Buikpijn: oorzaken en behandeling

Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman

Buikpijn is pijn in het gebied van de buik, dat wil zeggen in de onderste helft van het lichaam tussen de borst en de heupen. De pijn kan variëren van mild tot ernstig en kan gepaard gaan met andere symptomen zoals misselijkheid, braken, diarree of verstopping. Het is belangrijk om naar andere symptomen te kijken om te bepalen wat de oorzaak van de buikpijn kan zijn. Als de pijn ernstig is of gepaard gaat met andere ernstige symptomen, is het belangrijk om onmiddellijk medische hulp te zoeken.

Buikpijn kent verschillende oorzaken / Bron: Freepik

Oorzaken van buikpijn

Er zijn veel mogelijke oorzaken van buikpijn, variërend van onschuldige aandoeningen tot ernstige medische problemen. Sommige van de meest voorkomende oorzaken van buikpijn zijn:

  • Maagproblemen: Maagzweer, maagslijmvliesontsteking (gastritis) of reflux kunnen leiden tot buikpijn (pijn in de bovenbuik).
  • Darmproblemen: Buikpijn kan ook het gevolg zijn van darmontsteking, diarree of obstipatie.
  • Zwangerschap: Buikpijn kan voorkomen tijdens de zwangerschap, bijvoorbeeld als gevolg van bevalling of miskraam.
  • Urineweginfecties: Buikpijn kan ook het gevolg zijn van een urineweginfectie.
  • Appendicitis (blindedarmontsteking): Een ontsteking van de appendix (een klein wormvormig aanhangsel aan de dikke darm) kan leiden tot buikpijn.
  • Galstenen: Galstenen (kleine, harde steentjes die zich in de galblaas kunnen vormen) kunnen buikpijn veroorzaken als ze de galwegen blokkeren.
  • Leverproblemen: Leverontsteking of leverfalen kunnen leiden tot buikpijn.
  • Problemen met betrekking tot vrouwelijke geslachtsorganenproblemen, zoals een eileiderontsteking of baarmoederontsteking
  • Galblaasproblemen: Dit kan omvatten galblaasontsteking of galstenen.
  • Leverproblemen: Dit kan omvatten leverontsteking of leververvetting.
  • Nierstenen.
  • Hernia (als een hernia zich hoog in je rug bevindt, kun je ook nog buikpijn krijgen).
  • Hormonale problemen: Dit kan omvatten een tekort aan bepaalde hormonen of een onbalans in hormonen, zoals tijdens de overgang of zwangerschap.
  • Angst en stress: Buikpijn kan soms ook het gevolg zijn van stress of emotionele problemen.

Het is belangrijk om te onthouden dat deze lijst niet volledig is en dat er nog veel andere oorzaken van buikpijn kunnen zijn. Als je buikpijn hebt die langer dan een paar dagen aanhoudt of als de pijn ernstig is, raadpleeg dan een arts voor een juiste diagnose en behandeling.

Vormen van buikpijn

Er zijn verschillende soorten buikpijn die mensen kunnen ervaren, en de oorzaak en het type pijn kunnen variëren. Sommige van de verschillende vormen van buikpijn zijn:

Acute buikpijn

Dit is plotselinge, hevige buikpijn die meestal binnen een paar uur of dagen verdwijnt. Acute buik bij volwassenen komt vaak door een galgangafsluiting of door een galblaasontsteking. Bij oudere kinderen wijst acute buik dikwijls op een blindedarmontsteking.

Chronische buikpijn

Dit is buikpijn die langer dan drie maanden aanhoudt. Chronische buikpijn kan worden veroorzaakt door aandoeningen zoals het prikkelbaredarmsyndroom (PDS), endometriose, of een darmobstructie.

Pijn in de bovenbuik

Pijn in de bovenbuik kan worden veroorzaakt door aandoeningen van het maagdarmstelsel, zoals maagzweren of refluxziekte, een aandoening waarbij je veelvuldig en langdurig last hebt van zuurbranden ten gevolge van maagzuur dat terugstroomt naar de slokdarm.

Pijn in de onderbuik

Pijn in de onderbuik kan worden veroorzaakt door aandoeningen van de voorplantingsorganen, zoals een eierstokontsteking of zwangerschap. Meestal wordt onderbuikpijn veroorzaakt door een darmprobleem.

Pijn aan de zijkant van de buik

Pijn aan de zijkant van de buik kan worden veroorzaakt door aandoeningen van de darmen, zoals diverticulitis of een blindedarmontsteking.

Het is belangrijk om naar de aard en het patroon van de buikpijn te kijken om te bepalen wat de oorzaak ervan kan zijn. Als je je zorgen maakt over buikpijn, raadpleeg dan altijd een arts voor een diagnose en behandeling.

Symptomen

Buikpijn kan verschillende symptomen veroorzaken, afhankelijk van de oorzaak van de pijn. Sommige mogelijke symptomen die samen met buikpijn kunnen optreden, zijn:

  1. Misselijkheid en braken
  2. Diarree of obstipatie
  3. Veranderingen in de frequentie of kleur van de urine
  4. Veranderingen in de ontlasting
  5. Verminderde eetlust
  6. Vermoeidheid of zwakte
  7. Gewichtsverlies
  8. Hoge bloeddruk of juist lage bloeddruk
  9. Koorts

Het is belangrijk om te onthouden dat deze symptomen kunnen wijzen op verschillende aandoeningen. Het is raadzaam om een arts te raadplegen als je buikpijn hebt die langer dan een paar dagen aanhoudt of als de pijn ernstig is.

Koorts (freepik)
Buikpijn kan gepaard gaan met koorts, afhankelijk van de oorzaak / Bron: Freepik

Complicaties

Sommige complicaties die kunnen optreden bij buikpijn zijn:

  • Bloedingen: Dit kan optreden als gevolg van een maagzweer of andere aandoening die leidt tot bloedingen in de maag of darmen. Kenmerkend voor een maagbloeding is de aanwezigheid van zwartgekleurde teerachtige ontlasting (melaena).
  • Perforatie: Dit is wanneer een gaatje wordt gevormd in de darmen (darmperforatie) of maag (maagperforatie), wat kan leiden tot een infectie en andere complicaties.
  • Dehydratatie of uitdroging: Dit ontstaat door te weinig drinken, door te veel vocht verliezen of (in veel gevallen) door een combinatie van beide. Dit kan optreden als gevolg van diarree, braken, veel zweten.
  • Leverfalen: Dit kan optreden als gevolg van ernstige leverproblemen.
  • Shock: Dit kan optreden als gevolg van ernstige bloedingen of infecties.

Behandeling van buikpijn

De behandeling van buikpijn zal afhangen van de onderliggende oorzaak van de pijn. Sommige mogelijke behandelingen kunnen zijn:

Medicijnen

De arts kan pijnstillers, antispasmodica (deze zorgen ervoor dat het colon zich ontspant) of ontstekingsremmende medicijnen voorschrijven om de pijn te verminderen.

Dieetaanpassingen

Als de buikpijn wordt veroorzaakt door een tekort aan bepaalde voedingsstoffen of een onbalans in het dieet, kan de arts aanbevelen om bepaalde voedingsmiddelen te vermijden of toe te voegen.

Chirurgie

In sommige gevallen kan chirurgie nodig zijn om een aandoening te behandelen die buikpijn veroorzaakt, zoals een appendicitis, galstenen of een maagzweer.

Leefstijlaanpassingen

Leefstijlaanpassingen kunnen bestaan uit het beperken van alcoholconsumptie, het aanpassen van de manier waarop je eet of het doen van regelmatige oefening om bepaalde medische aandoeningen te behandelen die buikpijn kunnen veroorzaken.

Complementaire behandelingen

Sommige mensen vinden verlichting van buikpijn met behulp van complementaire behandelingen, zoals massage. Het is belangrijk om met je huisarts te bespreken wat voor jou het beste werkt.

Het is belangrijk om naar een arts te gaan als je buikpijn hebt die niet snel verdwijnt, of als je andere symptomen hebt die die zorgen baren, zoals koorts, diarree, braken, bloedingen of pijn bij het plassen. Een arts kan helpen om de oorzaak van de buikpijn te diagnosticeren en een behandeling voorschrijven.

Uit de oude doos

Buikpijn door vergiftiging met ‘rattenkoekjes’

Uit de Groninger Courant d.d. 30 augustus 1839:

Zekere Abraham van Veen, koekebakkersknecht, woonachtig ten huize van zijnen meester Jan van Walraven alhier [te Rotterdam], klaagde in den morgen van den 24 dezer over buikpijn, enz. en begaf zich dien ten gevolge te bed; — eerst in den na middag van dien dag liet hij zich aan een’ zijner medebedienden uit, dat hij, als zijn leven moede zijnde, eenige zoogenoemde rattenkoekjes (ter vergiftiging van ratten en muizen bestemd en uit een mengsel, gedeeltelijk ook uit rattenkruid bestaande, te zamen gesteld), die in een’ winkel in het Hang [een straat in Rotterdam] te koop waren , had genuttigd. De gen. van Veen is nog dien zelfden avond naar het gasthuis vervoerd, alwaar bij dan ook spoedig overleden is. — Naar het schijnt, laat de justitie zich aan deze zaak gelegen zijn.

In hedendaags Nederlands:

Een man genaamd Abraham van Veen, die werkte als assistent bij een bakker, woonachtig bij zijn werkgever Jan van Walraven in Rotterdam, klaagde op de ochtend van de 24e van deze maand over buikpijn. Hij ging naar bed vanwege deze klachten. Pas in de namiddag van die dag vertelde hij aan een van zijn collega’s dat hij zichzelf, omdat hij moe was van het leven, enkele zogenaamde rattenkoekjes had gegeven. Deze koekjes waren bedoeld om ratten en muizen te vergiftigen en waren samengesteld uit een mengsel, inclusief rattengif. Deze koekjes waren te koop in een winkel in de Hang, een straat in Rotterdam. Van Veen werd diezelfde avond naar het ziekenhuis gebracht, waar hij snel overleed. Het lijkt erop dat justitie belang hecht aan deze zaak.

Vergiftiging door rattenkoekjes / Bron: ROTTERDAM den 26 Augustus.. “Groninger courant”. Groningen, 30-08-1839, p. 2. Geraadpleegd op Delpher op 28-08-2023, https://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010770876:mpeg21:p002

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over buikpijn, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.