een evenement of pretpark rondsjouwen

Voorbeelden van meerdaagse wandelevenementen in Nederland:

  1. De Nijmeegse Vierdaagse:
    • Grootste wandelevenement ter wereld. Vier dagen, 30, 40 of 50 km per dag.
  2. Friese Elfstedenwandeltocht:
    • Vijf dagen wandelen langs de elf steden van Friesland. In mei.
  3. Drenthe Wandelvierdaagse:
    • Vier dagen wandelen door Drenthe. Verschillende afstanden.
  4. Kennedy Mars:
    • Langeafstandsmars, vaak 80 km in één dag. Verschillende locaties.
  5. Wandelvierdaagse Apeldoorn:
    • Vier dagen wandelen door de Veluwe. In juli.
  6. Heuvelland Vierdaagse:
    • Vier dagen door het Zuid-Limburgse Heuvelland. In augustus.

Er wordt ook vermoed dat er een genetische of familiale aanleg is.

Andere risicofactoren kunnen zijn:

  • Een geschiedenis van aderproblemen of chronische veneuze insufficiëntie
  • Het dragen van slecht passend schoeisel of sokken die de bloedcirculatie belemmeren
  • Het uitvoeren van intensieve lichamelijke activiteiten zonder voldoende rustperiodes
  • Overgewicht, wat extra druk op de benen en aderen kan uitoefenen
  • Het gebruik van hormonale therapieën of anticonceptiepillen, die de bloedstolling kunnen beïnvloeden

Door de combinatie van deze factoren kan de kans op het ontwikkelen van golfersbenen aanzienlijk toenemen, vooral bij degenen die vaak betrokken zijn bij de genoemde activiteiten en risicofactoren.

Nijmeegse Vierdaagse (Intocht Vierdaagse in 2006) / Bron: Wikimedia Commons

Onderzoek en diagnose

Een arts stelt de diagnose op basis van het uiterlijk van de uitslag en een vraaggesprek over je klachten. De arts kan zo nodig verdere tests doen om er zeker van te zijn dat de uitslag geen symptoom is iets anders.

Allergietesten van mensen met de uitslag leverden geen boosdoeners op. Huidbiopten tonen aan dat wat zich onder de huid afspeelde leukocytoclastische vasculitis was, wat betekent dat er resten van witte bloedcellen in de wanden van de kleine bloedvaten aanwezig zijn. Bij leukocytoclastische vasculitis zijn de kleine bloedvaatjes in je huid ontstoken

Bloedonderzoek laat niets opmerkelijks zien op het gebied van infectie of systemische aandoeningen in geval van wandelbenen.

Behandeling van golfersbenen

De volgende maatregelen kunnen helpen ter behandeling van golfersbenen:

Afkoelen – laat je benen weer tot rust komen

Bij golfersbenen draait het meestal om oververhitting en zwelling in de benen. Het is een aandoening die vaak ontstaat bij warm weer of na langdurig staan of lopen, en dan kunnen je benen plots rood worden, jeuken, branderig aanvoelen of wat opzwellen. Je merkt het soms pas als je gaat zitten en ineens voelt dat je huid ‘in brand staat’.

Daarom is koelen één van de eerste en meest directe manieren om verlichting te krijgen. Het hoeft niet ingewikkeld te zijn: een nat washandje of een schone, vochtige handdoek uit de koelkast doet al wonderen. Leg het koele doekje op de aangedane plekken, bij voorkeur een paar keer per dag. De kou zorgt ervoor dat de oppervlakkige bloedvaten samentrekken, wat de zwelling vermindert en de jeuk tijdelijk onderdrukt. Tegelijk geeft het een kalmerend effect op de huid.

👉 Let wel op dat je nooit ijsklontjes direct op de huid legt, want dat kan juist schade geven. En laat je huid tussen de sessies door goed drogen.

Praktische tip: als je weet dat je klachten hebt op warme dagen, leg dan ’s ochtends alvast een paar vochtige doekjes in de koelkast. Zo heb je altijd een koele oplossing binnen handbereik.

Kalmeren met een crème – verzacht de jeuk op het juiste moment

Als de jeuk aanhoudt of als je huid geïrriteerd blijft aanvoelen, kun je een verzachtende crème of lotion aanbrengen. Denk aan middeltjes met aloë vera, menthol of calendula – stoffen die bekendstaan om hun verkoelende, kalmerende werking. In sommige gevallen kan ook een licht corticosteroïdpreparaat (zoals hydrocortisoncrème) worden geadviseerd, maar dat liever in overleg met je huisarts of apotheker.

De crème werkt niet alleen verlichtend bij jeuk, maar helpt ook om de huid soepel te houden als die door warmte en zweten wat droger of gevoeliger is geworden. En soms zit de troost ook gewoon in het ritueel van even stilstaan bij jezelf en zachtjes smeren.

👉 Let wel op: gebruik geen geparfumeerde of alcoholhoudende crèmes, want die kunnen de huid juist verder irriteren.

Kleine extra: bewaar je crème in de koelkast voor een extra fris effect bij het aanbrengen.

Drinken, drinken, drinken – geef je lijf de brandstof die het nodig heeft

Het lijkt een open deur, maar voldoende drinken is zó belangrijk bij deze klachten. Als je te weinig vocht binnenkrijgt, raakt je lichaam uit balans en wordt het vasthouden van vocht in de benen juist erger. De circulatie vertraagt, afvalstoffen worden minder goed afgevoerd, en de warmte in je lijf bouwt op. Dat alles draagt bij aan de klachten.

Door op warme dagen of bij inspanning bewust genoeg water te drinken (denk aan zo’n 1,5 tot 2 liter per dag, tenzij je arts anders zegt), help je je lichaam van binnenuit om de bloedsomloop soepel te houden en zwelling tegen te gaan. Je voorkomt uitdroging én overbelasting van de benen.

👉 Geen fan van water? Voeg dan een schijfje citroen, wat komkommer of muntblaadjes toe voor een frissere smaak.

Extra aandachtspunt: alcohol en cafeïnerijke dranken kunnen juist vochttekort versterken, dus beperk die als je klachten hebt.

Water drinken
Voldoende drinken / Bron: Pixabay

Benen omhoog – laat de zwaartekracht voor je werken

Wanneer je merkt dat je benen zwaar aanvoelen, gezwollen zijn of beginnen te kloppen, is het tijd om letterlijk even de benen omhoog te gooien. Door je benen hoger te leggen dan je hart, geef je je bloedsomloop een duwtje in de goede richting. De zwaartekracht helpt het opgehoopte vocht en bloed terug te voeren richting het bovenlichaam, waardoor zwelling sneller afneemt.

Dit hoeft geen ingewikkelde oefening te zijn: leg een paar stevige kussens onder je onderbenen terwijl je op de bank ligt, of gebruik een voetenbankje onder je bureau als je veel zit. Al een kwartiertje rust met de benen omhoog kan verlichting geven.

👉 Let op: forceer niets en blijf wel regelmatig bewegen – afwisseling tussen rust en beweging is het sleutelwoord.

Goed om te weten: probeer deze houding ook even aan te nemen ná een warme douche of voordat je naar bed gaat. Het helpt je lichaam om sneller tot rust te komen.

Compressiekousen – steun aan je benen op drukke dagen

Ze mogen dan misschien niet het toonbeeld van elegantie zijn, maar compressiekousen zijn bijzonder effectief als het gaat om de behandeling van golfersbenen. Ze oefenen een lichte, gelijkmatige druk uit op je onderbenen, waardoor de bloedstroom wordt gestimuleerd en vocht minder snel de kans krijgt om zich op te hopen.

Vooral als je lang moet staan, veel loopt of een vliegreis maakt, kunnen deze kousen echt het verschil maken. Maar: het is belangrijk dat je de juiste maat en druksterkte draagt. Laat ze dus aanmeten bij een speciaalzaak of apotheek. Te losse kousen doen niets, te strakke kunnen juist knellen en de klachten verergeren.

👉 Draag ze het liefst ’s ochtends direct na het opstaan, wanneer je benen nog het minst gezwollen zijn.

Fijn om te weten: tegenwoordig zijn er veel modernere uitvoeringen beschikbaar – in neutrale kleuren, lichte stoffen of zelfs met sportief design.

Wisselbaden – trainen van de bloedvaten

Een verrassend eenvoudige, maar krachtige manier om je benen te ondersteunen is het nemen van wisselbaden. Hierbij dompel je je onderbenen eerst in warm (niet heet!) water voor ongeveer 5 minuten, en daarna kort in koud water (30 seconden tot 1 minuut). Dit proces herhaal je twee à drie keer.

Wat het doet? De afwisseling tussen warmte en kou zorgt voor een soort ‘fitness’ van je bloedvaten. Ze trekken samen en zetten weer uit, waardoor de doorbloeding verbetert en opgehoopt vocht sneller wordt afgevoerd.

👉 Let op: deze methode is niet geschikt als je huid erg gevoelig is of wondjes vertoont.

Lymfedrainage – een zachte boost van binnenuit

Bij hardnekkige vochtophoping of zwelling in de benen kan manuele lymfedrainage veel verlichting bieden. Dit is een zeer zachte, ritmische massagevorm die speciaal gericht is op het stimuleren van het lymfestelsel. De lymfe is verantwoordelijk voor het afvoeren van afvalstoffen en overtollig vocht, en als die stroming vertraagd is (bijvoorbeeld bij golfersbenen), kunnen klachten ontstaan of aanhouden.

Een gecertificeerd oedeemtherapeut kan deze behandeling geven. In sommige gevallen wordt dit zelfs vergoed via aanvullende zorgverzekeringen.

Tip: er bestaan ook apparaten voor thuisgebruik die een lymfebeweging nabootsen, maar overleg hierover altijd eerst met een arts of therapeut.

Droge borsteling – zacht stimuleren met een borstel

Een eenvoudig hulpmiddel dat je zelf thuis kunt gebruiken, is een droge lichaamsborstel met zachte, natuurlijke haren. Door je benen dagelijks met opwaartse bewegingen te borstelen richting het hart (dus vanaf de enkels omhoog), stimuleer je de lymfestroom, verwijder je dode huidcellen én geef je jezelf een klein zelfzorgmomentje.

Doe dit bij voorkeur voor het douchen, op een droge huid. Na afloop kun je je huid insmeren met een lichte, hydraterende crème.

Infraroodtherapie – diepe warmte die werkt

Voor wie wat meer zoekt dan alleen verkoeling, kan infraroodlichttherapie verrassend effectief zijn. Infraroodlampen geven een zachte, diepe warmte af die door de huidlagen heen dringt en de bloedcirculatie activeert, spierspanning vermindert en het herstel van huid en bindweefsel stimuleert.

Gebruik een erkende infraroodlamp (zoals ook wordt gebruikt bij spierpijn of wintertenen) en richt deze op het aangedane gebied, 10 tot 15 minuten per sessie.

👉 Let op: deze behandeling is vooral geschikt bij gespannen of vermoeide benen zonder actieve roodheid of jeuk. Bij jeuk of zwelling kan warmte juist averechts werken.

Voeding onder de loep – minder zout, meer kalium

Vocht vasthouden heeft niet alleen te maken met je vaten of je beweging, maar ook met wat je eet. Een te hoge zoutinname (natrium) kan ervoor zorgen dat je lichaam vocht blijft vasthouden, zeker op warme dagen of bij hormonale schommelingen.

Door je zoutinname te beperken (minder kant-en-klare maaltijden, chips, soepen en sauzen) en tegelijk je kaliuminname te verhogen (denk aan banaan, avocado, spinazie, zoete aardappel) help je je lichaam om het vocht beter in balans te houden.

Ook voldoende magnesium en vitamine C kunnen je vaten versterken en de huid rustiger maken.

Avocado Bron: Anna Kucherova/iStock.com
Avocado bevat veel kalium / Bron: Anna Kucherova/iStock.com

Beweging in balans – niet te veel, niet te weinig

Het klinkt misschien tegenstrijdig, maar zowel te veel stilstaan als te veel lopen kan golfersbenen in de hand werken. Het gaat dus om de juiste dosering van beweging.

Wandelen, fietsen of lichte rekoefeningen helpen de bloedcirculatie en de afvoer van vocht te verbeteren. Maar overdrijf het niet: je benen hebben ook rustmomenten nodig. Zoek de balans tussen activiteit en herstel.

👉 Heb je een zittend beroep? Sta dan elk half uur even op en beweeg je enkels of loop een klein rondje.

Thuisoefeningen zoals ‘voetpompen’ (hielen op en neer bewegen) zijn klein, maar krachtig.

Waarom voetpompen (hielen op en neer bewegen) zo effectief zijn

‘Voetpompen’ klinkt misschien simpel, maar deze kleine beweging heeft verrassend veel effect. Het helpt je lichaam actief bij de circulatie en het afvoeren van vocht in de benen. Hier is waarom:

  1. Stimuleert de bloedcirculatie – Door je hielen op en neer te bewegen, activeer je de kuitspier, die als een soort ‘pomp’ werkt om bloed uit je benen terug naar je hart te sturen.

  2. Voorkomt vochtophoping – Regelmatig bewegen van de enkels helpt om stilstaand vocht in de onderbenen te verspreiden, wat zwelling tegengaat.

  3. Helpt tegen zwaarte en vermoeidheid in de benen – Vooral bij langdurig zitten of staan geeft deze oefening verlichting en voorkomt het dat benen ‘zwaar aanvoelen’.

  4. Laagdrempelig en overal te doen – Of je nu op de bank zit, achter je bureau werkt of in de trein bent: je hebt geen hulpmiddelen nodig en kunt het bijna ongemerkt doen.

  5. Ideaal voor preventie – Zelfs als je (nog) geen klachten hebt, is deze beweging een mooie gewoonte om de doorbloeding soepel te houden.

Zo doe je het:
Ga zitten of staan, til je hielen van de grond terwijl je tenen op de vloer blijven, en laat daarna je hielen weer zakken. Herhaal dit ritmisch, 15 tot 30 keer, en doe dit meerdere keren per dag.

Klein gebaar, groot effect. Wil je ook andere mini-oefeningen voor de benen erbij?

Aromatherapie – ondersteuning via geur en huid

Sommige mensen ervaren verlichting door het gebruik van etherische oliën zoals pepermunt, citroengras of cipres. Deze oliën hebben een verkoelende of vochtafdrijvende werking wanneer ze verdund worden aangebracht op de huid (bijvoorbeeld met een neutrale basisolie als amandel- of jojoba-olie).

Een paar druppels in een voetenbad, of in een massageolie voor de onderbenen, kunnen helpen bij ontspanning, betere doorbloeding én het gevoel van welzijn.

👉 Let op: etherische oliën zijn krachtig – altijd goed verdunnen en nooit gebruiken op beschadigde huid.

Innovatieve medische opties – alleen bij ernstige klachten

Als golfersbenen chronisch worden of samengaan met onderliggende vaatafwijkingen, kan een arts andere opties overwegen. Denk aan:

  • Microsclerotherapie: een behandeling waarbij kleine verwijde adertjes (teleangiëctasieën) worden ingespoten, wat soms gepaard gaat met jeuk of warmteklachten.

  • Medicatie op recept, zoals vaatversterkende middelen of diuretica (plasmedicatie), maar dit alleen onder strikte medische begeleiding.

Slotgedachte

Golfersbenen lijken in eerste instantie een onschuldige kwaal – en dat is het meestal ook – maar de klachten kunnen hardnekkig zijn en invloed hebben op je dagelijks functioneren. Gelukkig zijn er talloze manieren om zelf aan de slag te gaan met verlichting én preventie. Of je nu kiest voor verkoeling, natuurlijke ondersteuning, voeding, beweging of innovatieve therapieën: het draait allemaal om luisteren naar je lichaam en zoeken naar wat bij jou past.

En het mooiste? Vaak zijn het juist die kleine, liefdevolle gewoontes — een voetenbad, een glaasje water extra, even de benen omhoog — die het meeste verschil maken.

Je hoeft niet alles tegelijk te doen. Kies wat bij je past, en geef jezelf de ruimte om te ontdekken wat werkt. 💛

Hoe gaat het verder? prognose van golfersbenen

Golfersbenen — die vreemde, jeukende, tintelende of branderige plekken op je benen na een wandeling of een dag in de zon — kunnen je soms behoorlijk verrassen. Het komt vaak ineens opzetten en verdwijnt soms weer net zo snel. Maar hoe zit het eigenlijk op de lange termijn? Gaat het vanzelf over? Komt het terug? En kun je er helemaal vanaf komen? Hieronder lees je alles over de vooruitzichten.

Meestal goedaardig en tijdelijk

Het goede nieuws eerst: in de meeste gevallen is de prognose van golfersbenen gunstig. De klachten verdwijnen vaak binnen een paar uur tot enkele dagen, en bij veel mensen komt het daarna niet of nauwelijks meer terug — zeker als je weet wat de triggers zijn en daarop let. Denk aan:

  • vermijding van oververhitting,

  • tijdig afkoelen,

  • voldoende rust en hydratatie.

Voor wie daar alert op is, blijven golfersbenen vaak een eenmalig of sporadisch probleem.

Kans op terugkeer bij herhaling van triggers

Toch is het goed om te weten dat golfersbenen bij sommige mensen regelmatig terugkeren, vooral als ze vaak worden blootgesteld aan de omstandigheden die de klachten uitlokken. Denk aan:

  • wandelen of fietsen in warme omstandigheden,

  • langdurig staan,

  • kleding die niet goed ademt,

  • onderliggende doorbloedingsproblemen.

Wie dit herkent, doet er goed aan om preventieve maatregelen in te bouwen in het dagelijks leven (zoals wisseldouches, compressiekousen of extra rustmomenten).

Variatie per persoon: mild of hardnekkig

Sommige mensen hebben er maar één keer in hun leven last van, bij anderen keert het elk voorjaar terug alsof het een onwelkome seizoensgast is. De ernst en frequentie verschillen sterk per persoon, en worden mede beïnvloed door:

  • je leeftijd,

  • je vaatgezondheid,

  • je hydratatiestatus,

  • en zelfs je hormonale schommelingen.

Invloed van leefstijl

Je levensstijl speelt een grotere rol dan je misschien denkt. Mensen die regelmatig matig bewegen, gezond eten, voldoende water drinken en hun lichaam goed verzorgen, hebben duidelijk minder kans op terugkerende klachten. Je hoeft geen topsporter te worden, maar een beetje aandacht voor je lijf en gewoontes kan veel verschil maken.

Wanneer naar de dokter?

Als de klachten steeds terugkomen, erger worden of samengaan met andere symptomen zoals blauwe plekken, aanhoudende zwelling, krampen of wondjes, is het verstandig om medisch advies in te winnen. Niet alles wat op golfersbenen lijkt, ís ook daadwerkelijk golfersbenen. Soms is er een onderliggende vaataandoening of huidprobleem dat meer aandacht vraagt.

Complicaties bij golfersbenen: zeldzaam, maar niet onmogelijk

Hoewel golfersbenen meestal onschuldig zijn en vanzelf overgaan, is het goed om te weten dat er in sommige gevallen complicaties kunnen optreden, vooral als de klachten worden genegeerd of verkeerd geïnterpreteerd. Hieronder lees je wat er kán gebeuren — niet om je bang te maken, maar juist om je te helpen goed voor jezelf te zorgen.

Overloop naar chronische klachten

Bij mensen die vaak last hebben van golfersbenen en niets aan de oorzaak doen, kunnen de klachten op den duur vaker terugkeren en langer aanhouden. De huid kan gevoeliger worden, de doorbloeding kan stagneren en het herstel kan trager verlopen. Uiteindelijk kan er een soort vicieuze cirkel ontstaan:
→ je loopt minder,
→ je conditie vermindert,
→ je benen worden gevoeliger.

Wat je kunt doen: preventief werken aan doorbloeding, voldoende rustmomenten nemen en de benen regelmatig omhoog leggen of koelen na inspanning.

Huidproblemen zoals eczeem of pigmentvlekken

Bij herhaaldelijke irritatie van de huid (bijvoorbeeld door veel krabben of wrijven) kan de huid beschadigd raken of verdikt worden. Dit heet lichenificatie. Ook kunnen er blijvende verkleuringen of pigmentverschuivingen ontstaan op de plekken waar de huid steeds geïrriteerd is geweest.

Soms zien we zelfs contacteczeem ontstaan, bijvoorbeeld door zweet, kledingstoffen of zelf aangebrachte crèmes.

Wat je kunt doen: kalmerende huidverzorging gebruiken, overmatig krabben vermijden, en bij blijvende verkleuring of verdikking even langs de huisarts of dermatoloog.

Verward met ernstigere aandoeningen

Golfersbenen lijken qua uiterlijk soms op andere huidaandoeningen, zoals:

  • allergische reacties,

  • flebitis (aderontsteking),

  • veneuze insufficiëntie,

  • beginnende trombose.

Daarom is het belangrijk om alert te zijn op symptomen die niet bij gewone golfersbenen passen, zoals:

  • scherpe pijn,

  • koude voeten,

  • blauwe of paarse verkleuring,

  • wonden of blaren.

Wat je kunt doen: voel je dat er ‘iets niet klopt’, twijfel dan niet en laat er even naar kijken. Beter één keer te veel gerustgesteld dan te lang doorgelopen.

Psychisch effect – frustratie of onzekerheid

Hoewel het fysiek onschuldig is, kunnen golfersbenen psychisch toch impact hebben. Denk aan:

  • schaamte over hoe je benen eruitzien,

  • frustratie dat het steeds terugkomt,

  • onzekerheid over de oorzaak,

  • angst dat je iets ernstigs hebt.

Voor sommige mensen kunnen de klachten beperkend zijn in werk, hobby’s of sociale situaties. En dat verdient net zoveel aandacht als fysieke klachten.

Wat je kunt doen: praat erover met je huisarts, fysiotherapeut of iemand in je omgeving. En zoek gerust online lotgenoten – je bent niet de enige, ook al voelt dat soms wel zo.

Fysiotherapie
Fysiotherapie / Bron: Wikimedia Commons

Conclusie: beter voorkomen dan behandelen

Complicaties zijn gelukkig zeldzaam, maar je voorkomt ze het beste door je lichaam serieus te nemen. Geef je benen wat ze nodig hebben: rust, beweging, verkoeling, verzorging én wat begrip. Golfersbenen vragen geen spoedbehandeling, maar wel aandacht. Zie het als een uitnodiging van je lijf om even stil te staan bij hoe je in je vel zit — letterlijk.

Preventie: Het voorkómen van wandelbenen

Iedereen kan wandelbenen krijgen, maar vrouwen ouder dan 50 lopen het meeste risico. Je kan echter een aantal preventieve maatregelen nemen om de kans op golfersbenen te verkleinen:

Bescherm je huid tegen de zon

Het kan helpen als je je benen en enkels bedekt met lichte kleding, zoals sokken, kousen of broeken. Dit vermindert de blootstelling van je huid aan zowel direct als gereflecteerd zonlicht.

Het gebruik van zonnebrandcrème heeft hetzelfde effect. Bijvoorbeeld het regelmatig insmeren van rode/jeukende vlekken met aftersun gel. Dit houdt de huid koel en heeft een verzachtende werking. Dit verlicht de jeuk.

Gebruik zonneblaasjesgel

Veel wandelaars hebben goede ervaringen met zonneblaasjesgel. Deze gel is verkrijgbaar bij de drogist. Smeer hier je enkels en onderbenen mee in voordat je op pad gaat. Neem bij lange wandelingen de tube mee. Dan kun je de gel onderweg nog een keer aanbrengen.

Masseer je benen

Handmatige lymfedrainage-massage kan ook nuttig zijn. Deze zachte massagetechniek is gericht op het afvoeren van lymfe (vocht) uit de benen en het vergroten van de bloedstroom in zowel diepe als oppervlakkige beenaders.

Drink water en eet niet te veel zout

Drink veel vocht en vermijd het eten van zout voedsel. Dit zal de zwelling helpen voorkomen die gepaard gaat met wandelbenen.

Draag vochtafvoerende kleding

Als het warm en zonnig is, zorg er dan voor dat je je benen beschermt tegen blootstelling aan de zon door ze te bedekken met lichtgekleurde stof of zonnebrandcrème. Als het vochtig is, draag dan vochtafvoerende (wandel)sokken voor extra comfort. Door je huid te bedekken, voorkom je verdere irritatie en klachten. Speciale wandelcompressiesokken zorgen ervoor dat tijdens het wandelen de bloedtoevoer van je benen goed geregeld wordt.

Draag compressiekousen

Mensen die eerder last hebben gehad van wandelbenen (ook wel golfersbenen genoemd) kunnen een hoop ellende besparen door preventief gebruik te maken van compressiekousen. Deze speciaal ontworpen kousen oefenen een lichte, gelijkmatige druk uit op je onderbenen. Daardoor wordt de bloedcirculatie gestimuleerd en krijgt overtollig vocht minder kans om zich op te hopen. Het gevolg? Je benen voelen minder zwaar, je huid raakt minder snel geïrriteerd en de kans op een nieuwe episode van jeuk, roodheid of zwelling neemt flink af.

Tegenwoordig zijn er trouwens niet alleen kousen verkrijgbaar, maar ook compressieleggings en -broeken, die een groter deel van je benen ondersteunen. Vooral handig bij mensen die klachten ervaren tot boven de knie of bij intensievere belasting, zoals lange wandelingen, staand werk of reizen.

Let op: compressiekleding moet wél goed passen. Te strakke kousen kunnen de bloedstroom juist afknellen, terwijl te losse exemplaren geen enkel effect hebben. Laat je dus bij voorkeur adviseren of aanmeten bij een apotheek, medische speciaalzaak of erkend sportwinkelpunt. En draag ze het liefst in de ochtend, wanneer je benen nog het minst gezwollen zijn.

👉 Gebruik compressiekousen niet zomaar als je last hebt van diabetes, hartproblemen of ernstige vaatproblemen. In die gevallen is medisch advies eerst noodzakelijk.

Tot slot: compressiekleding is geen wondermiddel, maar het kan je wél net die extra steun geven die je benen nodig hebben — vooral als je het combineert met voldoende beweging, verkoeling en een gezonde levensstijl. Denk er niet te laat aan: voorkomen is ook hier echt beter dan genezen.

Iemand die compressiekousen draagt tijdens het wandelen / Bron: Martin Sulman

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over wandelbenen, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.