Oplossing voor het Israël-Gaza conflict? Hervestiging van Gazanen in Jordanië en Egypte

Last Updated on 21 februari 2025 by M.G. Sulman

Op 7 oktober 2023 barstte het Israël-Gaza conflict opnieuw in volle hevigheid los toen terroristen van Hamas én veel Gazaanse burgers een ongekende terroristische aanval uitvoerden op Israëlisch grondgebied. In een brute en zorgvuldig geplande operatie werden meer dan 1.200 Israëlische burgers en soldaten vermoord — mannen, vrouwen, kinderen, en ouderen — op de meest gruwelijke manieren. Huizen werden bestormd, families afgeslacht, vrouwen verkracht, en honderden mensen werden gegijzeld en naar Gaza gesleept, waar hun lot lange tijd onbekend bleef. Israël sloeg terug met massale luchtaanvallen en een militaire operatie die Gaza in puin legde, terwijl de wereld moord en brand schreeuwde. Temidden van de chaos bracht Donald Trump in februari 2025 een radicaal voorstel naar voren dat direct wereldwijd stof deed opwaaien: hervestig de Gazanen in Jordanië en Egypte. Een plan dat volgens hem de enige manier was om het aanhoudende (jihadistische) geweld te doorbreken. Hoe? Door de Gazanen te verplaatsen en Hamas zijn macht te ontnemen. De vraag is: is dit een onmenselijk idee of de enige realistische uitweg uit een voortdurende jihad tegen Israël?

Hamas schiet raket af vanuit Gaza / Bron: Pixabay

👉 Gaza is bevangen door een jihadistische doodscultus, geleid door Hamas, gedragen door burgers en gevoed door Jodenhaat. Kan hervestiging van alle Gazanen ruimte maken voor vrede en vooruitgang?

Wat eraan voorafging in Gaza

Israël trok zich in 2005 volledig terug uit de Gazastrook tijdens het zogenoemde “disengagement plan”, een gewaagde politieke zet van premier Ariel Sharon. Duizenden Israëlische soldaten en politieagenten werden ingezet om de ongeveer 8.000 Joodse kolonisten te evacueren uit hun ‘nederzettingen’ in Gaza. Er waren felle protesten, emotionele taferelen en momenten van weerstand, waarbij sommige ‘kolonisten’ zich verzetten tegen de ontruiming, terwijl anderen stilzwijgend vertrokken. De wereld keek mee via livebeelden, waarin zowel wanhoop als berusting zichtbaar was. Sindsdien wonen er geen Joden meer in Gaza. De hoop? Dat het vertrek misschien eindelijk wat rust zou brengen. Maar ja, zo werkt het Midden-Oosten dus niet.

Kaart van de Gazastrook in mei 2005, een paar maanden voor de Israëlische terugtrekking. De belangrijkste nederzettingenblokken waren de blauw gearceerde regio’s op deze kaart. / Bron: Wikimedia Commons

Enter Hamas. In 2006 won deze door de VS, EU en Israël als terroristische organisatie bestempelde groepering de Palestijnse parlementsverkiezingen. Wat daarna gebeurde, was allesbehalve een vreedzame democratische overdracht. Binnen een jaar brak een bloedige burgeroorlog uit tussen Hamas en de seculiere Fatah-beweging. Tegen 2007 had Hamas de volledige controle over Gaza. Sindsdien regeert de organisatie met ijzeren vuist, en de raketten op Israëlisch grondgebied werden al snel dagelijkse kost.

En Israël? Dat kreeg de rekening gepresenteerd — in de vorm van een reeks bloedige conflicten:

  • Operatie Gegoten Lood (2008-2009): Israël was er klaar mee. Raketten bleven vallen en dus ging het leger vol in de aanval. Gaza werd wekenlang gebombardeerd. Doelwit? Hamas-infrastructuur. Gevolg? Een enorme humanitaire crisis én stevige internationale kritiek.

  • Operatie Wolkkolom (2012): Kort maar krachtig. Nadat Hamas zijn rakettenregens opvoerde, sloeg Israël opnieuw toe. Luchtaanvallen, raketten, diplomatieke veroordelingen — het bekende draaiboek.

  • Operatie Beschermende Rand (2014): Deze was intens. Hamas groef ondergrondse tunnels richting Israëlische dorpen — een strategie die zorgde voor nachtmerries in Tel Aviv. Israël besloot in te grijpen en Gaza kreeg het zwaar te verduren. Tienduizenden huizen gingen tegen de vlakte en het dodental liep fors op.

  • Het Mei-conflict (2021): Ook wel het “11-dagen conflict” genoemd. Wat begon met spanningen in Oost-Jeruzalem escaleerde razendsnel. Hamas lanceerde duizenden raketten richting Israëlische steden, Israël sloeg terug met luchtaanvallen. In minder dan twee weken tijd vielen honderden doden, vooral aan Palestijnse zijde.

  • De Oktober-aanval (2023): En toen gebeurde het ondenkbare. Op 7 oktober 2023 brak Hamas de poorten open en voerde de dodelijkste aanval op Israëlisch grondgebied uit sinds de stichting van de staat Israël. Meer dan 1.200 mensen werden afgeslacht — burgers, soldaten, kinderen. De verhalen waren gruwelijk: vrouwen werden verkracht, hele families werden uitgemoord, en honderden Israëli’s werden gegijzeld en naar Gaza gebracht. Israël reageerde met een ongekende militaire tegenaanval, en Gaza werd opnieuw het slagveld.

Sinds Israël zich terugtrok in 2005 is Gaza veranderd in een ondoordringbare vesting van Hamas en jihadistisch extremisme. Het is nu niet alleen een conflictzone, maar een strategische uitvalsbasis geworden voor terreurgroepen die de vernietiging van Israël als hun ultieme doel zien. Pogingen tot vrede zijn kansloos zolang deze realiteit onder ogen wordt gezien.

En dat is de kern van het probleem: je kunt geen vredesakkoord sluiten met een organisatie die je van de kaart wil vegen. Hamas wil geen compromis, geen tweestatenoplossing — het wil Israël simpelweg van de kaart vegen. Maar die harde realiteit lijkt maar niet door te dringen in de internationale politiek, die hardnekkig blijft vasthouden aan de droom van een tweestatenoplossing. Utopisch? Absoluut. Het is onderhandelen met een mes op de keel, terwijl de andere partij niet eens van plan is het mes neer te leggen.

Het controversiële Gazaplan van Trump

In februari 2025 kwam president Trump met een plan dat wereldwijd direct stof deed opwaaien. Geen eindeloze vredesonderhandelingen of halfbakken akkoorden, maar een radicale, rechtlijnige aanpak: verplaats de Gazanen naar Jordanië en Egypte. Zijn logica? Gaza is al decennia een kruitvat, gecontroleerd door de terreurgroep Hamas, en is uitgegroeid tot een broedplaats van jihadisme. Hamas, diep geworteld in de (radicale) islam, heeft Gaza feitelijk omgevormd tot een oorlogsmachine, waar burgers vaak dienen als menselijk schild in hun strijd tegen Israël.

Officieel inauguratieportret van Donald Trump door Daniel Torok. Wat hier opmerkelijk is, is dat Trumps gezichtsuitdrukking is overgenomen van zijn arrestatiefoto uit Georgia. De richting van het licht dat op het onderwerp valt, voegt een dramatisch effect toe aan de foto. / Bron: Wikimedia Commons

De harde realiteit: steun aan Hamas zit diepgeworteld

Maar hier komt de ongemakkelijke waarheid die zelden hardop wordt gezegd: een aanzienlijk deel van de Gazaanse bevolking steunt Hamas, niet per se uit pure ideologische toewijding, maar vaak omdat het simpelweg de dominante macht is die voedsel, onderwijs en sociale diensten levert — zij het met een radicale agenda. En die agenda is glashelder: Hamas erkent het bestaansrecht van Israël niet en heeft als ultieme doel het land letterlijk van de kaart te vegen. De haat tegen Israël zit diepgeworteld en is onderdeel van een cultuur waar vijandigheid van jongs af aan wordt ingeprent. In moskeeën prediken imams openlijk haat tegen Israël, op scholen worden kinderen onderwezen met leerboeken die antisemitisme normaliseren, en zelfs in schoolboekjes worden Joden vaak afgeschilderd als vijanden die bestreden moeten worden.

Tijdens de aanval van oktober 2023 namen niet alleen Hamas-strijders deel aan de gruweldaden, maar sloten ook gewone Gazanen zich aan bij de aanval en het geweld. Beelden van inwoners die feestvierden, dansten in de straten en snoep uitdeelden ter ere van de massamoord en gijzelneming lieten zien hoe diep de haat tegen Israël verankerd zit in delen van de samenleving. Het was niet alleen een militaire aanval, maar ook een moment waarop delen van de bevolking het bloedvergieten vierden. In deze context is het lastig onderscheid te maken tussen ‘burger’ en ‘strijder’, tussen slachtoffer en vrijwillige pion.

Volgens Trump is het daarom zinloos om te blijven hopen op een vreedzaam akkoord zolang gewapende islamitische groeperingen, gesteund door het overgrote deel van hun eigen bevolking, de touwtjes in handen hebben. Zijn oplossing? Snij de kern van het probleem eruit. Door burgers uit het oorlogsgebied te evacueren en elders een nieuw bestaan te bieden — in Jordanië en Egypte, landen met een gedeelde Arabische en islamitische achtergrond — zou de voedingsbodem voor radicalisering verdwijnen. Gaza, leeg van burgers maar ook van menselijke schilden, zou dan niet langer de strategische speelbal zijn van extremistische milities.

Het plan van Trump voor Gaza is een radicaal en “out-of-the-box” voorstel dat breekt met het traditionele beleid van de afgelopen decennia. Hier zijn de kernpunten van zijn plan:

Hoofdlijnen van het Trump-plan voor Gaza:

  • Herlocatie van Palestijnen:
    Trump stelt voor om de Palestijnse bevolking uit Gaza te verplaatsen naar andere Arabische landen zoals Egypte en Jordanië. Hij suggereert dat deze landen, als broedernaties, Palestijnen zouden kunnen opvangen en betere leefomstandigheden bieden.

  • Volledige heropbouw van Gaza:
    Na de herlocatie wil Trump Gaza volledig egaliseren en heropbouwen als een economisch centrum, vergelijkbaar met een toeristische hotspot aan de Middellandse Zee — het “Riviera van het Midden-Oosten.” Hij ziet de regio als een potentiële plek voor handel, toerisme en werkgelegenheid.

  • Einde aan de Hamas-dreiging:
    Volgens Trump is Gaza momenteel een “tikkende tijdbom”, vol met niet-ontplofte munitie en een netwerk van terreurtunnels. Hij stelt dat Hamas volledig moet worden verslagen voordat er sprake kan zijn van wederopbouw. Zijn plan sluit elke samenwerking met Hamas of gelijkgestemde groeperingen uit.

  • Geen traditionele wederopbouw:
    Trump verwerpt de “typische” aanpak waarbij miljarden aan buitenlandse hulp in Gaza worden gepompt zonder blijvend resultaat. Hij noemt dit beleid “insanity” — steeds hetzelfde doen maar wel een ander resultaat verwachten. Dat is waanzin. In plaats daarvan pleit hij voor een allesomvattende, nieuwe aanpak.

  • Internationale betrokkenheid:
    Ofschoon de VS een leidende rol zou spelen in de heropbouw, verwacht Trump ook betrokkenheid van Arabische landen. Hij stelt dat deze landen verantwoordelijkheid moeten nemen voor hun Palestijnse broeders in plaats van hen als politieke pionnen te gebruiken.

Belangrijkste verschillen met traditionele beleidslijnen:

  1. Herlocatie in plaats van tweestatenoplossing:
    Waar veel wereldleiders blijven vasthouden aan een tweestatenoplossing, stelt Trump voor de Palestijnse bevolking fysiek te verplaatsen.

  2. Economie boven politiek:
    Trump benadert het conflict als een vastgoedontwikkelaar en ziet economische groei als sleutel tot stabiliteit.

  3. Radicale reset:
    Geen herstel van Gaza “zoals het was”, maar een volledig nieuwe start zonder de politieke erfenis van Hamas.

Volgens Trump biedt dit plan eindelijk een duurzame oplossing voor de cyclus van jihadistisch geweld, verwoesting en wederopbouw.

Geschiedenis vol beweging: wanneer verhuizen vrede bracht

Volkeren op drift: niet zo nieuw als je denkt

Bevolkingsverplaatsingen klinken vandaag de dag als iets dat je liever vermijdt. Je ziet beelden van huilende gezinnen, karren vol spullen, kinderen met vieze gezichten — en terecht breekt je hart. Maar als we eerlijk zijn, is het idee van hele bevolkingsgroepen die moeten verkassen zo oud als de beschaving zelf. Geschiedenisboeken staan er vol mee. Sommige migraties gingen gepaard met tranen en bloed, andere brachten juist rust en stabiliteit.

Neem bijvoorbeeld de Tweede Wereldoorlog. Na 1945 werden miljoenen Duitsers uit Polen, Tsjechië en Hongarije verdreven. “Wegwezen,” was in feite de boodschap. Pijnlijk? Absoluut. Maar kijk nu: decennia later liggen er moderne steden, en het gebied is relatief stabiel. Niemand heeft het er nog echt over — behalve dan in obscure geschiedenisforums.

Duitsers worden in goederenwagens gedeporteerd uit het Sudetenland / Bron: Wikimedia Commons

Of denk aan de Indiaas-Pakistaanse deling in 1947. Tientallen miljoenen hindoes, moslims en sikhs werden in een massale volksverhuizing gedwongen om ‘aan de juiste kant van de grens’ te gaan wonen. Chaos, geweld en dood? Jazeker. Maar het trok uiteindelijk wel een harde lijn door een conflict dat anders misschien nog steeds in die vorm had gewoed. De pijn was enorm, maar het leidde tot heldere grenzen en een vorm van stabiliteit — al smeult daar natuurlijk nog steeds wat.

En dichter bij huis? Cyprus in 1974. Na een staatsgreep en een Turkse invasie werden duizenden Grieken en Turken simpelweg “herplaatst”. De eilandstaat werd letterlijk in tweeën gesplitst: Grieks in het zuiden, Turks in het noorden. Niet ideaal — het eiland is nog steeds verdeeld — maar grootschalige conflicten? Die zijn sindsdien uitgebleven.

Begrijp me niet verkeerd, het gaat hier niet om het verheerlijken van gedwongen migraties. Maar feit blijft: soms levert het verplaatsen van mensen fysieke afstand tussen vijanden op — en daarmee ruimte voor iets wat op vrede lijkt.

En nu komt de prangende vraag: waarom zouden we dat idee in het geval van Gaza compleet afwijzen?

Jordanië en Egypte: oude bekenden in het verhaal

Dan is er nog de rol van Jordanië en Egypte. Niet echt de hoofdrolspelers, maar zeker geen figuranten.

Jordanië is in feite al een Palestina, zij het onder een andere naam. Ooit maakte het gebied deel uit van het Britse Mandaatgebied Palestina (1920-1946), dat oorspronkelijk bedoeld was als thuis voor zowel Joden als Arabieren. In 1921 splitste de Britten het gebied op en creëerden ze Transjordanië — het huidige Jordanië — als aparte entiteit onder Hasjemitische heerschappij. Maar historisch gezien was het nog steeds onderdeel van het bredere Mandaatgebied.

Na de oprichting van Israël in 1948 vluchtten honderdduizenden Palestijnen naar het Hasjemitisch Koninkrijk tijdens de eerste Arabisch-Israëlische oorlog. Vandaag de dag herbergt Jordanië nog steeds de grootste Palestijnse vluchtelingenpopulatie ter wereld. De meerderheid van de Jordaanse bevolking is van Palestijnse afkomst, waardoor de grenzen tussen ‘Jordaans’ en ‘Palestijns’ in veel opzichten zijn vervaagd. Voor velen ís Jordanië het Palestina dat al decennialang functioneert onder de Jordaanse kroon.

De Jordaanse monarchie is zich daar pijnlijk van bewust en heeft altijd een delicate balans proberen te bewaren. Het biedt een vorm van stabiliteit — niet perfect, maar werkbaar — waarbij de Palestijnse identiteit diep verweven is met het sociale en politieke landschap van het land. In essentie bestaat er dus al een Palestijnse staat, zij het onder een andere vlag.

En dan hebben we Egypte. Dit land heeft een ingewikkelde verhouding met Gaza. Denk aan de stad Rafah, waar een grensovergang ligt die soms open, maar vaker dicht is — afhankelijk van hoe Egypte de situatie inschat. Egypte heeft altijd Gaza’s zuidgrens in de gaten gehouden en heeft in het verleden ook duizenden vluchtelingen opgevangen. Maar Egypte is voorzichtig. Het wil geen permanent opvangland worden en is als de dood voor militante groepen die de grens oversteken.

Toch heeft Egypte eerder de deur op een kier gezet. Tijdens de conflicten in 2008-2009 en 2014 werden tijdelijke kampen opgezet aan de Egyptische kant van de grens. Niet ideaal, maar ook geen complete weigering.

Wat als Egypte en Jordanië een rol krijgen in een groter plan? Een gecontroleerde hervestiging — niet via smokkelaars of onder dwang, maar via internationale akkoorden en steun. Klinkt als een logistieke nachtmerrie? Misschien. Maar het is al eens eerder gedaan, en met succes.

Zijn deze landen klaar voor een nieuwe rol?

De hamvraag is natuurlijk: zouden Egypte en Jordanië dit überhaupt willen?

Jordanië zal niet direct staan te springen. Meer Palestijnen betekent extra druk op sociale voorzieningen en vergroot de kans op politieke spanningen — en daar heeft het koninkrijk bittere ervaring mee. Jordanië huisvest al sinds 1948 de grootste ‘Palestijnse vluchtelingenpopulatie’ ter wereld, een gevolg van de eerste Arabisch-Israëlische oorlog. In feite bestaat Jordanië grotendeels uit Palestijnse afstammelingen, aangezien het land ooit deel uitmaakte van het Britse Mandaatgebied Palestina. Het oorspronkelijke plan was om het gebied te verdelen tussen Joden en Arabieren, maar na de oprichting van Israël en de daaropvolgende vluchtelingenstromen, werd Jordanië onofficieel het ‘alternatieve Palestina’.

Deze situatie leidde in het verleden al tot bloedige conflicten. In 1970, tijdens de beruchte “Zwarte September”, escaleerde de spanning tussen de Jordaanse monarchie en de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) onder leiding van Yasser Arafat. Palestijnse milities vormden toen een ‘staat binnen de staat’, wat uitmondde in een gewelddadig conflict waarbij duizenden Palestijnen werden gedood en de PLO uiteindelijk uit Jordanië werd verdreven. Deze historische wond is nog steeds voelbaar in de Jordaanse politiek.

Beeld van Amman op 1 oktober 1970 gedurende ‘zwarte September’ / Bron: Wikimedia Commons

Toch heeft Jordanië ervaring met het integreren van vluchtelingen en weet het dat stabiliteit in de regio cruciaal is voor het eigen voortbestaan. Met de juiste economische prikkels — denk aan miljardensteun van de VS, de EU en rijke Golfstaten — zou Jordanië over de streep getrokken kunnen worden. Maar het risico op interne spanningen blijft levensgroot.

Egypte is een ander verhaal. Het land balanceert op het slappe koord van economische crises en politieke onrust en heeft historisch gezien altijd een haat-liefdeverhouding gehad met Gaza. Officieel steunt Egypte de Palestijnse zaak, maar in werkelijkheid houdt het de grens met Gaza bij Rafah vrijwel potdicht. Egypte vreest radicalisering en de invloed van extremistische groeperingen als de Moslimbroederschap, waarmee Hamas ideologisch verwant is.

Toch ziet Egypte zichzelf graag als regionale macht en bemiddelaar. Deelname aan een ‘oplossing’ voor het Gaza-conflict zou de geopolitieke status van het land versterken. Met stevige financiële steun van westerse landen zou Caïro zeker interesse kunnen tonen — vooral als het land volledige controle behoudt over het proces.

Westerse landen zullen waarschijnlijk aanzienlijke financiële steun bieden voor de opvang en infrastructuur, wat Egypte economische voordelen oplevert. Tegelijkertijd zal Egypte een van de grootste migratiestromen in de regio beheersen als het vele Gzanen opneemt. Deze controle zal van Egypte een belangrijke gesprekspartner maken voor een buurland als Israël, dat bezorgd is over veiligheid aan zijn grenzen, en voor westerse landen die migratiedruk willen beperken. Via deze strategische positie kan Egypte westerse landen bewegen tot financiële steun en politieke concessies, omdat zij belang hebben bij het voorkomen van een bredere vluchtelingencrisis richting Europa en het handhaven van stabiliteit in de regio.

Dus, hoe gek is het idee nu eigenlijk?
Welnu, niemand verlaat zijn huis en geboortegrond juichend of zwaaiend met vlaggetjes, zeker niet wanneer het gedwongen wordt door conflict en dreiging. Maar als we naar de geschiedenis kijken, zien we dat bevolkingsverplaatsingen — hoe controversieel ook — soms wél werken om eindeloze conflicten te doorbreken. De sleutel tot succes? Keiharde internationale steun, glasheldere afspraken en vooral waterdichte garanties voor de mensen die de hoogste prijs betalen: de gewone burgers. Geen loze beloften of diplomatieke vaagtaal, maar concrete hulp, veilige routes en échte kansen op een nieuw leven. Want zij zijn het die alles op het spel zetten — niet de politici aan de onderhandelingstafel.

Dus misschien is het tijd om te stoppen met eindeloze vredesgesprekken waar de Mohammedaanse terreurorganisatie Hamas garen bij spint en zich toch nooit aan zal houden, en te kijken naar wat de geschiedenis ons wél heeft geleerd. Niet elk hoofdstuk in het geschiedenisboek eindigt in rampspoed — sommigen bieden een blauwprint voor een nieuw begin.

Oorlogsrecht: regels in tijden van chaos

De spelregels van oorlog: meer dan kogels en raketten

Oorlog lijkt op het eerste gezicht een complete anarchie. Explosies, verwoesting, mensen op de vlucht — pure chaos. Maar gek genoeg bestaat er zoiets als regels voor oorlog. Klinkt misschien bizar, maar de mensheid heeft door de eeuwen heen bedacht dat er zelfs in de grootste ellende een soort ‘handleiding’ moet zijn. En ja, dat is het oorlogsrecht. Denk aan het als het ware een set spelregels voor een situatie die totaal uit de hand is gelopen.

De Conventies van Genève zijn hier dé leidraad. In 1949, toen de wereld nog herstellende was van WOII, besloten landen: “Oké, als we elkaar weer eens massaal te lijf gaan, laten we dan tenminste burgers, zieken en krijgsgevangenen een beetje beschermen.” De kern? Burgers moeten zo veel mogelijk buiten schot blijven. Letterlijk.

En hier wordt het interessant: deze regels leggen niet alleen verboden op — zoals het platbombarderen van ziekenhuizen — maar ook verplichtingen. Staten die betrokken zijn bij een conflict moeten actief proberen burgers te beschermen. En soms betekent dat: mensen evacueren uit gevaarlijke gebieden. Niet later. Niet “we denken erover na.” Maar nu.

En daar begint het idee van hervestiging ineens minder radicaal te klinken. Want als je weet dat burgers zich midden in een oorlogsgebied bevinden, en je hebt de mogelijkheid om ze veilig te verplaatsen naar een gebied zonder drones en raketaanvallen en waar ze niet langer als schild van Hamasterroristen fungeren, dan is het volgens het oorlogsrecht bijna je plicht om dat te doen. Niet ingrijpen is dan niet neutraal, maar ronduit nalatig.

Evacueren als levensreddende zet

Stel je Gaza voor als een brandend huis. Binnen zitten duizenden mensen vast, sommigen gewond, anderen in paniek. Wat doe je? Blijf je staan en hoop je dat de vlammen doven? Of haal je ze eruit — zelfs als dat betekent dat ze voorlopig elders onderdak moeten zoeken?

In oorlogstermen heet dat een humanitaire evacuatie. Niet omdat het makkelijk is, maar omdat het levens redt. Internationaal recht ziet evacuaties als een manier om burgers uit direct gevaar te halen — vooral als het conflict uitzichtloos is of als burgers door de frontlinies afgesneden raken van basisvoorzieningen.

In de praktijk zijn er al talloze voorbeelden waar dit idee werkte. Denk aan de evacuaties in Syrië tijdens het beleg van Aleppo in 2016. Honderdduizenden mensen zaten vast tussen het geweld van het Assad-regime en rebellen. Uiteindelijk werden duizenden bewoners geëvacueerd naar veiliger gebieden. Niet perfect — de omstandigheden waren erbarmelijk — maar het voorkwam wel een volledige massaslachting.

Een andere casus? Bosnië, 1995. Toen de genocide in Srebrenica dreigde, werden duizenden moslimmannen en -jongens vermoord, maar duizenden anderen werden door VN-troepen geëvacueerd naar veiligere gebieden. Ook hier ging het niet zonder fouten, maar de evacuatie redde levens die anders zeker verloren zouden zijn gegaan.

En in Israël en Gaza? Tijdens eerdere conflicten zagen we tijdelijke wapenstilstanden om burgers te laten vluchten. Maar dat zijn pleisters op open wonden. Wat als we dit grootschaliger aanpakken en een permanente oplossing bieden? Het klinkt extreem, maar het past binnen de logica van het oorlogsrecht.

Precedenten: migraties als de-escalatie

Bevolkingsverplaatsingen zijn niet altijd het monster dat mensen ervan maken. Sterker nog, in het verleden zijn zulke acties vaak als de-escalatiemiddel ingezet.

Neem de deling van Duitsland na WOII. Miljoenen Duitsers werden uit Oost-Europa verdreven en naar West-Duitsland overgebracht. Destijds was het controversieel, maar het hielp wel om spanningsgebieden te stabiliseren. Datzelfde gebeurde in Griekenland en Turkije na de Grieks-Turkse oorlog (1923). Hele dorpen werden ‘omgeruild’ tussen de twee landen om etnische conflicten te verminderen. Resultaat? De spanningen namen drastisch af.

En ja, het voelt hard. Maar in de rauwe realiteit van geopolitiek telt soms wat op de lange termijn stabiliteit oplevert. Niemand wil opnieuw jarenlang gevechten, nog meer doden, nog meer ontheemden. Dus waarom zou het in Gaza niet werken?

En nu even eerlijk: de huidige situatie is een uitzichtloze cyclus. Gaza is klein, overbevolkt en leeft al jaren onder blokkades en bombardementen — een direct gevolg van de terroristische acties en de ijzeren wurggreep van Hamas, die de Gazanen als menselijk schild gebruikt in haar strijd tegen Israël. Deze terreurgroep heeft niet alleen de infrastructuur van Gaza misbruikt voor haar jihadistische doelen, maar ook de bevolking systematisch geradicaliseerd. Kinderen groeien op met haat, martelaarschap wordt verheerlijkt, en de islamitische doodscultus is diep verankerd in het dagelijks leven.

Onderwijs, media en religieuze instellingen prediken geen boodschap van vrede, maar van strijd en zelfopoffering. Zelfmoordterroristen worden als helden geprezen, en de idee van ‘doodgaan voor de zaak’ wordt vaak als de ultieme eer gepresenteerd. Het is een samenleving waarin haat tegen Israël geen politieke overtuiging is, maar een culturele norm.

Een kind met een speelgoedpistool op de 25e verjaardag van Hamas / Bron:Wikimedia Commons

Hamas heeft de Gazaanse bevolking vastgeketend aan haar jihadistische streven om Israël letterlijk van de kaart te vegen. Zolang Gaza direct naast Israël ligt, blijft die dreiging constant aanwezig. Elke dag dat Hamas aan de macht blijft, is een dag waarop nieuwe generaties Gazanen opgroeien in een omgeving waar geweld, haat en de doodscultus worden genormaliseerd.

Daarom is het niet simpelweg een conflict over grenzen of politiek — het is een existentiële strijd tussen een democratische staat en een radicale ideologie die draait om vernietiging en martelaarschap. En zolang die ideologie geografisch direct naast Israël geworteld blijft, zal de cyclus van geweld zich blijven herhalen.

Maar stel je voor: wat als je die mensen de kans geeft om elders hun leven op te bouwen — ver weg van de grenzen met Israël, zonder prikkeldraad, zonder drones boven hun hoofd, en volledig buiten de invloedssfeer van Hamas? Dan haal je de zuurstof weg bij het vuur van het conflict. Hamas’ jihadistische doel, het vernietigen van Israël, verliest zijn directe aanvalslinie. Geen raketten meer over de grens. Geen tunnels onder de grond. Geen terroristische aanvallen vanauit Gaza. In plaats daarvan creëer je fysieke afstand, waardoor het jihadistische vuur dooft. De frontlinie verdwijnt — en met die afstand ontstaat eindelijk ruimte voor stabiliteit en rust.

Het oorlogsrecht zegt eigenlijk: als het levens kan redden en niet gebaseerd is op haat of etnische zuivering, is het niet alleen toegestaan, maar soms zelfs noodzakelijk. En ja, dat schuurt. Maar het is wel juridisch waterdicht.

Kinderen uit Gaza vertonen militaire tactieken tijdens een diploma-uitreiking op een kleuterschool in Gaza-Stad. / Bron: Wikimedia Commons

Is hervestiging dan dé oplossing?

De vraag of hervestiging van de Gazaanse bevolking een legitieme en effectieve oplossing is, raakt direct aan de kern van het conflict. Het is geen zachte keuze, geen halfzachte tussenweg — het is een radicale ingreep, geboren uit een uitzichtloze situatie. Maar om deze vraag eerlijk te beantwoorden, moeten we eerst terug naar 2006, het moment waarop de Gazaanse bevolking een duidelijke keuze maakte.

Tijdens de Palestijnse parlementsverkiezingen van 2006 koos een meerderheid van de Gazanen bewust voor Hamas als hun regering. Dit was geen onwetende of gedwongen keuze. Hamas stond alom bekend om zijn extremistische standpunten, zijn jihadistische ideologie en zijn gewelddadige strategieën gericht op de vernietiging van Israël. Toch kozen de mensen voor Hamas, wetende wat het vertegenwoordigde. Die keuze draagt gewicht. In elk democratisch proces betekent een stem niet alleen instemming, maar ook verantwoordelijkheid voor de gevolgen van die keuze.

Steun voor terrorisme en radicalisering

En hier stopt het niet. De steun voor Hamas bleek geen kortstondige bevlieging, maar een diepgewortelde loyaliteit. Jarenlang bleef een aanzienlijk deel van de Gazaanse bevolking Hamas steunen, ondanks het groeiende geweld, de humanitaire crises en de eindeloze conflicten. Recente peilingen tonen aan dat zelfs na de gruwelijke aanval van 7 oktober 2023, waarbij meer dan 1.200 Israëlische burgers werden vermoord en honderden werden gegijzeld, een fors deel van de Gazanen deze aanval steunt of goedpraat.

Dit onthult een ongemakkelijke waarheid: de radicalisering zit niet alleen bij Hamas — het zit diep in de samenleving verankerd. De voortdurende steun aan terreurgroepen en het verheerlijken van geweld maken elke hoop op duurzame vrede bijna illusoir. Zolang deze ideologie levend blijft, blijft het risico op nieuw geweld onvermijdelijk.

Video: De diabolische overdracht van de Bibas-familie

In de onderstaande video wordt uitgebreid stilgestaan bij de slachtoffers van de terroristische aanval op 7 oktober 2023 en hoe deze slachtoffers door Gazanen zijn behandeld na hun dood. Een opvallend voorbeeld betreft de familie Bibas. De lichamen van Shiri Bibas, haar echtgenoot Yarden Bibas, hun 4-jarige zoon Ariel en hun 10 maanden oude baby Kfir werden door Gazaanse burgers (!) gegijzeld en uiteindelijk omgebracht. Hun lichamen werden vervolgens op 20 februari 2025 publiekelijk tentoongesteld tijdens een ceremonie in Gaza, waarbij burgers (waaronder veel kinderen) aanwezig waren om dit moment te vieren. Hamas heeft de lichamen van deze vier gijzelaars overhandigd aan het Rode Kruis in ruil voor Palestijnse gevangenen. Tijdens deze optocht werden de kisten van de slachtoffers door de straten gedragen. Dit ging vergezeld met muziek en gejuich van de menigte. Op de kist van Shiri Bibas stond “datum van arrestatie: 7 oktober 2023”, terwijl zij in werkelijkheid een onschuldige moeder was die samen met haar kinderen werd vermoord.

Op de video zie je ook dat honderden Gazaanse burgers aan deze viering deelnemen. Niet alleen volwassenen, maar ook kinderen werden meegenomen naar het evenement. Vaders hielden kleine kinderen op hun arm zodat ze het spektakel konden aanschouwen. Er zijn beelden waarin Gazaanse kinderen achter de witte jeeps aanrennen waarin de kisten van de vermoorde Israëlische kinderen lagen. De video toont de wreedheid van deze publieke viering en de spreker stelt dat het ongehoord is dat burgers, inclusief ouders met hun kinderen, deelnemen aan het vieren van de dood van een baby en een peuter.

Een ander slachtoffer dat wordt genoemd is Odet Lifshitz, een Israëlische journalist en vredesactivist die zich jarenlang inzette voor Palestijnse rechten en Gaza-kinderen hielp toegang te krijgen tot medische zorg in Israël. Ondanks zijn steun aan Gaza werd ook hij gevangengenomen en vermoord. Zijn lichaam werd later teruggegeven in een gesloten kist.

De spreker maakt duidelijk dat de aanwezigheid en het enthousiasme van de Gazaanse menigte tijdens deze ceremonies niet slechts passief is, maar een actieve vorm van deelname vertegenwoordigt. Hij benadrukt dat de burgers van Gaza hiermee impliciet of expliciet instemmen met de daden van Hamas, vooral gezien hun massale opkomst en het vieren van deze gewelddadige gebeurtenissen.

N.B.: Een dag later, op 21 februari 2025, werd duidelijk dat het lichaam van de vrouw dat Hamas aan Israël had overgedragen samen met de lichamen van de baby Kfir en zijn broertje Ariel Bibas, niet van de moeder is, Shiri Bibas. Volgens de Israëlische premier Netanyahu is het lichaam van een vrouw uit Gaza. Het lichaam dat werd gepresenteerd als dat van Shiri Bibas, lag in een doodskist die op slot zat met sleutels die niet pasten.

Israël heeft op 21 februari 2025 nadrukkelijk ontkend dat de gijzelaars zijn omgekomen door Israëlische bombardementen op Gaza, zoals Hamas beweerde. Uit autopsierapporten blijkt dat de jonge Ariel (4) en haar broertje Kfir (10 maanden) kort nadat ze uit hun huis werden meegenomen naar Gaza, zijn omgebracht door verwurging. Vervolgens zijn hun lichamen gruwelijk toegetakeld in een poging om deze brute daad te verdoezelen. Of ze op dat moment nog samen met hun moeder waren, blijft onduidelijk. Wat een hartverscheurende tragedie. Het bewijs is glashelder: Ariel en Kfir zijn al in november 2023 koelbloedig door Hamas vermoord. Een huiveringwekkend en aangrijpend feit dat diepe sporen nalaat.

Werkelijk alles aan de gijzeling is  gruwelijk. Neem het verhaal van Yarden Bibas, de vader van de kinderen. Op 1 februari kwam hij eindelijk vrij uit gevangenschap in Gaza. Al die tijd had hij de hoop levend gehouden dat zijn vrouw en kinderen nog in leven waren. Maar kort na zijn vrijlating kreeg hij het hartverscheurende nieuws: zijn geliefden hadden het niet overleefd. Een bittere klap na maanden van angst en onzekerheid.

Kortom, de wreedheid en het sadisme van Hamas kent geen grenzen.

Een zelfgecreëerde crisis

De situatie in Gaza wordt wereldwijd gezien als een humanitaire ramp. Maar wie draagt daar écht verantwoordelijkheid voor? Welnu, het is zonneklaar dat de ellende in Gaza zelfgecreëerd is. Niet door Israëlische blokkades, maar door de keuzes van Hamas en de bevolking die hen in het zadel hield.

Miljarden aan humanitaire hulp en fondsen, bedoeld voor scholen, ziekenhuizen en infrastructuur, verdwenen in het bouwen van vele honderden kilometers aan terreurtunnels of werden omgezet in raketten gericht op Israëlische steden. Cement voor huizen werd gebruikt voor bunkers. Geld voor wederopbouw ging naar bewapening. Gaza koos ervoor zichzelf in te graven in oorlog en terreur in plaats van een welvarende stadsstaat op te bouwen.

Het resultaat? Een plek die nu terecht wordt omschreven als een “hel op aarde” — maar wel een hel die door eigen toedoen is ontstaan.

Onmogelijkheid tot vreedzaam samenleven

Hier zit de pijnlijke realiteit: vreedzaam samenleven is simpelweg onmogelijk zolang Hamas en gelijkgestemde jihadistische groepen de macht behouden. Zolang raketten vanuit Gaza blijven regenen en de bevolking die terreur blijft steunen — actief of passief — is Israël gedwongen op permanente oorlogshoogte te leven.

De diepe ideologische kloof tussen Israël en Hamas is niet te overbruggen met vredesbesprekingen of internationale bemiddeling. Het gaat hier niet om grenzen of politiek; het gaat om het bestaansrecht van Israël zelf. Hamas wil Israël van de kaart vegen. Dáár begint en eindigt het conflict.

Een radicale reset is onvermijdelijk. Hervestiging van de bevolking — weg uit Gaza, weg van de grens met Israël — is een harde, maar noodzakelijke stap om de voortdurende oorlogsvoering van Hamas te stoppen. Het gaat hier om een bewuste, jihadistische strijd van Hamas met als ultieme doel Israël te vernietigen. Hervestiging is geen straf voor de bevolking, maar een strategische ingreep om de constante dreiging die Hamas vormt voor Israël en gedragen wordt door het overgrote deel van de Gazaanse bevolking.

Verantwoordelijkheid voor de gevolgen

Kiezen heeft consequenties. Dat is de kern van deze benadering. De Gazaanse bevolking koos bewust voor Hamas en heeft sindsdien deze keuze in stand gehouden. En die keuze komt met een prijs. In een wereld waar veiligheid en stabiliteit cruciaal zijn, is het niet onredelijk te stellen dat mensen die permanent een existentiële dreiging vormen voor hun buren, uiteindelijk hun recht op die geografische nabijheid verspelen.

Het uitgangspunt is simpel:

  • Als jouw gekozen leiders het bestaan van je buurman willen vernietigen…
  • Als je samenleving geweld en jihadisme actief of passief blijft steunen…
  • Dan kan je niet verwachten dat je buren daar lijdzaam tegenover blijven staan.

Hervestiging is in deze optiek geen straf, maar een noodrem. Een laatste poging om burgers los te weken van terreur, extremisme en een conflict dat generaties verwoest heeft. Het is hard, misschien zelfs pijnlijk, maar soms is de keus tussen een ongemakkelijke vrede en eeuwigdurend geweld snel gemaakt.

Veiligheid voor Israël: een levensvoorwaarde

En laten we één ding niet vergeten: dit plan draait niet alleen om de Gazanen — het draait ook om Israël. Een land dat sinds zijn oprichting in 1948 moet vechten voor zijn bestaan.

Zolang Gaza als lanceerplatform voor raketten en terreur dient, blijft Israël in de schaduw van existentiële dreiging leven. Hervestiging haalt die dreiging letterlijk weg van de grens. Geen Hamas-raketten meer op een steenworp afstand van Tel Aviv. Geen terreurtunnels die richting Israëlische dorpen lopen. Geen constante dreiging van aanvallen vanuit de Gazastrook.

Voor Israël betekent dit plan meer dan rust — het betekent veiligheid, stabiliteit en de mogelijkheid om te floreren zonder de permanente dreiging van jihadistisch geweld vanuit Gaza. Het creëert een bufferzone tussen Israël en extremisme en biedt het land eindelijk ademruimte.

De echte vraag is dus niet: “Is dit eerlijk?”
De vraag is: “Is dit de enige kans op vrede én veiligheid?”

Een Palestijnse tunnel die vanuit de Gazastrook naar Israël loopt, ontdekt door het Israëlische leger tussen Kissufim en Nirim, 10 december 2017 / Bron: Wikimedia Commons

Tegenargumenten ontleed: realiteit boven emotie

“Dit is tegen de mensenrechten!” 

Oké, laten we direct het grootste struikelblok op tafel leggen: mensenrechten. Zodra het woord “hervestiging” valt, staan critici al klaar met termen als “etnische zuivering”, “gedwongen deportatie” en “collectieve bestraffing”. Klinkt heftig — en ja, als je het plan verkeerd uitvoert, kan het ook vreselijk fout gaan. Maar dat is het punt niet. Het draait om de intentie én de uitvoering.

De Conventies van Genève, dé spelregels voor oorlog en mensenrechten, zeggen duidelijk: het gedwongen verplaatsen van mensen is verboden als het bedoeld is om bevolkingsgroepen uit te roeien of permanent te verdrijven zonder reden. Maar hier is de nuance: als de verplaatsing bedoeld is om levens te redden, burgers te beschermen en humanitaire rampen te voorkomen, dan is het niet alleen legaal — het is zelfs verplicht.

Denk aan rampgebieden. Als een vulkaan dreigt uit te barsten, evacueer je dorpen. Als er oorlog uitbreekt in een stad, haal je mensen daar weg. Niet om ze te straffen, maar om ze te redden. En laten we eerlijk zijn: Gaza is al jaren geen leefbare plek meer. Meer dan twee miljoen mensen zitten er letterlijk klem tussen gewapende milities, blokkades en luchtaanvallen. Hoeveel levens moeten er nog verloren gaan voordat we zeggen: “Oké, misschien is weggaan veiliger”?

Maar — en dit is cruciaal — hervestiging mag geen brute uitdrijving worden zonder inspraak of menselijke waardigheid. Geen scenario’s waarbij mensen massaal in vrachtwagens worden geladen of als pionnen worden verschoven zonder zeggenschap. Dit moet een gecontroleerd proces zijn, met duidelijke opties, transparante afspraken en échte begeleiding. Mensen moeten weten waar ze heen gaan, welke kansen hen daar wachten en hoe hun toekomst eruit kan zien. Geen beelden van overvolle bussen of chaotische evacuaties, maar georganiseerde verhuizingen waar veiligheid, stabiliteit en perspectief centraal staan. Het draait om het creëren van een nieuwe start, niet om mensen lukraak ergens te dumpen. Geen goederentrein vol mensen, maar een menswaardig proces met hoop aan het eind van de tunnel.

“Wat gebeurt er met hun identiteit?”

Ah, de hamvraag. “Wat gebeurt er met de Palestijnse identiteit als je mensen uit Gaza hervestigt?” Het is een emotioneel beladen onderwerp, en terecht. Maar laten we eerlijk zijn en de feiten onder ogen zien — ook als ze wringen.

De ongemakkelijke waarheid is dat de Palestijnse identiteit, zoals we die vandaag kennen, een moderne en kunstmatige constructie is. Voor 1948 bestond er geen onafhankelijke Palestijnse staat, en er was geen brede, nationale Palestijnse identiteit. De regio was eeuwenlang onderdeel van het Ottomaanse Rijk en kwam daarna onder Brits gezag als het Britse Mandaatgebied Palestina. Inwoners van de regio identificeerden zich primair als Arabieren, soms als Syriërs of simpelweg als mensen uit het Heilige Land — maar niet als ‘Palestijnen’ in de nationale zin van het woord.

Pas na de oprichting van Israël in 1948 begon het idee van een “Palestijns volk” zich te vormen. Niet als gevolg van eeuwenoude nationale trots, maar als een reactie op de nieuwe geopolitieke realiteit. Het was een identiteit die vooral werd gekaderd in oppositie: Palestijn-zijn werd synoniem met “tegen Israël zijn”. Deze strijd vormde de kern van het zelfbeeld dat sindsdien generaties is ingeprent.

Een opvallend detail? De man die het moderne Palestijnse nationalisme groot maakte, Yasser Arafat, was zelf geen geboren Palestijn. Hij zag in 1929 het levenslicht in Caïro en was een Egyptenaar. Maar Arafat begreep iets cruciaals: identiteit kan een krachtig politiek wapen zijn. Hij gebruikte het idee van een “Palestijns volk” als strategische tool om de strijd tegen Israël internationaal te legitimeren. Onder zijn leiding werd de Palestijnse zaak niet alleen een territoriale kwestie, maar een wereldwijd symbool van verzet.

Yasser Arafat werd geboren in Cairo op 24 augustus 1929 / Bron: Wikimedia Commons

Maar hier zit de kern van de zaak: als een identiteit kunstmatig gevormd kan worden in oppositie en conflict, dan kan diezelfde identiteit zich ook transformeren in iets nieuws. Weg van een identiteit die alleen draait om een jihadistische strijd tegen Israël, en richting een identiteit die draait om gemeenschap, vooruitgang en opbouw. Net zoals andere volkeren in de geschiedenis zich aanpasten na migratie en ballingschap, kan ook de Palestijnse gemeenschap haar zelfbeeld herscheppen.

Reacties en ervaringen

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Reacties worden niet automatisch (direct) gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie gelezen zijn. Dit om ‘spam’ of anderszins ongewenste c.q. ongepaste reacties eruit te filteren. Daar kunnen soms enige uren overheen gaan.