Hartaanval: beschermende factoren van hartinfarct

Last Updated on 11 november 2023 by M.G. Sulman

Risicofactoren zijn al die factoren die het waarschijnlijker maken dat je een bepaalde gezondheidsprobleem of aandoening zal ontwikkelen. Beschermende factoren (ook wel ‘protectieve factoren’ genoemd), verminderen juist de kans dat je een bepaalde ziekte of aandoening zult ontwikkelen of verbetert je herstellend vermogen als de ziekte zich voordoet. Een beschermende factor kan daarom gezien worden als iets wat een positieve bijdrage levert aan de gezondheid van een individu. Wat helpt beschermen tegen een hartaanval? Belangrijk is om dagelijks aan beweging te doen. Fysieke activiteit en dagelijks bewegen is een beschermende factor voor een goede (hart)gezondheid. Bewegen heeft namelijk een positief effect op lichaamsgewicht, bloeddruk, cholesterol- en glucoseniveau. Dus door te bewegen geef je bekende risicofactoren voor hart- ­en vaatziekten, zoals overgewicht, hoge bloeddruk, een te hoog cholesterolniveau en diabetes, geen kans. Gezond en gevarieerd eten en matig zijn met alcoholgebruik, zijn ook belangrijke factoren om je hart gezond te houden. Een goede hartgezondheid heb je voor een deel zelf in de hand.

Hart
Beschermende factoren van een hartinfarct / Bron: Icafreitas/Shutterstock.com

Voldoende bewegen

Regelmatige matige tot krachtige fysieke activiteit helpt je beschermen tegen een reeks van ziekten en aandoeningen, waaronder hart- en vaatziekten, type 2 diabetes en sommige vormen van kanker. Men beveelt aan om iedere dag ten minste 30 minuten matig intensief lichamelijk actief te zijn. Voorbeelden van matig intensieve lichamelijke activiteit bij volwassenen zijn wandelen met 5-6 km/uur (dus flink doorwandelen) en fietsen met 15 km/uur.

Bewegen
Bewegen is gezond voor o.a. hart en bloedvaten / Bron: Halfpoint/Shutterstock.com

Beperk je alcoholgebruik

Beperkt alcoholgebruik is ook een goede protectieve factor. Het drinken van teveel alcohol kan de niveaus van sommige vetten in het bloed verhogen, de zogeheten ’triglyceriden’. Mensen met een hoog triglyceridengehalte hebben een hoger risico op hart- en vaatziekten, waaronder een hartaanval. Minder alcohol, maar ook minder vet en minder suiker, kan de hoeveelheid triglyceriden in het bloed verlagen. Overmatig alcoholgebruik kan ook ook leiden tot hoge bloeddruk, hartfalen en een verhoogde calorie-inname. (Het structureel binnenkrijgen van te veel calorieën kan leiden tot overgewicht en een hoger risico op het ontwikkelen van diabetes of suikerziekte.) Hoge bloeddruk is één van de risicofactoren voor hart- en vaatziekten.

Bier (alcohol)
Beperk je alcoholgebruik / Bron: Pixabay

Eet gezond en gevarieerd

Een dieet rijk aan groenten en fruit en met weinig verzadigde vetten, is een protectieve factor en zal de kans doen afnemen dat je hart- en vaatziekten ontwikkelt. Het houdt je hart- en bloedvaten in goede conditie. Het DASH-dieet is een voorbeeld van een voedingsplan dat je kan helpen je bloeddruk en cholesterol te verlagen, waardoor je het risico op hartaandoeningen verlaagt. Het dieet bevat veel fruit, groenten, granen, vis, gevogelte, bonen, zaden en noten.

Bloeddruk onder controle houden

Hoge bloeddruk is een belangrijke risicofactor voor hartaandoeningen. Het is belangrijk om je bloeddruk regelmatig te (laten) controleren. Onderneem stappen, waaronder leefstijlveranderingen om hoge bloeddruk te voorkomen of onder controle te houden.

Houd cholesterol- en triglycerideniveau onder controle

Een hoog cholesterolgehalte kan je bloedvaten verstoppen en het risico op coronaire hartziekte en een hartaanval verhogen. Leefstijlveranderingen en (indien nodig) medicijnen kunnen je cholesterolgehalte verlagen. Triglyceride is een vetachtige stof die in het bloed voorkomt en nauw verbonden is met cholesterol. Hoge triglycerideniveaus kunnen ook het risico op coronaire hartziekte verhogen, vooral bij vrouwen.

Handhaaf een gezond gewicht

Overgewicht en obesitas vergroten het risico op hartaandoeningen. Dit komt omdat ze in verband staan met andere risicofactoren voor hartziekten, waaronder een hoog cholesterol- en triglyceridengehalte in het bloed, hoge bloeddruk en diabetes. Door je gewicht onder controle te houden en een gezond gewicht te handhaven, kunnen deze risico’s worden verminderd.

Niet roken

Roken verhoogt de bloeddruk en geeft je een hoger risico op een hartaanval en beroerte. Begin niet met roken als je niet rookt. Als je ook, verlaagt het stoppen met roken het risico op hartaandoeningen.

Adequaat omgaan met stress

Stress is op veel manieren gekoppeld aan hartaandoeningen. Het kan je bloeddruk verhogen. Extreme stress kan een ’trigger’ zijn voor een hartaanval. Ook zijn enkele veelvoorkomende manieren om met stress om te gaan, zogeheten copingstrategieën, zoals te veel eten, hevig drinken en roken, slecht voor je hart. Enkele manieren om stress onder controle te houden zijn onder meer beweging, sporten, naar muziek luisteren en bidden.

Diabetes onder controle te houden

Als je diabetes hebt, verdubbelt je risico op hart- en vaatziekten. Dat komt omdat na verloop van tijd een hoge bloedsuikerspiegel door diabetes je bloedvaten en de zenuwen die je hart en bloedvaten aansturen, kan beschadigen. Het is dus belangrijk om regelmatig getest te worden op diabetes, en als je het hebt, om het onder controle te houden.

Voldoende slaap

Slaaphygiëne

Voldoende slapen is ene beschermende factor ten aanzien van het krijgen van een hartaanval. Als je niet genoeg slaap krijgt, verhoog je het risico op hoge bloeddruk, obesitas en diabetes. Deze drie factoren kunnen je risico op hartaandoeningen verhogen. De meeste volwassenen hebben 7 tot 9 uur slaap per nacht nodig. Zorg ervoor dat je goede slaapgewoonten en slaaphygiëne in acht neemt, zoals rond dezelfde tijd opstaat (ook in het weekend), overdag voor voldoende licht zorgen, overdag geen dutjes of powernaps doen, eet niet te kort voor het slapen, eet geen te zware maaltijden in de avond, etc.

Slaapapneu

Bij slaapapneu, wat ‘niet ademen tijdens de slaap’ betekent, heb je adempauzes van minstens 10 seconden. Dit belemmert je vermogen om goed te rusten en kan serieuze gevolgen hebben. Denk aan diabetes, hoge bloeddruk en hartproblemen. Als je slaapapneu hebt, zorg er dan voor dat je er een behandeling voor krijgt.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over het voorkomen van een hartaanval, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.