Oorzaken van homoseksualiteit: Interview met Dr. Nicolosi – The Becket Cook Show

Last Updated on 1 december 2024 by M.G. Sulman

Welkom bij een boeiende aflevering van The Becket Cook Show! In deze aflevering duikt Becket in een diepgaand gesprek met Dr. Joseph Nicolosi Jr., een gerespecteerd klinisch psycholoog en directeur van de Breakthrough Clinic. Samen onderzoeken ze de vraag: Waarom ontwikkelt een jongen aantrekkingskracht tot hetzelfde geslacht? Becket deelt persoonlijke ervaringen uit zijn jeugd, geïnspireerd door het baanbrekende boek van Dr. Nicolosi Sr., “Shame and Attachment Loss”. Met een combinatie van persoonlijke reflecties, wetenschappelijke inzichten en een vleugje humor, ontdekken ze hoe familiepatronen, ontwikkelingsfasen en sociale dynamieken een rol kunnen spelen in de vorming van identiteit. Deze aflevering is meer dan een interview; het is een krachtige uitnodiging om dieper na te denken over hoe we onszelf en onze relaties begrijpen. Of je nu geïnteresseerd bent in psychologie, gezinsdynamiek of persoonlijke groei, The Becket Cook Show biedt je nieuwe perspectieven en stof tot nadenken. Press Play! Laat je inspireren door dit openhartige en verhelderende gesprek.

Samenvatting van het interview met Dr. Nicolosi – The Becket Cook Show

• 🧠 Inzichten over aantrekkingskracht van hetzelfde geslacht: In deze video worden de factoren onderzocht die bijdragen aan deze aantrekkingskracht, waarbij de nadruk wordt gelegd op ontwikkelingsstadia en gezinsdynamiek.
• 📚 Onderzoek en waarnemingen: Dr. Nicolosi Jr. deelt bevindingen uit het baanbrekende werk van zijn vader, met name uit het boek Shame and Attachment Loss, waarin kinderlijke ervaringen worden gelinkt aan volwassen seksualiteit.
• 🏠 Rol van gezinsdynamiek: Familie-interacties, zoals een afwezige vader of overbetrokken moeder, worden geanalyseerd op hun mogelijke invloed op de ontwikkeling van een kind.
• 🎭 Het fenomeen van het valse zelf: De discussie behandelt copingmechanismen zoals defensieve onthechting, waarbij individuen een “vals zelf” aannemen teneinde zichzelf te beschermen tegen afwijzing.
• 🌍 Culturele en genetische factoren: Ofschoon wordt erkend dat er een mogelijke genetische aanleg is voor same-sex atraction (SSA), benadrukt legt Nicolosi de nadruk op de niet-deterministische rol van opvoeding en maatschappelijke invloeden.

Oorzaken en ontwikkeling van homoseksualiteit

Volgens Dr. Joseph Nicolosi ontstaat same-sex attraction (SSA)¹In het Nederlands wordt same-sex attraction (SSA) vaak vertaald als “aangetrokkenheid tot hetzelfde geslacht” of kortweg “homoseksuele aantrekkingskracht”. Afhankelijk van de context kan ook de term “gelijkgeslachtelijke aantrekking” worden gebruikt, vooral in meer formele of neutrale teksten. door een samenspel van meerdere factoren die samen een “constellatie” vormen. Geen enkele factor is op zichzelf bepalend; het is juist de combinatie van diverse elementen die bijdraagt aan de ontwikkeling van SSA. Hieronder volgen de belangrijkste inzichten van Nicolosi, die samen een helder beeld geven van hoe deze factoren op elkaar inwerken en samengaan.

Relatiedynamiek in het gezin

• Afstandelijke of afwezige vader: Een vader die emotioneel afstandelijk, kritisch of afwezig is, maakt het voor een jongen moeilijk om zich veilig en zelfverzekerd te voelen in zijn mannelijkheid. Dit kan leiden tot een onvervuld verlangen naar mannelijke aandacht, validatie en acceptatie.
• Overbeschermende of overbetrokken moeder: Een moeder die te controlerend, afhankelijk of beschermend is, kan onbewust de genderidentiteitsontwikkeling van een jongen verstoren. Hierdoor kan de jongen een sterkere identificatie met vrouwelijke eigenschappen ontwikkelen en moeite hebben om zich emotioneel los te maken van zijn moeder.

Temperament en persoonlijkheid

• Gevoeligheid en introversie: Jongens met een gevoelig temperament reageren sterker op afwijzing of conflict, waardoor ze zich sneller anders voelen dan leeftijdsgenoten. Dit betekent dat ze sneller het gevoel kunnen hebben dat ze niet passen bij hun leeftijdsgenoten, wat een diepe impact kan hebben op hun zelfbeeld. Hierdoor missen ze vaak de mogelijkheid om gezonde, hechte vriendschappen op te bouwen met andere jongens.
• Esthetische of creatieve geaardheid: Een voorkeur voor creatieve en esthetische bezigheden in plaats van ruwe, fysieke activiteiten kan een gevoel van ‘anders-zijn’ versterken, vooral als deze interesses niet worden geaccepteerd door leeftijdsgenoten of familieleden.

Sociale ervaringen

• Pesterijen en afwijzing: Afwijzing door leeftijdsgenoten, vooral andere jongens, kan een jongen isoleren van mannelijke relaties en gevoelens van minderwaardigheid voeden. Pesterijen kunnen het gevoel versterken dat hij niet ‘één van de jongens’ is, waardoor hij mannelijke relaties gaat idealiseren of zelfs exotiseren.
• Gebrek aan mannelijke vriendschappen: Het ontbreken van hechte, gezonde relaties met andere jongens tijdens de kindertijd kan leiden tot een onvervulde behoefte aan mannelijke verbinding en bevestiging. Dit gemis kan later in het leven worden geseksualiseerd.

Seksueel misbruik of traumatische ervaringen

Seksueel misbruik in de jeugd, vooral als het wordt gepleegd door een mannelijke dader, kan verwarring veroorzaken over seksualiteit en gender. Dr. Nicolosi stelt dat dit ertoe kan leiden dat het slachtoffer seksuele gevoelens ontwikkelt die eigenlijk voortkomen uit onvervulde behoeften. Deze gevoelens kunnen verband houden met een verlangen naar controle, intimiteit of validatie, omdat het misbruik een diepgaande verwarring over hun seksualiteit en identiteit veroorzaakt.

Biologische factoren

• Temperamentele gevoeligheid: Een biologische aanleg voor gevoeligheid of emotionele reactiviteit houdt in dat een jongen sterker reageert op stressvolle of sociale situaties, waarbij emoties als verdriet, angst of onzekerheid intenser worden ervaren. Hierdoor is hij gevoeliger voor de invloed van relaties en sociale interacties. Negatieve ervaringen, zoals afwijzing of pesterijen, kunnen daardoor diepere sporen nalaten en blijvende gevolgen hebben op zijn zelfbeeld en identiteitsvorming.
• Prenatale invloeden: Nicolosi erkent dat er mogelijk biologische predisposities zijn, zoals hormonale invloeden tijdens de zwangerschap. Hij benadrukt echter dat deze predisposities niet deterministisch zijn; de omgeving speelt vaak een grotere rol in de uiteindelijke ontwikkeling van homoseksualiteit.

Genderontwikkeling

• Genderverwarring of gebrek aan identificatie: Wanneer een jongen moeite heeft om zich te identificeren met zijn vader of andere mannelijke rolmodellen, kan hij een gevoel van verwarring of ‘anders-zijn’ ontwikkelen. Deze verwarring kan later worden geseksualiseerd als een verlangen om die ‘andersheid’ te overbruggen.

Culturele en sociale invloeden

In een cultuur die homoseksualiteit normaliseert, viert en promoot als een aangeboren identiteit, kan een jongen met gevoelens van anders-zijn sneller de conclusie trekken dat hij ‘gay is’. Sociale labels kunnen een gevoel van acceptatie bieden en tegelijkertijd de perceptie versterken dat SSA een vaststaand onderdeel van zijn identiteit is.

Hoe deze factoren samenkomen

Nicolosi vergelijkt de ontwikkeling van SSA met een puzzel waarin alle factoren samenkomen. Het zijn de volgende ingrediënten die leiden tot de ontwikkeling van SSA:

• Onvervulde behoeften: Denk hierbij aan een diep verlangen naar mannelijke aandacht, validatie of acceptatie. Dit kan ontstaan wanneer cruciale vormen van steun en bevestiging ontbreken, waardoor iemand zich niet gezien of gewaardeerd voelt in zijn mannelijkheid.
• Sociale afwijzing: Afwijzing door leeftijdsgenoten of sociale groepen versterkt het gevoel van ‘anders-zijn’. Dit gevoel van uitsluiting kan diepgaande gevolgen hebben voor het zelfbeeld en kan leiden tot een sterk verlangen naar acceptatie en erbij horen.
• Emotionele verwarring: Vaak veroorzaakt door complexe gezinsdynamieken of traumatische ervaringen. Deze verwarring ontstaat wanneer een kind niet goed kan plaatsen wat het voelt, bijvoorbeeld door tegenstrijdige signalen van ouders of een gebrek aan emotionele steun.
• Seksualisering van onvervulde behoeften: Tijdens de puberteit, een periode waarin hormonale veranderingen en identiteitsvorming centraal staan, kan het verlangen naar mannelijke verbinding worden geseksualiseerd. Wat begon als een behoefte aan aandacht, validatie of een gevoel van verbondenheid, wordt in deze fase vaak geïnterpreteerd of ervaren als seksuele aantrekkingskracht.

Conclusie

SSA ontstaat niet door één enkele oorzaak, maar is multifactorieel. Het gaat bij homoseksualiteit om een combinatie van verschillende factoren, waaronder familieomstandigheden (afstandelijke vader, overbetrokken moeder), persoonlijkheid (gevoeligheid, creativiteit), sociale ervaringen (pesterijen, gebrek aan vriendschappen), mogelijke biologische factoren en traumatische gebeurtenissen (seksueel misbruik of afwijzing).

Gezinsdynamiek en de ontwikkeling van identiteit

Gezinsdynamiek speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van de persoonlijke identiteit. Volgens Dr. Nicolosi kunnen specifieke patronen binnen het gezin bijdragen aan de ontwikkeling van homoseksualiteit. De belangrijkste inzichten van Dr. Nicolosi over hoe de relaties met ouders en broers invloed hebben op de identiteitsvorming van een jongen, passeren de revue.

De rol van vader

Dr. Nicolosi legt uit dat de vader een cruciale rol speelt in het ontwikkelen van een mannelijk identiteitsgevoel bij zijn zoon. Wanneer een vader emotioneel afstandelijk, kritisch of onbereikbaar is, kan dit leiden tot onzekerheid over mannelijkheid bij zijn zoon. Jongens die het gevoel hebben dat ze niet de goedkeuring van hun vader krijgen, kunnen onzeker worden over hun eigen identiteit. Dit gevoel kan worden versterkt wanneer de communicatie met de vader minimaal is waardoor belangrijke momenten van emotionele binding, zoals samen spelen, praten over wat je bezighoudt of gezamenlijke activiteiten ondernemen, vaak ontbreken.

In gezinnen waarin oudere broer(s) de jongere broer(s) pesten, is de vader vaak degene die deze situatie moet beslechten. Wanneer hij dat niet doet, kan dit het gevoel van isolatie en kwetsbaarheid bij de jongere broer versterken. Dit heeft een negatieve invloed op zijn emotionele ontwikkeling.

De rol van de moeder

Moeders spelen ook een niet te verwaarlozen rol in de ontwikkeling van de identiteit van hun zoon. Dr. Nicolosi beschrijft hoe overbetrokkenheid van moeders vaak leidt tot problemen bij jongens om zich los te maken en een eigen identiteit te ontwikkelen. Dit gebeurt vooral rond de leeftijd van 2,5 jaar, een kritieke fase waarin jongens beginnen met het vormen van een identiteit los van hun moeder. Wanneer moeders te veel betrokken zijn, kan dit proces van seperatie en individuatie worden verstoord.

In sommige gezinnen wordt de zoon door zijn moeder gezien als iemand die emotionele behoeften kan vervullen die zij niet van haar echtgenoot krijgt. Deze situatie, die door Dr. Nicolosi wordt omschreven als een ‘narcistische dynamiek’, kan een ongezonde afhankelijkheid creëren waarbij de zoon zich verantwoordelijk voelt voor het geluk van zijn moeder. Dit kan uiteindelijk de ontwikkeling van gezonde relaties en interacties met leeftijdsgenoten bemoeilijken.

Soms neemt een jongen onbedoeld de rol van ‘surrogaat-echtgenoot’ op zich, waarbij hij de emotionele steun en aandacht biedt die normaal gesproken van een partner komt waardoor hij moeite heeft met het aangaan van eigen relaties buiten het gezin. Deze afhankelijkheid zorgt ervoor dat hij niet zelfstandig leert zijn eigen keuzes te maken. Het verhindert hem volwassen relaties aan te gaan en zijn eigen identiteit te vormen.

Oudere broers en pestgedrag

Ook de relatie met oudere broers kan een grote invloed hebben op de ontwikkeling van een jongere broer. In gezinnen waarin oudere broers de jongere broers pesten, kan er een gevoel van vijandigheid ontstaan. Als de vader geen actie onderneemt om dit pestgedrag te stoppen, kan het gevoel van kwetsbaarheid bij de jongere broer nog verder toenemen. Dr. Nicolosi benadrukt dat wanneer een vader niet ingrijpt bij pestgedrag, dit de negatieve impact ervan alleen maar vergroot. De jongere broer voelt zich hierdoor steeds meer geïsoleerd en minderwaardig, wat zijn zelfvertrouwen verder ondermijnt en ervoor zorgt dat hij zich minder veilig voelt binnen zijn eigen gezin. Dit gebrek aan bescherming kan een blijvende invloed hebben op zijn vermogen om gezonde relaties aan te gaan.

Gevoeligheid en esthetische waarden

Jongens met een gevoelig temperament en gevoel voor esthetiek, voelen zich vaak niet op hun gemak in een omgeving die draait om ruwheid en competitie. Volgens Dr. Nicolosi kan dit ervoor zorgen dat deze jongens zich niet alleen vervreemd voelen van hun leeftijdsgenoten, maar ook een gevoel van isolatie binnen hun eigen gezin ervaren. Deze gevoelens van afzondering maken het voor hen moeilijk om een gezond mannelijk identiteitsgevoel te ontwikkelen en om zich verbonden te voelen met andere mannen. Het gebrek aan aansluiting leidt vaak tot een versterkt gevoel van ‘anders zijn’, waardoor hun zelfbeeld en gevoel van eigenwaarde worden ondermijnd.

Oplossingsstrategieën

Dr. Nicolosi benadrukt dat gezinsdynamieken die bijdragen aan problemen in de identiteitsvorming niet simpelweg als de ‘schuld’ van de ouders moeten worden gezien. Het gaat hier om de uitkomst van ingewikkelde en vaak onbewuste interacties binnen het gezin, waarin ieder gezinslid zijn of haar eigen rol speelt. Deze interacties zijn complex en ontstaan door de unieke omstandigheden, emoties en gedragingen van iedereen binnen het gezin. Er zijn echter strategieën die kunnen helpen om gezonde gezinsrelaties te bevorderen:

• Hechtingsherstel: Therapieën die gericht zijn op het herstellen van een warme en ondersteunende relatie met beide ouders kunnen de basis vormen voor een sterker en positiever identiteitsgevoel bij het kind. Door een gezonde en veilige hechting te bevorderen met responsieve ouders, kan het kind zich emotioneel veiliger en geliefd voelen, wat van kardinaal belang is voor zijn persoonlijke ontwikkeling.
• Separatie en individuatie bevorderen: Het stimuleren van de jongen om zijn eigen unieke identiteit te ontwikkelen, los van de verwachtingen en invloeden van zijn ouders, is van groot belang voor een gezonde emotionele groei. Het proces van separatie helpt hem om te ontdekken wie hij werkelijk is, met ruimte voor eigen wensen, interesses en waarden.
• Grenzen stellen ten aanzien van ouderlijke betrokkenheid: Ouders moeten leren hun kind voldoende ruimte te geven om op eigen benen te staan en zichzelf te ontdekken, zonder hen te verstikken. Door een balans te vinden tussen ondersteuning en autonomie, krijgen kinderen de kans om hun eigen identiteit te ontwikkelen en vol vertrouwen de wereld in te stappen.

Het fenomeen van het valse zelf

Het concept van het valse zelf (‘false self’), ontwikkelt door psychiater Donald Winnicott (1896-1971), is een centraal thema in de theorieën van Dr. Nicolosi over de psychische dynamieken die een rol spelen in de ontwikkeling van aantrekkingskracht voor personen van hetzelfde geslacht. Dit fenomeen beschrijft hoe individuen een kunstmatige identiteit aannemen om zichzelf te beschermen tegen pijn, schaamte of afwijzing. Hieronder volgt een uitgebreide verkenning van het valse zelf, zijn oorsprong, de verschillende persona’s en de gevolgen ervan.

Definitie van het valse zelf

Het valse zelf ontwikkelt zich als een beschermingsmechanisme, ontstaan uit de behoefte om te ontsnappen aan externe kritiek, schaamte en afwijzing. Het is een aangeleerd gedragspatroon waarmee iemand probeert de goedkeuring en acceptatie van anderen te verkrijgen, zelfs als dit betekent dat hij zijn ware zelf moet verbergen. Dit ‘masker’ biedt een gevoel van tijdelijke veiligheid en bescherming tegen toekomstige kwetsuren, maar vormt tegelijkertijd een blokkade voor persoonlijke groei en authenticiteit. Ofschoon het valse zelf bedoeld is om pijn te voorkomen, houdt het uiteindelijk de persoon gevangen in een rol die niet echt bij hem past, waardoor het moeilijk is om zichzelf volledig te ontwikkelen en echte verbindingen aan te gaan.

Ontstaan van het valse zelf

Het valse zelf ontwikkelt zich vaak al in de vroege jeugd als reactie op specifieke ervaringen:

• Herhaalde schaamte: Wanneer een kind zijn ware emoties of behoeften uit, maar keer op keer wordt bekritiseerd, afgewezen of genegeerd, leert het dat het veiliger is om deze gevoelens te onderdrukken. Dit leidt tot het aannemen van een valse identiteit die minder vatbaar is voor kritiek.
• Gezinsdynamiek: In gezinnen waar sprake is van een kritische vader of een overbetrokken moeder, voelt een kind vaak de druk om zich aan te passen aan de verwachtingen van de ouders, ten koste van zijn eigen authenticiteit. Hierdoor ontstaat er een valse zelf dat voldoet aan de verwachtingen van anderen.
• Onvoorspelbare interacties: Wanneer een kind niet weet hoe een ouder zal reageren op bepaald gedrag, kan dit leiden tot een verhoogde waakzaamheid en de ontwikkeling van een “masker” om zichzelf te beschermen tegen mogelijke negatieve reacties.

Typen valse zelfpersona’s

Dr. Nicolosi identificeert vier belangrijke typen valse zelfpersona’s:

De passieve gehoorzame (“De brave jongen”)

Dit type gedraagt zich perfect en gehoorzaam om elke vorm van kritiek te vermijden. Deze rol biedt een schijnveiligheid waarin het individu zich beschermd voelt tegen afwijzing, maar tegelijkertijd zijn eigen groei en authentieke expressie opoffert. Het voldoen aan de verwachtingen van anderen wordt een manier om waardering te krijgen, maar dit gaat ten koste van de eigen verlangens, behoeften en spontaniteit. Deze jongens blijven binnen de veilige grenzen van conformiteit, waardoor ze hun eigen potentieel niet volledig kunnen verkennen.

De theatrale entertainer

Dit type probeert de goedkeuring van anderen te krijgen door altijd charmant, grappig of charismatisch te zijn. Ofschoon dit gedrag vaak als aantrekkelijk wordt ervaren door de omgeving, is het voor het individu uitputtend en leidt het tot een leven dat is opgebouwd uit oppervlakkige connecties. De entertainer draagt een masker van vrolijkheid en wordt voortdurend gedreven door een onderliggende angst om niet aardig gevonden te worden. Hierdoor is er weinig ruimte voor het tonen van oprechte emoties of kwetsbaarheden en blijft de echte, diepere verbinding met anderen vaak uit.

De extravagante hypervrouwelijke (“drag queen”)

Deze persona is gericht op het aantrekken van aandacht door middel van flamboyant en soms schokkend gedrag. Deze extravagantie is bedoeld om te provoceren en erkenning te krijgen, zelfs als die erkenning negatief is. Dit type gebruikt opvallend gedrag als een schild tegen onzekerheid; het creëert een illusie van controle over de sociale omgeving en verbergt daarmee zijn diepere angsten en kwetsbaarheden. De hypervrouwelijkheid is een manier om een gevoel van macht te verkrijgen in situaties waarin het individu zich eigenlijk machteloos voelt.

De boze activist (“hypermannelijk karakter”)

Deze persona wordt gekenmerkt door agressie, een militant karakter en een constante strijdlust. Dit gedrag ontstaat vaak als reactie op gevoelens van schaamte, minderwaardigheid of afwijzing. De woede fungeert als een verdedigingsmechanisme, een harde buitenkant die dient om de zachte, kwetsbare binnenkant te beschermen. De boze activist vindt het moeilijk om zijn ware emoties te tonen, omdat kwetsbaarheid gezien wordt als een teken van zwakte. Dit type bouwt een muur van hypermannelijkheid op, die anderen op afstand houdt en het individu isoleert van echte emotionele intimiteit.

Functionele kenmerken van het valse zelf

Het valse zelf vervult bepaalde functies die op korte termijn voordelig lijken, maar uiteindelijk diepere problemen maskeren en versterken:

• Bescherming tegen schaamte: Het valse zelf minimaliseert de kans op kritiek door de ware gevoelens of behoeften te verbergen. Door emoties te onderdrukken en een ander, ‘gewenst’ beeld van zichzelf naar voren te brengen, voelt het individu zich minder kwetsbaar voor afwijzing. Op de korte termijn lijkt dit bescherming te bieden, maar op de lange termijn leidt het tot een steeds groter wordende kloof tussen het ware zelf en het gepresenteerde zelf, wat de schaamte alleen maar versterkt.
• Sociale acceptatie: Door zich voortdurend aan te passen aan sociale normen en verwachtingen, kan het individu de schijn ophouden dat hij goed functioneert en wordt geaccepteerd door zijn omgeving. Deze aanpassing geeft een oppervlakkig gevoel van erbij horen, maar het blijft altijd een façade. Diep vanbinnen voelt het individu zich vaak eenzaam en onbegrepen, omdat de echte behoeften en verlangens verborgen blijven. Het valse zelf maakt echte, authentieke verbindingen onmogelijk, waardoor de behoefte aan acceptatie nooit echt wordt vervuld.
• Beheersing van angst: Het valse zelf helpt het individu om situaties te vermijden waarin hij zich emotioneel onveilig voelt, door een façade van zekerheid en controle op te werpen. Deze schijnbare controle kan tijdelijk rust brengen, maar het zorgt er tegelijkertijd voor dat het individu gevangen blijft in een patroon van vermijden. In plaats van zichzelf kwetsbaar op te stellen en daardoor te groeien, blijft hij in de veilige, maar beperkende cocon van het valse zelf. De angst wordt niet opgelost, maar slechts tijdelijk toegedekt, waardoor echte, duurzame oplossingen uitblijven en het individu blijft worstelen met dezelfde gevoelens van onzekerheid.

Gevolgen van het valse zelf

Ofschoon het valse zelf tijdelijk bescherming biedt, heeft het dikwijls negatieve langetermijneffecten:

• Gebrek aan authenticiteit: Het individu voelt zich afgesneden van zijn ware zelf, wat leidt tot een diepgeworteld gevoel van leegte, vervreemding en ontevredenheid. Het lijkt alsof er altijd iets ontbreekt in het leven, alsof er een kloof bestaat tussen wie men werkelijk is en wie men naar buiten toe laat zien. Dit gebrek aan verbinding met de eigen kern kan leiden tot een voortdurende zoektocht naar externe bevestiging, zonder ooit echt vervulling te vinden.
• Relationele moeilijkheden: Het valse zelf belemmert diepe en authentieke connecties met anderen, omdat het individu voortdurend een façade moet ophouden. Relaties worden hierdoor oppervlakkig en onbevredigend, omdat de ware emoties en behoeften verborgen blijven. Het constante gevoel dat men niet echt gezien of begrepen wordt, leidt tot frustratie en eenzaamheid, zelfs in de aanwezigheid van anderen. Het verlangen naar echte verbinding wordt overschaduwd door de angst om afgewezen te worden als het ware zelf zichtbaar zou worden.
• Uitputting: Het voortdurend in stand houden van een façade is niet alleen mentaal, maar ook fysiek uitputtend. Het vergt enorme inspanning om een rol te spelen en voortdurend te anticiperen op de verwachtingen van anderen. Dit leidt vaak tot chronische stress, emotionele burn-out en zelfs fysieke klachten, zoals vermoeidheid, slapeloosheid en hoofdpijn. De innerlijke strijd om de façade overeind te houden eist zijn tol, waardoor het individu uiteindelijk opgebrand raakt en geen energie meer heeft om zichzelf verder te ontwikkelen.

Het ware zelf versus het valse zelf

Het ware zelf vertegenwoordigt de authentieke expressie van emoties, verlangens en behoeften. Het is wie iemand echt is, zonder maskers of verdedigingsmechanismen. Het valse zelf daarentegen is een façade die dient om het ware zelf te beschermen tegen mogelijke pijn, kritiek of afwijzing. Het ontwikkelen van het ware zelf vereist moed en ondersteuning, omdat het betekent dat iemand zijn kwetsbaarheid moet durven tonen en zich niet langer verschuilt achter een masker of een persona.

Therapeutische benadering

Dr. Nicolosi en andere therapeuten richten zich op het ontmaskeren van het valse zelf en het bevorderen van een authentieke manier van zijn. Deze aanpak vereist een diepgaand proces waarin cliënten worden aangemoedigd om hun ware gevoelens en verlangens te ontdekken en te omarmen, los van de maskers die ze hebben aangenomen om zichzelf te beschermen.

• Schaamte herkaderen: Schaamte is een fundamentele menselijke emotie die iedereen ervaart, maar die vaak wordt gezien als iets dat verborgen moet blijven. In therapie leren cliënten dat schaamte geen definitie is van hun identiteit, maar slechts een deel van het mens-zijn. Door schaamte te normaliseren en het te zien als iets dat iedereen ervaart, krijgen cliënten de kans om hun ware gevoelens en behoeften te accepteren zonder zichzelf te veroordelen. Dit proces van herkaderen helpt hen om een diepere zelfacceptatie te ontwikkelen, wat een cruciale stap is naar authenticiteit (echtheid).
• Zelfbewustzijn cultiveren: Therapie helpt cliënten om een diepere connectie met hun innerlijke zelf te ontwikkelen. Dit betekent dat ze worden aangemoedigd om hun ware gevoelens, verlangens en angsten te herkennen en te omarmen, zonder deze te veroordelen of weg te drukken. Het cultiveren van zelfbewustzijn betekent dat cliënten leren om naar hun eigen stem te luisteren, voorbij de verwachtingen en oordelen van anderen. Dit stelt hen in staat om dichter bij hun authentieke zelf te komen en beslissingen te nemen die echt bij hen passen, in plaats van zich te conformeren aan wat anderen van hen willen.
• Relaties herstellen: Het proces van het herstellen van relaties is essentieel voor de heling van het valse zelf. Cliënten worden geholpen om veilige en ondersteunende relaties op te bouwen, waarin ze hun ware zelf kunnen laten zien zonder angst voor afwijzing. Deze relaties fungeren als een spiegel waarin ze hun waarde en uniekheid kunnen zien, wat hen helpt om hun zelfvertrouwen en eigenwaarde te versterken. Het aangaan van diepgaande, oprechte verbindingen is essentieel om de wonden te helen die door het valse zelf zijn ontstaan, en om te ervaren wat het betekent om volledig geaccepteerd te worden zoals ze werkelijk zijn.

Herkenning en toepassing

Het begrijpen van het concept van het valse zelf is niet alleen relevant in de context van same-sex aantrekkingskracht, maar strekt zich uit tot bredere psychologische en sociale dynamieken. Veel mensen, ongeacht hun seksuele oriëntatie, worstelen met aspecten van het valse zelf. Het proces van het ontdekken van authenticiteit en het leren leven zonder angst voor schaamte is een essentieel onderdeel van persoonlijke groei en welzijn. Door het valse zelf los te laten, kan iemand een leven leiden dat trouw is aan wie hij werkelijk is, wat leidt tot innerlijke vrijheid en diepe vervulling. Dit pad van heling en zelfontdekking is geen gemakkelijke weg, maar het is een reis die de moeite waard is omdat het leidt naar een leven vol echte verbinding, betekenis en vreugde.

Psychische factoren die leiden tot homoseksualiteit

Volgens Dr. Nicolosi spelen vroege kindertijd en gezinsdynamiek een cruciale rol bij de ontwikkeling van homoseksualiteit. Hieronder worden de belangrijkste psychische factoren uiteengezet die, volgens Nicolosi, hieraan bijdragen.

Ontwikkelingsstadia en schaamte

Kinderen doorlopen verschillende ontwikkelingsfasen waarin zij hun genderidentiteit vormen. Voor jongens is de leeftijd van ongeveer 2,5 jaar cruciaal, omdat zij dan beginnen los te komen van hun moeder en zich te identificeren met hun vader. Wanneer deze genderidentificatie wordt verstoord door een gebrek aan bevestiging, aanwezigheid of steun van de vader, kan de jongen een diep gevoel van afwijzing en schaamte ontwikkelen. Om zich te beschermen tegen deze pijnlijke gevoelens, ontwikkelen sommigen een “vals zelf”, waarbij zij zich aanpassen aan de verwachtingen van anderen om sociale acceptatie te verkrijgen, terwijl ze hun authentieke behoeften en emoties onderdrukken.

Gebrekkige relaties met ouders

• Vader: Een emotioneel afstandelijke, kritische of afwezige vader belemmert de jongen in het ontwikkelen van een gezonde mannelijke identiteit. Het gebrek aan mannelijke aandacht en goedkeuring kan in de adolescentie worden “geseksualiseerd” en aldus bijdragen aan het ontstaan van SSA.
• Moeder: Een overbetrokken of controlerende moeder kan de jongen verhinderen om zich emotioneel los te maken en een gevoel van autonomie te ontwikkelen. Deze dynamiek kan leiden tot een ongezonde afhankelijkheid van vrouwen en het ontwijken van relaties met mannen, hetgeen de natuurlijke ontwikkeling van een gezonde mannelijkheid in de weg staat.

Sociale isolatie en defensieve onthechting

Jongens die te maken krijgen met pesten, afwijzing of schaamte van hun leeftijdsgenoten, kunnen zich steeds verder terugtrekken en ontwikkelen vaak een vorm van ‘defensieve onthechting’ van andere mannen. Ze gaan mannen zien als bedreigend of afwijzend, wat hen ertoe aanzet zich emotioneel af te sluiten voor gezonde relaties met mannen. Dit kan leiden tot een geïdealiseerd en mystiek beeld van mannelijkheid, dat later een seksuele lading krijgt. Deze fascinatie voor een ‘onbereikbare’ mannelijkheid kan uiteindelijk uitmonden in SSA.

De rol van erotische afweer

Wat begint als een verlangen naar goedkeuring en verbondenheid met andere mannen, kan tijdens de adolescentie geseksualiseerd worden. Nicolosi noemt dit proces “eroticized envy”. Hierbij voelt een jongen zich seksueel aangetrokken tot eigenschappen die hij bewondert in andere mannen, maar bij zichzelf mist. Deze aantrekkingskracht wordt een manier om het gemis aan mannelijke identificatie te compenseren.

Therapeutische aanpak

Dr. Nicolosi stelt dat therapie gericht kan zijn op het herstellen van een gezonde mannelijke identiteit en het verminderen van SSA (same-sex attraction) door:

• Herstellen van mannelijke identificatie: Therapie helpt gezonde, niet-erotische relaties met andere mannen te versterken, waarbij positieve verbindingen worden opgebouwd die niet gericht zijn op seksuele aantrekkingskracht. Door deze gezonde relaties te ontwikkelen, kan de behoefte aan SSA verminderen. Het doel is om het verlangen naar goedkeuring, verbondenheid en erkenning op een natuurlijke en gezonde manier te vervullen. Het bevorderen van een gevoel van acceptatie binnen de eigen gendergroep helpt hierbij.
• Verwerken van schaamte: Het verminderen van interne schaamte en het opbouwen van zelfvertrouwen in de eigen mannelijke identiteit zijn essentieel voor persoonlijke groei. Schaamte kan leiden tot isolatie en een sterke afhankelijkheid van externe bevestiging. Door schaamte te verwerken en te begrijpen waar deze vandaan komt, wordt men minder afhankelijk van externe goedkeuring en ontwikkelt men een sterker zelfbeeld. Dit proces helpt mannen om zichzelf meer te accepteren en hun eigenwaarde te versterken, zonder zich afhankelijk te voelen van anderen.
• Ontwikkelen van het ware zelf: De therapie richt zich op het ontdekken en ontwikkelen van het authentieke zelf. Dit betekent dat individuen worden aangemoedigd om hun echte behoeften, verlangens en emoties te herkennen en te uiten zonder angst voor afwijzing of oordeel. Het loslaten van de façade van het ‘valse zelf’, die vaak als beschermingsmechanisme is opgebouwd, is cruciaal voor het bereiken van innerlijke vrijheid. Door het ware zelf te omarmen, kunnen mannen groeien in hun persoonlijke kracht en autonomie, wat leidt tot meer oprechte en vervullende relaties.

De invloed van trauma op genderexpressie volgens Dr. Joseph Nicolosi Jr.

Dr. Joseph Nicolosi Jr. legt uit hoe de leeftijd waarop trauma’s plaatsvinden, invloed kan hebben op de mate waarin homoseksuele mannen zich identificeren met vrouwelijke of mannelijke eigenschappen. Dit idee is geworteld in de ontwikkelingspsychologie en benadrukt dat de fase waarin een kind zich bevindt tijdens een trauma bepaalt welke delen van de identiteit gevormd of verstoord worden, zoals het zelfbeeld, de genderidentiteit en de manier waarop het kind relaties aangaat.

Hoe de leeftijd van trauma invloed heeft

Vroege kindertijd (0-5 jaar)

In deze fase is een kind sterk afhankelijk van de moeder en heeft het nog geen volledig begrip van gender. Trauma in deze periode kan de ontwikkeling van de genderidentiteit verstoren. Omdat de moeder meestal de primaire verzorger is, kan een kind zich sterk met haar identificeren. Dit kan ertoe leiden dat een jongen, later als volwassene, een meer vrouwelijk zelfbeeld ontwikkelt. Hij leert dat identificatie met de moeder veiligheid biedt, wat later kan bijdragen aan het gevoel ‘anders’ te zijn dan andere jongens.

Latere kindertijd (6-12 jaar)

In deze fase begint een jongen zijn mannelijkheid te ontwikkelen door zich te identificeren met zijn vader of andere mannelijke rolmodellen. Trauma in deze periode, zoals een afstandelijke vader of afwijzing door leeftijdsgenoten, kan ervoor zorgen dat hij zich terugtrekt van mannelijke identificatie. Hierdoor kan hij zich buitengesloten en minderwaardig voelen, zonder zich per se vrouwelijk te voelen. Dit gevoel van buitensluiting kan zijn identiteitsvorming negatief beïnvloeden.

Adolescentie (13-18 jaar)

Tijdens de adolescentie spelen hormonale en sociale factoren een grote rol in de identiteitsontwikkeling. Trauma in deze periode kan onzekerheden over mannelijkheid verder versterken. Een jongen die moeite heeft met zijn mannelijkheid kan zich meer gaan richten op relaties met mannen, vanuit een behoefte aan validatie en goedkeuring. Dit kan leiden tot het ontwikkelen van same-sex aantrekkingskracht, waarbij hij de eigenschappen die hij bewondert in andere mannen erotiseert.

Verband met vrouwelijkheid

Volgens Dr. Nicolosi hebben mannen die zich meer vrouwelijk gedragen, vaak een trauma meegemaakt op jonge leeftijd, wanneer de genderidentiteit nog heel flexibel en gevoelig is. Hun identificatie met vrouwelijke eigenschappen kan voortkomen uit afwijzing of afstand van mannelijke figuren tijdens deze kritieke vroege ontwikkeling. Het aannemen van vrouwelijke eigenschappen kan dan een manier zijn om een gevoel van veiligheid en acceptatie te vinden.

Wat betekent ‘trauma’?

Dr. Nicolosi gebruikt de term ‘trauma’ om te verwijzen naar psychologische en emotionele ervaringen die de normale ontwikkeling van een kind verstoren. Dit hoeft niet altijd een grote, schokkende gebeurtenis te zijn; vaak gaat het om subtiele, terugkerende patronen binnen de gezinssituatie en sociale omgeving die invloed hebben op hoe een kind zichzelf en zijn relaties met anderen begrijpt.

Soorten trauma

Dr. Nicolosi onderscheidt een aantal soorten traumata:

Relatietrauma

Een afstandelijke of afwezige vader kan ervoor zorgen dat een jongen het gevoel heeft geen goedkeuring of erkenning te krijgen in zijn mannelijke ontwikkeling. Dit gevoel van afwijzing kan leiden tot onzekerheid over zijn mannelijkheid. Daarnaast kan een overbeschermende of controlerende moeder de ontwikkeling van zelfstandigheid en gezonde mannelijke identificatie verstoren. Hierdoor kan een jongen zich sterker identificeren met vrouwelijke eigenschappen.

Pesten en afwijzing

Pesten door leeftijdsgenoten, vooral door andere jongens, kan een jongen het gevoel geven dat hij niet bij de ‘mannelijke groep’ hoort. Dit gevoel van buitensluiting kan bijdragen aan een versterkt gevoel van anders-zijn, wat later kan leiden tot seksuele aantrekkingskracht tot mannen, vanuit een verlangen naar acceptatie en goedkeuring.

Seksueel misbruik

Nicolosi noemt seksueel misbruik als een krachtig en destructief trauma dat verwarring kan veroorzaken over seksuele identiteit en genderrol. Dit kan verstoringen veroorzaken in hoe een jongen zijn eigen lichaam, seksualiteit en relaties met anderen begrijpt.

Gezinsdynamiek

Conflicten tussen ouders kunnen een negatieve invloed hebben op de ontwikkeling van een jongen. Als de vader als ‘slecht’ wordt neergezet, kiest de jongen vaak de kant van zijn moeder, wat de vader-zoonrelatie verstoort. Soms kan de jongen zelfs een ‘surrogaatpartner’ voor zijn moeder worden, waarbij hij zich verantwoordelijk voelt voor haar emotionele welzijn. Dit legt een zware last op het kind en kan de normale genderontwikkeling verstoren.

Kenmerken van trauma

• Narcistische wond: Trauma kan een diepe wond achterlaten in het gevoel van eigenwaarde en identiteit van een kind, vooral als het gaat om zijn gender. Deze ‘narcistische wond’ ontstaat wanneer een jongen afwijzing ervaart van belangrijke mannelijke figuren of zich niet veilig en autonoom kan voelen in zijn rol als jongen.
• Onvervulde behoeften: Trauma creëert vaak onvervulde behoeften, zoals een sterk verlangen naar mannelijke goedkeuring, aandacht en nabijheid. Wanneer deze behoeften niet vervuld worden, kunnen ze in de adolescentie geseksualiseerd worden, wat kan bijdragen aan de ontwikkeling van same-sex aantrekkingskracht (SSA).

Voorbeelden van trauma in de praktijk

• Een jongen probeert een emotionele band met zijn vader te vormen, maar ervaart afwijzing of onverschilligheid. Hierdoor kan hij gaan denken dat hij niet ‘goed genoeg’ is als jongen, wat een negatieve invloed heeft op zijn zelfbeeld.
• Een gevoelige jongen die zich veiliger voelt bij zijn moeder omdat zijn vader kritisch of afwezig is, kan zich sterker identificeren met vrouwelijke eigenschappen. Dit heeft invloed op de manier waarop hij zijn genderidentiteit ervaart.
• Een jongen die gepest wordt door een oudere broer of mannelijke leeftijdsgenoten, kan zichzelf gaan zien als ‘anders’, waardoor hij moeite krijgt om zich te identificeren met mannelijkheid. Deze ervaringen kunnen hem het gevoel geven dat hij niet voldoet aan de verwachtingen van mannelijkheid, wat zijn zelfvertrouwen ondermijnt.

Conclusie

De leeftijd waarop trauma optreedt, heeft een significante invloed op de manier waarop iemand zich later ontwikkelt op het gebied van genderexpressie en identiteit. Nicolosi benadrukt dat het belangrijk is om in therapie rekening te houden met de ontwikkelingsstadia van een kind. Door deze wonden te erkennen en te verwerken, kunnen cliënten geholpen worden om een gezondere kijk op zichzelf en hun relaties te ontwikkelen. De therapeutische aanpak richt zich op het versterken van de authentieke zelfexpressie en het verminderen van de negatieve effecten van vroegkinderlijk trauma.

Waarom gays vaak goede vriendinnen hebben

Gay mannen hebben vaak sterke vriendschappen met vrouwen, en dit kan worden begrepen door te kijken naar aspecten zoals veiligheid, vertrouwdheid en wederzijdse voordelen. Deze vriendschappen bieden een veilige en warme plek, vrij van de verwachtingen en spanningen die vaak in andere relaties aanwezig zijn.

Veiligheid en vertrouwdheid

Voor veel gay mannen voelt het onveilig om zich te ontspannen in de aanwezigheid van andere mannen. Dit komt vaak door vroege ervaringen van afwijzing, pesten, of het gevoel niet geaccepteerd te worden in mannelijke kringen. Dr. Nicolosi beschrijft dit als “defensieve onthechting” – een soort beschermingsmechanisme om afstand te houden van situaties waarin ze zich gekwetst kunnen voelen.

Vriendschappen met vrouwen daarentegen voelen minder bedreigend en veel veiliger. Vrouwen vormen geen directe uitdaging voor hun mannelijke identiteit en accepteren hen vaak zonder vooroordeel. Deze veiligheid en openheid zorgen ervoor dat vriendschappen met vrouwen vaak een sterke, langdurige basis hebben.

Gemeenschappelijke dynamiek

Deze nauwe band met vrouwen begint vaak al in de kindertijd. Voor veel gay mannen is hun moeder de belangrijkste emotionele vertrouwenspersoon tijdens hun jeugd. Deze hechte relatie legt de basis voor latere vriendschappen met vrouwen. De dynamiek van zorg, begrip en openheid die ze bij hun moeder hebben ervaren, wordt vaak voortgezet in volwassen relaties met vrouwelijke vrienden. Het biedt hen een plek waar ze zichzelf kunnen zijn, zonder druk of oordeel.

Wederzijdse voordelen

Vriendschappen tussen gay mannen en vrouwen brengen vaak wederzijdse voordelen met zich mee. Voor vrouwen zijn deze vriendschappen waardevol omdat ze de mogelijkheid bieden om emotionele steun en mannelijke aandacht te krijgen, zonder de romantische of seksuele verwachtingen die vaak in traditionele heteroseksuele relaties spelen. Het voelt bevrijdend voor veel vrouwen om een mannelijke vriend te hebben bij wie ze zich niet hoeven af te vragen of er een verborgen agenda is.

Aan de andere kant bieden deze vriendschappen gay mannen de kans om zich open te stellen en emotionele steun te ontvangen, zonder zich te hoeven bewijzen of hun mannelijkheid te moeten verdedigen. Het is een plek waar wederzijds respect, humor en steun centraal staan, waardoor er een diepe, duurzame verbinding kan ontstaan.

Samenvattend: Vriendschappen met vrouwen bieden gay mannen een gevoel van veiligheid, emotionele verbondenheid en de mogelijkheid om afwijzing door andere mannen te vermijden. Deze vriendschappen zijn vaak een veilige haven waar ze niet het risico lopen om veroordeeld te worden.

Waarom homomannen vaak geen monogame relaties hebben en promiscue zijn

Onvervulde emotionele behoeften

Volgens Nicolosi zoeken gay mannen vaak seksuele relaties om een emotionele leegte te vullen of om onvervulde behoeften aan mannelijke goedkeuring en bevestiging te compenseren. De seksuele handeling biedt een tijdelijke illusie van ‘genoeg zijn’ binnen een gendercontext. Deze behoefte gaat dieper dan enkel fysieke aantrekkingskracht; het gaat om het verlangen naar acceptatie en verbinding, iets dat in hun jeugd vaak ontbrak. Door seksualiteit te gebruiken als middel om die leegte op te vullen, ontstaat een patroon van steeds opnieuw zoeken naar bevestiging, zonder dat dit blijvend vervullend is.

Repetitieve compulsie

Nicolosi beschrijft hoe veel gay mannen, door frequente seksuele interacties, proberen een vorm van controle te krijgen over de afwijzing of emotionele pijn die ze in het verleden hebben ervaren. Dit proces noemt hij een ‘repetitieve compulsie’: het steeds weer herhalen van dezelfde interacties in de hoop dat deze uiteindelijk een gevoel van voldoening brengen. In werkelijkheid zorgt deze cyclus echter vaak voor een herhaling van oude wonden. De seksuele ontmoetingen zijn een poging om de pijn van eerdere afwijzing ongedaan te maken, maar resulteren vaak in meer teleurstelling en een bevestiging van het gevoel van ontoereikendheid.

Cultuur van niet-monogamie

Nicolosi wijst op een cultuur binnen de gay gemeenschap waar monogamie minder centraal staat dan in heteroseksuele relaties. Onderzoek van de psychologen McWhirter en Mattison toonde bijvoorbeeld aan dat na vijf jaar geen van de 156 onderzochte gay koppels monogaam was. Volgens Nicolosi is dit een weerspiegeling van de dynamiek waarin seksuele vrijheid een belangrijke rol speelt, meer dan exclusieve emotionele verbinding. In deze cultuur wordt seksuele vrijheid vaak gezien als een manier om autonomie en eigenwaarde te bevestigen, maar dit gaat ten koste van het opbouwen van duurzame, diepgaande emotionele relaties.

Zelfbestraffing en schaamte

Een ander belangrijk element dat volgens Nicolosi een rol speelt in promiscuïteit, is de onderliggende schaamte en zelfafwijzing. Promiscue gedrag kan een uiting zijn van zelfdestructieve neigingen, waarbij seks wordt gebruikt als een vorm van onbewuste zelfbestraffing. Voor sommige mannen is het idee dat ze ‘niet goed genoeg’ zijn zo diepgeworteld, dat ze zichzelf onbewust straffen door zich in situaties te begeven die hen emotioneel schaden. Deze patronen van zelfbestraffing zorgen ervoor dat ze vast blijven zitten in relaties die hen uiteindelijk geen vervulling bieden, maar eerder hun gevoel van eigenwaarde ondermijnen.

Samenvattend: Promiscuïteit en een gebrek aan monogamie binnen gay relaties zijn volgens Nicolosi gekoppeld aan diepgewortelde onvervulde emotionele behoeften, schaamte en het verlangen naar validatie in relaties met andere mannen. Het is een complexe dynamiek waarbij het streven naar erkenning en goedkeuring resulteert in gedrag dat niet altijd in het eigen belang is, maar eerder voortkomt uit oude wonden en onverwerkte ervaringen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel over het ontstaan van same-sex attraction. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.