Vetbult (lipoom): symptomen en behandeling

Last Updated on 8 juni 2025 by M.G. Sulman

Een vetbult is een goedaardig gezwel van vetweefselcellen en wordt ook wel lipoom genoemd. Wanneer je over je huid streelt, kun je mogelijk een bultje voelen. Als je het nader inspecteert, voelt het als een dikke, elastische knobbel. Meestal hoef je je geen zorgen te maken: als de bult zacht is en met je vingertoppen kan worden verplaatst, kan het een onschadelijke vettumor zijn, een zogenaamde vetbult of lipoom. Een vetbultje is een veel voorkomende goedaardige tumor die ontstaat uit vetweefselcellen en zich meestal in het onderhuidse vetweefsel bevindt. In principe kan een lipoom zich in elk deel van het lichaam ontwikkelen. Meestal worden echter de rug, schouder en nek, buik, armen of benen getroffen. Het is anno 2025 niet precies duidelijk waarom zich lipomen ontwikkelen. Omdat ze echter meestal bij meerdere familieleden voorkomen, gaan artsen uit van een genetische aanleg. Een vetbult verdwijnt niet vanzelf. Een behandeling kan overwogen worden als de vetbult als storend wordt ervaren of klachten veroorzaakt.

Casus: Een onschuldige bobbel met een onverwachte uitkomst

De 52-jarige meneer V. merkte al maanden een zacht bultje in zijn nek op, net onder de haarlijn. Het zat er stilletjes, deed geen pijn, maar viel hem op bij het haren wassen. Eerst dacht hij aan een opgezette klier, maar toen het bultje langzaam groeide, besloot hij toch maar een afspraak bij de huisarts te maken — “voor de zekerheid”.

Bij lichamelijk onderzoek bleek het om een zacht, onderhuids en goed beweeglijk knobbeltje te gaan, ongeveer ter grootte van een kers. De huisarts vermoedde een lipoom, oftewel vetbult. Omdat het bultje geen pijn deed, netjes afgerond was en niet vastzat aan de onderlaag, werd verdere diagnostiek niet direct nodig geacht. Wel noteerde de arts dat meneer het bultje hinderlijk vond bij het liggen op zijn kussen.

Na overleg werd besloten om het lipoom poliklinisch te laten verwijderen. Een kleine ingreep onder lokale verdoving, waarbij het vetbultje in zijn geheel werd verwijderd. De patholoog bevestigde het vermoeden: een klassiek, goedaardig lipoom — niets kwaadaardigs aan. Binnen twee weken was de wond keurig genezen.

Meneer V. was opgelucht. Niet alleen om het goede nieuws, maar ook omdat hij had geluisterd naar zijn gevoel. Zijn advies aan anderen: “Als je iets in je lijf niet vertrouwt, laat het dan gewoon checken. Al is het maar voor je eigen rust.”

Wat is een vetbult?

Een vetbult of lipoom is een knobbel onder de huid, die bestaat uit vetweefsel. Lipomen hebben niet per se een behandeling nodig. Soms zijn ze echter pijnlijk, erg groot of cosmetisch storend. Dan kan een arts de lipoom verwijderen.

Vóórkomen

Vetbulten komen vaak voor. Ongeveer 1 op de 1.000 mensen heeft een lipoom. Lipomen verschijnen meestal tussen de 40 en 60 jaar, maar ze kunnen zich op elke leeftijd ontwikkelen. Ze kunnen zelfs bij de geboorte aanwezig zijn. Zowel mannen als vrouwen kunnen een vetbult krijgen. Ze komen evenwel iets vaker voor bij vrouwen.

Symptomen van een lipoom

Kenmerken

Een vetbultje is meestal niet pijnlijk, maar het kan wel ongemakkelijk zijn als de bult tegen een zenuw drukt of zich in de buurt van een gewricht ontwikkelt. Veel mensen met een lipoom hebben geen klachten. Een verbult heeft meestal de volgende kenmerken:

• Ingekapseld: een vetbult verspreidt zich niet naar de weefsels eromheen.
• Pijnloos: Sommige lipomen veroorzaken echter pijn en ongemak, afhankelijk van hun locatie, grootte en of er bloedvaten en zenuwen aanwezig zijn.
• Rond of ovaal: de vetklompjes van rubberachtig weefsel zijn meestal symmetrisch.
• Beweegbaar: ze zitten net onder het huidoppervlak en bewegen wanneer je ze aanraakt.
• Een vetbult is meestal ergen tussen de één en tien centimeter groot, maar soms zijn ze veel groter.

Voorkeursplekken

Een vetbult kan over het hele lichaam voorkomen. De meerderheid van de mensen met een lipoom heeft er maar één, hoewel er meer dan één lipoom kan groeien. De meeste lipomen ontwikkelen zich net onder de huid op de:

• armen of benen
• nek
• schouders
• romp
• voorhoofd

Speciale vormen van lipoom

Er zijn een aantal speciale vormen van een lipoom.

Reuzenlipoom

Een reuzenlipoom (‘giant lipoma’) duidt op een diameter van meer dan 10 cm of als deze een gewicht heeft van minimaal 1000 g.

In onderstaande video zie je een lipoom die zo groot is als een pasgeboren baby op de rechter bovenarm van een man:

Angiolipoom

Een angiolipoom is een lipoom met een vasculaire component. Het is dus een vetbult waarin bloedvaten zijn gegroeid. Meestal zijn dit bloedvaten die worden geblokkeerd door bloedstolsels. Angiolipomen kunnen flinke pijn veroorzaken. In tegenstelling tot normale lipomen komen ze niet in de eerste plaats voor bij 50-plussers, maar eerder bij jongemannen.

Spindelcellipoom

Kenmerkend voor deze variant zijn vetophopingen in het gebied van de bovenrug, schouder en nek. Spindelcellipoom treft vooral mannen tussen de 45 en 60 jaar.

Aangeboren spinale lipoom

Dit zijn ophopingen van vetweefsel in het wervelkanaal. Deze lipomen zijn het resultaat van een zeldzame embryonale ontwikkelingsstoornis.

Oorzaken van een vetbultje

Oorzaak onbekend

De oorzaak van een vetbult is anno 2025 niet bekend. Aangezien de meeste weefselgroei optreedt na de leeftijd van 50 jaar, kan een leeftijdsgebonden component worden aangenomen. Maar ook dat is niet bewezen. Je hebt meer kans om een lipoom te ontwikkelen als iemand in je familie er een heeft.

Onderliggende aandoening

Sommige aandoeningen veroorzaken de vorming van meerdere lipomen op het lichaam. dergelijke aandoeningen zijn onder meer:

• De ziekte van Dercum of adipositas dolorosa: deze zeldzame aandoening zorgt ervoor dat pijnlijke lipomen groeien, meestal op de armen, benen en romp.
• Het syndroom van Gardner (familial colorectal polyposis): deze aandoening veroorzaakt lipomen en een reeks andere gezondheidsproblemen.
• Familiale meervoudige lipomatose : een zeldzame, goedaardige, genetische huidziekte die gekenmerkt wordt door talrijke, pijnloze, ingekapselde lipomen gesitueerd in het onderhuids vetweefsel van de romp en de ledematen.
• Ziekte van Madelung: deze aandoening komt het vaakst voor bij mannen die overmatig alcohol drinken. De ziekte van Madelung zorgt ervoor dat lipomen rond de nek en schouders groeien.

Onderzoek en diagnose

Lichamelijk onderzoek

Een arts stelt de diagnose meestal op basis van een eenvoudig lichamelijk onderzoek. Soms is vervolgonderzoek nodig.

Beeldvormend onderzoek

Vetbulten zijn in veel gevallen met een echografisch onderzoek met voldoende zekerheid te onderscheiden van cysten of andere gezwellen. Soms vereist dit ook een röntgenonderzoek en in het geval van diepliggende lipomen is beeldvorming met magnetische resonantie (MRI-scan)  zelden nodig.

Weefselonderzoek

Zeer zelden moet een weefselmonster worden genomen om een ​​ernstige ziekte of een kwaadaardig liposarcoom als oorzaak van de tumorvorming uit te sluiten. Een liposarcoom is een kwaadaardige tumor van vetcellen. Pijnlijke gezwellen die snel groeien en niet kunnen worden verplaatst, kunnen wijzen op een dergelijk liposarcoom.

Verschil tussen een cyste en een lipoom (video)

Behandeling van een vetbult

Een vetbult die dicht bij de huid ligt en verder geen ongemak veroorzaakt en niet als cosmetisch storend worden ervaren, vereisen geen specifieke behandeling. Mochten er op een later moment klachten ontstaan ​​of de bult wordt steeds groter, dan dan kan deze alsnog worden verwijderd.

Lipomen operatief verwijderen

De enige behandeling voor een vetbult is om deze operatief te verwijderen. In het geval van kleine subcutane lipomen kan deze procedure poliklinisch worden uitgevoerd door een dermatoloog of chirurg onder plaatselijke verdoving. Grotere of diepgewortelde lipomen worden meestal tijdens een operatie onder algehele anesthesie verwijderd. Dit geldt ook voor de behandeling van meerdere lipomen. Afhankelijk van de locatie van de tumor kan dit gepaard gaan met een verblijf van enkele dagen in het ziekenhuis. Meestal is een meerdaagse opname niet nodig.

Hieronder is een video met een operatieve ingreep is te zien, waarbij een arts een vetbult verwijderd:

Lipomen afzuigen (liposuctie)

Een (minder goed) alternatief voor het operatief verwijderen van lipomen is het afzuigen van lipomen. Nadeel van liposuctie: de vetbult kan niet altijd volledig worden afgezogen. Soms blijft het bindweefselkapsel van de tumor in het weefsel. Dit bevordert de vorming van nieuwe lipomen. Daarom is liposuctie vooral voor kleine lipomen een optie. Het is ook een optie als littekens om cosmetische redenen zoveel mogelijk moeten worden vermeden.

Prognose

Veel mensen hebben ergens op hun lichaam een vetbultje en ze merken het vaak niet eens op. De meeste lipomen behoeven vanuit medisch opzicht niet behandeld te worden. Maar als het onderhuidse bultje als cosmetisch storend wordt ervaren, dan kan een arts deze verwijderen.  Lipomen groeien zelden terug nadat ze verwijderd zijn, maar er kan zich ook en nieuwe lipoom op een andere plek vormen.

Complicaties bij een vetbult (lipoom): zeldzaam, maar niet onmogelijk

In de meeste gevallen is een lipoom — een onderhuidse vetophoping — volledig onschuldig. Het bultje groeit traag, doet geen pijn en blijft jarenlang stabiel. Toch zijn er situaties waarin een vetbult lastig, hinderlijk of zelfs verdacht kan worden. In dit hoofdstuk lees je welke complicaties soms kunnen optreden, wanneer het tijd is om op te letten, en wat je dan kunt doen.

Irritatie en ongemak door ligging of grootte

Soms ligt een lipoom op een vervelende plek: onder de BH-band, langs de broekrand, op het zitvlak of — klassiek — in de nek, waar je ‘m telkens voelt tegen het kussen. Door druk, wrijving of herhaald trauma kan de vetbult geïrriteerd raken en:

• rood worden of gevoelig aanvoelen,

• een branderig of trekkend gevoel geven,

• of esthetisch als storend worden ervaren.

Grote lipomen (soms tot 10 cm of meer) kunnen daarnaast zichtbaar uitpuilen onder kleding, wat mensen schaamte of onzekerheid bezorgt. In die gevallen is verwijderen vaak gewenst, ook al is de bult op zich onschuldig.

Pijnklachten bij zenuwdruk of spierbeknelling

Een lipoom hoort normaal gesproken geen pijn te doen. Maar als het bultje:

• diep ligt, in of tussen spierlagen (intra-musculair lipoom),

• dicht tegen een zenuw drukt,

• of snelle groei vertoont die omliggend weefsel verdringt,

… dan kunnen er pijnklachten ontstaan. Denk aan zeurende of stekende pijn in rust of bij bewegen, uitstralende pijn of zelfs lichte tintelingen. Soms wordt dit verward met een hernia, beknelde spier of ander spierprobleem.

In zulke gevallen kan een echo of MRI nodig zijn om te bekijken waar het lipoom precies ligt en of operatieve verwijdering nodig is om druk op zenuwen of spieren te verlichten.

Ontsteking of infectie (zeldzaam)

Heel soms raakt een lipoom geïnfecteerd — bijvoorbeeld doordat iemand eraan pulkt, per ongeluk in snijdt, of omdat het vetweefsel necrotisch (afgestorven) raakt. In dat geval kan het bultje:

• rood, warm en pijnlijk worden,

• gaan zwellen en etteren,

• of gepaard gaan met algemene klachten zoals koorts.

Dan is het belangrijk om direct een arts te raadplegen. Vaak volgt er een antibioticakuur, en in ernstige gevallen is er chirurgische drainage nodig. Dit is echter een uitzonderlijke complicatie, en komt vaker voor bij talgkliercysten dan bij echte vetbulten.

Verkeerde diagnose of kwaadaardige variant

Een lipoom is bijna altijd goedaardig. Maar héél zelden kan het gaan om een kwaadaardige vorm van vetweefselgroei: een liposarcoom. Dit is een kankergezwel dat op een lipoom lijkt, maar zich heel anders gedraagt.

Let op de volgende rode vlaggen:

• Snelle groei (binnen weken of maanden)

• Stevige, harde consistentie

• Niet-beweeglijk onder de huid

• Gevoel van diepte of vergroeiing met weefsel

• Nachtelijke pijn of spontane blauwe plekken

Een huisarts zal bij twijfel aanvullend onderzoek doen: echo, MRI of een biopsie. Gelukkig komt een liposarcoom extreem zelden voor, vooral bij mensen boven de 60 jaar. Toch is het goed om dit scenario in het achterhoofd te houden bij bulten die ‘anders aanvoelen’ dan een typische vetbult.

Conclusie: meestal onschuldig, soms lastig, zelden gevaarlijk

Een vetbult is in de meeste gevallen een onschuldige onderhuidse metgezel. Maar als hij groeit, pijn doet, diep ligt of anders aanvoelt dan normaal, dan is het slim om even langs de huisarts te gaan. Niet omdat het meteen iets ergs is — maar omdat je lichaam aandacht verdient, zeker als het signalen geeft.

Beter checken dan stressen. Want met de juiste beoordeling, geruststelling of behandeling weet je waar je aan toe bent — en dat voelt altijd beter dan in je hoofd blijven piekeren over wat dat bultje zou kunnen zijn.

Preventie

Lipomen en veel van de aandoeningen die vetbulten veroorzaken, zijn vaak erfelijk bepaald. Daarom is het niet mogelijk om ze te voorkomen. Je kunt het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Madelung beperken door geen of weinig alcohol te drinken.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een vetbultje of lipoom, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.