Last Updated on 7 september 2023 by M.G. Sulman
De alvleesklier of pancreas is een orgaan dat zich bevindt in de buik, achter de maag en voor de wervelkolom. Bij volwassenen is de alvleesklier plusminus twaalf tot vijftien centimeter lang en ongeveer één tot drie centimeter dik. Het heeft twee belangrijke functies in het menselijk lichaam: het produceren van hormonen en het produceren van enzymen die helpen bij de spijsvertering.
Wat is de alvleesklier?
De alvleesklier, ook wel de pancreas genoemd, is een belangrijk orgaan in het menselijk lichaam dat betrokken is bij de spijsvertering en regulatie van de bloedsuikerspiegel. De alvleesklier produceert en scheidt verschillende hormonen en enzymen af die helpen bij de vertering van voedsel in de darmen.
Ligging, vorm en gewicht
De alvleesklier, ook wel pancreas genoemd, is een orgaan dat zich bevindt in de buikholte, achter de maag. De alvleesklier heeft twee belangrijke functies: het produceren van hormonen, waaronder insuline, en het aanmaken van enzymen die helpen bij de spijsvertering in de darmen. De alvleesklier heeft een langwerpige vorm en ligt parallel aan de darmen. Het weegt ongeveer 80-100 gram.
Het orgaan heeft aan het een uiteinde een kop, die naar de duodenum (de eerste sectie van de dunne darm) wijst, en aan het andere uiteinde een staart die naar de lever wijst. De alvleesklier is een belangrijk orgaan dat een rol speelt bij de spijsvertering en het reguleren van de bloedsuikerspiegel.
Bouw van de pancreas
De pancreas bestaat uit drie delen: het hoofd, het lichaam en de staart. Het hoofd van de alvleesklier ligt aan de linkerkant van de buik, tegen de duodenum (het eerste deel van de dunne darm) aan, terwijl het staart naar rechts uitsteekt. Het lichaam is het middengedeelte van de alvleesklier en ligt achter de maag.
Functie van de alvleesklier
De alvleesklier produceert hormonen zoals insuline en glucagon, die helpen om de bloedsuikerspiegel te reguleren. Het produceert ook enzymen die helpen bij de spijsvertering van eiwitten, vetten en koolhydraten in de darmen. Deze enzymen worden afgegeven aan de duodenum via kleine kanaaltjes.
De alvleesklier heeft twee belangrijke functies:
Exocrine functie
De alvleesklier produceert enzymen die helpen bij de spijsvertering van voedsel in de darmen. Deze enzymen breken vetten, eiwitten en koolhydraten af in kleinere moleculen die door het lichaam kunnen worden opgenomen.
Endocrine functie
De alvleesklier produceert ook hormonen die helpen bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel. Het produceert insuline, dat helpt om glucose (een vorm van suiker) uit het bloed te halen en op te slaan in de cellen van het lichaam, en glucagon, dat helpt om glucose te produceren en vrij te geven in het bloed als het nodig is.
Als de alvleesklier niet goed functioneert, kan dit leiden tot verschillende gezondheidsproblemen, zoals diabetes en spijsverteringsproblemen. Als je vragen hebt over de alvleesklier of andere gezondheidsproblemen, raadpleeg dan altijd een arts of andere medische professional.
Verminderde alvleesklierfunctie
Oorzaken
Vermindering van de alvleesklierfunctie kan verschillende oorzaken hebben, waaronder:
Pancreatitis
Pancreatitis is een ontsteking van de alvleesklier, die kan leiden tot schade aan het weefsel en verminderde functie.
Cysten of tumoren
Knobbeltjes of goedaardige of kwaadaardige groei op de alvleesklier die de functie kunnen belemmeren.
Alcoholmisbruik
Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot schade aan de alvleesklier en verminderde functie.
Diabetes
Hoge bloedsuikerspiegels kunnen leiden tot schade aan de alvleesklier en verminderde functie.
Erfelijke aandoeningen
Sommige mensen kunnen een erfelijke aandoening hebben die leidt tot verminderde alvleesklierfunctie.
Symptomen
Symptomen van verminderde alvleesklierfunctie kunnen zijn:
- Pijn in de buik, vaak aan de bovenkant of in het midden van de buik
- Diarree of obstipatie
- Gewichtsverlies
- Braken
- Vermoeidheid
Als je één of meer van deze symptomen ervaart, raadpleeg dan je huisarts voor een diagnose en behandeling. Het is belangrijk om een behandeling te krijgen voor verminderde alvleesklierfunctie om ernstigere problemen en complicaties te voorkomen.
Alvleesklieraandoeningen
Er zijn verschillende aandoeningen van de alvleesklier die verschillende symptomen kunnen veroorzaken. Hieronder volgt een overzicht van enkele van de meest voorkomende alvleesklieraandoeningen en de symptomen die daarbij kunnen optreden:
Pancreatitis
Pancreatitis dit is een ontsteking van de alvleesklier. Symptomen van een alvleesklierontsteking kunnen onder andere zijn:
- Buikkrampen en pijn in de bovenbuik
- Braken
- Koorts
- Diarree
Alvleesklierkanker
Alvleesklierkanker is een vorm van kanker die zich kan ontwikkelen in de alvleesklier. Symptomen van pancreaskanker kunnen onder andere zijn:
- Buikkrampen en pijn in de bovenbuik
- Gewichtsverlies
- Vermoeidheid
- Verstopping
Diabetes type 2
Diabetes type 2 is een aandoening waarbij het lichaam niet genoeg insuline aanmaakt of niet goed op insuline reageert. Symptomen van diabetes mellitus type 2 kunnen onder andere zijn:
- Frequente dorst en veel plassen
- Vermoeidheid
- Droge huid en mond
- Verminderde eetlust
Cystische fibrose
Als je cystische fibrose (CF) hebt is er een gen defect. Hierdoor wordt een speciaal eiwit (het CFTR-eiwit) niet of nauwelijks aangemaakt. Dit eiwit zorgt voor de zouthuishouding in de slijmvormende cellen en de zweetklieren.
Symptomen van cystische fibrose kunnen onder andere zijn:
- Hoesten met slijm
- Ademhalingsproblemen
- Verstopping
- Gewichtsverlies
Als je één of meer van deze symptomen ervaart, is het belangrijk om contact op te nemen met een arts voor verder onderzoek en behandeling.
Reacties en ervaringen
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt bijvoorbeeld je ervaringen delen over de werking van je alvleesklier, of tips geven. Wij stellen reacties zeer op prijs. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.
