Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman
Een tintelende tong is een van de vreemdere symptomen die je kan ontwikkelen. Hoewel de oorzaken van een tintelende tong sterk kunnen variëren, is een tintelend gevoel in de tong soms een teken van ernstige problemen. Maar een prikkelende tong is vaak niet iets om je zorgen over te maken en zal waarschijnlijk snel verdwijnen. Je kunt bijvoorbeeld ene prikkende, tintelende tong krijgen als je ananas eet, maar het kan ook komen voor een vitaminetekort.
Een tintelende tong
De medische naam voor tintelingen is paresthesie. Dit is een stoornis in de gevoelssensatie. Mensen met een paresthesie ervaren dit als een onprettig prikkelend, tintelend of brandend gevoel. Het kan alle delen van het lichaam treffen, waaronder de tong.
Oorzaken van een prikkende tong
Fenomeen van Raynaud
Er zijn veel redenen voor een tintelende tong. Een mogelijkheid is een aandoening die bekend staat als de primaire vorm van Raynaud, een aandoening die gewoonlijk de bloedtoevoer naar je vingers, tenen en minder vaak naar je lippen en tong beïnvloedt. Wanneer je tong koud wordt of je onder stress staat, worden de kleine slagaders en aders die het bloed naar de tong vervoeren smaller. Bij het primaire fenomeen van Raynaud is deze reactie overdreven en wordt de bloedtoevoer naar het gebied tijdelijk verminderd. Dit zorgt ervoor dat je tong van kleur verandert en er blauw, erg rood of erg bleek uitziet. Tijdens of na de episode kan je tong korte tijd tintelen.
Zenuwschade
Een andere oorzaak van tongtintelingen is zenuwschade als gevolg van een tandheelkundige ingreep. Schade aan de tongzenuw (nervus lingualis) kan optreden als gevolg van een tandextractie, met name de verstandskiezen. Ofschoon deze schade meestal binnen een paar maanden herstelt, kan de tintelende tong bij sommige personen langer aanhouden. Bij aanhoudende klachten, is het van belang om je huisarts of tandarts te raadplegen.
Allergische reactie
Allergische reacties kunnen een tintelend gevoel in de tong of andere delen van de mond veroorzaken. Dit kan zich ook manifesteren als een jeukend of prikkelend gevoel en is meestal te wijten aan hooikoorts of een voedselallergie. Je kan ook allergisch zijn voor bepaalde medicijnen, zoals antibiotica.
Hoewel allergische reacties over het algemeen niet ernstig zijn en kunnen worden behandeld met een antihistaminicum en door in de toekomst voedsel te vermijden waar je allergisch voor bent, kunnen sommige allergische reacties levensbedreigend zijn. Een anafylactische shock is een ernstige allergische reactie op lichaamsvreemde stoffen (allergenen). Adrenaline verlicht de symptomen van anafylaxie.
Aften of koortsblaasjes
Aften, ook wel koortsblaasjes genoemd, zijn kleine, ondiepe, zweertjes die voorkomen op de lippen, in de wangen of op het tandvlees. Je kunt ze herkennen als grijswitte plekjes in de mond. Ze doen vaak pijn. Aften kunnen ook een tintelende tong veroorzaken. Aften verdwijnen vanzelf binnen 14 dagen.
Migraine
Migraine is een bonzende hoofdpijn die in aanvallen optreedt. Het kan ook je tong, gezicht en handen gevoelloos of tintelend maken. Een migraineaanval kan een halve dag tot drie dagen duren. Bij migraine is de pijn bonzend en meestal gelokaliseerd aan één kant van het hoofd. Dikwijls is er tevens sprake van misselijkheid en braken. Kort voor de aanval zijn soms schitteringen, flitsen of golvende beelden te zien. Maar dit heeft niet iedereen met migraine.
Brandende mond syndroom (BMS)
Het brandende mond syndroom (burning mouth syndrome) veroorzaakt een constant gevoel van branderigheid of ongemak in de tong, lippen en mond. De symptomen variëren van persoon tot persoon en kunnen ook bestaan uit:
- veranderingen in de smaakzin
- droge mond
- een metaalachtige smaak in de mond (een ijzersmaak)
Soms kan een brandend mond syndroom een teken zijn van een gezondheidsprobleem, zoals vitamine B12-tekort, een schimmelinfectie of diabetes. Maar vaak heeft het geen bekende oorzaak.
Het syndroom is niet te genezen, maar de symptomen kunnen worden verholpen door alcohol, tabak en gekruid voedsel te vermijden. Lokale anesthetica om de tong te verdoven kunnen ook helpen, evenals medicijnen die chronische pijn helpen.
Hypoparathyreoïdie
Bij hypoparathyreoïdie werken de bijschildklieren te langzaam: ze maken te weinig bijschildklierhormoon. De bijschildklieren geven het parathormoon (PTH) af. Dit regelt de hoeveelheid calcium in het bloed, in samenwerking met vitamine D en calcitonine, een hormoon dat geproduceerd wordt door de zogeheten C-cellen in de schildklier.
Wanneer je calciumgehalte te laag wordt, kun je mogelijk last krijgen van de volgende klachten:
- spierkrampen
- zwakheid
- toevallen
- duizeligheid
- tintelingen in handen, voeten en gezicht
Wat de oorzaak ook moge zijn, de behandeling is hetzelfde: levenslange suppletie met calcium en vitamine D.
Gebrek aan vitaminen of mineralen
Als je niet genoeg krijgt van sommige vitamines en mineralen via eten of drinken, of als je lichaam niet genoeg aanmaakt, kun je verschillende klachten ontwikkelen. Eén daarvan is een tinteling in je mond. Dat kan gebeuren bij de volgende tekorten:
- ijzertekort
- zinktekort
- een tekort aan verschillende B-vitamines, waaronder een 12-tekort, wat belangrijk is voor je zenuwen
- calciumtekort
- fosfortekort
Je huisarts kan een tekort vaststellen en eventueel aanvullen met suppletie.
Hyperventilatie, angst of stress
Een tintelende tong kan ook worden veroorzaakt door een verstoorde ademhaling, wat vaak wordt gezien bij hyperventilatie, of angst of stress.
Leukoplakie
Ook leukoplakie kan tintelingen aan de tong en mond geven. Leukoplakie is een witte verkleuring en verandering van het mondslijmvlies.
Ananas
Verse ananas is zo’n heerlijk zomerfruit, maar ook een vervelende. Want zodra je in een sappig stukje vruchtvlees bijt, prikt en prikt je tong. Een enzym genaamd bromelaïne is verantwoordelijk voor het tintelende gevoel. Het breekt eiwitten af. Daarom brandt het zo als het in contact komt met ons mondslijmvlies. Als je het bot wilt zeggen: de bromelaïne van de ananas knabbelt aan de eiwitten in je mond!
Maar je voelt het tintelende gevoel pas als het vruchtvlees vers is. Als het boven de 70 graden wordt verwarmd, sterven de enzymen. En niet alle mensen reageren op dezelfde manier op bromelaïne. Sommigen voelen niets, anderen kunnen er gewoon niet tegen.
Als je gevoelig bent maar niet van hete ananas houdt, kun je het fruit een nacht in de koelkast zetten. Deze methode vernietigt ook de enzymen. Of je kunt er een glas melk bij drinken. Dit verzacht ook de scherpte!
Andere oorzaken
Er zijn andere oorzaken voor een tintelende tong die, hoewel relatief zeldzaam, mogelijk de aandacht van een arts vereist. Hierbij kun je denken aan multiple sclerose (MS), bloedarmoede en hypoglykemie( een te laag bloedglucosegehalte).
Video over tongtintelingen
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over een tintelende tong, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
